يک ليوان آب سرد روي گفت وگوي پرخاشگرانه

واقعيت اين است که خشم، هيجاني طبيعي است که همه ما آن را در زندگي تجربه مي کنيم اما زماني که به دفعات اتفاق بيفتد و نحوه ابراز آن مناسب نباشد، مي تواند به يک حس مخرب و ويرانگر تبديل شود و پيامدهاي ناگواري را براي فرد و اطرافيانش رقم بزند. مخاطب عزيز، به نظر مي رسد مشکل همسر شما در کنترل خشم و چگونگي مديريت آن است.

 

همه ما حق داريم خشمگين شويم اما مهم اين است که چگونه خشم مان را ابراز کنيم. خشم مي تواند يک رنجش و ناراحتي جزيي يا در نوع حاد آن، واکنشي فيزيکي و خارج از عرف باشد. واکنش افراد مختلف در مقابل احساس خشم متفاوت است. برخي افراد خشم خود را فرو مي خورند و نمي  خواهند کسي متوجه شود که آن ها تا چه حد عصباني و ناراحت هستند. آن ها به شدت رفتار خود را کنترل مي کنند و هيچ نشانه اي از عصبانيت از خودشان بروز نمي دهند. برخي افراد نيز هنگام احساس خشم، رفتارهاي پرخاشگرانه اي از خود نشان مي دهند. با صداي بلند فرياد مي زنند، ناسزا مي گويند، ديگران را کتک مي زنند، آن ها را مسخره مي کنند، به صحبت ديگران گوش نمي کنند و حقوق ديگران را ناديده مي گيرند.

برخي ديگر زمان احساس خشم آرام ولي محکم صحبت مي کنند و سخن ديگران را قطع نمي کنند، همچنين احساسات خود را شفاف و محترمانه بيان مي کنند آن هم بدون اين که حقوق ديگران را ناديده بگيرند. به اين رفتارها، رفتارهاي جرات مندانه مي گويند. فرد با کمک رفتار جرات مندانه مي تواند بدون پرخاشگري، بددهني و خودخوري به ديگران نشان دهد که عصباني و ناراحت شده است. درادامه راهکارهايي براي مديريت خشم و پرخاشگري مي آيد.

 

يکي از مهم ترين علل اصلي پرخاشگري، ناکامي در تامين نيازهاست. فرد زماني که نيازهايش از جمله نياز به محبت، توجه يا احترام برآورده نشود، احساس ناکامي مي کند و اين ناکامي زمينه ساز بروز پرخاشگري مي شود.

 

به رفتارهاي درست همسرتان هر چند ناچيز و اندک باشد توجه و احساس خوب خود را در مورد رفتارهايش بيان کنيد.

هرگز مقابله به مثل نکنيد و به بددهني هاي وي پاسخ ندهيد زيرا اين رفتار موجب تشديد رفتار همسرتان مي شود.

زماني که همسرتان در وضعيت روحي مناسبي قرار دارد، درباره تاثيرات منفي بددهني بر احساس و رفتار شما و زندگي مشترک تان صحبت کنيد.

در صورتي که همسرتان دوستان ناباب و بددهني دارد، سعي کنيد ارتباط او را با آن ها به روش هاي مختلف و با تدبير، کمتر و در نهايت قطع کنيد و همزمان ارتباط خود را با بستگان و دوستاني که رفتارهاي مناسب وبهتري دارند، افزايش دهيد.

به خودتان مسلط باشيد. بسياري از جر و بحث ها و مشکلات بين زوجين، به دليل تسلط نداشتن آن ها بر هيجانات به وجود مي آيد. گاهي اوقات زوجين با واکنش نامناسب از جمله (بي اعتنايي و بي توجهي، پرخاشگري و خشونت) ناخواسته به رفتارهاي اشتباه يکديگر دامن مي زنند و متاسفانه چرخه معيوبي را ايجاد مي کنند به اين معنا که رفتارهاي منفي همسر باعث خشم و عصبانيت زوج يا زوجه مي شود و رفتار خشمگين زوج يا زوجه باعث افزايش رفتارهاي منفي همسرش خواهد شد. دقت کنيد در اين چرخه معيوب گرفتار نشويد.

