ذهن چگونه پردازش می‌کند
فرنگیس نجارزاده
به‌گونه‌ای که در صورت نیاز قابلیت دسترسی به آن‌ها فراهم باشد حالا این پرسش مطرح است که ذهن ما چه حجم از اطلاعات محیطی را می‌تواند دریافت و پردازش کند و این که خزانه یا انباره آن نامحدود است و یا محدودیت برای آن تعریف می‌شود.
بهتر است بدانیم که یکی از ضرورت‌های اساسی و مهم در مواجه با دریافت‌های محیطی طبقه بندی آن است و بهتر آن است که اطلاعات مهم از غیر مهم تفکیک شود تا بتوانیم در ذهن خود فضای خالی برای ورود اطلاعات جدید پیش بینی کنیم در غیر این صورت اگر قرار باشد خزانه‌ای از اطلاعات را دریافت و ثبت و ضبط کنیم ذهن به نقطه اشباع رسیده و در مواجه با ورودی‌های جدید می‌تواند دچار خطا و اشتباه شود که با نام خطا‌های شناختی آن را تعریف می‌کنیم و در این جا به توصیف تعدادی از آن‌ها می‌پردازیم.
خطا و آسیب در پردازش
_ زمانی که مغز بیش از حد در معرض دریافت محرک‌های محیطی مختلف قرار می‌گیرد ذهن قادر به دریافت نخواهد بود و عبور می‌کند در نتیجه عملکرد خنثی نشان می‌دهد یعنی بی تفاوت عمل می‌کند یعنی محرک‌های محیطی را نادیده می‌گیرد در تبلیغات متعدد یا نصیحت‌های تکراری والدین به فرزند بسیار دیده می‌شود.
_ گاهی اوقات زمانی که مغز در معرض دریافت‌های متعدد قرار می‌گیرد بی توجه شده و عبور می‌کند در واقع محرک‌های محیطی را نادیده می‌گیرد
_ گاهی اوقات ممکن است ما به ذهن خودمان استراحت نداده‌ایم ذهن کاملا خسته و فرسوده است دریافت‌های جدید اهمیت خود را برایش از دست می‌دهد و حتی قادر نیست تصمیم گیری‌های مناسب را انجام دهد مثلا در ایام برگزاری امتحانات و پایان آن لازم است که ذهن استراحت کرده فرصت تجدید قوا داشته باشد
_ گاهی هم به دلیل خستگی مفرط ذهنی فرد دست به تصمیم گیری‌های سریع فاقد منطق می‌زند که فوری از فشار وارده بکاهد که همین امر منجر به خطا و آسیب خواهد شد زمانی که برای خرید رفتید و بسیار خسته شدید به ناچار خریدی انجام می‌دهید و برمی گردید، چون تصمیم داشتید که خرید کنید و در منزل متوجه می‌شوید این خریدی که انجام دادید چیزی نبوده که باید انجام می‌دادید که منشا این خطا در انتخاب، همان خستگی ذهنی است.
راهکار:
لازم است که بدانید ذهن عاری از خطا و اشتباه نیست و این را بپذیرید، حالا در جهت کاهش این آسیب‌ها گام بردارید.
برای انجام کار‌های کوچک و بزرگ خود لیست تهیه کنید.
آن را اولویت بندی کنید هزینه‌های آن را برآورد کرده مکان‌های قابل دسترسی را پیش بینی کنید در صورت نیاز مشورت کنید عجله و شتابزدگی در تصمیم را مدیریت کنید به ذهن خود استراحت داده، در موقعیت مناسب تری خود را در معرض محرک‌های محیطی قرار دهید در نهایت انتخاب‌های ضروری را از غیر ضروری تفکیک کنید از این که خودتان را در معرض تنوع بیشتری قرار دهید که انتخاب را. سخت‌تر کند و ضریب خطا را افزایش دهد پرهیز کنید زمان مناسب برای انجام کار و تصمیم گیری پیش بینی کنید دسته بندی اطلاعات کمک به انتخاب هوشمندانه شما خواهد بود.
به قلم: فرنگیس نجارزاده_کارشناس ارشد روانشناسی
جام جم آنلاین
