پنجشنبه ۹ فروردين ۱۴۰۳ - 28 Mar 2024
تاریخ انتشار :
دوشنبه ۲۸ شهريور ۱۴۰۱ / ۱۸:۳۵
کد مطلب: 59935
۲

معرفی رشته میکروبیولوژی

معرفی رشته میکروبیولوژی
کلمه میکروبیولوژی یک واژه فرانسوی است که از ریشه یونانی گرفته شده است؛ به این صورت که میکرو به معنا کوچک یا ریز، بیو به معنا زیست یا زندگی و لوژی به معنا سخن گفتن است که در علم و دنیا پزشکی به معنا مطالعه و شناخت، به کار برده می‌شود.

بنابراین معنا تحت الفظی کلمه می‌شود: مطالعه و شناخت ریز زیست‌ها!

در واقع، رشته میکروبیولوژی به مطالعه ریز اندامگانی می‌پردازد که یا تک سلولی هستند، یا چند سلولی و یا بی‌سلولی می‌باشند؛ این ریز اندامگان خود به چند دسته ویروس‌ها، باکتری‌ها، آغازیان، قارچ‌ها و انگل‌ها تقسیم می‌شوند. همان‌طور که در درس زیست‌شناسی رشته علوم تجربی بیان شده است، قارچ‌ها و آغازیان جزو یوکاریوت‌ها محسوب شده و دارای اندامک غشادار هستند؛ اما باکتری‌ها و آرکی‌ها به دلیل نداشتن غشا، جزو یوکاریوت‌ها محسوب می‌شوند. اما بر سر دسته‌بندی ویروس‌ها، تا به حال دانشمندان به توافق نظر نرسیده‌اند؛ به این صورت که عده‌ای از دانشمندان ویروس‌ها را جزو جانداران محسوب می‌کنند، عده‌ای دیگر ویروس‌ها را بعنوان مولکول‌های پیچیده در نظر گرفته‌اند. وجود ریز اندامگان قرن‌ها پیش برای نخستین بار مشاهده شده بودند؛ نخستین مشاهدات میکروسکوپی که از ریز اندامگان ثبت شده است، کپک‌ها بودند که توسط رابرت هوک در سال 1666 به ثبت رسید. پس تا اینجا کار متوجه شدیم که رشته میکروبیولوژی علمی است که به مطالعه میکروارگانیسم‌ها یا همان ریز اندامگان می‌پردازد که شناخته شده‌ترین دانشمند در این حیطه، پاستور است که او را بنیان‌گذار علم میکروب‌شناسی می‌شناسیم که بعد از او، دانشمندانی به نام مارتینوس بیجرینک و سرگئی وینوگرادسکی، وسعت واقعی رشته میکروبیولوژی را گسترش داده و دو سهم عمده در میکروب‌شناسی یعنی، کشف ویروس‌ها و توسعه محیط کشت غنی را به جهانیان عرضه داشتند.

همچنین وینوگرادسکی اولین فردی بود که علم شیمی درمانی را بر پایه فرآیندهای ژئوشیمیایی توسعه داد و بدین وسیله نقش میکروارگانیسم‌ها را در محیط کشت غنی طیف وسیعی از میکروب‌ها را فوری‌ترین تأثیر میکروب‌شناسی معرفی کرد.
 
میکروبیولوژی یک مطالعه جذاب از موجودات کوچک است که به جریان جهان کمک میکند. رشته میکروبیولوژی زیر شاخه گروه علوم تجربی است و بیشتر داوطلبانی که علاقه به کارهای آزمایشگاهی دارند وارد این رشته می شوند. برای کسب اطلاعاتی در زمینه این رشته و دانشگاه های برتر، بازارکار، در آمد ، حقوق ادامه مطلب را مطالعه کنید.


میکروبیولوژی گرایشی از علم زیست شناسی است که وظیفه بررسی و مطالعه میکروارگانیسم ها را بر عهده دارد و در این علم ارتباط میکروارگانیسم ها با خودشان و همچنین با موجودات عالی تر مانند انسان، حیوانات و گیاهان مورد بررسی قرار می گیرد.


