الهه رضاييان/ سميه مقصودعلي/«ميزگردزيبايي» درباره مشکل خانم پورمسلم با حضور دكتر حسين طباطبايي و دکتر محمدعلي نيلفروش زاده متخصصان پوست
مهرداد كريمي متخصص طب سنتي دكتر اميرعلي سهرابپور متخصص داخلي
يكي از مهمترين اعضاي صورت كه به آن جلوه ميدهد، ابروست. اگر كسي ابرو نداشته باشد، صورتش مات و بدون جذابيت به نظر ميرسد. حتي اگر تمام اعضاي ديگر صورتش زيبا باشند...
مهمان اين هفته «ميزگرد زيبايي»، خانمي است ميانسال كه از كمپشتي ابروهايش به ستوه آمده. خانم پورمسلم براي علتيابي و بهبود مشكلش از كارشناسان «سلامت» كمك خواستهاند.
خانم پورمسلم ميگويد ابروهايش کمپشتند و به هيچ درماني جواب نميدهند
از بـادام سـوخـتـه تـا روغـن مـارهـمـه را امـتـحان كـردم
سلامت: اينطور كه معلوم است، ابروهاي شما بدون مداد ابرو فقط يك خط نازك است. از چه زماني اينطور شده است؟
اگر نگاهي به اين عكسها (چند عكس از 25 تا 35 سالگي به ما نشان ميدهد) بيندازيد، ميبينيد كه ابروهاي پرپشتي داشتم. همه حسرت ابروهايم را ميخوردند. خيالم هم راحت بود كه ابرويي به اين پرپشتي دارم بنابراين هر مدلي كه براي ابرو مد ميشد، اول از همه آن را انجام ميدادم. ولي فكر نكنم مشكلم به اين ربط داشته باشد. نميدانم چه زماني و چطور ابروهايم را از دست دادم، اما گمان ميكنم به خاطر زايمانهاي پشت سر هم باشد. الان 47 سالهام و 3 بچه دارم كه فاصله بين به دنياآمدنشان، 2 سال است. ميگويند كمخون شدن، باعث ريزش ابروها ميشود.
سلامت: شما به كمخوني مبتلا هستيد؟
پزشك با ديدن نتايج آزمايش خوني كه دادم، گفتند كمخون هستم. اغلب در دوره عادت ماهانه آنقدر بيحال ميشوم كه كارم به سرم زدن ميكشد. البته دورههايم نامنظم شده كه متخصص زنان ميگفت شايد در حال رسيدن به دوران يائسگي هستم.
سلامت: چرا با استفاده از همين مداد ابرو و آرايش مشكلتان را حل نميكنيد و دنبال درمان ميگرديد؟
چون من خيلي عرق ميكنم پس اين راهحل براي تابستانها اصلا مناسب نيست و مداد ابرويم پخش و دور ابرو و چشمم سياه ميشود. برخي پيشنهاد ميكنند ابروهايم را تاتو كنم، بعضيها هم ميگويند پيوند مو انجام دهم ولي من دنبال راهي هستم كه با يك دارو يا ماده خاصي رشد ابروهايم تحريك شود. به عطاريها مراجعه كردم و از بادام سوخته بگيريد تا روغن مار امتحان كردم ولي نتيجه نگرفتم. نميدانم اينها فايده دارند يا نه. بعضيها ميگويند رزماري خوب است و استفاده كرده و نتيجه هم گرفتهاند اما روي من تاثيري نگذاشت. بعضيها هم ميگويند كمبود ويتامين دارم و بايد زينك بخورم اما آن را امتحان نكردم چون ترسيدم ضرر داشته باشد.
سلامت: بيماري خاصي نداريد؟
خدا را شكر هيچ مشكلي ندارم حتي در خانواده هم بيماري خاصي نداريم. به غير از اينكه دخترعموهايم بيماري تيروييد دارند و براي آن تحت درماناند.
