روانشناسی وظیفه شناسی

وظیفه‌شناسی یکی از پنج بعد اصلی در مدل پنج عاملی برای شخصیت است  وظیفه شناسی می تواند تأثیر بسزایی در جنبه های مختلف زندگی داشته باشد روان‌شناسی در بررسی عوامل مؤثر بر رفتار انسان و بهزیستی کلی، نقش محوری وظیفه‌شناسی را آشکار کرده است. توسعه وظیفه شناسی می تواند به رشد شخصی بیشتر و رفاه کلی منجر شود
همانطور که وینس لومباردی (Vince Lombardi)، مربی مشهور فوتبال آمریکایی به اختصار گفت: “بهای موفقیت؛ کار سخت، فداکاری و عزم راسخ در تلاش حداکثری می‌باشد.” نقل قول لومباردی بینش عمیقی از ماهیت وظیفه شناسی ارائه می دهد و بر اهمیت نظم و انضباط شخصی، سخت کوشی و سازماندهی (ویژگی هایی که این ویژگی را تعریف می کند.) تأکید می کند. اما وظیفه شناسی چگونه بر زندگی فرد تأثیر می گذارد و چگونه می توانیم آن را برای بهبود زندگی خود پرورش دهیم؟
موفقیت شغلی و وظیفه شناسی
مجموعه قابل توجهی از تحقیقات تأثیر وظیفه شناسی بالا بر موفقیت شغلی را برجسته کرده است. یک مثال کلیدی، فراتحلیل اولیه باریک و ماونت ( Barrick and Mount’s) است که نشان داد وظیفه شناسی به طور قابل اعتمادی عملکرد شغلی را در مشاغل مختلف پیش بینی می کند. مشخص شد که افراد با سطوح بالای وظیفه‌شناسی، بهره‌ورتر، قابل اعتمادتر و کارآمدتر هستند که اغلب منجر به رضایت شغلی و پیشرفت شغلی بالاتر می‌شود.
وظیفه شناسی و نتایج سلامت
وظیفه شناسی همچنین به طور قابل توجهی به نتایج بهتر سلامت کمک می کند. بوگ و رابرتز (Bogg and Roberts) کشف کردند که افراد وظیفه شناس بسیار بیشتر درگیر رفتارهای ارتقا دهنده سلامت هستند، مانند حفظ فعالیت ورزشی منظم و رژیم غذایی متعادل. این انتخاب‌های مثبت سبک زندگی با نرخ مرگ‌ومیر کمتر و امید به زندگی طولانی‌تر مرتبط است و بر نقش حیاتی وظیفه‌شناسی در سلامت جسمانی تاکید می‌کند.
روابط موفق و وظیفه شناسی
تحقیقات ارتباط مثبتی بین ویژگی شخصیتی وظیفه شناسی و موفقیت در روابط بین فردی نشان داده است. در یک مطالعه انتقادی مشخص شد که وظیفه شناسی رضایت و ثبات را در روابط عاشقانه پیش بینی می کند. محققان دریافتند که همسرانی که امتیاز بالایی در وظیفه‌شناسی کسب کرده‌اند، احتمالاً رفتارهایی مانند قابل اعتماد بودن و مسئولیت‌پذیری را از خود نشان می‌دهند که در رابطه عاطفی بسیار ارزشمند است. در نتیجه این امر منجر به روابط سالم‌تر، رضایت‌بخش‌تر و پایدارتر شد و تأیید کرد که وظیفه‌شناسی، به عنوان یکی از ویژگی‌های شخصیتی اصلی، برای روابط موفق بسیار مهم است.

پیشرفت تحصیلی و وظیفه شناسی
مطالعات متعدد نشان داده اند که وظیفه شناسی با موفقیت تحصیلی مرتبط است. افراد با وظیفه شناس سازمان یافته، مسئولیت پذیر و سخت کوش هستند که به عادات خوب مطالعه و پیشرفت تحصیلی کمک می کنند. پوروپات (Poropat) دریافت که وظیفه شناسی ویژگی شخصیتی است که به طور مداوم با عملکرد تحصیلی مرتبط است، حتی بیشتر از هوش.
