بخش اول گفتارهایی در مورد روان درمانی تحلیلی
دکتر حسین اسدبیگی _روانشناس بالینی
دکتر حسین اسدبیگی روانشناس بالینی در یادداشتی اختصاصی برای میگنا نوست روابط اُبژه (Object Relations) را روابط موضوعی و روابط شیء هم ترجمه کرده اند.
در اینجا همان عنوان روابط اوبژه را به کار می بریم. روابط_اوبژه، نوعی دگرگونی درنظریه روانکاوی است واز این باور فروید که انسانها با غرایز جنسی و پرخاشگری به حرکت درمی آیند، فاصله گرفته و به جای آن می گوید انسانها در ابتدا به سبب نیاز به ارتباط با دیگران برانگیخته می شوند.
یک درمانگر روابط ابژه، هدفش این است که به فرد کمک کند تا در درمان، تصاویرذهنی اولیه ای که دارد و در مشکلات فعلی وی درارتباطاتش با دیگران سهم دارند را کشف کند و او را با شیوه هایی که باعث بهبود عملکرد بین فردیش می شوند سازگار نماید.
مفاهیم اصلی در روابط اوبژه:
در نظریه روابط اوبژه منظور از «اوبژه» موجودات بی جان نیست بلکه منظور از آن افراد مهمی هستند که فرد با آنها در ارتباط است و معمولا مادر، پدر یا مراقب اولیه فرد را در بر می گیرد. در برخی موارد اصطلاح اوبژه را در مورد بخشی از فرد مثلا پستان مادر و یا بازنمایی (representation) ذهنی از افراد مهم نیز می توان به کار برد.
نظریه پردازان روابط اوبژه، در شکل گیری شخصیت، به تعاملات خانوادگی اولیه بخصوص به ارتباط مادر و نوزاد اهمیت زیادی می دهند. باور آنها بر این است که نوزاد، در ارتباطاتش با دیگران، بازنمایی هایی از آنها را شکل می دهد و این تصویرهای درونی، بعدا در آینده تأثیر زیادی در روابط بین فردی وی خواهد داشت.
از آنجایی که ارتباط، محور درمان روابط اوبژه است، برای موفقیت در درمان، اتحادِ درمانی (alliance ) میان درمانگر و فرد از اهمیت زیادی برخوردار است.
اصطلاح «روابط اوبژه» به روابط درون سازی شده پویا میان «خود» فرد با افراد مهم (اوبژه ها) اشاره دارد.
یک ارتباط اوبژه، در برگیرنده بازنمایی ذهنی از موارد زیر می باشد:
1- اوبژه آنگونه که توسط خویشتن فرد درک می شود.
2- خود یا خویشتن (Self) فرد در ارتباط با آن اوبژه
3- ارتباط میان خویشتن فرد با اوبژه
برای نمونه ممکن است نوزاد اینگونه فکر کند:
1- «مادر من خوب است چون وقتی گرسنه هستم به من غذا می دهد » (بازنمایی اوبژه).
2- «این حقیقت که مادرم از من مراقبت می کند، به معنی این است که من خوب هستم» (بازنمایی خود در ارتباط با اوبژه).
3- «من مادرم را دوست دارم» (بازنمایی ارتباط).
اوبژه های درونی در طی نوزادی از طریق تجربه های تکراری با مراقبین نوزاد شکل می گیرند. این تصاویر لزوما واقعیت را منعکس نمی کنند بلکه از طریق توانایی های شناختی محدودی که نوزاد دارد به طور ذهنی ساخته می شوند. در رشد سالم، این بازنمایی های ذهنی در طی زمان نضج می گیرند؛ در رشد ناسالم، این بازنمایی های ذهنی در سطحی خام باقی می مانند. این تصاویر درونی پای برجا هستند ودر نقش قالب هایی برای روابط آینده عمل می کنند.
یک موضوع مهم در نظریه های روابط اوبژه موضوع «جداسازی» (splitting) است که آن را می توان به صورت جدا کردن ذهنی اوبژه ها به بخشهای «خوب» و «بد» دانست که متعاقب آن بازنمایی جنبه های «بد» یا اضطراب انگیز در ذهن بوجود می آید. نوزادان در ابتدا جداسازی را در روابطشان با مراقب شان تجربه می کنند: مراقب «خوب» است وقتی که نیازهای آنان را برآورده می کند و «بد» است وقتی که نیاز آنها را برآورده نمی کند.
در آغاز این دو جنبه اوبژه (مراقب) در ذهن نوزاد، جدا هستند و فرایند مشابهی هم زمانی رخ می دهد که نوزاد بخش های خوب و بد خویشتن را ادراک می کند. در صورتی که مادر قادر به برآوردن خشنودکننده نیازهای نوزاد باشد، یا به زبان نظریه پردازان روابط اوبژه زمانی که مادر «به حد کافی خوب» (good enough) باشد، کودک شروع می کند به اینکه این دو جنبه مادر را ادغام کند و با بسط آن به خویشتن خود، همه را در یک کلیت بکپارچه حلّ کند.
اما اگر مراقب نتواند نیازهای نوزاد را بطور خشنود کننده ای برآورده کند، نوزاد ممکن است جنبه های «بد» مادر و «خود» را سرکوب کند و این می تواند باعث مشکلات در ارتباطات بعدی شود.
تاریخچه و رشد نظریه روابط اوبژه:
نظریه روابط اوبژه از عقاید نظریه پردازان متنوع و گاهی متعارضی تشکیل شده که اصلی ترین آنها ملانی کلاین، رونالد فیربرن و دانالد وینی کات هستند. همه این نظریه ها تأکید زیادی روی پیوستگی مادر و نوزاد به عنوان عامل اصلی رشد ساختار روانی نوزاد در طی سه سال اول زندگی دارند.