میکروبیولوژی، دربرگیرنده چند زیرشاخه همچون: ویروس‌شناسی، باکتری‌شناسی، آغازیان‌شناسی، قارچ‌شناسی، ایمنی‌شناسی و انگل‌شناسی است.

هدف: هدف این شاخه شناخت جانداران میکروسکوپی و مسائل مختلف مربوط به زندگی آنهاست. علم میکروبیولوژی در مورد چگونگی استفاده بهینه از میکروارگانیسم ها و جلوگیری از ضررها و زیانهایی که میکروارگانیسم ها می توانند به حیات انسانها، دامها و نباتات وارد کنند، بحث می کند. در گذشته به میکروبها شیطانهای نامرئی می گفتند اما امروزه باید به آنها فرشته های نامرئی بگوییم چرا که اگر میکروارگانیسم ها در چرخه حیات، وظیفه خویش را انجام ندهند، زندگی تمام موجودات از نباتات و حیوانات گرفته تا انسان به زوال کشیده می شود. و باز بخشی از این میکروارگانیسم ها هستند که با ایجاد انواع بیماریهای عفونی زندگی بشر را به خطر می اندازند مانند “ابولا” که یک بیماری ویروسی ناشناخته بود و در آفریقا تعداد زیادی از افراد را به کشتن داد و یا “ایدز” که بشر را تا آستانه سال ۲۰۰۰ عاجز و ناتوان کرده است.

بی شک نمی توان به نقش مهم میکروارگانیسم ها در هستی اعتقاد داشت و از اهمیت کاربرد رشته میکروبیولوژی که به عنوان بررسی میکروارگانیسم ها می پردازد، غافل ماند.


ماهیت رشته میکروبیولوژی
میکرو ارگانیسم ها و فعالیت های آنها برای همه فرآیندهای روی زمین از اهمیت حیاتی برخوردار است. میکرو ارگانیسم ها مهم هستند زیرا آنها بر هر جنبه ای از زندگی ما تأثیر می گذارند. میکروبیولوژی مطالعه ارگانیسم های میکروسکوپی مانند باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها و تک یاخته ها است.

یک میکروبیولوژیست جنبه های فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و ژنتیکی میکروارگانیسم ها را بررسی می‌کند. علاوه بر کاره یا فوق یک میکروبیولوژیست به مطالعه کلیه موجودات زنده بسیار کوچک که با چشم غیر مسلح قابل مشاهده هستند، می پردازد.

که این موجودات بسیارکوچک می تواند شامل باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها، پریون ها، تک یاخته ها و جلبک ها است که در مجموع به عنوان “میکروب” شناخته می شوند، باشند. شاید این موضوع برای شما هم جالب باشد که این میکروب ها نقش مهمی در چرخه تغییر آب و هوا، مواد مغذی، فاسد شدن مواد غذایی، علل بیماری ها و کنترل آنها دارند.
 

معرفی رشته میکروبیولوژی
درک بنیادی از نحوه عملکرد یک سلول از طریق مطالعه میکروارگانیسم ها حاصل می شود. اما میکروبیولوژی نیز یک علم کاربردی است و به کشاورزی، بهداشت و پزشکی و نگهداری از محیط زیست و همچنین صنعت بیوتکنولوژی کمک می کند. میکروبیولوژیست ها میکروب ها را در سطح جامعه (اکولوژی و اپیدمیولوژی) ، در سطح سلول (زیست شناسی سلولی و فیزیولوژی) و در سطح پروتئین ها و ژن ها (زیست شناسی مولکولی) مطالعه می کنند. به شما پیشنهاد می کنم مطلب “رشته بیوتکنولوژی” را در سایت فسفر مطالعه کنید.

کاربرد رشته میکروبیولوژی
میکروارگانیسم ها در زندگی روزمره ما بسیار مهم هستند. برخی از آن ها مسئول بخش قابل توجهی از بیماریهایی هستند که نه تنها بر انسان بلکه گیاهان و حیوانات نیز تأثیر می گذارد، در حالی که برخی دیگر در حفظ و اصلاح محیط ما از اهمیت حیاتی برخوردار هستند. به عنوان مثال از جمله کارایی بی نظیر این رشته می توان در در تولید مواد غذایی ، نوشیدنی و آنتی بیوتیک مهار شده اشاره کرد.