نگاه متخصص پوست
توصيه دكتر حسين طباطبايي استاد دانشگاه علوم پزشکي تهران به سوژه ميزگرد هفته
مـوچـيـن ابـرو را کـمپـشـت مـيکـنـد
سلامت: آقاي دکتر! خيلي از خانمها مانند خانم پورمسلم ميگويند در جواني ابروهاي پرپشتي داشتهاند اما بهمرور ابروهايشان کمپشت شده، چرا؟
غير از بيماريهايي مثل آلوپسي كه باعث ريزش موي ابرو ميشود، کم پشتي ابرو 99 درصد به دليل برداشتن موي ابرو با موچين است. پرپشتي ابرو در خانمها و آقايان يكسان است و بيشتر خانمها قبل از آنكه با موچين آشنا شوند، ابروهاي پري دارند ولي بعد از بلوغ كه به زيبايي توجه و به استفاده از موچين گرايش پيدا ميكنند، ابروها دچار مشكل و به مرور كمپشت ميشود. مويي كه ريشه آن در اثر برداشتن با موچين يا بند تخريب شد، ديگر رشد نميكند و راهي جز كاشت ابرو يا تاتو براي فرد نميماند.
سلامت: ولي ما ابرو را از پياز در ميآوريم، چرا بايد ريشه مويش آسيب ببيند؟
وقتي با موچين مويي را برداريم در ريشه مو خونريزي خفيفي ايجاد ميشود كه اين باعث فيبروزشدن ريشه مو و از بينرفتن آن براي هميشه خواهد شد. البته اين اتفاق بلافاصله با برداشتن مو با موچين نميافتد بلكه تكرار در طول ماهها و سالهاست كه باعث فيبروز ريشهمو ميشود و جلوي رشد مجدد آن را ميگيرد.
سلامت: توصيه ميکنيد ابرو را با چه وسيلهاي برداريم؟
ابرو را بهتر است با تيغ تراشيد و مدل داد ولي موهاي بالاي لب، چانه، صورت، بدن، دور سينه و... را بهتر است با موچين برداشت تا به مرور رشد آن متوقف شود.
سلامت: آيا کشيدن مداد ابرو ميتواند باعث ريزش موي ابرو شود؟
نه، مگر آنكه مداد يا ساير لوازم آرايشي ايجاد حساسيت كنند و محل استفاده دچار قرمزي، خارش، پوستهپوستهشدن و عفونت شود و در اثر بيتوجهي و عميق شدن عفونت، ريشه مو را از بين ببرد. البته اين اتفاق بسيار نادر است زيرا خانمها به محض ديدن آلرژي نسبت به يك ماده آرايشي، سريع آن را كنار ميگذارند.
سلامت: رنگ کردن ابرو چطور؟
رنگ باعث ريزش ابرو نميشود اما اگر رنگ موي سر كه با غلظت بالا تهيه شده و براي موي سر مناسب است به ابرو زده شود، ممكن است باعث سوختن ساقه مو شود اما به ريشه آسيبي نميرساند و بعد از مدتي موي ابرو دوباره رشد ميكند. براي ابرو رنگهايي مخصوص با غلظت پايين وجود دارد.
سلامت: زايمان هم باعث ريزش موي ابرو ميشود؟
نه، بعد از زايمان موي سر ميريزد اما موهاي ابرو دچار ريزش نميشوند، چون ربطي به هورمونها ندارند. موي سر بعد از زايمان نيز بدون درمان دوباره رشد ميكند.
سلامت: باورهايي بين خانمها وجود دارد مثل اينکه استفاده از رزماري يا فندق و بادامسوخته يا قرص حلشده جلوگيري از بارداري در آب، باعث رشد مجدد موي ابرو و پرپشتي آن ميشود. اين عقايد چقدر صحيح است؟
استفاده از رزماري، فندق، بادام سوخته يا... براي ابرويي كه از بين رفته موثر نيست. در واقع وقتي ريشه در اثر برداشت مكرر مو با موچين از بين رفت، هيچ راه تقويتياي براي رشد مجدد آن وجود ندارد اما اگر بيماريهايي مثل درماتيت سبوره يا آلوپسي باعث شكننده شدن ساقه مو و ريزش آن شده باشد، چون پوست سر و ريشهمو سالم است، رشد مو چه با درمان چه بدون درمان دوباره آغاز ميشود.