 

در ادامه راهکارهايي براي مديريت خشم به همسران پرخاشگر ارائه مي شود:

موقعيت را ترک کنيد. زماني که فکر مي کنيد در صورت ادامه بحث ديگر نمي توانيد خشم خود را کنترل کنيد ادامه صحبت تان را به زمان ديگري موکول کنيد، با اين کار به خود و همسرتان فرصت مي دهيد تا از عصبانيت و خشم فاصله بگيريد و رفتار مناسب تري داشته باشيد. براي اين منظور مي توانيد به همسرتان بگوييد: «الان شرايط روحي مناسبي نداريم، ممکن است حرف هايي بزنيم که بعدا هر 2 پشيمان شويم. بهتر است در شرايط بهتري با يکديگر صحبت کنيم» يا اين که «من الان عصباني ام، بعدا در مورد اين موضوع صحبت خواهيم کرد.»

احساس منفي خود را بيان کنيد. نکته مهم اين است اگر ناراحتي خود را به زبان نياوريد کسي نمي داند که شما چه احساسي داريد. به جاي نمايش خشم و پرخاشگري (به طور مثال اخم کردن، سخن نگفتن، داد و فرياد زدن، فحاشي و بددهني) با استفاده از کلمات مناسب احساس خود را بيان کنيد. در زبان فارسي واژه هاي گوناگون و متنوعي براي بيان احساسات و افکار وجود دارد. مثلا بيان کنيد «زماني که به حرف هاي من توجه نمي کني، ناراحت مي شوم». با بيان احساسات خود، زمينه مناسبي را براي حل مشکلي که چنين احساساتي را به وجود آورده است، فراهم مي کنيد.

مراقب کلام خود باشيد. تحقير، توهين، تهديد، سرزنش و پرخاشگري نکنيد. دقت کنيد اگر صداي تان بلندتر از همسرتان باشد يا به تندي و با پرخاشگري با وي صحبت مي کنيد کمي مکث کنيد تا آرام شويد. دشنام و ناسزا بحث را به مشاجره تبديل مي کند. همچنين گاهي مي توانيد موضوع بحث را تغيير دهيد. براي مثال فرض کنيد در خلال بحث به جاي پاسخ «نه» از ناسزا استفاده شود. از اين لحظه به بعد خواهيد ديد که موضوع بحث هر چه باشد، به رد و بدل دشنام ميان دو فرد تبديل مي شود.

به پيامد رفتار خود فکر کنيد. فحاشي و بددهني از اعتبار و احترام شما مي کاهد، روابط شما را با ديگران به خطر مي اندازد، موجب آزار ديگران مي شود و مهم ترين پيامد آن اين است که شرايط را بحراني تر و سخت تر مي کند.

خود را آرام کنيد. تکنيک هايي مانند تنفس عميق، شست و شوي دست و صورت، نوشيدن آب و پياده روي در کاهش خشم و عصبانيت موثر است.

مسائل و مشکلات خود را حل کنيد. به اين موضوع فکر کنيد که آيا فحاشي و بددهني به حل مشکل شما کمکي خواهد کرد؟ فحاشي نه تنها به حل مشکل کمکي نمي کند بلکه به تيره شدن روابط بين شما و اطرافيانتان مي انجامد. بدين منظور نخست مشکل خود را به طور دقيق تعريف و سپس راه حل هايي براي آن انتخاب کنيد، آن گاه نکات مثبت و منفي هر راه حل را بررسي و در پايان بهترين راه حل را انتخاب کنيد.

از عذرخواهي نترسيد. اگر متوجه شديد رفتار شما باعث ناراحتي و عصبانيت همسرتان شده است، عذرخواهي کنيد. اين موضوع براي ترميم رابطه و کاهش اثرات زيانبار پرخاشگري ضروري است.