ثبات مالی و وظیفه شناسی
وظیفه شناسی همچنین نقش مهمی در ثبات مالی دارد. تحقیقات انجام شده توسط داک ورث و ویر (Duckworth and Weir) نشان داد که افراد با وجدان بالا به احتمال زیاد پس انداز می کنند و کمتر با مشکلات اعتباری مواجه می شوند. دقت، برنامه‌ریزی و انضباط این افراد زیربنای رفتارهای مالی محتاطانه است و به سلامت و ثبات مالی کلی کمک می‌کند.
عزت نفس و وظیفه شناسی
عزت نفس، که به ارزیابی عاطفی ذهنی فرد از ارزش خود اشاره دارد، اغلب با وظیفه شناسی، یک ویژگی شخصیتی که مشخصه آن دقیق، محتاط بودن یا هوشیاری است، همبستگی مثبت دارد. تحقیقات نشان می دهد که افراد وظیفه شناس تمایل به عزت نفس بالاتری دارند. افراد وظیفه شناس اغلب به خوبی سازماندهی شده، مسئولیت پذیر و سخت کوش هستند، ویژگی هایی که منجر به موفقیت در حوزه های مختلف زندگی می شود و در نتیجه باعث افزایش عزت نفس می شود.
رضایت از زندگی و وظیفه شناسی
افراد وظیفه شناس که با ویژگی هایی مانند نظم، سازماندهی و احساس مسئولیت مشخص می شوند، اغلب در حوزه های مختلف زندگی به دلیل این ویژگی ها موفق می شوند که ممکن است رضایت از زندگی را افزایش دهد. به عنوان مثال، مطالعه ای توسط لودی اسمیت و رابرتز (Lodi-Smith and Roberts) نشان داد که وظیفه شناسی با رضایت از زندگی همبستگی مثبت دارد. محققان پیشنهاد کردند که این رابطه منعکس کننده این است که افراد وظیفه شناس تمایل بیشتری به رفتارهای سالم، حفظ روابط اجتماعی قوی و دستیابی به موفقیت در حرفه خود دارند که همه اینها به سطوح بالاتر رضایت از زندگی کمک می کند.
افزایش وظیفه شناسی
با تثبیت اهمیت وظیفه‌شناسی، چگونه می‌توانیم این ویژگی حیاتی را بیشتر اصلاح و توسعه دهیم؟
بر اساس تحقیقات روانشناختی، راهبردهای زیر راه‌های مؤثری برای افزایش وظیفه‌شناسی ارائه می‌دهند:
هدف گذاری: تعیین اهداف واضح و قابل اندازه گیری با ارائه نقشه راه و ساختار، رفتار وظیفه‌شناسی را تقویت می کند. به عنوان مثال، اگر می‌خواهید آمادگی جسمانی خود را بهبود ببخشید، تعیین یک هدف خاص، مانند دویدن پنج کیلومتر در 30 دقیقه در عرض دو ماه، یک هدف روشن و یک جدول زمانی ارائه می‌کند که تمرین منظم و پیگیری پیشرفت را ترویج می‌کند.
مدیریت زمان: توسعه مهارت‌هایی مانند اولویت‌بندی وظایف، حفظ برنامه، و اجتناب از به تعویق انداختن، جنبه منظم وظیفه‌شناسی را ارتقا می‌دهد. برای مثال، یک تقویم دیجیتال یا برنامه‌ریز می‌تواند به برنامه‌ریزی و تخصیص زمان برای کار، مطالعه، ورزش، اوقات فراغت و سایر فعالیت‌ها کمک کند و به یک سبک زندگی متعادل و سازنده کمک کند.
سازماندهی: حفظ یک محیط فیزیکی و دیجیتالی مرتب می تواند جنبه منظم این ویژگی را افزایش دهد. حفظ یک فضای کاری سازماندهی شده با پوشه ها و اسناد برچسب گذاری شده، هم به صورت فیزیکی و هم دیجیتالی، می تواند زمان صرف شده برای جستجوی موارد را کاهش دهد، کارایی را افزایش دهد و عادات دقیق را تقویت کند.