سلامت: قطرههاي تقويتي موجود در داروخانهها چطور؟
نه، حتي قطرههاي تقويتي پرپشتكننده در داروخانهها كه با مجوز وزارت بهداشت فروخته ميشوند، اثري در پرپشتي ابروها ندارند. اين قطرهها فقط در افرادي كه درماتيت سبوره دارند، باعث تميزي چربي اضافه و بهبود نسبي ميشوند اما بهطور واقعي هيچ اثري ندارند.
سلامت: اگر خانمي به دليل کمپشتي ابرو به شما مراجعه کند چه راهکاري به او توصيه ميکنيد؟
ميتواند از مداد ابرو استفاده کند اما اگر ابرو خيلي خالي شده و فاقد ريشه مو باشد، تنها دو راهحل ميماند؛ پيوند موي ابرو و تاتو که در اين موارد تاتو بهتر است.
سلامت: چرا؟
براي پيوند، از مويهاي پشتسر استفاده ميشود. رشد موي پس سر بسيار بالاست و يكي از مشكلهاي آن اين است كه فرد بايد مرتب آن را كوتاه كند. در ضمن هزينه پيوند بالاست.
سلامت: براي تاتو بايد به آرايشگر مراجعه کرد يا متخصص پوست؟
تاتو بايد بهوسيله متخصص پوست انجام شود. البته انجمن متخصصان پوست قرار است دورههايي را براي آرايشگران برگزار کند و طي آن به آنها مدرک تاتو اعطا كند. با اين مدرك آرايشگران هم ميتوانند با رعايت مسايلي كه به آنها آموزش داده شده، تاتو انجام دهند، اما شخصي كه تمايل دارد تاتو انجام دهد، پيش از مراجعه به آرايشگاه، اول بايد به متخصص پوست مراجعه كند تا در مورد بيماريهاي زمينهاي مثل پسوريازيس بررسي شود.
سلامت: اما مشکل تاتو رنگ ثابتي است که حتي با ليزر هم کاملا پاک نميشود.
بله، به همين دليل قرار است آييننامهاي از سوي وزارت بهداشت تصويب شود مبني بر اينكه فقط رنگهايي براي تاتو استفاده شوند كه موقتي و قابلپاككردن باشند.
رنگ تاتوهايي كه در حال حاضر استفاده ميشود، قابل پاككردن نيست و براي محو آن با ليزر، وقت و هزينه بالايي نياز است، به زودي اين مواد ممنوع و رنگهاي استاندارد جايگزين آن ميشوند كه قابل پاككردن با دارو يا ليزر هستند.
نگاه طب سنتي
نسخهاي گياهي براي تقويت ابرو
مهرداد كريمي/ دانشجوي دكتراي طب سنتي دانشگاه تهران
ريزش موي ابرو به اندازه ريزش موي سر شايع نيست. يكي از علل ريزش موي ابرو، افزايش سن است که در زنان بعد از يائسگي ديده ميشود. افراد با مزاجتر و افزايش خلط بلغم نيز بيشتر در معرض اين مشکل هستند. علاوه بر کارايي عضوي و اثر آن بر زيبايي، ريزش موي ابرو بيش از ريزش موي سر در چهره تاثير ميگذارد و بسياري از بيماران به اين موضوع اشاره ميكنند. برخي فرآوردهاي گياهي ميتوانند در تقويت ابرو و جلوگيري از ريزش مو و رويش مجدد آن موثر باشند:
• برخي روغنها که از بهترين و در دسترسترين آنها ميتوان به روغن فندق، نارگيل و شير تازه نارگيل اشاره کرد. روغن ميوه آمله و روغن منداب نيز موثرند اما معمولا در دسترس نيستند. روغنها را هر شب بايد روي ابرو ماليد و مواظب واردنشدن آنها به چشم بود. بر خلاف تصور عموم، روغن زيتون و روغن کرچک در اين مورد چندان موثر نيستند.
