جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - 29 Mar 2024
تاریخ انتشار :
چهارشنبه ۱۹ بهمن ۱۴۰۱ / ۱۹:۲۷
کد مطلب: 61237
۲

تاب‌آوری عامل اصلی بقای سازمان‌­ها در شرایط بحرانی است.

تاب آوری سازمان؛ يكی از دلایل اصلی استمرار و پایداری سازمان‌ها در شرایط بحرانی بشمار می آید
تاب‌آوری عامل اصلی بقای سازمان‌­ها در شرایط بحرانی است.
تاب آوری سازمان؛ يكی از دلایل اصلی استمرار و پایداری سازمان‌ها در شرایط بحرانی بشمار می آید
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که اصطلاح سازمان­‌های تاب‌­آور را در مطبوعات و گفتگوهای حوزه کسب­‌و­کار شنیده باشید. گمان می­‌کنید سازمان­‌های موفق زمانی که در مواجهه با بحران­‌های گوناگون قرار می­‌گیرند با کمک چه راهکاری خود را از مهلکه نجات داده و نه تنها آسیب جدی به آن­‌ها وارد نمی­‌شود، بلکه از شرایط پیش آمده درس گرفته و در جهت پیشرفت از آن استفاده می­‌کنند؟

زمانی که سازمان‌ها در مقابل شکست‌ها و مشکلاتی که احتمال وقوع آن­ وجود دارد، با کمک برنامه­‌ریزی از پیش تعیین شده و آماده کردن کارکنان و شرایط از موقعیت­‌های دشوار بیرون آمده و قوی­‌تر می­‌شوند، در خصوص آن­‌ها از اصطلاح سازمان­‌های تاب­‌آور استفاده می‌شود.
شاید چنین تصور کنید که تاب­‌آوری، خصلتی تنها مخصوص انسان­‌ها است؛ اما درواقع، تاب­‌آوری تنها منحصر به شخصیت انسانی نیست. گروه‌ها، جوامع و سازمان­‌ها نیز می­‌توانند فرهنگ انعطاف­‌پذیری و به دنبال آن، تاب­‌آوری را یاد گرفته و در خود توسعه دهند. تاب‌آوری در دنیای امروزی عاملی حیاتی و تعیین‌کننده موفقیت در سازمان­‌ها محسوب می­‌شود.

تاب‌­آوری به چه معناست؟
تاب‌­آوری را می­‌توان به توانایی سازمان برای پیش­‌بینی مسائل پیش از موعد و طراحی و تدوین برنام‌ه­ای اصولی برای رسیدگی به مشکلاتِ شناسایی شده تعریف کرد. تاب­­‌آوری یک فرآیند یادگیری فرهنگی است. بنابراین، اگر سازمانی ­نحوه رویارویی با حوادث جزئی را که روزانه اتفاق می‌افتد، آموزش نبیند آمادگی پاسخگویی مناسب و به موقع در مواجهه با حوادث بزرگ­تر را نیز نخواهد داشت.

اهمیت تاب­‌آوری در سازمان چیست؟
در دنیای امروزی که شرایط دائماً در حال تغییر است، پایداری و دوام سازمان­‌ها به طور مستمر مورد آزمایش قرار می­‌گیرد. بسیاری از سازمان­‌ها به این نکته مهم دست یافته­‌اند که دنبال کردن استراتژی­‌های قدیمی از آن­‌ها­ در برابر وقوع مشکلات ناگهانی که هیچ ایده و نظری از آن در برنامه­‌های آتی خود نداشتند، محافظت نخواهد کرد و نیاز است تا راهکاری جدید را با توجه به دنیای مدرن امروزی برای مقابله با شرایط در پیش گرفت.
تاب­‌آوری به سازمان این امکان را می­‌دهد که:

    آسیب­‌ها و مشکلات را در صورت امکان، قبل از وقوع شناسایی و رفع کنند.

    در پیش­‌بینی و پاسخگویی به فرصت­‌ها و تهدیدها، توانایی و ظرفیت خود را افزایش دهند.

    اهداف و ارزش­‌های مشترک را گسترش دهد.