دانشجویان شاخه میکروبیولوژی در طی دوران تحصیل خود یاد می گیرند که چگونه از زمینه زیست شناسی مولکولی استفاده کنند تا بتوانند تاثیر عظیمی در زمینه های صنعتی و پزشکی بگذارند. میکروبیولوژی همچنین شامل ایمونولوژی، بررسی توانایی بدن در نصب دفاعی در برابر میکروب های عفونی است.

توانایی های ورود به رشته میکروبیولوژی
این رشته روز به روز در حال پیشرفت است و روزانه میکروب ها و ویروس های جدیدی به عنوان مثال در حال حاظر ویروس کرونا شناسایی می شود. به همین دلیل میکروبیولوژیست باید روحیه مطالعه روزانه درباره آخرین پیشرفت های علم را داشته باشد. از دیگر توانایی های لازم برای ورود به این رشته می توان به حافظه خوب، روحیه جستجوگری و خلاقیت، قدرت تجزیه و تحلیل مناسب، روحیه صبور بودن، دقت بالا و توجه زیاد به جزئیات، علاقه به کار با نرم افزارها، توانایی رهبری تیم، قدرت حل مسئله اشاره کرد.

مهارت‌ها،وانایی ها و دانش لازم جهت ورود به رشته میکروبیولوژی
یک میکروبیولوژیست بایستی دارای ذهن جستجو گر بوده و دائما در حال مطالعه و کسب آگاهی از آخرین پیشرفت‌های علم میکروب شناسی جهان باشد. میکروبیولوژیست ها بایستی دارای حافظه خوب، قدرت تجزیه و تحلیل لازم جهت بررسی مسائل مربوط به رشته میکروبیولوژی، و دقت بالا باشند.

افرادی در این رشته موفق خواهند شد، که صبر و حوصله زیادی داشته باشند، چرا که این رشته به بررسی ریزترین موجودات هستی می پردازد. میکروبیولوژیست ها لازم است مهارت هایی همچون کار با نرم افزارهای آماری و کامپیوتری مرتبط با رشته خود را نیز کسب نمایند.
چنانچه شما علاوه بر ویژگی های مذکور قابلیت رهبری یک تیم پژوهشی را نیز دارید، مطمئنا با تلاش و پشتکار در این رشته موفق خواهید شد.


ویژگی های یک میکروبیولوژیست:
داشتن حافظه حفظی خوب
آپدیت بودن علمی
علاقمند به پژوهش
دارا بودن قدرت تجزیه و تحلیل بالا
داشتن ویژگی های مدیریتی
صبور بودن
داشتن دقت بالا


معرفی دروس رشته میکروبیولوژی در مقطع کارشناسی
معرفی دروس عمومی
مبانی نظری اسلام، زبان عمومی، اخلاق اسلامی، تاریخ و تمدن اسلامی، آشنایی با منابع اسلامی، انقلاب اسلامی، ادبیات فارسی، تربیت بدنی 1 و 2.

معرفی دروس تخصصی
زبان تخصصی، ایمونولوژی و آزمایشگاه، قارچ شناسی و آزمایشگاه، میکروبیولوژی 1 و آزمایشگاه، میکروبیولوژی غذایی و آزمایشگاه، میکروبیولوژی محیطی و آزمایشگاه، باکتری شناسی و آزمایشگاه، باکتری شناسی 2 و آزمایشگاه، میکروبیولوژی صنعتی و آزمایشگاه، بیوشیمی فیزیک، مبانی فیزیولوژی گیاهی و آزمایشگاه، تکامل، بیوفیزیک، ژنتیک 2 و آزمایشگاه، شیمی عمومی و آزمایشگاه، زیست گیاهی و آزمایشگاه، فیزیک و آزمایشگاه، بیوشیمی2 و آزمایشگاه، زیست شناسی جانوری و ازمایشگاه، پروتوزئولوژی.

