کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

لج بازی و پرخاشگری در انجام تکالیف مدرسه

ژیلا فرخی

27 شهريور 1401 ساعت 17:00

این روش‌ها می‌تواند شما و فرزندتان را برای
مدرسه و تکالیف آن آمناده کند و این تغییر محیط و شرایط را تبدیل به فرصتی دلپذیر نماید


یکی از مشکلات شایع در خانواده ها، با دانش آموزان دوره اول ابتدایی، یعنی سال های اول و دوم ، سوم ابتدایی، لجبازی و پرخاشگری، به ویژه در انجام تکالیف آموزشی است.

دعواهای طاقت فرسای مادر و کودک، بر سر انجام تکالیف، منجر به از دست رفتن مهم ترین ارتباط کودک، یعنی رابطه خوب با مادر می شود؛ گاهی این لجبازی و پرخاشگری، آنقدر زیاد است و یا درست مدیریت نمی شود که به فضای خانه و خانواده محدود نشده و به مدرسه و ارتباط با معلم و همسالان نیز کشیده می شود.
حسادت، رفتارهای تهاجمی و زد و خوردهایی که با دلایل ساده و ابتدایی شروع می شوند؛ همراه با پرخاش کلامی، لجبازی و عدم توجه به معلم و کادر آموزشی، از مشکلات ناتوان کننده خانواده ها و سیستم آموزشی در محدوده سنی (7 تا 10 سالگی) است.
دکتر ژیلا فرخی در ادامه گفت: در سال های نخست زندگی، کودکان در پاسخ به ناکامی، به شدت عصبانی می شوند، اما به تدریج، یاد می گیرند، کمی تحمل کنند و یا در برابر آن، لجبازی داشته باشند. آن چه کودک را به سمت یکی از این دو مسیر سوق می دهد، میزان پذیرش و همدلی مادر، در پاسخ به عصبانیت های کودک است. مادری که به کودکش اجازه عصبانی شدن می دهد، عصبانیت او را می پذیرد و در برابر پرخاشگری کودکش، مقابله به مثل نمی کند، به تدریج ظرفیت تحمل ناکامی در کودک را افزایش داده و مانع از شکل گیری الگوهای ناسالم از قبیل پرخاشگری و لجبازی در کودک می شود.

از آنجا که لجبازی و پرخاشگری تقلیدی، با بازخوردهای رفتاری منفی از طرف والدین و دیگران همراه است، مثل یک چرخه معیوب عمل کرده و منجر به افزایش بیشتر احساس خشم و تثبیت الگوهای رفتاری ناسالم در کودک می شود. ادامه این شیوه تربیتی در سنین آغازین دبستان، یعنی در بدو ورود به جامعه، منجر به تشدید رفتارهای ناکارآمد کودک به ویژه در مورد تکالیف و وظایف آموزشی می شود.
ناکامی هایی از قبیل صبح زود بیدار شدن، شب زود خوابیدن، محرومیت از ساعت های بازی و خوش گذرانی، تحمل لباس فرم مدرسه در مقایسه با لباس های متنوع و راحت خانگی، تحمل نشستن روی نیمکت، تحمل قوانین نشستن و حضور در کلاس، رعایت سکوت، رعایت حقوق دیگران و مسئولیت یادگیری در زمانی خاص که الزاما منطبق بر میل کودک نیست و ... همه و همه حجم بالایی از احساس خشم را در کودک ایجاد می کنند که متناسب با ظرفیت هیجانی و الگوهای رفتاری آموخته شده، می تواند عواقبی، چون لجبازی و حرف گوش نکردن را به دنبال داشته باشد.