ذهن آگاهی: تمرینات ذهن آگاهی، مانند مدیتیشن، می تواند خودآگاهی، بهبود نظم و مسئولیت پذیری را افزایش دهد. به عنوان مثال، مدیتیشن روزانه، توجه متمرکز و آگاهی از افکار، احساسات و رفتارهای فردی را تشویق می کند و در نتیجه به شناسایی زمینه هایی که نیاز به بهبود دارند، مانند رفتارهای تکانشی یا عدم نظم و انضباط کمک می کند.
خود اندیشی: خود اندیشی منظم در مورد اعمال و پیامدهای خود می تواند با پرورش احساس مسئولیت و مسئولیت پذیری، وظیفه شناسی را تقویت کند. داشتن یک دفتر خاطرات برای انعکاس اعمال، تصمیمات و نتایج روزانه می تواند درک چگونگی تأثیر رفتارها بر خود و دیگران را افزایش دهد و رفتارهای وظیفه شناسانه را تشویق کند.
عادات سالم: ایجاد و حفظ عادات سالم، مانند ورزش منظم و تغذیه سالم، می‌تواند با تشویق خود انضباطی و پایداری به بهبود وظیفه‌شناسی کمک کند. ایجاد یک برنامه ورزشی منظم و تغذیه متعادل و پایبندی به آن حتی در مواقع چالش برانگیز می تواند استقامت و انضباط را پرورش دهد.
تعهد: متعهد به انجام وظایف و مسئولیت‌ها، قابلیت اطمینان و پشتکار را پرورش می‌دهد. برای مثال، متعهد شدن به یک گروه مطالعه، مشارکت منظم شما را تضمین می‌کند و رفتار وظیفه‌شناسانه را تقویت می‌کند، زیرا دیگران به مشارکت شما بستگی دارند.
الگوسازی: مشاهده و الگوبرداری از رفتارهای دیگران می تواند راهی عملی برای پرورش این ویژگی باشد. برای مثال، یک دانش‌آموز می‌تواند از رفتارهای سازمان‌یافته و مسئولانه معلم وظیفه‌شناس، مانند نمره‌دهی به موقع، ارتباط واضح و برنامه‌ریزی دقیق درس، تقلید کند.
آموزش خودکنترلی: تمرین منظم خویشتن داری در زمینه های ضعف شخصی می تواند انضباط شخصی را تقویت کند، عنصر کلیدی وظیفه شناسی. به عنوان مثال، مقاومت در برابر اصرار برای بررسی رسانه های اجتماعی در طول ساعات کاری می تواند به افزایش تمرکز و بهره وری کمک کند.
تقویت: تقویت مثبت می تواند باعث رشد مستمر این ویژگی (وظیفه شناسی) شود. پاداش دادن به خود پس از دستیابی به یک هدف تعیین شده یا حفظ یک عادت جدید برای یک دوره خاص، مانند یک رفتار خاص پس از یک ماه ورزش منظم، می تواند انگیزه ادامه رفتار وظیفه شناسانه باشد.
تعالی یک عادت است
وظیفه شناسی تأثیر خود را بسیار گسترده و فراتر از زندگی حرفه ای و سلامت ما می گذارد. این امر بر حوزه‌های دانشگاهی، امور مالی فردی، ادراک از خود و رضایت کلی از زندگی تاثیر می‌گذارد و کیفیت وجودی فرد را به‌طور قابل توجهی بالا می‌برد. بنابراین، توسعه وظیفه شناسی کاری است که ارزش انجام آن را دارد و بر نقش اساسی آن در پیروزی های شخصی و رفاه کلی تأکید می کند.
سرمایه گذاری زمان و تلاش برای ایجاد وظیفه شناسی می تواند تصمیمی عمیقاً پاداش دهنده برای رشد شخصی و رفاه کل نگر باشد. ارسطو یک بار گفت: “ما همان کاری هستیم که مکررا انجام می دهیم. پس تعالی یک عمل نیست بلکه یک عادت است.” این از قلب وظیفه‌شناسی سخن می‌گوید. ویژگی‌ای که بر عادات سخت‌کوشی، سازماندهی و مسئولیت‌پذیری بنا شده است.