سالهاست که تخم مرغ بهعنوان یک غذای کامل و مقوی شناخته میشود. تخممرغ سالمترین فست فود در میان تمامی غذاهاست که خوردن آن به دلیل خواص زیادی که دارد بسیار توصیهشده است؛ اما خوردن هر ماده غذایی مفیدی بیشازاندازه هم میتواند مضر باشد و این در مورد تخممرغ هم صدق میکند.
هرچند که یافتههای علمی نشان میدهند که مصرف زیاد از حد هر ماده غذایی ممکن است عوارض جانبی و مضراتی برای بدن داشته باشد. تخم مرغ یک غذای کمکالری است که هر یک عدد آن حاوی ۶ گرم پروتئین است. همچنین این ماده غذایی حاوی کولین (با خاصیت تقویت مغز) و لوتئین و زآگزانتین (دو آنتیاکسیدان مفید برای سلامت چشم) و قند و سدیم بسیار پایینی است. با اینهمه شاید عجیب باشد که مصرف زیاد این ماده مغذی مضر باشد. باید بدانید که تخم مرغ به خودی خود مضر نیست، اما مصرف بیش از حد آن ممکن است برای برخی از افراد، به ویژه کسانی که از منظر سلامتی دارای شرایط خاصی هستند، خطراتی داشته باشد. خصوصاً افرادی که در معرض خطر بیماریهای قلبی عروقی یا دیابت هستند، لازم است که مصرف این ماده غذایی را محدود کنند.
در ادامه به چهار عارضه جانبی ناشی از زیادهروی در مصرف تخم مرغ اشاره میشود:
۱. بالا رفتن کلسترول خون
تخم مرغ طبیعتاً حاوی مقادیر بالایی کلسترول است و بحثهای زیادی بر سر این موضوع وجود دارد که تخم مرغ باعث افزایش کلسترول میشود یا نه. اگرچه برای چندین دهه، کارشناسان معتقد بودند که کلسترول موجود در زرده تخم مرغ به طور مستقیم در افزایش کلسترول در خون نقش دارد، اما امروزه تحقیقات نشان میدهد که با مصرف مواد غذایی متنوع مانند سبزیجات در کنار تخم مرغ میتوان این مسئله را کنترل کرد. میدانیم که کلسترول به مانند چربی خون، منجر به رسوب در رگهای خونی شده و میتواند سبب حمله قلبی و سکته مغزی شود.
۲. افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی
شاید مصرف یک تخم مرغ در روز خیلی در ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی مؤثر نباشد، اما زیادهروی در مصرف این ماده غذایی حتماً سلامت قلب را تهدید میکند. یک مطالعه در سال ۲۰۱۹ نشان داد که خوردن بیش از ۳۰۰ میلی گرم کلسترول در روز، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را ۱۷ درصد و خطر مرگ را ۱۸ درصد افزایش میدهد.
۳. اضافه وزن
اگر خوردن تخم مرغ برای وعده صبحانه به یک عادت روزانه تبدیل شود، ممکن است با افزایش وزن مواجه شوید. برای حفظ سلامتی و وزن مطلوب سعی کنید مواد غذایی مغذی مانند اسفناج، فلفل دلمهای یا گوجهفرنگی و انگور را در کنار تخم مرغ مصرف کنید. همچنین میتوانید برای پخت تخم مرغ، از چربیهای مفید مانند روغن زیتون استفاده کنید.
۴. افزایش خطر ابتلا به دیابت
این احتمال وجود دارد که خوردن مقادیر زیاد تخم مرغ خطر ابتلا به بیماریهای مزمنی مانند دیابت را افزایش دهد. مطالعهای که در سال ۲۰۰۹ در مجله Diabetes Care منتشر شد، نشان داد افرادی که بیش از هفت تخم مرغ در هفته میخوردند (نسبت به کسانی که تخم مرغ کمتری مصرف میکردند)، بیشتر در معرض ابتلا به دیابت نوع ۲ بودند.
***
مصرف تخممرغ در زنان باردار و شیرده، کودکان و نوجوانان در حال رشد، ورزشکاران و کلیه بزرگسالان سالم و همچنین در دوران پس از بیماری به دلیل ارزش غذایی بالا توصیه میشود در این افراد مصرف یک تخممرغ در روز بلامانع ست و در برخی موارد توصیه میشود بیشتر هم ممکن است انجام شود. در هر تخممرغ از 8 ماهگی در کودکان قابلمصرف بوده و توصیه میشود تا یکسالگی 1 زرده کامل، یک روز در میان و از 2 سالگی به بالا یک تخممرغ در روز در برنامهٔ غذایی کودکان وارد شود.
تخممرغ سفت نخورید
بهتر است تخممرغی که زیاد جوشانده شود، دیرهضم میشود و برای افرادی که معده ضعیف دارند بههیچوجه توصیه نمیشود، بر اساس نظر متخصصان طب سنتی کسانی که خون غلیظ دارند بههیچوجه مجاز به مصرف تخممرغ سفت شده نیستند زیرا این شیوه پختن تخممرغ موجب میشود که خون غلیظی از آن تولید شود.
تخممرغ تازه سالمتر است
بهراحتی میتوان گفت که «سن» یک تخممرغ چقدر است. تخممرغهای تازه در برابر نور شفاف هستند، هیچ نقطه تاریک ندارند روش سادهای وجود دارد مثل قرار دادن تخممرغ در یک ظرف پر از آب تخممرغ تازه در پایین باقی میماند؛ تخممرغ 3 تا 5 روزه بهتدریج بالا میرود. بوی ناخوشایند تخممرغ از کیفیت پایین غذایشان نیست، چنین تخممرغی نمیتواند باعث مسمومیت غذایی شود، اما بوی ناخوشایند آن حتی بعدازآن که در ظرف غذا پخته شد باقی میماند.