دکتر فرخی اظهار داشت: نقش والدین در برابر تجربه آزاردهنده، به ویژه اگر الگوی غالب، رفتارهای مخربی چون لجبازی و پرخاشگری باشد، بسیار مهم و تعیین کننده است. حتما با کودکی مواجه شده اید، که علی رغم خواب کافی، صبح ها برای از خواب بیدار شدن مشکل دارند. غرغر، داد و بیداد، دعوا و سایر رفتارهایی که هر روز صبح هنگام بیدار شدن کودک از خواب، مادرها با آن مواجه می شوند، قطعا می تواند آن ها را عصبانی، خسته و فرسوده کند؛ اگر به یاد نداشته باشند که آنچه کودک تجربه می کند احساسی ست، صدها برابر بدتر از چیزی که آن ها تجربه می کنند. محبت، بوسیدن، نوازش کردن، شوخی، بازی در کنار کمک گرفتن از ساعت، به عنوان بیدار کننده اصلی و داشتن برنامه منظم خواب، برای تامین نیازهای فیزیولوژیک کودک، می تواند بخش زیادی از هیجان منفی کودک در ابتدای روز را خنثی کند.
همچنین همدلی با کودک و ابراز آن با جملاتی چون،"حق داری"، "منم خوابم میاد"، "ای جانم، پسرم/دخترم هنوز خوابش میاد"، و تکرار جملات و شکوه های کودک به نشانه تایید آن ها می تواند به کودک در پذیرش احساسش کمک کند.
این همدلی هیجانی در ابتدای روز، ظرفیت هیجانی کودک برای تجربه هیجان های مثبت در لحظات آتی را افزایش داده و به وی کمک می کند یاد بگیرد، واقعیت زندگی را همان گونه که هست بپذیرد. زمانی که در کنار پذیرش و همدلی، کودک برای انجام وظایفش همراهی می کنید، به او یاد دهید علی رغم وجود احساس بد، همچنان می تواند زندگی را برای رسیدن به لخظه های خوب ادامه دهد. همچنین اگر بدانیم کودک در مدرسه، با حجم زیادی ناکامی و نیاز به سازگاری و سرکوب خشم روبه رو بوده، می توانیم حال هیجانی وی در بازگشت به منزل را با همدلی بیشتری درک کنیم. فراهم کردن محیط گرم و صمیمی برای پذیرش کودک، عاری از فشار به وی، برای بیان رویدادهایی که در مدرسه تجربه کرده، می تواند حجم زیادی از هیجانات منفی ای که کودک در طی روز تحمل کرده است را خنثی کند.
یکی از شایع ترین موارد لجبازی و پرخاشگری های کودکان ابتدایی با والدینشان، لجبازی و کشمکش در نوشتن و انجام تکالیف مدرسه است. اجبار و دعوا برای نوشتن تکالیف، تنها، شما را خسته و فرسوده و رابطه با کودکتان را متزلزل می کند.
ارائه راهکارهایی برای  والدین برای کمک در انجام تکالیف مدرسه کودکان دبستانی

  1. قدم اول در مورد تکالیف، تغییر این باور است که شما مسئول تکالیف فرزندانتان نیستید. هدف اولیه از تکلیف و مشق نویسی آموزش مسئولیت پذیری در احساس تملک است. کودک قرار است، یاد بگیرد که مالک چیزی است و در برابر آن مسئول است. برای رسیدن به این هدف، ابتدا باید باور کنید که تکلیف و مشق، فقط مال کودک است و شما هیچ حقی برای تصمیم گیری در نحوه اجرای آن را ندارید. تبلور رفتاری این باور به این معناست که به طور مستقیم به کودک آموزش می دهید که نسبت تکالیف مدرسه، به او، همانند نسبت او به شماست، "تکلیف مثل بچه توئه". یعنی همانگونه که انتظار دارد شما در رفتار با او، توجه، محبت و مسئولیت پذیری داشته باشید، لازم است نسبت به تکالیفش توجه و مسئولیت پذیری داشته باشد. بنابراین، این کودک است که چگونگی و زمان انجام تکالیف را تعیین می کند.
مثال: پسرم / دخترم ساعت چند شروع به انجام تکالیفت می کنی؟
  1. مادر تنها در مواقع لازم، زمان تعیین شده را یادآوری کرده و با بیان جملات تشویقی با کودک، در انجام تکالیف همدلی می کند. در سال اول مدرسه، کودکان؛ هنوز توانایی کافی برای انجام کاملا مستقل تکالیفشان را ندارند و لازم است، مادر در کنار آن ها حضور داشته باشد و البته بهتر است این حضور، مدام و کنترل کننده نباشد.
 