معرفی دروس اختیاری
زیست شناسی مولکولی، ویروس شناسی، زیست شناسی پرتوی، ژنتیک1 و آزمایشگاه مبانی فیزیولوژی جانوری و آزمایشگاه، میکروبیولوژی2 و آزمایشگاه، اکولوژی عمومی، ریاضی عمومی، شیمی آلی و آزمایشگاه، بیوشیمی1 و آزمایشگاه، آمار زیستی، زیست شناسی سلولی و آزمایشگاه.

معرفی گرایش های رشته میکروبیولوژی در مقطع کارشناسی
بهتر است بدانید که رشته میکروبیولوژی در دوران کارشناسی گرایشی ندارد و این اشتباه است که در برخی منابع، برای رشته کارشناسی میکروبیولوژی گرایش تعریف شده است؛ بلکه این گرایش‌ها مربوط به دوران کارشناسی ارشد می‌باشند.

بنابراین دانشجویان این رشته در مقطع کارشناسی مجاز به انتخاب گرایش نیستند و در مقطع ارشد و دکترا می توانند انتخاب گرایش داشته باشند.


معرفی گرایش های رشته میکروبیولوژی در مقطع کارشناسی ارشد
گرایش های این رشته در مقطع ارشد به 3 دسته غذایی، پزشکی و صنعتی تقسیم می شود:

گرایش غذایی
همان طور که می دانید بسیاری از مواد غذایی که ما روزانه از آنها استفاده می کنیم مانند پنیر، ماست و … با استفاده از میکروب های مفید تولید می شود. در واقع کارشناسان گرایش غذایی با مشغول شدن در کارخانه های مواد غذایی سعی در بهبود فرآیند تولید مواد غذایی می کنند.

میکروبیولوژی – گرایش غذایی
گرایش پزشکی
همه ما می دانیم که میکروب ها به دو دسته مفید و غیر مفید تقسیم می شوند. یکسری از میکروب های برای انسان های بیماری زا هستند. میکروبیولوژیست ها در این گرایش به بررسی میکروب های بیماری زا برای انسان و نحوه فعالیت آنها می پردازند.

میکروبیولوژی – گرایش پزشکی
گرایش صنعتی
این گرایش هم با هر دو دسته میکروب های سر و کار دارد. میکروبیولوژیست ها از با شناسایی میکروب های مفید برای تولید نان، ماست و پنیر و از میکروب های مضر برای تولید مواد صنعتی و شیمایی مانند اسید ها استفاده می کنند و با ارائه راه های مناسب به دفع بهتر مواد زاید می پردازند. این رشته دارای شاخه های زیر می باشد که به معرفی هرکدام از آن ها می پردازیم.

وضعیت ادامه تحصیل در رشته میکروبیولوژی در مقاطع بالاتر
امکان ادامه تحصیل در این رشته در حال حاظر در ایران تا مقطع دکتری وجود دارد.


میکروبیولوژیست چه کاری انجام می دهد؟
از جمله وظایف یک میکروبیولوژیست میتوان به بررسی میکروب ها جهت کنترل بیماری ها ی عفونی، انجام آزمایشات مختلف برای شناسایی میکروب ها، استفاده از روش ها مختلف برای تهیه آزمایش داروهای جدید، انجام آزمایشات مختلف در جهت استفاده از میکروارگانیسم ها برای کنترل آلودگی های محیط زیست و شیوع مواد سمی، انجام پژوهش های مختلف برای کنترل مواد غذایی و بهینه کردن مواد غذایی اشاره کرد. اما خیلی از فارغ التحصیلان این رشته به جای نشستن تمام روز در آزمایشگاه ترجیح می دهند به جنگل ها سفر کنند و گونه های جانوری جدید پیدا کنند تا روی آن ها مطالعه کنند.



