کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

Posttraumatic stress disorder

اختلال PTSD ( اختلال استرس پس از سانحه)

باهره ثمیـــن

سايت ميگنـــــــــــا , 13 بهمن 1394 ساعت 15:01

درمان می‌تواند نشانه‌های PTSD را ضعیف‌تر و محدودتر کند و توانایی فرد، برای مدیریت احساسات مربوط به واقعه فاجعه بار را افزایش دهد.


چکیده
این مطالعه با هــدف بررسـی متـون مربـوط بـه ویژگی های افراد دچار اختلال استرس پس ازحادثه(PTSD )، کاهش نشانه‌های جسمانی و احساسی، جهت بهبود عملکرد روزانه و کمک به فرد برای مقابله با وقایع آغاز کننده این اختلال و روش های بررسی شده برای کاهش اثر مشکلات موجود انجام شده است.

روش: بررسی به شکل مروری بر متون موجود و پژوهش های انجام شده در این زمینه صورت گرفت.

یافته ها: درمان این بیماری سابق بر این دشوار و حتی غیر ممکن تلقی می شد،ولی در یک دهه اخیر با پیشرفت تکنیکهای درمانی روان شناختی،درمان این بیماری ممکن شده است،به این شرط که تشخیص درست و به موقع داده شود و روش رواندرمانی مناسب مورد استفاده قرار گیرد. برخی مطالعات پیشنهاد می کنند که مداخلات زودهنگام درباره افرادی که از فاجعه ای رنج می‌برند ممکن است برخی نشانه های PTSD را کاهش دهد و یا کلا از بروز آنها جلوگیری نماید.

نتیجه گیری: نشانه‌های PTSD به ندرت به طور کامل ناپدید می‌شوند، اما درمان می‌تواند آسیب دیدگان را برای مقابله‌های موثرتری در زندگی یاری نماید. درمان می‌تواند نشانه‌های PTSD را ضعیف‌تر و محدودتر کند و توانایی فرد، برای مدیریت احساسات مربوط به واقعه فاجعه بار را افزایش دهد. تحقیقات به سمت کشف عوامل دخیل در PTSD و یافتن درمان های جدید در حال انجام است .

کلید واژه ها: اختلال استرس پس از سانحه،اختلال اضطراب اساسی،  

-
مقدمه
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) از جمله اختلالات بسیار شایع، مزمن و ناتوان کننده روانپزشکی می باشد، که بر اساس پنجمین راهنمای آماری و تشخیصی اختلالات روانی (DSM-5)، جزء مجموعه تشخیصی اختلالات تروما و وابسته به استرس می باشد که میتواند پس از مواجهه با یک رویداد آسیب زا ایجاد شده و با چهار خوشه از نشانه ها مشخص می شود:
1- مزاحمت ها
2- اجتناب
3- تغییرات منفی در شناخت وخلق
4- تغییرات برجسته در برانگیختگی و واکنشپذیری.
این اختلال غالبا با افسردگی اساسی، سایر اختلالات اضطرابی، اختلالات سوء مصرف مواد و با کیفیت پایین زندگی همراه می باشد(کاپلان ،هارولد و سادوک،2008).

اصطلاح  PTSD (اختلال استرس پس از سانحه) در مورد کودکان، هنگامی به کار برده می شود که آنها با حادثه ای شدیدا آسیب زا مواجه شوند و پس از آن حادثه زندگی شان به گونه ای تحت تاثیر قرار بگیرد که از نظر عملکرد تحصیلی و اجتماعی دچار افت شدید شوند (زائر رضایی،هانیه، هفته نامه سلامت،1392).

شاید تشخیص اختلال استرس پس از سانحه، زمانی که حادثه آسیب زا قابل شناسایی است و برای اطرافیان نیز به اندازه کودک بار عاطفی دارد، مشکل نباشد. افرادی که در کودکی مورد سوء‌استفاده جنسی قرار گرفته اند و یا به طور مکرر در معرض موقعیت‌های تهدید آمیز بوده‌اند، در معرض خطر بیشتری در ابتلا به PTSD هستند(خدایی اردکانی و همکاران1386). تامدتی پیش برای تشخیص اختلال استرس پس از سانحه در کودکان و بزرگسالان از معیارهای یکسانی استفاده می شد. بنابراین مشکل کودکان بسیاری که واقعا متبلا به اختلال استرس پس از سانحه بودند، تشخیص داده نمی شد. کودکانی که قبل از 11سالگی آسیب دیده باشند، نسبت به کودکان بزرگ تر 3 برابر بیشتر دچار مشکلات روان شناختی می شوند(نوحی،سیما وهمکاران،1385) .