• روغنهاي مختلفي از منابع حيواني مانند روغن مار در بازار غيررسمي دارويي عرضه و تبليغ ميشود که به دلايل مختلف همچون عوارض و تقلب در مواد اوليه و حفظ گونههاي جانوري، به هيچوجه توصيه نميشود.
•اسانس رزماري و اسطوخودوس در رويش مجدد موي ابرو موثرند.
•در بسياري از موارد، پاکسازي با گياهان دارويي، فعاليت و حرکت مناسب، تغيير برنامه غذايي و استفاده از منابع طبيعي در تسريع روند درمان تاثير بسزايي دارند.
نگاه متخصص داخلي
ابرو چرا مي ريزد؟
دكتر اميرعلي سهرابپور/ عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران
علل اصلي ريزش موي ابرو ناراحتيهاي داخلي نيستند اما برخي مسايل داخلي ميتوانند در اين ميان دخيل باشند. در درجه اول بايد به نداشتن تعادل هورموني توجه كرد. اگر تعادل هورمونهاي مردانه و آندروژنيك و هورمونهاي زنانه در بدن خانمي به هم بريزد، احتمال كمپشتي ابروها وجود دارد. به عبارتي، هرچه غلظت هورمونهاي مردانه در خانمي بيشتر شود، ابروها كمپشتتر ميشوند. پركاري برخي غدد مثل غده هيپوفيز يا غده آدرنال يا كمكاري تيروييد هم ميتوانند باعث ريزش و كمپشتي ابروها شوند. يكسوم خارجي و دو طرف ابروي افرادي كه دچار كمكاري شديد غده تيروييد هستند، از سمت گوش كمپشت ميشود. با ديدن چنين علامتي، انجام آزمايش تيروييد لازم است. از جمله بيماريهاي ديگري كه با ريزش موي ابرو همراه است، ميتوان به بيماري هزار چهره لوپوس، برخي عفونتها و جذامهاي بسيار جزئي و كمعلامت كه به درمان به خوبي جواب ميدهند، اشاره كرد. گرچه شيوع كمخوني در كشور ما زياد است و برخي بيماران معتقدند به دليل ابتلا به كمخوني دچار ريزش ابرو شدهاند، اما با قطعيت نميتوان گفت رابطهاي بين كمخوني و ريزش مو وجود دارد. مصرف برخي داروها، به خصوص داروهاي شيميدرماني، داروهاي هورموني و در رأس آنها داروهاي پيشگيري از بارداري به خصوص در خانمهايي كه زمينه و استعداد ژنتيكي دارند، داروي هپارين كه داروي رقيقكننده خون است و متاسفانه ميزان مصرف آن و تعداد بيماراني كه بايد آن را مصرف كنند در ايران زياد است، داروهاي فشارخون و داروهاي ضدتشنج هم ميتواند باعث ريزش مو شود. برخي معتقدند كمبود برخي ويتامينها نيز ريزش موي ابرو را به دنبال دارد اما اين موضوع هنوز به اثبات نرسيده است. درواقع بيماران هرگز به اين حد از كمبود ويتامين نميرسند كه نشانه آن ريزش مو باشد. فقط افرادي كه به بيماريهاي شديد و پيشرفته مثل سرطانهاي گسترده يا ناراحتيهاي شديد كبدي مبتلا هستند دچار كاهش شديد ويتامين و ريزش مو ميشوند و برعكس كساني كه ويتامين A را به شكل قرص يا پمادهاي موضعي به ميزان بالا مصرف ميكنند، دچار ريزش ابرو ميشوند.
ريزش موي ابرو بيشتر در خانمها ديده ميشود. مسايل هورموني، كمكاري تيروييد و بيماري لوپوس از جمله بيماريهاي شايع بين خانمهاست و از جمله عوارض آن ريزش موي ابروست. در آقايان نيز ابتلا به بيماريهاي پوستياي نظير آلوپسي آرهآتا ميتواند باعث ريزش موي ابرو شود.
