پیکر آن مرحوم فقید دیروز چهارشنبه از مقابل دانشکد روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران تشییع شد.

 

درد و رنج تازیانه چند روزی بیش نیست
رازدار خلق اگر باشی، همیشه زنده‌ای
 

به راستی دکتر محمود ایروانی یکی از مهربانترین، صمیمی‌ترین و حامی‌ترین اساتیدی بود که در طول زندگی تحصیلی‌ام داشته‌ام. زندگی علمی دکتر ایروانی بیشتر اوقات در آزمایشگاه روان‌شناسی می‌گذشت؛ آزمایشگاه‌هایی که با خون دل و زحمت فراوان تاسیس کرده بود و سعی داشت که دانشجویان را با اهمیت موضوع تجربی بودن علم روان‌شناسی آشنا کند.

این روزها، آزمایشگاه‌های روان‌شناسی دانشگاه تهران، رودهن و کرج مملو از دستگاه‌ها و ابزارهایی است که خاطرات زیادی از استاد را برایمان تازه می‌کنند. او در ظاهر مردی شاد، گرم، خوش برخورد و فعال بود، اما در باطن غم از دست دادن دخترش پریسا همیشه با او بود.
 

یکبار در آزمایشگاه دانشکده روان‌شناسی کرج دیدم که استاد خیلی سرحال نیستند، جویای احوال شدم، گفتند: "نزدیک سالگرد پریسا است؛ زندگی برای من و همسرم بعد از مرگ دخترم همیشه با غصه و رنج می‌گذرد".

با این همه درد و غم فقدان فرزند، استاد کتاب‌های زیادی را تالیف و ترجمه کردند و صدها پایان نامه را راهنمایی نمودند و همیشه در کنگره‌ها، جلسات و هم‌اندیشی‌ها حضور فعال داشتند.

آخرین بار در کنگره دوسالانه انجمن روانشناسی ایران (اسفند 1391)، پس از خروج از سالن به سمت پارکینگ دانشکده روان‌شناسی دانشگاه تهران قدم می‌زدیم و استاد از اهمیت ارتباطات کلامی نخستی‌ها و آواگری میمون‌ها در کتاب جدیدشان سخن می‌گفتند، رویکردی نو در رفتارشناسی جانوری (کردارشناسی)، کتابی که البته هیچگاه انتشار نخواهد یافت. ایشان همیشه در لابه‌لای گفتگوها، نارضایتی خود را از فعالیت‌های ضعیف آزمایشگاه‌های روان‌شناسی در ایران ابراز می‌کردند و معتقد بودند که روانشناسی تجربی علیرغم زحمات فراوان خود و سایر بزرگان همچنان با استانداردهای علمی جهانی فاصله زیادی دارد.
 

 

دکتر محمود ایروانی علاوه بر روان‌شناسی تجربی در روان‌شناسی اجتماعی هم تسلط داشتند و یکی از موضوعات مورد علاقه‌شان حوزه پویایی گروه بود. ایشان با اینکه تحصیلات خود را در فرانسه به اتمام رسانده بودند، همیشه از استاد دکتر علی اکبر سیاسی به عنوان یک الگو و فردی کارآمد یاد می‌کردند.

یادم می‌آید که در یک بعد از ظهر سرد (زمستان سال 1379) ایشان را در حال دویدن روی پله‌های دانشکده روان‌شناسی رودهن دیدم. از ایشان علت عجله‌شان را جویا شدم، گفتند: "می‌دوم تا به مینی‌بوس اساتید برسم و اگر جا ‌بمانم، باید به دنبال تاکسی تا تهران بدوم". هفته بعد که ایشان را مجدداً دیدم گفتند که خوشبختانه به موقع به مینی‌بوس رسیدند.

در ادامه یادی از دکتر علی اکبر سیاسی کردند که همیشه با راننده شخصی و ماشین بنز مشکی پس از اتمام کلاس به منزل می‌رفتند و همین احترام به روان‌شناس و اهمیت جایگاه او در محافل علمی بود که انگیزه ادامه تحصیل ایشان برای سفر به فرانسه بوده است. اگرچه خبر درگذشت استاد پس از یک دوره بستری در بیمارستان به علت ابتلا به سرطان غیر منتظره نبود، اما به راستی جامعه روان‌شناسی کشور یکی از بزرگان و پیشکسوتان خود را از دست داد. فردا (23 بهمن) با پیکر زنده‌یاد محمود ایروانی در دانشکده روان‌شناسی دانشگاه تهران وداع می‌کنیم و برای روح پاک این استاد بزرگ که اکنون به دختر عزیزش پیوسته است، دعا می‌نماییم.


روانش شاد و یادش گرامی باد...
نوشته: امیر عسگری


سایت میگنا، این ضایعه دردناک و مصیبت وارده را به خانواده گرانقدر دکترایروانی و جامعه روان شناسان کشور تسلیت عرض می نماید.