آیا دانشگاه برای روانشناس شدن کافیست

روان‌شناسی (به انگلیسی: Psychology) یا پسیکولوژی (به فرانسوی: Psychologie) دانشی است که با بهره‌گیری از روش علمی به پژوهش و مطالعهٔ حالت‌ها و فرایندهای ذهنی و رفتار در انسان و دیگر جانوران می‌پردازد. منظور از «رفتار» همهٔ حرکات، اعمال و رفتار قابل مشاهدهٔ مستقیم و غیرمستقیم است، و منظور از «فرایندهای روانی»، چیزهایی همچون: احساس، ادراک، اندیشه (تفکر)، هوش، شخصیت، هیجان و انگیزش و حافظه… است.

به گزارش میگنا به نقل از کلینیک آگاه،  دنیای روانشناسی سفری جذاب و پرچالش است که نیازمند ترکیبی از دانش علمی، تجربه عملی و رشد شخصی است. از انتخاب رشته گرفته تا مهارت آموزی در یک حوزه خاص، هر مرحله به شما نزدیک‌تر شدن به این هدف را نشان می‌دهد. اگر می‌خواهید بدانید که چطور روان‌شناس شویم و مراحل پیشرفت در این رشته را چطور طی کنیم، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.


چطور روانشناس شویم و در این رشته پیشرفت کنیم؟
روانشناسی یکی از دانش‌هایی است که این روزها بیش از هر زمان دیگری مورد توجه قرار گرفته است. افراد زیادی با هدف کمک به دیگران، درک عمیق‌تر از رفتارهای انسانی و رسیدن به جایگاهی حرفه‌ای و معتبر وارد این حوزه می‌شوند.

علاقه‌مندان به روان‌شناسی برای تبدیل‌شدن به یک روان‌شناس خوب و حرفه‌ای مسیری جذاب و چالش‌برانگیز را پیش رو دارند. در مسیر روان‌شناس شدن علاوه بر دانش نظری، به مهارت‌های عملی و بینش انسانی نیز نیاز است.

در ادامه این بخش مراحل پیشرفت در رشته روان‌شناسی را توضیح خواهیم داد:

تحصیلات عالی در رشته روانشناسی
اولین مرحله از مراحل پیشرفت در رشته روان‌شناسی و اینکه چطور روان‌شناس شویم، این است که باید در رشته روان‌شناسی تحصیلات عالی داشته باشیم. برای ورود به رشته روان‌شناسی قدم اول تحصیل در دوره دیپلم است. این رشته در گروه علوم انسانی قرار دارد؛ اما افرادی که مدرک پیش‌دانشگاهی در سایر رشته‌ها مانند تجربی یا ریاضی دارند نیز می‌توانند با شرکت در کنکور انسانی وارد این مسیر شوند.

پس از اخذ دیپلم مرحله بعدی شرکت در آزمون ورودی دانشگاه است. در این آزمون علاقه‌مندان می‌توانند رشته روان‌شناسی را برای تحصیل در مقطع کارشناسی انتخاب کنند. در این مقطع دانشجویان با مفاهیم پایه روان‌شناسی آشنا می‌شوند و می‌توانند یکی از سه گرایش اصلی را دنبال کنند. روان‌شناسی بالینی که به درمان مشکلات روانی می‌پردازد، روان‌شناسی عمومی که به بررسی رفتار و فرایندهای ذهنی می‌پردازد و روان‌سنجی که بیشتر بر آزمون‌ها و ابزارهای ارزیابی روانی تمرکز دارد.

پس از اتمام کارشناسی دانشجویان می‌توانند تحصیلات خود را ادامه دهند و در مقاطع کارشناسی‌ارشد یا دکترا به تخصص‌های پیشرفته‌تر بپردازند. این مراحل تکمیلی به علاقه‌مندان این امکان را می‌دهد که در حوزه‌های خاص روان‌شناسی عمیق‌تر کار کنند و در حرفه خود جایگاه بالاتری کسب کنند.