مهم ترین نشانه های اختلال استرس پس از سانحه در کودکان زودرنج شدن، به گریه افتادن و نالیدن، برگشت به رفتارهای کودکانه مثل انگشت مکیدن یا شب ادراری؛ بدرفتاری و امتناع از رفتن به مکان های خاص یا برخورد با افراد خاص؛ داشتن نشانه های جسمانی مثل تب، سردرد و تهوع بدون علت؛ ترس از تنها خوابیدن، کابوس های شبانه، وحشت شبانه و رویاهای ترسناک؛ احساس گناه و شرم و حساسیت به صداها و گوش به زنگی دائمی(صحراگرد ،مهدوی،1386).

علائم PTSD می تواند بعد از یک تاخیر چند هفته ای و یا چند ماهه شروع گردند.آنها معمولآ در طی ۶ ماه پس از حادثه ناگوار ظاهر میگردند. بسیاری از بیماران، احساس غم عمیق ، افسردگی ، اضطراب، احساس گناه و یا عصبانیت می کنند. به غیر از این احساسات قابل درک، سه نوع عمده علائم دیگرهم وجود دارند:

1- فلش بک و کابوس :
آن حادثه و صحنه دلخراش دایماً پیش چشم فرد تکرار می شود. این علامت ممکن به صورت فلش بک (تکرار حادثه در ذهن و خیال و حتی در خواب) ظاهر شود.

2- دوری گزینی و بی تفاوتی : دوباره زنده کردن خاطرات ممکن است بسیار افسرده کننده باشد بنابراین ممکن است فرد بخواهد به آنها بی توجهی کند.
3- در حالت گارد به سر بردن (On guard): فرد ممکن است همیشه در حالت آماده باش بسر ببرد، گویی که منتظر خطر می باشد. فرد نمی تواند احساس آرامش کند. احساس اضطراب دارد و به سختی به خواب فرو میرود(گلدر ،مایکل و همکاران،2002).


درمـــــــــــــــان
درمان این بیماری به روشهای دارو درمانی و رواندرمانی ممکن است.

رواندرمــــانی: همه انواع رواندرمانی های موثر در PTSD ، بر روی آن حادثه ناگوار که علائم را ایجاد کرده اند تمرکز می کنند نه بر روی زندگی گذشته بیمار. فرد نمی تواند آنچه را که اتفاق افتاده است تغییر دهد و یا فراموش کند اما می تواند یاد بگیرد طور دیگری درباره آن ،درباره جهان و درباره زندگی فکر کند .فردباید قادر باشد آنچه را که اتفاق افتاده است تا آنجایی که ممکن است بدون اینکه دچار وحشت و اضطراب شود به خاطر آوردوحوادث ناگواری که داشته است را به زبان آورد (کارلسون ،کارن ،2004)


درمان شناختی رفتاری:
(CBT) راهی است که به فرد کمک می کند تا به گونه دیگری درباره خاطرات نا مطلوب فکر کند. بنابراین آنها کمتر استرس زا میشوند و بیشتر قابل کنترل می گردند. معمولاً این نوع درمان شامل چند جلسه آرامش بخشی (relaxation) هم می باشد. ضمنا حساسیت زدایی نظامدار و تکنیک بازپردازش حرکت چشم (ای.ام.دی.آر) بسیار موثر اعلام شده است(محمد خانی ،مهدی،1383).
درمان مواجهه سازی: نوعی درمان شناختی – رفتاری است که فرد در آن تجارب فاجعه آمیز را مجددا برای خود یادآوری می‌کند(شاران،1990).


درمان روانکــــاوی: که بر روی تعارضات هیجانی مربوط به حادثه فاجعه آمیز و درمان آنها متمرکز است.(گرین،1990)
خانواده درمانی: ممکن است به خاطر اینکه رفتار فرد می‌تواند بر روی سایر اعضای خانواده نیز تاثیر بگذارد مورد استفاده قرار گیرد(دیوید سون و فوآ،1991).
گروه درمانی : ممکن است به این خاطر که به فرد اجازه می دهد که در افکار، ترس‌ها، و احساسات افراد دیگری که حوادث فاجعه باری را تجربه کرده اند مشارکت نماید، مفید باشد(روسوس و همکاران،1991) .

پردازش مجدد و حساسیت زدایی با حرکات چشم(EMDR) : یک فرم پیچیده از روان درمانی است که ابتدا جهت کاهش درماندگی همراه با خاطرات فاجعه بار طراحی شده بود اما هم اینک در درمان فوبی‌ها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد(فرهودیان و همکاران،1386).

درمانهای دارویی: قرص های ضد افسردگی SSRI باعث کاهش شدت علائم PTSD می شوند و در رفع علائم افسردگی که به طور همزمان با اضطراب حضور دارند، موثر واقع میشوند. از سوی دیگر داروهای ضد اضطراب هم همزمان باید استفاده شوند. این داروها باید توسط روانپزشک، متخصص اعصاب و روان تجویز شوند(صحراگرد،مهدی،1386).

