ارتقا دانش سلامت
عوامل محیطی مؤثر در ایجاد سرطان پستان
عوامل محیطی مؤثر در ایجاد سرطان پستان
به گزارش میگنا زنانی که مراقبتهای حمایتی دریافت میکنند سطوح پایینتری از پریشانی را تجربه میکنند در مطالعهای در مورد تأثیرات مشاوره گروهی بر کیفیت زندگی جنسی، بیماران بهبودهایی را در کیفیت زندگی از نظر تمایلات جنسی، دانش و اضطراب گزارش کردند
1-سن
خطر ابتلا به سرطان سینه با افزاش سن، افزاش مییابد. به عنوان مثال، خطر ابتلا به این بیماری، بعد از سنین 40 و 50 سالگی افزاش مییابد. نتایج تحقیقات در کشورمان نشان میدهد که این سن در کشور ما حدود 10 الی 15 سال کمتر از سایر کشورهاست.
2-سن اولین قاعدگی
دخترانی که اولین عادت ماهانه آنها قبل از سن 12 سالگی شروع میشود نسبت به آنهایی که شروع قاعدگی دیرتری دارند، در معرض خطر بیشتری هستند زیرا هورمون استروژن که پس از بلوغ در خون دختران افزاش میابد، در ایجاد سرطان سینه نقش دارد. از آنجا که بدن زنان در سیکلهای قاعدگی ماهانه در معرض استروژنهای تخمدان قرار میگیرد، هرچه تعداد سالهایی که یک زن عادت ماهانه میشود بیشتر باشد او به مدت طولانیتری در معرض این هورمون قرار گرفته و امکان ابتلا به این نوع سرطان افزایش مییابد.
3-سن شروع یائسگی
زنانی که سن یائسگی آنها نسبت به میانگین جامعه بالاتر است، نسبت به آنها که زودتر یائسه میشوند در معرض خطر بیشتری هستند. هر چه یائسگی دیرتر باشد، بافت سینه مدت بیشتری در معرض هورمونها قرار گرفته و خطر ابتلا به سرطان سینه افزاش مییابد.
4-سن اولین زایمان
مطالعات نشان میدهد که زنانی که هرگز بچه دار نشدهاند یا زنانی که اولین زایمان آنها بعد از سن 30 سالگی بوده، در معرض خطر بیشتری هستند. چرا که حاملگی در سنین پایینتر، تغییراتی در بافت سینه ایجاد میکند که فرد را نسبت به این نوع سرطان مقاوم میکند.
5-بارداری بیشتر از دو فرزند
تحقیقات نشان داده است که در معرض قرار گرفتن در برابر استروژن به مدت طولانی خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش میدهد. این افزایش مدت زمان و مقدار استروژن با افزایش بارداریها افزایش مییابد. همچنین با هر بارداری چندین کیلوگرم اضافه وزن پیدا میشود که مقداری از آن باقی میماند. بدین ترتیب بارداریهای بعدی نیز با اضافه وزن همراه خواهد بود. هنگامی که بارداری بیشتر از دو فرزند باشد نه تنها خطر در تماس با استروژن قرار گرفتن بلکه افزایش وزن، خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش میدهد.
6-مدت زمان شیردهی
خطر ابتلا به سرطان سینه در زنان با افزایش مدت شیردهی، کاهش مییابد. خطر ابتلا به سرطان در زنانی که تا 12 ماه به کودکان خود شیر دادهاند، نسبت به مدت شیردهی کمتر از 6 ماه، حدود 28 درصد کاهش مییابد این میزان در افرادی که طول مدت شیردهی آنها بین 24 – 13 ماه باشد نیز تا 40 درصد کاهش مییابد.
7-سقط جنین
از آنجائی که سقط جنین موجب قطع چرخه طبیعی هورمونهای دوران بارداری میشود، لذا خطر ابتلا به سرطان سینه افزاش مییابد. بر اساس تحقیقاتی که در مجله انستیتوی ملی سرطان چاپ شده است افرادی که سقط جنین داشتهاند، 3/ 1 بار بیشتر از سایر زنان در معرض ابتلا به این سرطان هستند.
