کدام ماده غذایی با کدام دارو تداخل دارد؟
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که دارویی را با آب میوه، چای یا شیر بخورید، اما نتایج بررسی های بسیاری نشان داده اند که مصرف برخی داروها همراه موادغذایی می تواند باعث کاهش اثر دارو یا تشدید عوارض آن شود، این مطلب را تا انتها بخوانید تا در این باره بیشتر بدانید.
زندگی: در اين‌جا مي‌خواهيم به معرفي غذاها يا ميوه‌هايي كه با داروهاي مختلف تداخل داشته و موجب بروز عوارض ناراحت‌كننده‌اي مي‌شوند، اشاره كنيم.
● آب گریپ فروت و مشکلات قلبی
مصرف آب گریپ فروت با بسیاری از داروها ممنوع است. «گریپ فروت» حاوی ترکیب هایی است که میزان جذب برخی داروها از جمله داروهای کاهنده چربی خون را از طریق دستگاه گوارش بالا می برد. مصرف داروهایی مثل سیمواستاتین با آب گریپ فروت می تواند باعث افزایش غلظت خونی آن تا ۱۵ برابر و مشکلات عضلانی شود. مصرف داروهای درمانگر سوزش سردل مثل داروی سیزاپراید هم با این آبمیوه ممنوع است زیرا می تواند باعث افزایش ضربان قلب شود. به طور کلی بهتر است تا ۲ ساعت قبل از مصرف این داروها آب گریپ فروت ننوشید و در صورتی که پزشک برایتان داروها را تجویز کرد، در روز بیش از ۲۵۰ سی سی از این آبمیوه ننوشید.
● ضددردهای غیرمخدر و کافئین
کافئین موجود در قهوه، چای یا نوشیدنی های کولادار میزان جذب استامینوفن را افزایش می دهد و دوز بالای این ترکیب باعث آسیب های کبدی می شود. مصرف برخی داروها با نوشیدنی های کافئین دار نیز می تواند علایمی مانند لرزش، تعریق و لکنت در فرد ایجاد کند. مثلا هرگز نباید داروهای ضدآسم مثل تئوفیلین را با نوشیدنی های حاوی کافئین خورد. به طور کلی اگر دارو مصرف می کنید، خوردن چای، قهوه و نوشیدنی های کولادار را به یک فنجان تا یک لیوان در روز کاهش دهید و بین ساعت های مصرف دارو و این نوشیدنی ها فاصله ای طولانی در نظر بگیرید.
● داروهای ضدافسردگی و پنیر
داروهای ضدافسردگی با هیچ یک از انواع پنیرها سازگاری ندارند. برخی از پنیرها از جمله موزارلا حاوی ترکیبی شیمیایی به نام «تیرامین» هستند. مصرف زیاد تیرامین با داروهای ضدافسردگی یا آنتی بیوتیک هایی مثل لینزولید که هنگام ابتلا به عفونت های شدید ریوی و پوستی تجویز می شوند، می تواند باعث افزایش شدید فشارخون شود. پس اگر تحت درمان با داروهای ضدافسردگی یا آنتی بیوتیک هستید، مصرف پنیر را کاهش دهید. فراموش نکنید سس سویا و ماءالشعیر هم سرشار از تیرامین هستند.
● داروهای ضدانعقاد خون و بروکلی
مصرف بروکلی و کلم برای کسانی که تحت درمان با داروهای ضدانعقاد خوراکی مثل «وارفارین» هستند، ممنوع است چون این سبزی ها حاوی ویتامین K هستند که آثار ضدانعقادی را کاهش می دهند. اگر فردی که داروهای ضدانعقادی مصرف می کند، بروکلی یا کلم بخورد، احتمال شکل گیری لخته های خونی در او وجود دارد. این موادغذایی میزان تاثیر استامینوفن را که برای تسکین درد و کاهش تب تجویز می شود، پایین می آورند. اسفناج، آووکادو و کاهو نیز منابع ویتامین K هستند.