وظایف یک میکروبیولوژیست بعد از فارغ‌التحصیلی
وظابف میکروبیولوژیست‌ها براساس زیر شاخه‌ها و گرایش‌های مختلف ممکن است از تفاوت‌های ناچیزی برخوردار باشند اما در حالت کلی، حوزه کاری یک میکروبیولوژیست عبارت است از:

- انجام آزمایشات گوناگون جهت شناسایی انواع میکروب‌ها و میکروارگانیسم‌ها
- استفاده از علم میکروبیولوژی در جهت کنترل بیماری‌های عفونی
- انجام آزمایش، تست و پژوهش‌های مختلف به منظور کنترل کیفیت مواد غذایی در برابر انواع میکروارگانیسم‌ها در کارخانه‌ها، شرکت‌ها و …
- انجام پژوهش و آزمایش بر روی انواع ریز اندامگان به منظور بهره‌وری در بهینه کردن مواد غذایی و تولید مواد غذایی جدید
- انجام پژوهش و آزمایشات گوناگون به منظور استفاده از میکروارگانیسم‌ها برای بهره‌وری در برابر آلودگی‌های محیطی و جلوگیری از شیوع مواد سمی و مضر
و در نهایت، ارائه نتایج، داده‌ها و یافته‌ها به افراد، منابع و ارگان‌های ذی‌ربط  
 

بازار کار رشته میکروبیولوژی
فرصت های شغلی برای میکروبیولوژیست ها در ایران
یک میکروبیولوژیست با توجه به تخصص و علاقه خود می تواند در آزمایشگاه های پاتولوژی و میکروب شناسی بیمارستان ها، سازمان های حوزه بهداشت و درمان، پژوهشگاه های کشاورزی، پژوهشگاه های محیط زیست، پژوهشگاه های نفت، مراکز تحقیقاتی مرتبط با دارو و غذا به عنوان کنترل کیفی مواد غذایی یا دیگر سمت ها استخدام شود.

درآمد و حقوق رشته میکروبیولوژی در ایران
حقوق میکروبیولوژیست ها بسته خصوصی یا دولتی بودن آن شرکت متفاوت است. بازه حقوق این افراد با توجه به محیط کار، سابقه کاری و دیگر شرایط بین 10 میلیون تا 30 میلیون است.

دانشگاه های برتر رشته میکروبیولوژی در ایران
مهم ترین نکته بعد از انتخاب رشته و بررسی وضعیت کار آن رشته، انتخاب بهترین دانشگاه است: دانشگاه تهران، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه الزهرا، دانشگاه اصفهان، دانشگاه لرستان (خرم آباد)، دانشگاه مازندران (بابلسر)، دانشگاه ملایر، دانشگاه مراغه از بهترن دانشگاه های ارائه دهنده این رشته هستند.
 
 
بازارکار و آینده شغلی رشته میکروبیولوژی در دنیا
 میکروبیولوژیست ها میکروارگانیسم هایی مانند باکتری ها، ویروس ها، جلبک ها، قارچ ها و برخی از انواع انگل را مطالعه می کنند. این افراد می توانند درآزمایشگاه ها و مطب ها به صورت تمام وقت مشغول به کار شوند. این حرفه یک حرفه بسیار خوب و بزرگ در هرجای دنیا به حساب می آید. طبق تحقیقات انجام شده میزان اشتغال میکروبیولوژیست ها تا 10 سال آینده رشد 3 درصدی دارد. همچینین برای حل مشکلات پیش آمده در تحقیقات و فرآیند های تولید صنعتی و همچنین نظارت بر شرایط محیطی برای اطمینان از سلامت و ایمنی عمومی میزان جذب میکروبیولوژیست ها بیشتر می شود. ایالت های مانند کالیفرنیا، ماساچوست، مریلند، نیویورک، کارولینای شمالی، گرجستان و تگزاس بهترین مکان برای مشاغل میکروبیولوژی است.


کدام دانشگاه‌ها پذیرش رشته میکروبیولوژی دارند؟
رشته میکروبیولوژی در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی ارائه می‌شود.