درآمد و بازار کار رشته روانشناسی در ایران
برای این‌که دید بهتری داشته باشید، می‌توانید این تقسیم بندی کلی را برای بازار کار رشته روانشناسی در نظر بگیرید:
۱- حوزه روانشناسی بالینی در کلینیک های روانشناسی یا کلینیک شخصی
۲- شاخه مشاوره خانواده در بسیاری از مراکز دولتی و خصوصی
۳- شاخه روانشناسی کودک در مراکز خصوصی و دولتی و یا مدارس و مهدکودک‌ها
۴- رشته روان سنجی و کار در حوزه مدارس و مراکز تشخیصی
۵- روانشناسی سازمانی و کار در حوزه راهنمایی و مشاوره شرکت ها و سازمان ها …

با توجه به آینده شغلی رشته روانشناسی و تقسیم بندی بازار کار رشته روانشناسی، افراد می‌توانند طبق مدرک تحصیلی و میزان مهارتی که دارند در شغل های مختلف رشته روانشناسی مشغول به کار شوند. بر همین اساس حقوق دریافتی افراد با توجه به موقعیت شغلی آنها متفاوت است برای مثال فرد استخدام شده در آموزش و پرورش و یا سازمان‌های دولتی دیگر بر اساس قانون کار حقوق ثابت دریافت می‌کنند و افرادی که از لحاظ تحصیلی و مهارتی بالاتر هستند و یا مجوز کلینیک دریافت کردند قطعاً درآمد بیشتری دارند.

می‌توان گفت حوزه درمان درآمد بهتری نسبت به حوزه پژوهش دارد. اما هر یک از شغل های مربوط به مشاوره و روانشناسی به نوبه خود فضای بسیار مناسبی برای اِعمال خلاقیت‌ها همچنین فضا برای پیشرفت و ارتقاء شغلی در صورت وجود پشتکار در مطالعه و تجربه بسیار مهیا است. البته در حال حاضر نوعی گذار فرهنگی در این رشته و بازار کار آن در حال وقوع است که آینده روشن‌تری را ترسیم خواهد کرد.

 

کسب و ارتقای تجربه عملی
اگر می‌خواهید بدانید که بعد از تحصیلات عالی در رشته روان‌شناسی چطور روان‌شناس شویم، باید بگوییم که در این مرحله باید تجربه علمی کسب کرده و آن را ارتقا دهید. درواقع یکی از مهم‌ترین مراحل در مسیر روان‌شناس شدن کسب تجربه عملی است. پس از دریافت مدرک دانشگاهی در رشته روان‌شناسی شما باید مهارت‌های خود را از تئوری به عمل تبدیل کنید. این مرحله شامل کار در محیط‌های حرفه‌ای مانند بیمارستان‌ها، مراکز روانپزشکی، مدارس و مراکز مشاوره است. جایی که می‌توانید با بیماران و افرادی که از مشکلات روانی رنج می‌برند، به صورت مستقیم تعامل داشته باشید.

برای شروع نیاز است که تحت نظارت یک روان‌شناس باتجربه یا سوپروایزر فعالیت کنید تا بتوانید مهارت‌های عملی و تحلیل خود را تقویت نمایید. این نظارت به شما کمک می‌کند تا دانش آکادمیک خود را با تجربه واقعی ترکیب کنید. اهمیت این مرحله در حرفه روان‌شناسی بسیار بالاست؛ زیرا توانایی شما در مدیریت موقعیت‌های واقعی، پایه و اساس موفقیت شغلی‌تان خواهد بود. بدون تجربه عملی، دانش تئوری شما کامل نخواهد بود و مسیر پیشرفت محدود می‌شود.