PTSD در طول تاریخ مدارکی مبنی بر اینکه حوادث فاجعه بار می توانند باعث بروز مشکلات روانی شوند، از مدت ها پیش در نوشته ها وجود داشته است. از این نمونه ها ادیسوس است که در قرن هشتم از بیماری ای رنج می برده که در اثر آن دائم صحنه های تجربه های دردناک برایش زنده می شده و «گناه زنده ماندنم (احساس گناه از اینکه از جنگ جان سالم به در برده در حالی که دیگران مرده اند) در حادثه جنگ تروا او را آزار می داد(گلدر ،مایکل و همکاران،1379).
 

 
سندرم جنگ خلیج فارس
در جنگ خلیج فارس بر ضد عراق که در 1990 شروع شد و در 1991 خاتمه یافت، قریب به هفتصد هزار سرباز امریکایی در نیروهای ائتلافی شرکت داشتند. بیش از یک صد هزار نظامی ایالات متحد پس از بازگشت انواع و اقسام مشکلات بهداشتی از جمله تحریک ‏پذیری، خستگی مزمن، کوتاهی تنفس، درد عضلات و مفاصل، سردرد های میگرنی، اختلالات گوارشی، ریزش مو، بثورات، فراموشکاری، و دشواری تمرکز را گزارش کردند. این علایم را در مجموع سندرم جنگ خلیج فارس می‏ خوانند. هزاران تن از سربازان جنگ خلیج فارس دچار PTSD شدند (نوحی ،سیما و همکاران،1385).

یازدهم سپتامبر
اقدام تروریستی یازدهم سپتامبر 2001 که در آن مرکز تجارت جهانی در شهر نیویورک تخریب شد و ساختمان پنتاگون در واشنگتن آسیب دید، بیش از 3500 کشته و مجروح به جا گذاشت و بسیاری از شهروندان آمریکایی را به مداخلات درمانی نیازمند ساخت. یک زمینه‏ یابی ملی نشان داد میزان شیوع PTSD و افسردگی در شهروندان آمریکایی یک ماه پس از 11 سپتامبر به ترتیب 4/11 درصد و 7/9 درصد بوده است (دیوید سون و فوآ،1991).
 

 
عراق و افغانستان
در اکتبر 2001 ایالات متحده همراه با استرالیا، کانادا و بریتانیا در پی حملات یازدهم سپتامبر به افغانستان حمله کردند. در بیستم مارس 2003 نیروهای ایالات متحده و متحدین آن به عراق حمله کردند و جنگ عراق را آغاز کردند طبق برآوردهای موجود 17 درصد سربازانی که از جبهه ‏های این دو جنگ برگشتند دچار PTSD بودند. میزان PTSD در میان سربازان زن بیشتربود(همبلن،2006).
 

 
تســـــــونامی
در 26 دسامبر 2004، تسونامی وسیعی به سواحل اندونزی، سریلانکا، جنوب هند و تایلند حمله برد و دامنه خسارات جدی و مرگ و میر ناشی از ان به سواحل غربی آفریقا و آفریقای جنوبی نیز رسید. بر اثر تسونامی نزدیک به سیصد هزار تن کشته و بیش از یک میلیون نفر بی‏خانمان شدند. بسیاری از بازماندگان همچنان در ترس و وحشت زندگی می‏کردند و علایم PTSD داشتند(شاران،1990) .
 

طوفان
در اوت 2005 یک طوفان طبقه پنج به نام طوفان کاترینا خلیج مکزیک، باهاما، فلوریدای جنوبی، لوئیزیانا، می‏سی‏سی‏پی و آلاباما را تخریب کرد. بادهای شدید و باران‏های سیل‏آسا سیستم خاکریز محافظ نیواورلئان در لوئیزیانا را درنوردید و سبب جاری شدن سیل‏های مهیبی شد. در این حادثه بیش از 1300 تن کشته شدند و دهها هزار نفر آواره شدندو بسیاری از افراد دچار PTSD شدند(صحراگرد،مهدی،1386).

زلـــــــــزله
در هشتم اکتبر 2005 زلزله‏ای به بزرگی 6/7 ریشتر ناحیه جنوب آسیا در نواحی پاکستان، افغانستان و شمال هند را لرزاند. در این زلزله ناحیه کشمیر در جنوب آسیا بیشترین صدمه را دید. در این زلزله بیش از 85000 نفر کشته و مجروح شدند و بیش از 3 میلیون نفر بی‏خانمان شدند. بسیاری از کسانی که در مناطق زلزله‏زده زندگی می‏کردند دچار PTSD شدند (روسوس و همکاران،1991) .


