بینی (بویائی): افزایش بویائی با افزایش سوداء (مگر اینکه رطوبت مغز زیاد شده باشد)
ریه و حنجره:
بهترین دارو برای ریه سرد و خشک گلاب و عسل است و اگر به گلاب حساسیت داشت ابتدا درمان آلرژی بعد درمان ریه
قلب و عروق:
1) واریس
2) هموروئید (بواسیر)
3) بدن چربی خون (حداقل افزایش)
4) بدون فشار خون (حداقل افزایش)
5) نامنظمی های قلبی
گوارش:
1) مزه دهان بی مزه
2) آب دهان خشک
3) غلبه سودا باعث شوری و گسی مزه در دهان و دهان به هم کشیده می شود.
4) رنگ زبان قرمز و حتی بنفش
5) زود گرسنه و زود سیر مشوند
6) اگر سودا و بلغم توأم باشد تا غذا باشد می خورد (جوع الکلب)
7) اگر از این حد بیشتر هم شد (مرتب می خورد و دفع می کند(جوع البقر) که اوج ترکیب سودا با بلغم است.
8) کاهش هضم (به دلیل سردی و خشکی)
9) بوی بد مدفوع
10) استعدا ابتلا به یبوست
11) استعدا تولید گازهای روده زیاد ولی نه به اندازه بلغم
12) مدفوع خمیری شکل (نه زیاد سفت، نه زیاد شل)
13) تمایل به شیرینی
14.) صدای معده ولی نه به اندازه بلغمی ها
15) بوی دهان
16) کاهش هضم
17) خورده خوری می کنند.
کلیه و مجاری ادرای:
1) ادرار کم و ناپیوسته
2) تکرار ادرار زیاد (علت، سردی است و درمان آن گرمی است)
3) شب ادراری در زنان که مصرف عسل و اژینال + بادکش
4) شب ادراری در بچه ها که درمان سیستمیک (زیرا سردی، سیستمیک است نه موضعی)باید با روغن کنجد روی کمر+ بادکش (حجامت گرم) روی کمر و شکم انجام شود.
دستگاه تناسلی:
1) تحریک جنسی زیاد و زود به زود ولی توان جنسی کم است
2) ارکشن (خیز آلت تناسلی) صبحگاه کم است یا نسیت (بر عکس صفرا و دم)
3) قدرت جنسی پر تحرک ولی کم توان(زود تحریک می شود ولی زود انزالی) مانند تحریک خروس و درمان سیستمیک آن، نخود آب است.(9)
مغز و روان:
1) علاقه به زندگی جمعی دارند
2) پاک نهاد
3) مرتب
4) منظم
5) پیرو قانون
6) مسلط بر نفس خویش
7) باهوش
8) حساس
9) پرشور
10) زیرک
11) برخوردار از نیروی فاکره
12) درونگرا
13) صبور در مقابل مشکلات
14) صلح طلب
15) میانجی و گره گشا
16) شکاک و کینه توز
17) زودرنج
18) حساس
19) وسواس
20) ترسو
21) ثبات روانی کمی دارند
22) بسیار عاطفی هستند
*23) عشق ندارند ولی طلاق هم ندارند (ماندگارترین خانواده ها سوداوی ها هستند)
24) در مواقع استرس سوداوی ها به خود می پیچند و یک کلمه را تکرا می کنند و دور خودمی چرخند و رفتار تکراری انجام می دهند. بی فرا و سردر گم ولی مثل بلغمی ها رنگ پریده نمی شوند.
25) حمله کننده ولی اگر به او حمله کنند، عقب نشینی می کند( رفتار سگی)، هر چه عقب نشینی کنی او جلو می آید و اگر حمله کنی عقب نشینی می کند. پس باید جلوی سودایی ها بایستی
26) لذت کم می برند ولی غصه زیاد می خورند
27) حرص مال می زنند و همیشه ناله دارند (در حدیث است که با ترسو و بخیل مشورت مکن)
28) بازپرس های خوبی هستند (گزارش های آنها را بشنوید)
29) محبت به آنها باعث شبهه می شود (مثلاً به چه منظور به من سلام کرد)
30) مانت دار هستند جرأت خیانت ندارند
31) در روابط اجتماعی انعطاف پذیر نیستند و اگر هم باشند به طرف منفی است (بیشتر عقب نشینی است)
32) بسیار ریز بین (آنقدر درجزئیات غرق می شوند که کلیات را فراموش می کنند)
33) زیاد حفظ می کنند
34) خواب کمی دارند (گلاب مصرف کنند چون گرم است باعث افزایش خواب میشود)
35) خواب خرگوشی (خواب سطحی و خستگیش رفع نمی شود و درمانش گلاب است)
36) خیال و وا قعیت را بعضاً عوض می کنند (افکار خیالی خود را واقعی می پندارند)
37 خیال باف
38) خئد گرا (معیار، مقایسه شخصیت خود اوست و همه را با خود می سنجد)
39) ناخود آگاه راه می روند
40) زیاد حرف می زنند
41) با خود حرف می زنند
42) تیک دارند
43) لرزش (سوداء عروقی البته از تیک شروع می شود)
44) لقوه و پارکینسون (انواع لرزشهای اعضاء)
45) ناآرامی درخواب و بیداری(10)
درمان سوداء سر:
1)اسطوخدوس جاروب سودای مغز است.