    تهدید­ها را به فرصت تبدیل کرده و یا در حالت بدبینانه­‌تر، اجازه ندهند تهدید­ها، بقایشان را به خطر اندازد.

تاب‌آوری سازمانی «توانایی سازمان برای پیش‌بینی، آماده‌سازی، پاسخگویی و انطباق با تغییرات تدریجی و اختلالات ناگهانی به منظور بقا و شکوفایی است (دنیر،۲۰۱۷ ).

ویژگی‌­های  تاب‌­آوری
فرآیند ایجاد تاب‌آوری در شرایط بحرانی برای هر سازمانی با توجه به افرادی که در آن مکان مشغول به فعالیت هستند، متفاوت است. با این حال، سازمان­‌ها برای مدیریت بحران­ و تاب­‌آوری در برابر مشکلات، نیازمند ویژگی­­‌هایی هستند که عبارتند از:

    آگاهی از شرایط موجود در سازمان
    مهارت حل مسئله در شرایط بحرانی
    همکاری و ارتباط قوی بین کارکنان
    توانایی کنترل شرایط ایجاد شده


اولین ویژگی سازمان‌­های تاب­‌آور شناخت کامل از شرایط و موقعیت خود و همچنین آگاهی از نقاط قوت و ضعف سازمان است. این ویژگی سبب می­‌شود تا در بروز شرایط بحرانی با علم بر کاستی­‌ها و نقاط قوت علاوه بر مسلط بودن بر شرایط داخلی سازمان به خوبی مشکل را شناسایی و مدیریت کرده و آن را پشت سر بگذارند.

دومین مورد مهارت حل مسئله است که مهارتی ضروری و مهم برای هر سازمان محسوب می­‌شود. زمانی كه بحرانی رخ می­‌دهد این ویژگی به سازمان­‌ها کمک می­‌کند تا راه­ حل مناسبی یافته و با درک همه­‌جانبه از شرایط، راه خلاقانه­‌ای کشف کنند و با بررسی پیامد­های هر راه­ حل، بهترینِ آن­‌ها را برگزینند.


همکاری و ارتباط قوی بین کارکنان و افراد یک سازمان نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است. زیرا در هنگام مواجه با شرایط دشوار، تنها همکاری همه­‌جانبه است که می­‌تواند همه­ چیز را به روال عادی خود برگرداند. افراد در کنار یکدیگر به آسانی می­‌توانند از پس مسائل برآمده و موانع را کنار بگذارند.

و آخرين مورد، مدیریت بحران است که در شرایط نامطلوب و حساس، درواقع باید در اولویت تمامی اقدام‌­ها در نظر گرفته شود. سازمان­‌ها پیش از آنکه کارگروه تشکیل دهند و با توجه به شرایط داخلی و خارجی خود، به طراحی و یا پیدا کردن راه­ حل بپردازند، در وهله اول باید بتوانند کنترل اوضاع را به دست بگیرند؛ چرا که کنترل بحران، مسئله­‌ای حیاتی است. در واقع مدیریت بحران و کنترل شرایط را می‌توان نوعی هنر محسوب کرد زیرا از بروز مشکلات احتمالی دیگر که در شرایط دشوار رخ می­‌دهند، جلوگیری می­‌کند.

 موانع سازمان‌ها در ارتقای سطح تاب‌آوری
سه مانع اصلی که بر سر راه سازمان‌ها برای ارتقای سطح تاب‌آوری وجود دارد عبارتند از:

    آگاهی محدود افراد سازمان از محیطی که در آن مشغول به فعالیت هستند.
آگاهی از مواردی همچون شناسایی حوادث که احتمال وقوع آن‌­ها وجود دارد و بررسی پیامدهای آن­‌ها، آگاهی نسبت به میزان منابع در دسترس سازمان در هنگام وقوع بحران و شناخت کامل از تعهدات سازمان در رابطه با تمامی ‌ذی‌نفعان، همگی از جمله مواردی است که به تاب­‌آوری سازمان در شرایط بحران کمک می­‌کند.