شکنجه
شکنجه تعمدی جسمی و روانی یک فرد به وسیله فرد یا افراد دیگر می‏تواند اثرات مخرب روحی و هیجانی ایجاد کند که با عواقب ناشی از جنگ و سایر انواع آسیب‏ها قابل مقایسه و حتی وخیم‏تر از آنها است. میزان شیوع گزارش شده PTSD در میان بازماندگان شکنجه حدود 36 درصد است، که بسیار بالاتر از میزان متوسط شیوع مادام العمر این اختلال است؛ پژوهشگران به اتفاق معتقدند که شدت و مدت PTSD در شرایطی که عوامل استرس ‏زا به وسیله انسان ایجاد شده باشند بیشتر است. مطالعات همچنین میزان قابل ملاحظه‏ ای از ابتلای همزمان به افسردگی و سایر اختلالات اضطرابی را در قربانیان شکنجه نشان داده‏اند. سایر شکایات روان شناختی شایع در این افراد عبارتند از جسمانی سازی، علایم وسواسی ـ جبری، خشم، خصومت، انواع هراس، افکار پارانوئید، و حملات روانپریشی(محمد خانی،مهدی،1383).


مروری بر پژوهش های انجام شده
یافته های یک مطالعه بزرگ در بیمارستان کودکان بوستون که در شماره سوم ماه اوت مجله آکادمی آمریکایی روانپزشکی کودک و نوجوان به انتشار رسیده است،نشان داده شده است بسیاری از کودکان نمی توانند از حوادث آسیب زا محافظت شوند اما پزشکان می توانند کسانی که بیشتر در معرض اختلال استرس پس ازسانحه هستند را شناسایی و محافظت کنند(کارلسون،کارن و همکاران،1379).
این پژوهش به رهبری دکتر کتی مک لافین، پزشک گروه اطفال و روانپزشکی بیمارستان کودکان بوستون انجام شد و تجزیه و تحلیل اطلاعات بر روی 6483 جفت نوجوان وپدر و مادرهایشان در ایالات متحده و بررسی همبودی شیوع و ارتباط از اختلالات روانی در آنها انجام شد.

به طور کلی، 61% از نوجوانان(سنین 13 تا 17 سال) حداقل در معرض یک رویداد بالقوه آسیب زا در طول عمر خود از جمله خشونت بین فردی(مانند تجاوز به عنف،سواستفاده فیزیکی و یا شاهد خشونت خانگی بودن)،صدمات، بلایای طبیعی و مرگ یکی از دوستان نزدیک یا اعضای خانواده بوده اند. 19% از آنها نیز سه بار یا بیشترچنین رویدادی را تجربه کرده بودند.عوامل خطر قویا با در معرض تروماهای زیر قرار گرفتن ارتباط دارد: 1- فقدان هردو پدر و مادر بیولوژیک در خانه2- اختلاات روانی که از قبل وجود داشته اند به خصوص اختلالات رفتاری مانند : اختلال بیش فعالی یا کمبود توجه(ADHD) و اختلال نافرمانی مقابله ای.از همه نوجوانان در معرض تروما، 4.7 % اختلال استرس پس از سانحه بر اساس معیارهای تشخیصی DSM-IV را تجربه کرده بودند.


عوامل خطر ابتلا به اختلال استرس پس از سانحه شامل:
1- جنس زن: از کل نمونه، در دختران شیوع این اختلال در طول زندگی 7.3% و در پسران 2.2% بود.

2- رویدادهای مربوط به خشونت بین فردی: شیوع اختلال استرس پس از سانحه در طول زندگی برای نوجوانانی که مورد تجاوز قرار گرفته بودند 39% و برای کسانیکه از نظر جسمی توسط یک پرستار مورد آزار قرار گرفته بودند 25% بود

3- اضطراب و اختلالات روحی اساسی (که در معرض قرار گرفتن در آن نیز به عنوان یک عامل خطر محسوب می شود).عوامل خطر برای عدم بهبود از اختلال استرس پس از سانحه، اختلال دوقطبی زمینه ای،قرار گرفتن در معرض یک رویداد آسیب زای دیگرو زندگی در فقر و گرفتاری است(امیری،1391).

در پژوهش مقایسه میزان خشم و احساس گناه در مبتلایان به اختلال افسردگی اساسی و اختلال استرس پس از سانحه با افراد عادی (رجبی وهمکاران،1391)،جامعه آماری این پژوهش کلیه افراد مبتلا به اختلال افسردگی اساسی و اختلال استرس پس از سانحه بودند که به مراکز خدمات بهداشت روانی در شهر اراک در سال 1387 مراجعه نمودند. جامعه افراد عادی نیز کلیه کارکنان مراکز خدمات بهداشت روانی شهر اراک بودند.


