تجربه عشقی افراد در ازدواج سفید چیست؟

در بین افراد حاضر در جامعه ایرانی، عبارت جدیدی در خصوص روابط بین زن و مرد شکل گرفته است؛ ازدواج سفید. اما در این نوع رابطه، تلقی هر یک از طرفین از عشق چیست و چگونه می توان از آسیب های چنین رابطه ای در امان بود؟ محققان در این باره پژوهشی را انجام داده اند.
احولاتی که در نگرش های مربوط به ازدواج و روابط پیش از آن روي داده، نهاد خانواده را در عرصه روابط اجتماعی دچار چالش هایی نموده است. این تغییرات که ممکن است ناشی از نوگرایی یا پیامدهاي آن باشد باعث تضعیف کارکرد نهاد خانواده و ازدواج در ایران شده، به طوري که محققان را به پژوهش در این حوزه وادار کرده است.
یکی از چالش هایی که جوامع در حال گذار از جمله کشور ما با آن دست به گریبان اند، روابط آزادانه دختر و پسر پیش از ازدواج است که در قالب ها و اشکال مختلفی پدیدار شده و یکی از جدیدترین نمودهای آن، هم بالینی یا ازدواج سفید است. در جامعه ما این نوع از سبک زندگی، پدیده اي جدید است که به نظر می رسد قبلاً بدین گستردگی چه در سطح رفتاري و چه در سطح نگرشی وجود نداشته است.
آن گونه که متخصصان می گویند، در سال هاي اخیر، هم زمان با افزایش آگاهی های زنان و حضور گسترده آنان در عرصه هاي مختلف از یک سو و گسترش رسانه هاي گروهی و دگرگونی هاي بنیادي در بستر زمینه هاي فرهنگی، تکثر در جامعه پذیري از سوي دیگر، روابط و معاشرت پیش از ازدواج، از درون روابط بین شخصی جوانان در حال زایش است و یافته هاي پژوهشی نیز آن را تأیید می کند.
مطالعه در زمینه ازدواج سفید از آنجا که دربردارنده آثار و زیان هاي احتمالی ناشی از فقدان مشروعیت قانونی و اجتماعی این سبک زندگی است بسیار حائز اهمیت است و لازم است جوانان را از این لحاظ به خوبی به دانش لازم مجهز کرد.
در رابطه با این موضوع در حال گسترش، پژوهشگران دانشگاه اصفهان مطالعه ای را انجام داده اند که در آن تجربه زیسته افراد از پدیده عشق در ازدواج سفید مورد ارزیابی علمی واقع شده است.
در این تحقیق، داده‌های لازم از ۲۰ فردی که تجربه ازدواج سفید داشتند گردآوری شده اند و تجربه عشق در این افراد هم بالین، بررسی شده است.
یافته‌های پژوهش مورد اشاره حاکی از آن هستند که در این خصوص، شش نوع تجربه شامل؛ «تجربه احساسی عشق»، «عشق به مثابه تأمین نیازها»، «عشق به منزله امری اجتماعی و عملی»، «عشق به منزله امری شناختی و عقلی»، «تجربه فیزیولوژیک عشق» و «تجربه معنوی عشق» قابل طرح هستند.

بنا بر این نتایج، مقوله هسته ای این تحقیق شامل «عشق در ازدواج سفید به منزله عرصه کنشگری اجتماعی» است، به این معنا که «انتخابگری» در عرصه عشق، جستاری از تمایلات فردگرایانه است که «خود افراد» و نه «جامعه‌شان» نقش کلیدی در آن ایفا می‌کنند.
در این باره، سیدعلی هاشمیان‌فر، دانشیار و پژوهشگر گروه علوم اجتماعی دانشگاه اصفهان و همکارش می گویند: در وادي سبکی از رابطه به نامِ ازدواج سفید، عشق به عنوان شاخص روح نواز زندگی، میدانی براي مقابله در برابر ساخت اجتماعی موجود می شود، به نحوي که بازیگران به واسطه معناي عشق، حضور خود را در این شیوه از زندگی می پذیرند.

آن ها می افزایند: برای چنین زوج هایی، عشق به مثابه عرصه قدرتمندي است که به خاطر حفظ و نگهداشت آن می توانند در برابر همه هنجارهاي اجتماعی که خلاف نظر شخصیشان است به مقاومت برخیزند.به گزارش سیناپرس، با این توصیف، فرهنگ سازي و بسترسازي براي ازدواج آسان جوانان می تواند رسالت اجتماعی سیاستگذاران در سطح کلان و عامه مردم در سطح خرد باشد تا از سبک هاي نوین زندگی که بعضاً با آسیب هاي اجتماعی متعاقب دست به گریبان هستند، پیشگیري به عمل آید.
در این زمینه، توان افزایی جوانان در حوزه هاي اقتصادي، اجتماعی و فرهنگی و آگاهی بخشی در زمینه ارتباطات سالم و کارآمد، نه تنها از حجم معضلات آنان در حوزه روابط عاطفی می کاهد، بلکه به انتخاب شایسته تر منجر شده و در نتیجه کیفیت زندگی آتی آنان می افزاید.
به اعتقاد هاشمیان‌فر و همکارش، همچنین شیوه هاي فرزندپروري مبتنی بر صمیمت اجتماعی با هدف کاهش فاصله اجتماعی بین خانواده مبدأ با فرزندان می تواند در ارتقاء سطح اعتماد جوانان به والدینشان نقش بسزایی داشته باشد. از این رو، هر چقدر گستره اعتماد بین اعضاي خانواده بیشتر باشد، فضاي مشورت، همدلی و دوستی، قوي تر و بالطبع توان حمایت و یاری گري در برابر آسیب هاي وارده از رابطه هاي شکننده بالاتر خواهد رفت.
قابل ذکر است این یافته های پژوهشی جالب را فصل نامه «توسعه اجتماعی» وابسته به دانشگاه شهید چمران اهواز منتشر کرده است.