2) سرکنگبین 3/1 لیوان و وقتی چهره روشن شد سپس به 6/1 لیوان کاهش یابد سپس به 9/1 لیوان، در این مدت نازیل نیز مصرف شود بعلاوه حجامت ماستوئید و و زالوی پشت سر و زالوی منتشر در کل سر (11)
تذکر
استفاده از هر دارویی و هر عملیات درمانی، باید با مراجعه و مشورت با طبیب متخصص باشد.
روش های کلی کم شدن سودا:
1) توکل
2) خواندن قرآن
3) روزه گرفتن
4) نماز خواندن
5) مناظر خوش دیدن
6.) بادکش (سپس حجامت)
7) ورزش های ملایم(اسب سواری، شنا، تیر اندازی) و تحرکات گرم
8) غذاهای سودازا (سرکنگبین، روغن زیتون، پیاز و...)
9) داروهای ضد سوداء (سرکنگبین، اسفند)
10) حجامت
11) فصد
12) روغن مالی (بنفشه، زیتون و ...)
13) ماساژ
14) زالو(12)
نتیجه گیری
سودا، افیون بدن است که باعث غلظت خون، گرفتگی عروق و اسپاسم های عضلانی، دردهای مفصلی، سردی، ضعف و ناتوانی بدن می شود؛ که البته از غلبه سودا این عوارض بوجود می آید و از آن جمله فشارهای عصبی، استرس ، غم و اندوه و مختل شدن رابط شخصی حتی با خود می شود تا چه رسد به اجتماع و اطرافیان خود پس کمر همّت را ببندیم و از رفتارهای افراطی و تفریطی (از جمله خواب زیاد و کم خوابی، پرخوری کم خوری، کارپر فشار وبیکاری، دیر خوابیدن و خوابیدن بین الطلوعین و خواب دم غروب و شغل پر استرس و گرمای شدید و سرمای شدید و دوری از طبیعت شادی بیش از حد و فکر و خیال زیاد و نگرانی مداوم و کشیدن سیگار و بدهکاری دائم و سکوت مداوم و شلوغی مداوم و استفاده بیش از حد از موبایل و کامپیوتر و ...) و همچنین از خوردن غذاهای فریز شده مانده و مشروبات الکلی و خوردن مستقیم املاح معدنی مثل کلسیم و غذاهای خیلی شور و تند و تلخ و آب یخ و ...بپرهیزیم، تا زندگی آرام و با لذّت و متعالی داشته باشیم.
به امید روزی که همه افراد جامعه به اهمیت مزاج خودکه مرتبه ای از معرفت النفس است که امیر علم وادب علی (ع) فرمودند: « انفع المعارف معرفه النفس» برسند و با عمل به آن به تعادل جسمی و روحی و اخلاقی نزدیکتر شوند.
پينوشتها:
1.شناخت طبایع، ص36، دکتر سید علی ابوالحبیب
2.المرجزفی الطب، ابن النفیس
3.رساله ذهبیّه، امام صادق (ع)
4.درآمدی بر طب سنتی ایران، دکتر محسن ناصری و...
5.طب سینا، ص53، م. حیدریان
6.هاشمی، سید علی اکبر، سبک جدیدی از زندگی
7.سید علی ابوالحبیب، شناخت طبایع، جلد3، ص36
8.خیراندیش، دکترحسین، مزاج شناسی2، ص7
9.ابوالحبیب، سیدعلی، شناخت طبایع، ج2، ص102
10.خیراندیش، دکترحسین، مزاج شناسی
11.خیراندیش، دکترحسین، مزاج شناسی
12.خیراندیش، دکترحسین، مزاج شناسی
منابع
1. دکتر نوری ، سید محمد رضا ، رساله الذهبیه طبب الرضا با الهام از رساله ذهبیه علی بن موسی الرضا ، انتشارات شهیدی، مشهد ، 1376 .
2. علاءالدین علی بن ابی الحزم القرشی ، معروف به ابن النفیس ، الموجز فی الطب ، بی نا ، القاهره ، 1406 ق .
3. ابوالحبیب، سید علی، شناخت طبایع، نوبت نشر دوم، تهران، خود مؤلف، 1389
4. دکتر ناصری، دکتر رضائی زاده ، مروری بر کلیات طب سنتی ایران، دوم ، تهران ، موسسه شهر ، 1388.
5. هاشمی، سید علی اکبر، سبک جدیدی از زندگی، اول، تهران، شرکت تک برگ، 1384
6. حیدریان، محمد حسین، گزیده قانون درطب و... طب سینا، تدوین و اضافات و مترجم واژه ها: حسین واحدی، سوم، مشهد، نشر نوند، 1389
7. دکتر ناصری، محسن و دیگران، مروری بر کلیات طب سنتی ایران، مؤسسه نشر شهر، تهران، ویرایش دوم، 1388
نویسنده : مصطفی عبادی خواه