نمونه این پژوهش شامل 30 نفر از افراد مبتلا به اختلال افسردگی اساسی MMD و 30 نفر از افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) بودند که به تشخیص روانپزشک و روانشناس بالینی دارای این اختلال ها بودند و 30 نفر هم از افراد عادی به عنوان گروه مقایسه (جمعاً 90 نفر) بودند که به روش تصادفی ساده از بین افراد مراجعه کننده به چهار مرکز خدمات روانشناختی در شهر اراک انتخاب شدند و در مرحله بعد پرسشنامه های حالت – صفت بیان خشم (STAXI-2) و پرسشنامه احساس گناه (TOSCA-3) بر روی آنها اجرا و پس از نمره گذاری داده های بدست آمده با نرم افزار SPSS و روش تحلیل واریانس یک راهه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته ها نشان داد که بین میزان خشم درافراد مبتلا به PTSD و افراد مبتلا به MDD با افراد عادی تفاوت وجود داشته و تفاوت در هر سه گروه معنادار بود (P < 0/001) . همچنین بین میزان احساس گناه در افراد مبتلا به PTSD با افراد مبتلا به MDD معنا دار نبود. (P >0/001) . ولی در بین افراد مبتلا به PTSD با افراد عادی و همچنین بین افراد مبتلا به MDD با افراد عادی تفاوت معنا دار بود. (P < 0/001).

در پژوهش انجام شده مقایسه شاخص نگرش به زندگی در بین جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه با و بدون سابقه سوء مصرف مواد در بیمارستان شهید رجایی اصفهان(حاجی عابد و همکاران،91). بروز اختلال استرس پس از سانحه در میان برخی از رزمندگان، از جمله مشکلات جنگ ایران و عراق، بوده است، پژوهش های مختلفی نشان داده است این اختلال، با اختلالات دیگری از جمله سوء مصرف مواد همبودی بالایی دارند و متاسفانه درصدی از جانبازان دوران جنگ نیز گرفتار سوء مصرف مواد مخدر شده اند.

پژوهش حاضر به بررسی اثر دسته ای از عوامل روانشناختی فردی بر سوء مصرف مواد این جانبازان پرداخته است. فرضیه اصلی تحقیق، وجود تفاوت معنادار در شاخص نگرش به زندگی در جانبازان بدون سابقه سوء مصرف در مقایسه با جانبازان با این سابقه بوده است. بنابراین هدف این پژوهش نیز مقایسه همین متغیرها در بین گروه آزمودنی پژوهش بود.مواد و روش ها : جهت دستیابی به اهداف پژوهش، از بین جانبازان مبتلا به استرس پس از سانحه ی بستری شده در بیمارستان شهید رجایی اصفهان در طول 9ماه، تعداد 120 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس، انتخاب شدند، از این تعداد 60 نفر با سابقه و 60 نفر بدون سابقه سوء مصرف مواد بودند و از نظر برخی ویژگی های جمعیت شناختی نیز با یکدیگر همتا شده بودند، سپس میزان نگرش به زندگی آزمودنی ها به وسیله پرسشنامه مربوطه سنجیده شد. migna.ir به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی (محاسبه میانگین و انحراف معیار) و برای بررسی فرضیه ها از آمار استنباطی (آزمون T مستقل) استفاده شد.

یافته ها: بین میانگین نمرات شاخص نگرش به زندگی آزمودنی ها بدون سابقه و با سابقه سوء مصرف مواد تفاوت معناداری وجود داشت. همچنین بین دو گروه آزمودنی، به لحاظ میانگین نمرات خرده مقیاس چهارچوب تفاوت معناداری وجود داشت. بین دو گروه آزمودنی ها، به لحاظ نمرات خرده مقیاس تکمیل، تفاوت معناداری وجوودنداشت.

بحث و نتیجه گیری
پرورش نگرش مثبت به زندگی، می تواند در زمینه پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدر در جانبازان و بهبودی سریعتر جانبازان گرفتار این اختلال، موثر باشد. 

در پژوهش نشانگان اختلال استرس پس از سانحه و همبودی آن با اختلال های دیگر در نوجوانان زلزله زده 11 تا 16 ساله شهر بم (گلزاری و همکاران،88)

هدف: هدف این پژوهش بررسی نشانگان اختلال استرس پس از سانحه وهمبودی افسردگی، اضطراب، خشم و تجزیه یا اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) بر اساس تفاوت جنسیتی در دو گروه نوجوانان دختر و پسر زلزله زده شهر بم و مقایسه آن با نوجوانان بهنجار شهر تهران بود.
روش : 1000 دانش آموز 11 تا 16 ساله شهر بم (300 پسر و 700 دختر) با نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای در دو مقطع تحصیلی به عنوان گروه آزمایش، و 3042 دانش آموز 11 تا16 ساله شهر تهران به عنوان گروه ملاک مورد بررسی قرار گرفتند. داده ها با دو ابزار سیاهه مقیاس رویداد آسیب را برای کودکان (فرم A) و قیاس نشانگان استرس پس از سانحه (فرم مصاحبه) گردآوری و به روش های همبستگی، t مستقل، مجذور کای دو متغیره، ((χ)^2 و کروسکال والیس تحلی شدند.