● شیر و آنتی بیوتیک ها
نوشیدن شیر همراه برخی داروها به پوست و مجاری ادراری آسیب می زند زیرا کلسیم شیر تاثیر برخی داروها به خصوص آنتی بیوتیک هایی که برای مقابله با عفونت های پوستی و ادراری تجویز می شوند را کاهش می دهد. اگر پزشک برای درمان بیماری پوستی شما آنتی بیوتیک «تتراسایکلین» یا آنتی بیوتیک های مورد استفاده در عفونت های مجاری ادراری تجویز کرده است، آن را همراه شیر یا بلافاصله بعد از مصرف شیر نخورید. شیر حتی می تواند اثر آسپیرین را هم کاهش دهد زیرا مصرف زیاد آن میزان اسیدیته ادرار را تغییر می دهد و باعث دفع بیشتر دارو می شود. بهتر است بین مصرف محصولات لبنی به خصوص شیر و این داروها ۲ ساعت فاصله بیندازید.
● داروهای ضدفشارخون و شیرین بیان
تاثیر شیرین بیان به علت داشتن ترکیبات خاصی که دارد و با مهار سدیم و دفع پتاسیم، فشارخون را بالا می برد. به همین دلیل، مصرف آن عوارض ثانویه کورتون ها (مثل پوکی استخوان، ورم و آب سیاه) را بالا می برد. مصرف این دارو با ادرارآورها نیز ممنوع است زیرا باعث دفع پتاسیم می شود و کمبود پتاسیم عامل بروز مشکلاتی در ریتم ضربان قلب خواهد شد. توصیه می شود اگر تحت درمان های دارویی هستید، بیش از ۱۰ گرم گیاه شیرین بیان به شکل پاستیل، شکلات و چای یا سایر نوشیدنی ها، مصرف نکنید.
● چگونه جلوی تداخلات دارویی ـ غذایی را بگیریم؟
می توان در این مورد از پزشک متخصص یا داروساز سوال کرد. وقتی داروی جدیدی برایتان تجویز می شود، حتما از پزشک در مورد تداخلات دارویی ـ غذایی مربوط به آن بپرسید. اقدام بعد، مطالعه دقیق دستورالعمل موجود در بسته بندی داروست و بهترین کار این است که در هر صورت داروها را فقط با آب ساده بخورید. فراموش نکنید هرگز چند دارو و حتی مکمل ها را هم نباید با یکدیگر مصرف کرد. مخلوط کردن مواد داخل کپسول ها نیز جز با تجویز پزشک کار صحیحی نیست.
زندگی: در اين‌جا مي‌خواهيم به معرفي غذاها يا ميوه‌هايي كه با داروهاي مختلف تداخل داشته و موجب بروز عوارض ناراحت‌كننده‌اي مي‌شوند، اشاره كنيم.
● آب گریپ فروت و مشکلات قلبی
مصرف آب گریپ فروت با بسیاری از داروها ممنوع است. «گریپ فروت» حاوی ترکیب هایی است که میزان جذب برخی داروها از جمله داروهای کاهنده چربی خون را از طریق دستگاه گوارش بالا می برد. مصرف داروهایی مثل سیمواستاتین با آب گریپ فروت می تواند باعث افزایش غلظت خونی آن تا ۱۵ برابر و مشکلات عضلانی شود. مصرف داروهای درمانگر سوزش سردل مثل داروی سیزاپراید هم با این آبمیوه ممنوع است زیرا می تواند باعث افزایش ضربان قلب شود. به طور کلی بهتر است تا ۲ ساعت قبل از مصرف این داروها آب گریپ فروت ننوشید و در صورتی که پزشک برایتان داروها را تجویز کرد، در روز بیش از ۲۵۰ سی سی از این آبمیوه ننوشید.
● ضددردهای غیرمخدر و کافئین
کافئین موجود در قهوه، چای یا نوشیدنی های کولادار میزان جذب استامینوفن را افزایش می دهد و دوز بالای این ترکیب باعث آسیب های کبدی می شود. مصرف برخی داروها با نوشیدنی های کافئین دار نیز می تواند علایمی مانند لرزش، تعریق و لکنت در فرد ایجاد کند. مثلا هرگز نباید داروهای ضدآسم مثل تئوفیلین را با نوشیدنی های حاوی کافئین خورد. به طور کلی اگر دارو مصرف می کنید، خوردن چای، قهوه و نوشیدنی های کولادار را به یک فنجان تا یک لیوان در روز کاهش دهید و بین ساعت های مصرف دارو و این نوشیدنی ها فاصله ای طولانی در نظر بگیرید.
