ارتقاء دانش سلامت
سواد سلامت و محیط زیست / دکتر برهان ولد بیگی
دکتر برهان ولد بیگی
سواد سلامت و محیط زیست برای داشتن محیط زیستی سالم چه باید کرد؟
☑️ هیچگاه در داخل توالت ها و خروجی های آب، آنتی بیوتیک و مواد شیمیائی خانگی نریزیم.
☑️در صورت استفاده از ماشین لباسشویی، برای کاستن از بار فاضلاب، بهتر است حجم لباس ها را کم کنیم.
☑️ موقعیت و محل عبور اتصالات سیستم فاضلاب را حتما بیاد داشته و از گذاشتن اشیاء سنگین روی آنها خودداری کنیم.
☑️کاشتن درخت یا بوته های گیاهی در جوار اتصالات سیستم می تواند موجب مسدود شدن لوله ها شود.
☑️بهتر است سیستم فاضلاب را سالیانه چک نموده و هر ۳ تا ۵ سال به کمک یک شرکت معتبر پسمانده و گل و لای داخلی لوله ها را تخلیه نمائیم.
موارد متفرقه
✅در اینجا لازم است به چند توصیه مفید دیگر اشاره کرد:
☑️کاشت انواع نهال در محوطه خانه و مراقبت از آنها می تواند به کاهش «اثر گل خانه ای» و نیز کاهش تولید «دی اکسید کربن» و جلوگیری ازآلودگی هوا کمک کند، زیرا درختان «دی اکسید کربن» را جذب می کنند.
☑️ در فصل زمستان برای مقابله با یخبندان، به جای« نمک» میتوان از «سنگریزه و ماسه» در پیاده روها و کوچه های ماشین رو استفاده کنیم.
☑️برای محافظت از باغچه و حیاط خانه و برای هر نوع حصارکشی، بهتر است از تیرک های چوبی فشرده (الوار) استفاده کنیم.
☑️در محوطه سبزی کاری بهتر است از چوب های آغشته به مواد شیمیایی استفاده نکنیم، زیرا هنگام باران این مواد شسته شده و به خاک زمین نفوذ می کنند.
☑️با اقداماتی ساده می توان از «فرسایش خاک» جلوگیری نمود(مثلا هدایت آب باران به مسیرهای خاص و جمع آوری آن). بعدا می توان این آب را بتدریج تخلیه نمود و از بروز «سیلاب» و «فرسایش خاک» جلوگیری کرد.
☑️هنگام «وجین زراعت» یا «کوتاه کردن چمن» ، میتوان اضافات را در محوطه زراعت یا چمن ریخت یا آنهارا به صورت کمپوست درآورد.
☑️در نقاط خالی باغچه یا چمن ، نهال یا تخم جدیدی بکاریم تا از فرسایش خاک جلوگیری کرده باشیم.
☑️بهتر است بجای استفاده از چمن زن برقی یا گازی،از یک ماشین چمن زنی دستی استفاده کنیم ، زیرا موجب صرفه جویی گاز یا برق، کاهش آلودگی هوا و صدا و نیزتقویت عضلات بدن می شود.
☑️هنگام شستن ماشین در حیاط یا پارکینگ خانه، به جای «شیلنگ آب» از یک «سطل آب» استفاده کنیم.
در موقع خرید
✅اکنون در برخی کشورها برنامه هائی برای استاندارد کردن کالاها و فرآورده های تولیدی برطبق «ضوابط زیست محیطی» به اجراء گذاشته می شوند و سازمان های خاصی متولی اجرای این برنامه ها هستند.معیارهای زیست محیطی با همکاری اداره صنایع، گروه های زیست محیطی، دانشگاهها و مشاورین علمی و فنی مستقل تهیه می گردند و فرآورده های تولیدی با این معیارها سنجیده می شوند.مثلا در کشور کانادا وجود علامت Ecologo روی کالائی نشان از رعایت موازین زیست محیطی در ساخت آن و بی خطر یا کم خطر بودن آن برای محیط زیست دارد.
✅اکنون نیز علامت استاندارد ایزو 14001 بعنوان یک استاندارد جهانی در رابطه با محیط زیست پذیرش همگانی یافته است.
✅هرچند در ایران «سازمان حفاظت محیط زیست» بطور رسمی و دولتی مسئولیت نظارت بر اجرای موازین زیست محیطی توسط دستگاه های دیگر را برعهده دارد، ولی متأسفانه هنوز تا رسیدن به تهیه معیارهای دقیق زیست محیطی و ملزم نمودن دیگران به رعایت آنها فاصله زیادی وجود دارد که امید است با عنایت به اهمیت موضوع این فاصله هرچه کوتاهتر شود.
☑️کالاهائی خریداری نمائیم که از نظر زیست محیطی بی خطر یا کم خطر باشند. نوشته ها و علائم روی کالاها در این رابطه کمک کننده هستند.
☑️اگر ناچار از خرید مواد خطرناک برای محیط زیست شدیم،بهتر است آنها را به مقدار نیاز خریداری نمائیم تا مجبور به دور ريختن مقدار اضافی نشویم.
☑️در صورت امکان، نوشابه و سایر نوشیدنی ها را در ظروف قابل برگشت یا قابل بازیافت خریداری نمائیم.
☑️بجای خرید مواد به صورت بسته بندی های کوچک، بهتر است آنها را به شکل فله ای خرید کرده و در ظروف مخصوص نگهداری نمائیم.متاسفانه کاغذ بسته بندی از نظر وزن حدود یک سوم مواد جامد دور ریختنی( زباله خشک) را تشکیل می دهد.
☑️بهتر است خرید کالاهای بیش از حد بسته بندی شده را بایکوت کرده و دلیل آنرا به فروشندگان و سازندگان این نوع کالاها بگوئیم(Refuse ).
☑️یادمان باشد که قدرت خرید مصرف کنندگان می تواند بر سازندگان و بازرگانان کالاها تأثیر گذاشته و آنها را مجبور به رعایت موازین زیست محیطی بنماید.
☑️خوراکی هایی بخریم که «اصالت طبیعی» بیشتری دارند، چون هم سالم تر هستند و هم نوعی حمایت از توليد کنندگان چنين موادی می باشد.
☑️میوه و سبزی وحبوبات متنوع خریداری نماییم، زیرا تنوع غذایی بیشتری به همراه دارد.
☑️کالاهائی را خریداری نمائیم که مهر «استاندارد زیست محیطی» دارند.
☑️ بهتر است نوشت افزارهای بازیافتی و نیز محصولات کاغذ بازیافتی خریداری نمائیم.
☑️کیسه خریدهای با قابلیت استفاده مکرر(مثلا ساک های پارچه ای یا سبدهای چوبی و پلاستیکی محکم) در قیاس با کیسه های نایلونی ،دوام به مراتب بیشتری داشته و بنابراین با استفاده از آنها زباله به مراتب کمتری تولید می شود.
☑️برای چراغ قوه، رادیو، ساعت های دیواری و مچی، اسباب بازی و ماشین حساب، «باطری های قابل شارژ» خریداری نمائیم.
☑️هنگام خرید،نقطه نظرات و ایده های خودمان راجع به «حفظ سلامت محیط زیست» را برای فروشندگان بیان نماییم.
☑️می توانیم به مدیر شرکت های تولیدی نامه بنویسیم و نقطه نظرات خود را پیرامون تولیدات آنها بیان داریم. تعداد شرکت های رعایت کننده موازین زیست محیطی روز به روز اضافه می شود ، زیرا می دانند این کار از نظر اقتصادی هم به صرفه است