اما دانشگاه‌هایی که در ایران پذیرش رشته میکروبیولوژی دارند، عبارتند از:
دانشگاه‌های سراسری
دانشگاه آزاد اسلامی
دانشگاه پیام نور
دانشگاه‌های غیر انتفاعی
لازم به ذکر است که در همه دانشگاه‌های فوق پذیرش رشته میکروبیولوژی به صورت آزمون انجام می‌گیرد؛ البته دانشگاه‌های سراسری تنها پذیرش با آزمون دارند، اما سایر دانشگاه‌های آزاد، پیام نور و غیر انتفاعی در بعضی شهرها، پذیرش بدون کنکور رشته میکروبیولوژی را نیز دارا می‌باشند.


تغییر رشته از میکروبیولوژی به پزشکی
تنها یک راه برای تغییر رشته از میکروبیولوژی به پزشکی وجود دارد و آن هم شرکت در آزمون لیسانس به پزشکی است که البته این آزمون به دلیل آن که متقاضیان بسیار زیادی دارد و از طرفی ظرفیت پذیرش خیلی محدود است، نیازمند تلاش زیادی برای موفقیت دارد. داوطلبین رشته‌های تجربی و رشته‌های انسانی می‌توانند با شرکت در این آزمون شانس خود را برای قبولی پزشکی امتحان کنند.

شرایط ثبت نام آزمون لیسانس به پزشکی به صورت زیر است:
دارا بودن معدل کل مقطع دیپلم بالاتر از 17
دارا بودن معدل مقطع کارشناسی بالاتر از 16
حداکثر 25 سال سن در زمان ثبت نام
دارا بودن کارت پایان خدمت یا معافیت دائم از نظر سازمان وظیفه عمومی نیرو انتظامی

درآمد و حقوق رشته میکروبیولوژی در دنیا
از 12 اکتبر سال 2020 ، متوسط ​​حقوق سالانه یک میکروبیولوژیست در ایالات متحده سالانه 51247 دلار است. برای مشاهده حقوق مشاغل این حوزه در کشور دلخواه می توانید به سایت payscale مراجعه کنید.
 
کشور ها متوسط حقوق سالانه
کانادا 84695 دلار
استرالیا 98569 دلار 
اتریش 50975 یورو
فرانسه 47549 یورو
آلمان 59015 یورو
درآمد و حقوق رشته میکروبیولوژی در دنیا

برترین دانشگاه های رشته میکروبیولوژی در دنیا
دانشگاه نبراسکا – لینکلن
دانشگاه ایالتی تگزاس
دانشگاه کالسونین گلاسکو
دانشگاه ایالتی آریزونا
دانشگاه شرقی نیومکزیکو
از جمله بهترین کشورها برای تحصیل در این رشته می توان به ایالات متحده آمریکا، بریتانیا، استرالیا، نیوزلند، فنلاند اشاره کرد.
 
نام شما

آدرس ايميل شما
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود
  • نظرات پس از تأیید مدير حداكثر ظرف 24 ساعت آينده منتشر می‌شود

دربارۀ تاثیرات عجیب «ترس از پشیمانی»
چگونه با ذهن آگاهی حواس کودکان مان را جمع کنیم؟
تقاضا برای سلب اختیار تشخیص اختلال اسکیزوفرنی توسط روانشناسان بالینی!
چرا نباید برای جلب محبت یا عشق التماس کنیم؟
ویژگی‌های یک اردو مطالعاتی خوب چیست؟
چطور از فکر کردن بیش از حد به یک موضوع جلوگیری کنیم؟
نوجوانان آمریکایی بدون تلفن همراه احساس بهتری دارند
من با دروغ گفتن و آه وناله پول درمیارم
افراد کمال‌گرا چه ویژگی‌هایی دارند؟
كودكان را قرباني حرف مردم نكنيد
خودبیمارانگاری از خود بیماری مرگبارتر است!
راه‌ درمان تب بالای تمایل به عمل‌های زیبایی چیست؟
سخت است حرفت را نفهمند سخت تر این است که حرفت را اشتباهی بفهمند حالا میفهمم که خدا چه زجری میکشد وقتی این همه آدم حرفش را که نفهمیده اند هیچ اشتباهی هم فهمیده اند. دکترعلی شریعتی