  1. در این سن، بهتر است ساعت شروع انجام تکالیف، از طرف مادر و به شکل دو گزینه ای پیشنهاد داده شود.
           مثال: ساعت چند شروع کنیم؟ 3 یا 4؟
همچنین از آن جا که بچه های کلاس اولی، ظرفیت تداوم انجام یک تکلیف را ندارند، می توانید از ساعت شنی برای تقسیم بندی زمان به دو بخش تکلیف و استراحت کوتاه استفاده کنید.
  1. همانطور که هنگام راه افتادن کودک، لازم است کمی او را تنها بگذارید تا با زمین خوردن های مکرر، ایستادن و راه رفتن را به طور تجربی بیاموزد، در رابطه با آموزش مسئولیت پذیری نیز، نیاز است، گاهی کودک را به حال خود رها کنید. مهم نیست تکلیف مدرسه انجام می شود یا نه، چون متناسب با آنچه انجام می دهد بازخورد تشویقی و یا توبیخی در مدرسه دریافت خواهد کرد و شما می توانید با تشویق و تقویت عزت نفس، او را در یافتن و قرار گرفتن در مسیر مناسب، راهنمایی و همراهی کنید. لازم به تذکر است، کودکی که به علت انجام نامناسب تکالیف، بازخورد توبیخی دریافت کرده، آنچه نیاز دارد سرزنش بیشتر والدین نیست بلکه آنچه در چنین شرایطی کمک کننده است، توجه به عزت نفس کودک وتقویت آن است.
مثال: عیبی نداره، به اندازه کافی تلاش و تمرین نکرده بودی، مطمئنم  با تلاش بیشتر حتما جبران میشه.
  1. پذیرش اشتباهات کودک، عزت نفسش را تقویت کرده و کمک می کند، ظزفیت پذیرش و عبور از شکست را داشته باشد. همچنین زمانی که به آینده و مشکل در عملکرد (نه خود او) اشاره می کنید، به شیوه ای غیر مستقیم مهارت حل مسئله را به کودکتان آموزش می دهید و به او فرصت می دهید، چگونگی ارزیابی عملکردش را به شکل عملی تجربه کند.
پذیرش نیاز کودک به بازی، شیطنت، کنجکاوی و خرابکاری، کمک می کند که کودک انگیزه کافی برای پذیرش و عبور از هیجانات منفی زندگی را داشته باشد و بتواند با تحمل موقتی پا گذاشتن روی تمایلات درونی اش، مسئولیت انتخاب هایی هر چند به کوچکی تکالیف مدرسه را به عهده بگیرد. یادمان باشد انجام تکالیف می تواند بازی شیرینی باشد که کودک طراحی می کند، اگر به جای اجبار به انجام، با احساس تملک همراه شود.
سخن آخر:
تقریبا دانستیم چگونه به  کلاس اولی ها کمک کنیم تا با اصلی‌ترین چالش‌های خود بهتر روبه‌رو شوند. این روش‌ها می‌تواند آنان را به درستی برای مدرسه آماده کند و این تغییر محیط و شرایط را برای آنان تبدیل به فرصتی دلپذیر نماید. اما با وجود بهترین تلاش های والدین برای شناخت کودک وخود، برخی اوقات به نظر می رسد مشکلات فرزندان برای آنها غافلگیر کننده است. در مواجهه با مشکلات رفتاری و هیجانی (مانند رفتارهای پرخطر غیر قابل کنترل) باید حتماً از روانشناس متخصص کودک و نوجوان کمک بگیرید
 


کد مطلب: 59925

آدرس مطلب :
https://www.migna.ir/news/59925/لج-بازی-پرخاشگری-انجام-تکالیف-مدرسه

میگنا
  https://www.migna.ir