یافته ها: نوجوانانی که رویداد آسیب را را تجربه کرده بودند، بیش از نوجوانان بهنجار، نشانگان افسردگی، اضطراب، استرس پس آسیبی، خشم و تجزیه را گزارش کردند (P≤0/01) در گروه مبتلایان به PTSD، دختران همه نشانه های PTSD را به استثنای نشانه های خشم، بیش از پسران گزارش کردند، اما فراوانی نشنه های PTSD در حد بیمارگونه (T≥65) در پسران بیش از دختران بود، هر چند این تفاوت معنی دا رنبود. فراوانی PTSD در گروه آزمایشی 20% بود.

نتیجه گیری: همبودی بالایی بین نشانگان اختلال استرس پس ازآسيب با ساير نشانگان وجود دارد كه مي تواند منجر به گزارش بالاي فراواني اختلال استرس پس از سانحه شود. گر چه آسيب پذيري رواني در پسران بيش از دختران بود، ولي به نظر ميرسد انتظارات نقش جنسيتي در ابراز هيجانات عاطفي و نحوه بيان نشانگان رواني در اين مسأله نقش داشته باشد. 

در بررسی تاثیر برنامه ماساژ و تمرین درمانی بر سردرد تنشی افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه(دهسرائی مهدی و همکاران،91).

سردرد تنشی شایعترین نوع سردردهای اصلی و از دردهای شایع افراد مبتلا به اختلا ل استرس پس از سانحه محسوب می شود و در درمان آن از دارو درمانی، تمرین درمانی، آرام سازی و روش های کاهش استرس استفاده می شود.

تحقیقات انجام شده تاثیر روش هایی همچون طب سوزنی، ماساژ، تمرین بدنی و فیزیوتراپی را به تفکیک گزارش نموده اند اما تحقیق جامعی در مورد این روش ها به صورت همزمان دیده نشد.
هدف این تحقیق بررسی تاثیر مجموعه درمانی تمرینات پاسچرال و ثابت کننده های سر و گردن و یک برنامه ماساژ بر فاکتورهای شدت، تناوب و طول مدت سردرد تنشی افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه است.

مواد و رو شها: تعداد 30 نفر آزمودنی مبتلا به سردرد تنشی از یک مطب تخصصی مغز و اعصاب به صورت تصادفی انتخاب شدند. شرکت کنندگان به صورت تصادفی به دو گروه کنترل و درمان تقسیم شدند. هر دوگروه اطلاعات مربوط به سردرد را در دوره های پیش از درمان ودرمان تکمیل نمودند. برای ثبت شدت سردردها از مقیاس آنالوگ عددی درد (NAS) استفاده شد. ماساژ و تمرینات منتخب درمانی به عنوان روش درمانی مورد استفاده قرار گرفتند. برای آنالیز داده ها از اندازه گیری های مکرر آنوا و همچنین آزمون t استودنت همبسته و مستقل استفاده شد.

یافته ها : نتایج آزمون ها نشان داد به جز فاکتور تناوب سردرد (f 1.24 = 0.007 , p=0.934) ، که تفاوت معنی داری بین دو گروه نداشت فاکتور های شدت (f 1.24 = 84.61, p=0.001) و طول مدت سردرد (f 1.24 = 36.011 , p=0.0001) ، بین دو گروه کنترل و درمان تفاوت معنی داری داشتند.

بحث : در مقایسه با تحقیقات انجام شده در زمینه درمان بدنی بیماران مبتلا به سردرد تنشی می توان نتیجه گرفت که استفاده مجموعه ای از برنامه های درمانی نسبت به استفاده مجزا از آن ها تاثیر بیشتری دارد. 

در پژوهش مروري بر درمان دارويي كابو سهاي شبانه در اختلال استرس پس از سانحه جنگ (دنیوی،امیری،88).هدف اين مقاله بررسي درمان هاي دارويي كابوس هاي شبانه در اختلال استرس پس از سانحه جنگ است.

مواد و رو شها: مطالعه از نوع مروری مي باشد. در مقاله هاي منتشر شده در سالهاي2008-1997 با استفاده از كلمات كليدي Nightmare, Post Traumatic Stress disorder, PTSD اختلال استرس پس از سانحه و كابوس شبانه در موتورهاي جستجوگر اينترنت Yahoo و Google و پایگاه های اطلاعات پزشکی Pubmed و Iranmedex تعداد 24 مقاله انتخاب و این مقاله تهیه شد.

