تحقیقات نشان میدهند که پیر شدن در 2 مرحله از زندگی شتاب میگیرد؟
طبق پژوهشهای جدید درباره تغییرات مولکولی مرتبط با پیری، انسانها در دو نقطه زمانی، یکی در سن ۴۴ سالگی و دیگری در ۶۰ سالگی، با جهشهای ناگهانی و شدید در روند پیری مواجه میشوند.
مایکل اشنایدر، ژنتیکشناس از دانشگاه استنفورد و نویسنده ارشد این تحقیق، میگوید: «ما صرفابهطور تدریجی تغییر نمیکنیم؛ بلکه در مقاطع خاصی، تغییرات بسیار چشمگیری رخ میدهد. دوران میانه ۴۰ سالگی و اوایل ۶۰ سالگی زمانهایی است که این تغییرات شدید اتفاق میافتد و این امر در همه مولکولها مشاهده میشود.»
پیری پدیدهای پیچیده است که با افزایش خطر ابتلا به انواع بیماریها همراه است. اشنایدر و همکارانش به دنبال درک بهتر تغییرات بیولوژیکی مرتبط با پیری هستند تا بتوانند این بیماریها را بهتر مدیریت و درمان کنند. در این راستا، آنها گروهی از ۱۰۸ بزرگسال را تحت نظر داشتهاند که طی چندین سال، نمونههای زیستی هر چند ماه یکبار از آنها گرفته میشد.
پیری پدیدهای پیچیده است که با افزایش خطر ابتلا به انواع بیماریها همراه است. اشنایدر و همکارانش به دنبال درک بهتر تغییرات بیولوژیکی مرتبط با پیری هستند تا بتوانند این بیماریها را بهتر مدیریت و درمان کنند. در این راستا، آنها گروهی از ۱۰۸ بزرگسال را تحت نظر داشتهاند که طی چندین سال، نمونههای زیستی هر چند ماه یکبار از آنها گرفته میشد.
محققان متوجه شدند که بیماریهایی مانند آلزایمر و بیماریهای قلبیعروقی، خطر ابتلا به این بیماریها بهتدریج افزایش نمییابد، بلکه پس از یک سن خاص بهشدت افزایش پیدا میکند. به همین دلیل، آنها به بررسی دقیقتری از نشانگرهای زیستی پیری پرداختند تا تغییرات مرتبط را شناسایی کنند.
محققان با استفاده از نمونههای این گروه، مولکولهای مختلفی را در بدن آنها بررسی کردند. این مولکولها شامل RNA، پروتئینها، لیپیدها و مجموعههای میکروبیوم روده، پوست، بینی و دهان بودند که در مجموع ۱۳۵,۲۳۹ ویژگی زیستی را شامل میشدند.
هر شرکتکننده بهطور میانگین ۴۷ نمونه در طول ۶۲۶ روز ارائه کرد و حتی یک شرکتکننده ۳۶۷ نمونه داد. این حجم زیاد دادهها بیش از ۲۴۶ میلیارد داده تولید کرد که محققان آنها را پردازش کرده و به دنبال الگوهای تغییرات در آنها گشتند.
دو نقطه اوج در پیری
مطالعات قبلی نشان دادهاند که تغییرات غیرخطی در فراوانی مولکولها میتواند به پیری در موشها و انسانها مرتبط باشد. همچنین تحقیقات روی مگس میوه، موشها و ماهیهای زبرا (zebrafish) نیز به فرآیند پیری مرحلهای در این گونهها اشاره کردهاند.
اشنایدر و همکارانش متوجه شدند که در دو مرحله مشخص، تغییرات بسیار واضحی در فراوانی انواع مختلف مولکولها در بدن انسان رخ میدهد.
حدود ۸۱ درصد از تمام مولکولهایی که مطالعه شده بودند، در یکی یا هر دو این مراحل تغییر نشان دادند. این تغییرات در میانه ۴۰ سالگی و سپس دوباره در اوایل ۶۰ سالگی به اوج خود رسیدند، اما چیزهای متفاوتی در این دو دوره تغییر پیدا میکردند.
در میانه ۴۰ سالگی، تغییرات در مولکولهای مرتبط با متابولیسم لیپیدها، کافئین و الکل، و همچنین بیماریهای قلبیعروقی و اختلالات پوست و عضلات مشاهده شد. اوایل ۶۰ سالگی نیز با تغییر ناگهانی متابولیسم کربوهیدراتها و کافئین، بیماریهای قلبیعروقی، پوست و عضلات، تنظیم ایمنی و عملکرد کلیه مرتبط بود.
پژوهشگران دریافتند که اوج اول یعنی میانه ۴۰ سالگی، زمانی است که زنان معمولاً وارد دوره یائسگی یا پیشازیائسگی میشوند، اما این عامل را بهعنوان علت اصلی تغییرات رد کردند؛ زیرا مردان نیز در همان سن دچار تغییرات مولکولی قابل توجهی شدند.