در اینجا همان عنوان روابط اوبژه را به کار می بریم. روابط_اوبژه، نوعی دگرگونی درنظریه روانکاوی است واز این باور فروید که انسانها با غرایز جنسی و پرخاشگری به حرکت درمی آیند، فاصله گرفته و به جای آن می گوید انسانها در ابتدا به سبب نیاز به ارتباط با دیگران برانگیخته می شوند.
یک درمانگر روابط ابژه، هدفش این است که به فرد کمک کند تا در درمان، تصاویرذهنی اولیه ای که دارد و در مشکلات فعلی وی درارتباطاتش با دیگران سهم دارند را کشف کند و او را با شیوه هایی که باعث بهبود عملکرد بین فردیش می شوند سازگار نماید.
مفاهیم اصلی در روابط اوبژه:
در نظریه روابط اوبژه منظور از «اوبژه» موجودات بی جان نیست بلکه منظور از آن افراد مهمی هستند که فرد با آنها در ارتباط است و معمولا مادر، پدر یا مراقب اولیه فرد را در بر می گیرد. در برخی موارد اصطلاح اوبژه را در مورد بخشی از فرد مثلا پستان مادر و یا بازنمایی (representation) ذهنی از افراد مهم نیز می توان به کار برد.
نظریه پردازان روابط اوبژه، در شکل گیری شخصیت، به تعاملات خانوادگی اولیه بخصوص به ارتباط مادر و نوزاد اهمیت زیادی می دهند. باور آنها بر این است که نوزاد، در ارتباطاتش با دیگران، بازنمایی هایی از آنها را شکل می دهد و این تصویرهای درونی، بعدا در آینده تأثیر زیادی در روابط بین فردی وی خواهد داشت.
از آنجایی که ارتباط، محور درمان روابط اوبژه است، برای موفقیت در درمان، اتحادِ درمانی (alliance ) میان درمانگر و فرد از اهمیت زیادی برخوردار است.
اصطلاح «روابط اوبژه» به روابط درون سازی شده پویا میان «خود» فرد با افراد مهم (اوبژه ها) اشاره دارد.
یک ارتباط اوبژه، در برگیرنده بازنمایی ذهنی از موارد زیر می باشد:
1- اوبژه آنگونه که توسط خویشتن فرد درک می شود.
2- خود یا خویشتن (Self) فرد در ارتباط با آن اوبژه
3- ارتباط میان خویشتن فرد با اوبژه
برای نمونه ممکن است نوزاد اینگونه فکر کند:
1- «مادر من خوب است چون وقتی گرسنه هستم به من غذا می دهد » (بازنمایی اوبژه).
2- «این حقیقت که مادرم از من مراقبت می کند، به معنی این است که من خوب هستم» (بازنمایی خود در ارتباط با اوبژه).
3- «من مادرم را دوست دارم» (بازنمایی ارتباط).
اوبژه های درونی در طی نوزادی از طریق تجربه های تکراری با مراقبین نوزاد شکل می گیرند. این تصاویر لزوما واقعیت را منعکس نمی کنند بلکه از طریق توانایی های شناختی محدودی که نوزاد دارد به طور ذهنی ساخته می شوند. در رشد سالم، این بازنمایی های ذهنی در طی زمان نضج می گیرند؛ در رشد ناسالم، این بازنمایی های ذهنی در سطحی خام باقی می مانند. این تصاویر درونی پای برجا هستند ودر نقش قالب هایی برای روابط آینده عمل می کنند.
یک موضوع مهم در نظریه های روابط اوبژه موضوع «جداسازی» (splitting) است که آن را می توان به صورت جدا کردن ذهنی اوبژه ها به بخشهای «خوب» و «بد» دانست که متعاقب آن بازنمایی جنبه های «بد» یا اضطراب انگیز در ذهن بوجود می آید. نوزادان در ابتدا جداسازی را در روابطشان با مراقب شان تجربه می کنند: مراقب «خوب» است وقتی که نیازهای آنان را برآورده می کند و «بد» است وقتی که نیاز آنها را برآورده نمی کند.
در آغاز این دو جنبه اوبژه (مراقب) در ذهن نوزاد، جدا هستند و فرایند مشابهی هم زمانی رخ می دهد که نوزاد بخش های خوب و بد خویشتن را ادراک می کند. در صورتی که مادر قادر به برآوردن خشنودکننده نیازهای نوزاد باشد، یا به زبان نظریه پردازان روابط اوبژه زمانی که مادر «به حد کافی خوب» (good enough) باشد، کودک شروع می کند به اینکه این دو جنبه مادر را ادغام کند و با بسط آن به خویشتن خود، همه را در یک کلیت بکپارچه حلّ کند.
اما اگر مراقب نتواند نیازهای نوزاد را بطور خشنود کننده ای برآورده کند، نوزاد ممکن است جنبه های «بد» مادر و «خود» را سرکوب کند و این می تواند باعث مشکلات در ارتباطات بعدی شود.
تاریخچه و رشد نظریه روابط اوبژه:
نظریه روابط اوبژه از عقاید نظریه پردازان متنوع و گاهی متعارضی تشکیل شده که اصلی ترین آنها ملانی کلاین، رونالد فیربرن و دانالد وینی کات هستند. همه این نظریه ها تأکید زیادی روی پیوستگی مادر و نوزاد به عنوان عامل اصلی رشد ساختار روانی نوزاد در طی سه سال اول زندگی دارند.