یافته ها: در اختلال استرس پس از سانحه نقش سيستم هاي نوروترانسميتري مشخص شد که شامل سيستم نورادرنرژيك و گيرند ه هاي آن و سيستم سروتونرژيك مي باشند، migna.ir عوامل كاهنده سيستم نورادرنرژيك باعث كاهش علايم، منجمله كابوسهاي شبانه مي شوند كه شامل: پرازوسين، كلونيدين و گانفيسين و پروپرانولول است.

در سيستم سروتونرژيك، بلوك كنند ه هاي گيرند ه هاي سروتونين همانند ترازودون و نفازودون و سيپروهپتادين در درمان كابوس هاي شبانه موثر بوده اند. مهار كننده هاي باز جذب انتخابي سروتونين (SSRIs) مثل: پاروكستين، سرترالين و فلوكستين در بهبود كيفيت زندگي و آشفتگي هاي خواب موثر بوده اند.


بحث و نتیجه گیری :
با توجه به تعدد مقاله ها و مقايسه پژوهشهاي انجام شده در داخل و خارج كشور پرازوسين و نفازودون دو داروي موثر در درمان كابوس هاي شبانه مي باشند. 
درمقايسه اثر گروه درماني شناختي- رفتاري و مداخلات حمايتي گروهي بر نشانه هاي اختلال استرس پس از سانحه با گروه شاهد در نوجوانان بازمانده از زلزله بم(محمودی قرایی و همکاران ،85). هدف بازگوئي روانشناختي و روشهاي شناختي رفتاري و فعاليتهاي حمايتي در پيشگيري و درمان نشانه هاي اختلال استرس پس از سانحه به كار رفته اند. در اين مطالعه اين روشها را به صورت مجزا و در ترکیب با هم در درمان PTSD ناشی از زلزله بم در نوجوانان بررسی و با گروه کنترل مقایسه می نمائیم.

روش بررسي: در يك كارآزمائي عرصه اي چند گروهي كنترل شده، نوجواناني كه نشانه هاي اختلال استرس پس از سانحه زلزله بم را داشته و نيازمند درمان داروئي نبودند تحت مداخلات گروهي شامل بازگوئي روانشناختي و درمان هاي شناختي– رفتاري و مداخلات حمايتي ورزشي- هنري قرار گرفته و با گروه شاهد مقايسه شدند.

یافته ها: تعداد 200 نفر وارد مطالعه شدند و در سه گروه مداخله و یک گروه شاهد قرار گرفتند. 31 نفر به دلیل مهاجرت و یا تمایل شخصی از مطالعه خارج شدند. فقط بین گروه تحت مداخلات رفتاری- شناختی و گروه شاهد در کاهش میانگین کل نشانه های PTSD و کاهش میانگین نشانه های اجتناب تفاوت از نظر آماری معنی دار بود. تفاوت سایر گروه ها با گروه شاهد و با یکدیگر معنی دار نبود.
-
نتیجه گیری:
مداخلات رفتاری – شناختی گروهی می توانند بربرخی نشانه های PTSD موثر باشند.  
-
پژوهشگر : باهره ثمین ، اختصاصي ميگنـــا
-
-
منـــابع فارسی:
-افروز، غ. (1383) . مقدمه اي بر روان شناسي و توان بخشي كودكان سندرم داون، تهران: دانشگاه تهران
-اکرمی ، ل. (1389). مشکلات رفتاری در کودکان با نشانگان داون. مجله ی تعلیم وتربیت استثنایی ، شماره ی 102، 61-55.
-ایران، تهران، دانشگاه علوم پزشکی بقیه ا... اعظم (عج) ،دانشکده پزشکی، گروه روانشناسی بالینی، استادیار.
-ایران، تهران، دانشگاه علوم پزشکی بقیه ا... اعظم (عج)، دانشکده پزشکی، مرکزتحقیقات فیزیولوژی ورزش، استاد.
-ایران، تهران، دانشگاه علوم پزشکی بقیه ا... اعظم(عج)، دانشکده پزشکی،گروه روانشناسی بالینی، دانشجوی دکترای روانشناسی و نویسنده مسئول
- مختاری ، م.، یاریاری، ف.، حسن آبادی، ح.، عبداللهی، م. (1393). مقایسه ی کارکردهای اجرایی انعطاف پذیری ذهنی و حافظه در دانش آموزان اتیسم باکارکرد بالا نشانگان داون آموزش پذیر و عادی،مجله ی کودکان استثنایی ،سال 14،51،18-5 .