    عدم توانایی در شناسایی و مدیریت نقاط آسیب‌پذیر کلیدی.
نقاط آسیب‌­پذیر را می‌­توان این­گونه تعریف کرد که با از دست دادن یا آسیب دیدن آن، خسارت جبران‌ناپذیری به سازمان وارد می‌شود. اینکه سازمان بتواند این نقاط آسیب‌پذیر منحصر به خود را شناسایی کند و برای پیشگیری از وقوع آسیب از ناحیه این نقاط، برنامه‌ریزی نماید، اقدام هوشمندانه‌ای است که تاب‌آوری سازمان را افزایش می‌دهد.

    عدم توانایی تصمیم‌­گیری در شرایط بحرانی.
زمانی که شرایط در سازمان عادی بوده و مشکلی ایجاد نشده باشد تصمیم‌­گیری درباره مسائل بسیار آسان است اما هنگام بروز مشکلات به دلیل پیچیدگی شرایط بیرونی و درونی سازمان و همچنین عواقبی که هر تصمیم می‌تواند داشته باشد، تصمیم‌گیری درباره موارد به ظاهر بی‌اهمیت هم بسیار دشوار می‌شود.


آیا موفقیت سازمان با تاب­‌آوری آن مرتبط است؟
سازمان‌هایی که در زمان بحران عملکرد و انعطاف‌پذیری خوبی از خود نشان می‌دهند، و اقدامات احتیاطی لازم را برای مقابله با مشکلات، در جهت جلوگیری از غرق شدن در آن‌­ها انجام می‌دهند، سازمان­‌های موفقی شناخته می­‌شوند. این اقدامات پیشگیرانه شامل آموزش کارکنان برای مقابله با شرایط اضطراری و یا تدوین یک برنامه منسجم در صورت سقوط در یک بحران اقتصادی است در انتها می­توان اضافه کرد که تاب‌آوری عامل اصلی بقای سازمان‌­ها در شرایط بحرانی است.

جمع‌­بندی
در این مقاله به بررسی تاب‌­آوری سازمان‌­ها در شرایط بحرانی پرداختیم و ویژگی­‌ها و موانع موجود در این فرآیند را مورد بحث قرار دادیم. امروزه سازمان‌­ها از یک سو با بحران­‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و از سوی دیگر با بحران­‌های داخلی مواجه­‌اند.
بنابراین با داشتن برنامه‌­ریزی جامع و کامل و ایجاد ساختاری مناسب می‌­توان تاب­‌آوری سازمان را در هنگام وقوع چنین بحران­‌هایی افزایش داد تا در صورت قرار گرفتن در موقعیتی غیر عادی و تغییرات احتمالی و غیرقابل پیش‌­بینی، عملکرد مناسبی را از خود نشان داده و شرایط را به خوبی مدیریت کنند. چنین سازمان‌­هایی، از تاب‌­آوری بالایی در شرایط بحرانی برخوردار خواهند بود.

 
نام شما

آدرس ايميل شما
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود
  • نظرات پس از تأیید مدير حداكثر ظرف 24 ساعت آينده منتشر می‌شود

دربارۀ تاثیرات عجیب «ترس از پشیمانی»
چگونه با ذهن آگاهی حواس کودکان مان را جمع کنیم؟
تقاضا برای سلب اختیار تشخیص اختلال اسکیزوفرنی توسط روانشناسان بالینی!
چرا نباید برای جلب محبت یا عشق التماس کنیم؟
ویژگی‌های یک اردو مطالعاتی خوب چیست؟
چطور از فکر کردن بیش از حد به یک موضوع جلوگیری کنیم؟
نوجوانان آمریکایی بدون تلفن همراه احساس بهتری دارند
من با دروغ گفتن و آه وناله پول درمیارم
افراد کمال‌گرا چه ویژگی‌هایی دارند؟
كودكان را قرباني حرف مردم نكنيد
خودبیمارانگاری از خود بیماری مرگبارتر است!
راه‌ درمان تب بالای تمایل به عمل‌های زیبایی چیست؟
انسانهاي شاد دنياي درونشان را ميسازند، انسانهاي غمگين دنياي بيرونشان را سرزنش ميكنند.