شرکت در دوره‌های مناسب روانشناسی
در این مرحله از مسیر روان‌شناس شدن و برای کسب مهارت‌های لازم برای شغل روان‌شناسی شامل مهارت‌های مشاوره و ارتباط انسانی، تحلیلگری و تفکر انتقادی، قابلیت گوش‌دادن فعال، دانش تخصصی در زمینه روان‌شناسی، مهارت در مدیریت زمان، پذیرش تنوع فردی، توانایی در مدیریت استرس و تحقیق و مطالعه فعال باید در دوره‌های مناسب روان‌شناسی شرکت کنید. 

دوره‌های روانشناسی و شرکت در بهترین کلاس ها برای روانشناسی به ما کمک می‌کند تا مشکلات بیماران را بهتر تشخیص داده و مهارت‌های لازم برای کار حرفه‌ای در این حوزه را کسب کنیم. به‌طور کلی شرکت در دوره‌های روانشناسی اهمیت زیادی دارد؛ زیرا به ما می‌آموزد که‌چطور روانشناس شویم و از طرفی برای کسب مهارت‌های رواندرمانگری، به آموزش منظم و منسجم شرکت در این دوره‌ها یک نیاز ضروری است.

علاوه بر به‌روز نگه‌داشتن دانش تئوری، باید تجربه عملی هم داشته باشیم و از اساتید باتجربه راهنمایی بگیریم؛ زیرا اگر دانش تئوری کافی نباشد، قادر به تشخیص صحیح مشکلات مراجعین نخواهیم بود و نمی‌توانیم به‌درستی به آنان کمک کنیم. کارکردن بدون نظارت یک سوپروایزر باتجربه نیز ممکن است آسیب‌هایی برای مراجعین و خودمان ایجاد کند. 

معرفی انواع دوره‌های مناسب برای تبدیل‌شدن به یک روانشناس خوب و حرفه‌ای
در بخش‌های قبلی درباره این‌که چطور روان‌شناس شویم و در این رشته پیشرفت کنیم، صحبت کردیم. در این بخش با انواع دوره‌های روان‌شناسی در رویکرد روانپویشی و istdp که با شرکت در آن‌ها می‌توانید مهارت‌های لازم برای درمانگر حرفه‌ای شدن را کسب کنید یا ارتقا دهید:

دوره هنر روان‌درمانگری
دوره روانکاوی یا درس‌گفتارهای روانکاوی
دوره جامع درمانگری ISTDP یا روان‌پویشی فشرده و کوتاه‌مدت
دوره جامع تشخیص داینامیک
دوره‌های سوپرویژن
دوره آموزشی آزمون سواپ

دوره آموزش آزمون استیپو STIPO
دوره‌های روانشناسی توسط اساتید مجرب و اعضای هیات علمی رشته‌های روانشناسی و مشاوره دانشگاه‌ها برگزار می‌شوند. این دوره‌ها با تمرکز بر رویکرد روان‌پویشی فشرده، امکان یادگیری مفاهیم پیچیده به زبان ساده و کاربردی را برای شرکت‌کنندگان فراهم می‌کنند.

از مهم‌ترین مزایای این دوره‌ها می‌توان به تسلط استاد به موضوع دوره، بیان قابل‌فهم، تعامل موثر و ارائه مثال‌های عملی در اتاق درمان اشاره کرد.

جمع‌بندی
در این مطلب راجع به اینکه چطور روان‌شناس شویم، صحبت کردیم و توضیح دادیم که تنها تحصیل در دانشگاه برای روان‌شناس شدن کافی نیست. علاوه‌بر تحصیلات عالی، کسب تجربه عملی، شرکت در دوره‌های تخصصی و مناسب روان‌شناسی و کلاس‌های آموزشی از جمله مراحل ضروری برای پیشرفت در این رشته پرطرف‌دار هستند. برای تبدیل‌شدن به یک روان‌شناس موفق باید مهارت‌های عملی را با دانش تئوری که در دانشگاه آموخته‌اید، ترکیب کنید و تحت نظارت اساتید باتجربه به کار بپردازید.