منابع انگلیسی
-
Anoch, P. T. Jr., McCrae, R. R., Martin, Kallasmaa, T., & Realo, A. (2006). Personality development from adolescence through adulthood: Further cross-cultural comparisons of age differences. In V. J. Molfese & D. Molfese (Eds.), Temperament and personality development across the life span. pp. 235-252. -arahnedjat@yahoo.com
-
Beckham, JC, Feldman, ME., Kirby, AC.,Hertzberg, MA, Moor, SD. (1997). Interpersonal Violence and its correlates in Vietnam veterans with chronic posttraumatic stress disorder. J Clin Psychol. 63(2), 308-12
-.
Boot, T., Kolli, Q. Fridman, A. (2000). Associations between birth order and personality traits: Evidence from self-reports and observer ratings. Journal of Research in Personality
-.
Byren, CA. Riggs, DS. (1996). The cycle trauma: Relationship of aggression in male Vietnam veterans with symptom of posttraumatic stress disorder. Violence and Victims, 11, 213-225
-
Dozois, DA., Dobson, KS. (2004). The prevention of anxiety and depression: theory, research, and practice. Washangton, DC: American Psychological Association
-
Frey, J. R., Elliott, S. N., & Kaiser, A. P. (2013). Social skills intervention planning for preschoolers: Using the SSiS-Rating scales to identify target behaviors valued by parents and teachers. Journal of Assessment for Effective Intervention, 39(3), 182–192
-
Gameren-Oosterom, B. M., Fekkes, M., Buitendijk, E., Mohangoo, D., Bruil, J., Van Wouwe, J. p. (2011). Development, Problem Behavior, and Quality of Life in a Population Based Sample of Eight-Year-Old Children with Down Syndrome. Department Child Health, Netherlands Organization for Applied Scientific Research (TNO), Leiden, The Netherlands, 6, 7, 1-8

Green, L. (1991). Evaluation the effects of disasters. American Journal of Psychological Assessment. 41, 538-540. www.SID.ir Archive of SID
-
Hillsdale, NJ: Erlbaum. .Roussos, A., Goenjian, A., & Steinberg, A. (2005). Post traumatic stress and depressive reactions among children and adolescents after Kaplan, HJ., Sadock, BJ.(1998). Synopsis of psychiatry. Baltimore: Williams & Wilkins. 538-540,626-629,806-810.
-
Kaplan, HJ., Sadock, BJ.(2005). Kaplan & Sadock,s comprehensive text book of psychiatry. Baltimore: Williams & Wilkins, 1718-99. Kenny, MA., Williams, JM. (2007). Treatment- resistant depressed patient show response to Mindfulness-bias Cognitive Therapy. Behave Res Ther. 45(3): 617-25.
-
Kessler, R. C, Berglund, P, Demler, O, Jin, R, Koretz, D & Merikangas, K. R. (2003). The epidemiology of major depressive disorder. Results from the national comormidity survey replication. 289, 3095-3105.
-

Powell, J, Geddes, J, Deeks, Goldacre, M., Hawton, K. (2000). Suicide in psychiatric patients: Risk factors and their predictive power. Br Journal Psychiatry. 176: 266-72.
the 1999 earthquake in Ano Liosina, Greece. American Journal of Psychiatry. 162, 530-537.
-
Zaslaw, M. R. (1994). Psychology of co morbid Posttraumatic stress disorder and substance abuse: Lessons from combat veterans. Journal of Psychoactive Drugs. 26, 393-400.
-
Barlow, K., Grenyer, B., Ilkiw-Lavalle, O. (2000). Prevalence and precipitants of aggression in psychiatric inpatient units. Aust NZ J Psychiatry. 34(6): 967-74.
-
Corales, TA. Trends in posttraumatic stress disorder research. Hauppauge, NY: Nova Science; 2005 9-10.
-
American Psychiatric Association. Diagnostic and statistical manual of mental disorders (4th ed. Text Revised) Author, Washington, DC, 2000.
-
Brunet, A; Akerib, V. Birmes, P. Don't throw out the baby with the bathwater (PTSD is not overdiagnosed) (pdf). Canadian Journal of Psychiatry, 2007, 52 (8): 501–2; discussion 503.
-
Brown, PH; Tierney, B. Religion and Subjective Well-Being among Elderly in China, Journal of Socio-Economics, 2009, (38), 310-319.
-
Barnes, J. E. U.S. veterans struggle with war Stress, LATimes.com. Retrieved on 2008, 4-18.
-
Long, M.E; Elhai, J.D. Posttraumatic stress disorder's traumatic Stressor Criterion: History, controversy, and clinical and legal implications. Psychological Injury and Law, 2009, (2), 167-178.
-
ODonnell, M.L; Creamer, M; McFarlane, A.C. Silove, D. Bryant, R.A. Should A2 be a diagnostic requirement for posttraumatic stress disorder in DSM-IV Psychiatry Research, 2009,176, 2, (3), 257-260.


کد مطلب: 35569

آدرس مطلب :
https://www.migna.ir/note/35569/اختلال-ptsd-استرس-سانحه

میگنا
  https://www.migna.ir