● داروهای ضدافسردگی و پنیر
داروهای ضدافسردگی با هیچ یک از انواع پنیرها سازگاری ندارند. برخی از پنیرها از جمله موزارلا حاوی ترکیبی شیمیایی به نام «تیرامین» هستند. مصرف زیاد تیرامین با داروهای ضدافسردگی یا آنتی بیوتیک هایی مثل لینزولید که هنگام ابتلا به عفونت های شدید ریوی و پوستی تجویز می شوند، می تواند باعث افزایش شدید فشارخون شود. پس اگر تحت درمان با داروهای ضدافسردگی یا آنتی بیوتیک هستید، مصرف پنیر را کاهش دهید. فراموش نکنید سس سویا و ماءالشعیر هم سرشار از تیرامین هستند.
● داروهای ضدانعقاد خون و بروکلی
مصرف بروکلی و کلم برای کسانی که تحت درمان با داروهای ضدانعقاد خوراکی مثل «وارفارین» هستند، ممنوع است چون این سبزی ها حاوی ویتامین K هستند که آثار ضدانعقادی را کاهش می دهند. اگر فردی که داروهای ضدانعقادی مصرف می کند، بروکلی یا کلم بخورد، احتمال شکل گیری لخته های خونی در او وجود دارد. این موادغذایی میزان تاثیر استامینوفن را که برای تسکین درد و کاهش تب تجویز می شود، پایین می آورند. اسفناج، آووکادو و کاهو نیز منابع ویتامین K هستند.
● شیر و آنتی بیوتیک ها
نوشیدن شیر همراه برخی داروها به پوست و مجاری ادراری آسیب می زند زیرا کلسیم شیر تاثیر برخی داروها به خصوص آنتی بیوتیک هایی که برای مقابله با عفونت های پوستی و ادراری تجویز می شوند را کاهش می دهد. اگر پزشک برای درمان بیماری پوستی شما آنتی بیوتیک «تتراسایکلین» یا آنتی بیوتیک های مورد استفاده در عفونت های مجاری ادراری تجویز کرده است، آن را همراه شیر یا بلافاصله بعد از مصرف شیر نخورید. شیر حتی می تواند اثر آسپیرین را هم کاهش دهد زیرا مصرف زیاد آن میزان اسیدیته ادرار را تغییر می دهد و باعث دفع بیشتر دارو می شود. بهتر است بین مصرف محصولات لبنی به خصوص شیر و این داروها ۲ ساعت فاصله بیندازید.
● داروهای ضدفشارخون و شیرین بیان
تاثیر شیرین بیان به علت داشتن ترکیبات خاصی که دارد و با مهار سدیم و دفع پتاسیم، فشارخون را بالا می برد. به همین دلیل، مصرف آن عوارض ثانویه کورتون ها (مثل پوکی استخوان، ورم و آب سیاه) را بالا می برد. مصرف این دارو با ادرارآورها نیز ممنوع است زیرا باعث دفع پتاسیم می شود و کمبود پتاسیم عامل بروز مشکلاتی در ریتم ضربان قلب خواهد شد. توصیه می شود اگر تحت درمان های دارویی هستید، بیش از ۱۰ گرم گیاه شیرین بیان به شکل پاستیل، شکلات و چای یا سایر نوشیدنی ها، مصرف نکنید.
● چگونه جلوی تداخلات دارویی ـ غذایی را بگیریم؟
می توان در این مورد از پزشک متخصص یا داروساز سوال کرد. وقتی داروی جدیدی برایتان تجویز می شود، حتما از پزشک در مورد تداخلات دارویی ـ غذایی مربوط به آن بپرسید. اقدام بعد، مطالعه دقیق دستورالعمل موجود در بسته بندی داروست و بهترین کار این است که در هر صورت داروها را فقط با آب ساده بخورید. فراموش نکنید هرگز چند دارو و حتی مکمل ها را هم نباید با یکدیگر مصرف کرد. مخلوط کردن مواد داخل کپسول ها نیز جز با تجویز پزشک کار صحیحی نیست.