نگاه متخصص پوست
ابروي ريخته را مي توان برگرداند؟
دکتر محمدعلي نيلفروش زاده/ رييس مرکز تحقيقات سلول هاي بنيادي
يكي از راهحلهايي كه قريب به اتفاق خانمهايي كه ابروهاي كمپشت دارند به آن روي ميآورند، تاتوكردن است اما اين خانمها هنگام گرفتن اين تصميم از ياد ميبرند آدمي تنوعطلب است و بعد از مدتي از ابروي تاتوشده، با آن ظاهر مصنوعي خسته ميشوند. آن وقت است كه دوباره تصميم عجولانه و بدون پشتوانه منطقي ميگيرند و براي تغيير شكل و مدل ابرو يا حتي رنگ آن به تاتوي جديد تن ميدهند و شكل و شمايل ابروي خود را عوض ميكنند، اما نميدانند كه اين تاتوكردنها چقدر ميتواند از نظر رواني آنها را آزار دهد و روي عملكرد، زندگي و شرايط اجتماعيشان تاثير بگذارد.
يكي از مهمترين عوارض تاتو كه زياد هم مشاهده ميشود، واكنشهاي حساسيتي به مواد آن است كه ميتواند خود را چند هفته يا حتي چند سال پس از انجام تاتو به صورت قرمزي و تورم پوست نشان دهد، تازه اين در حالي است كه فرد براي تاتو به مكانهايي كه از نظر اصول بهداشتي مطمئن هستند، مراجعه كرده باشد، در غير اين صورت بايد منتظر عفونت هم باشد.
بيماريهايي نظير سيفليس و توبركلوز با سوزن تاتو قابلانتشار هستند و حتي هپاتيت ميتواند در صورت آلودهبودن وسايل به افرادي كه تاتو انجام ميدهند، منتقل شود. بروز زگيل هم در محل تاتو در اثر آلودگي سوزن ديده شده است.
اگر جزو آن افرادي هستيد كه تاتو كردهايد و خوششانسي يارتان بوده و دچار هيچ عارضهاي نشدهايد، احتمالا نميتوانيد فكر سرگردانيتان از اين آرايشگاه به آن مطب باشيد تا بلكه روشي براي پاككردن تاتو پيدا كنيد.
اگر پزشك متخصص پوست خوبي پيدا شود كه در كار با ليزر مهارت داشته باشد، شايد بتوان با صرف هزينهاي گزاف و زماني طولاني، تا حدي جاي تاتو را پاك كرد. راهحل بعدي هم كه شايد بهتر از ليزر باشد، كاشت مو است.
از آنجا كه شما نميدانيد مواد رنگي تاتو و تركيبهاي آنها چه بودهاند، امكان دارد با اين دستكاريها اوضاع بدتر شود مثلا جيوهاي كه در تركيب رنگهاي تاتو وجود دارد، مناطق قرمز در آن را درگير کند و واكنش آلرژيك شديدتر يا حتي اگزما بروز كند. «كروم» نواحي سبز تاتو را درگير ميكند، «كبالت» مناطق آبي روشن و «منگنز» نواحي ارغواني گذشته از اين، به مرور زمان و با قرارگرفتن تاتو در معرض آفتاب، امكان تغيير رنگ به سمت زردي هم وجود دارد.
شايد اگر خانمها از اين دردسرها مطلع باشند، به اين راحتي تصميم به تاتو کردن نگيرند، ولي در نهايت اگر زماني به دليل كمپشتي ابرو يا ابتلا به بيماريها و مشكلهايي كه باعث ريزش موهاي ابرويتان شده تصميم گرفتهايد تاتو كنيد و حالا پشيمان هستيد، بهتر است به يك متخصص پوست مجرب مراجعه كنيد تا با دانشي که دارد، همه جوانب را بسنجد و اگر تشخيص دهد ليزر برايتان سودي ندارد، با كاشت مو تا حدي زيبايي از دست رفته را به شما برگرداند. البته موهايي كه در ابرو كاشته ميشود، به مراقبت نياز دارد چون ماهيت رشد و حالت اين موها متفاوت است و بايد مرتب اصلاح و كوتاه شوند و به شكل دلخواه درآيند.
هفته نامه سلامت