8-استفاده از قرصهای ضد بارداری
مطالعات نشان داده است که بسیاری از عوامل تأثیر گذار در ابتلا و گسترش سرطان سینه به هورمونها ارتباط دارند و قرصهای ضد بارداری یکی از عوامل تأثیر گذار در ابتلا به سرطان سینه شناخته شدهاند. از آنجائی که ترکیب اصلی قرصهای ضد بارداری هورمونهای استروژن و پروژسترون است بر روی هورمونها تأثیر مستقیم گذاشته و خطر ابتلا به این بیماری را افزایش میدهند.
9-اضافه وزن
از آنجائی که سلولهای چربی استروژن آزاد میکنند در خانمهایی که بعد از دوران نوجوانی، 15 – 10 کیلو وزن اضافه میکنند خطر ابتلا به این نوع سرطان بیشتر است. بنابر این حفظ وزن طبیعی در پیشگیری از بروز سرطان نقش مؤثری دارد.
10-ورزش
ثابت شده است در دخترانی که به صورت منظم ورزش میکنند شروع سیکلهای ماهیانه تأخیر دارد. از آن جا که شروع زودرس قاعدگی از علل سرطان سینه میباشد ورزش با به تأخیر انداختن این امر در کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه مؤثر است. سطوح افزایش یافته استروژن در خلال سیکلهای ماهیانه از علل ابتلا به سرطان سینه است. ورزش تولید استروژن بیش از اندازه در خلال سیکلهای دورهای را کاهش میدهد و از این رو خطر ابتلا را کم میکند.
11-مصرف سیگار
مواد سمی حاصله از دود تنباکو در بافتهای چربی سینه ذخیره میشود که مصرف آن برای دورههای طولانی میتواند خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد. شیوع این سرطان در میان زنانی که سیگار میکشند تقریباً 30 درصد بیش از کسانی است که هرگز سیگار نکشیدهاند. همچنین زنانی که قبل از سن 20 سالگی و یا حداقل 5 سال قبل از اولین بارداری سیگار کشیدن را آغاز کردهاند بیش از سایر افراد در معرض خطر قرار دارند.
12-داشتن سابقه خانوادگی
در یک اختلال اتوزومی غالب، ژن جهش یافته روی یکی از 22 جفت کروموزم غیرجنسی (اتوزوم ها) قرار دارد. در این حالت تنها لازم است یک نسخه ژن جهش یافته وجود داشته باشد تا فرد به این نوع بیماری مبتلا شود. جهشها در ژنهای BRCA1 و BRCA2 که با سرطان سینه ارتباط دارند نیز با این الگوی وراثتی منتقل میشوند. سابقه فامیلی سرطان سینه در ابتلا به این بیماری مؤثر است و ابتلای یکی از اعضای خانواده فامیل درجه یک (مادر و خواهر) و فامیل درجه دو (عمه، خاله) در ابتلای فرد مؤثر است.
13-استفاده از غذاهای آماده
غذاهای آماده به خصوص اگر مادهی اولیه آن گوشتی باشد که فرآوری شده است، یعنی با افزودن مواد نگهدارنده که در بدن صددرصد منجر به جهشهای ژنتیکی میشوند، در بروز سرطان نقش دارند. البته همیشه جهشهای ژنتیکی مساوی با بروز سرطان نیست اما می دانیم که گوشت فرآوری شده موجود در فست فود منجر به ایجاد موادی میشود که میتوانند در پی جهشهای ژنتیکی به ابتلای فرد به سرطان بیانجامند، به خصوص به علت وجود موادی مثل نیترات سدیم که در کالباس، سوسیس و برگر استفاده میشود، این ماده در بدن تبدیل به نیتروزآمین می شودکه صد درصد سرطان زاست.
سید فاطمه رضایی