شِنتائو شِن (Xiaotao Shen)، متخصص متابوایسم و محقق اول این تحقیق، توضیح میدهد: «این مسئله نشان میدهد که در حالی که یائسگی یا پیشاز یائسگی ممکن است تغییرات مشاهده شده در زنان در میانه ۴۰ سالگی را توجیه کند، احتمالاً عوامل مهمتری نیز وجود دارند که این تغییرات را در مردان و زنان ایجاد میکنند. شناسایی و مطالعه این عوامل باید اولویت پژوهشهای آینده باشد.»
پژوهشگران اشاره کردند که اندازه نمونههای آنها نسبتاً کوچک بود و نمونههای زیستی محدودی از افراد بین ۲۵ تا ۷۰ سال آزمایش شدند.
تحقیقات آینده میتواند این پدیده را با جزئیات بیشتری و در دامنه وسیعتری از افراد بررسی کند تا به درک بهتری از چگونگی تغییرات بدن انسان در طول زمان دست یابد.
این تحقیق در نشریه Nature Aging منتشر شده است.
محققان با استفاده از نمونههای این گروه، مولکولهای مختلفی را در بدن آنها بررسی کردند. این مولکولها شامل RNA، پروتئینها، لیپیدها و مجموعههای میکروبیوم روده، پوست، بینی و دهان بودند که در مجموع ۱۳۵,۲۳۹ ویژگی زیستی را شامل میشدند.
هر شرکتکننده بهطور میانگین ۴۷ نمونه در طول ۶۲۶ روز ارائه کرد و حتی یک شرکتکننده ۳۶۷ نمونه داد. این حجم زیاد دادهها بیش از ۲۴۶ میلیارد داده تولید کرد که محققان آنها را پردازش کرده و به دنبال الگوهای تغییرات در آنها گشتند.
دو نقطه اوج در پیری
مطالعات قبلی نشان دادهاند که تغییرات غیرخطی در فراوانی مولکولها میتواند به پیری در موشها و انسانها مرتبط باشد. همچنین تحقیقات روی مگس میوه، موشها و ماهیهای زبرا (zebrafish) نیز به فرآیند پیری مرحلهای در این گونهها اشاره کردهاند.
اشنایدر و همکارانش متوجه شدند که در دو مرحله مشخص، تغییرات بسیار واضحی در فراوانی انواع مختلف مولکولها در بدن انسان رخ میدهد.
حدود ۸۱ درصد از تمام مولکولهایی که مطالعه شده بودند، در یکی یا هر دو این مراحل تغییر نشان دادند. این تغییرات در میانه ۴۰ سالگی و سپس دوباره در اوایل ۶۰ سالگی به اوج خود رسیدند، اما چیزهای متفاوتی در این دو دوره تغییر پیدا میکردند.
در میانه ۴۰ سالگی، تغییرات در مولکولهای مرتبط با متابولیسم لیپیدها، کافئین و الکل، و همچنین بیماریهای قلبیعروقی و اختلالات پوست و عضلات مشاهده شد. اوایل ۶۰ سالگی نیز با تغییر ناگهانی متابولیسم کربوهیدراتها و کافئین، بیماریهای قلبیعروقی، پوست و عضلات، تنظیم ایمنی و عملکرد کلیه مرتبط بود.
پژوهشگران دریافتند که اوج اول یعنی میانه ۴۰ سالگی، زمانی است که زنان معمولاً وارد دوره یائسگی یا پیشازیائسگی میشوند، اما این عامل را بهعنوان علت اصلی تغییرات رد کردند؛ زیرا مردان نیز در همان سن دچار تغییرات مولکولی قابل توجهی شدند.
شِنتائو شِن (Xiaotao Shen)، متخصص متابوایسم و محقق اول این تحقیق، توضیح میدهد: «این مسئله نشان میدهد که در حالی که یائسگی یا پیشاز یائسگی ممکن است تغییرات مشاهده شده در زنان در میانه ۴۰ سالگی را توجیه کند، احتمالاً عوامل مهمتری نیز وجود دارند که این تغییرات را در مردان و زنان ایجاد میکنند. شناسایی و مطالعه این عوامل باید اولویت پژوهشهای آینده باشد.»
پژوهشگران اشاره کردند که اندازه نمونههای آنها نسبتاً کوچک بود و نمونههای زیستی محدودی از افراد بین ۲۵ تا ۷۰ سال آزمایش شدند.
تحقیقات آینده میتواند این پدیده را با جزئیات بیشتری و در دامنه وسیعتری از افراد بررسی کند تا به درک بهتری از چگونگی تغییرات بدن انسان در طول زمان دست یابد.
این تحقیق در نشریه Nature Aging منتشر شده است.
