عالم و دانشمند ابتدا باید حقیقت را در وجود خود کشف کنند و پس از آن به سایرین بیاموزند. چیزی که برای عالمان مهم است عمل به علم است. اصلی که در زندگی یک دانشمند و عالم مهم است این است که او ارزش علم خود را بداند و به آن عمل کند.
در این رابطه امام علی (ع) می‌فرمایند:
آفت علم، نداشتن عمل است.

امام صادق (ع) می‌فرمایند:
از علم هر چه را می‌خواهید فرا گیرید، ولی تا به آن عمل نکنید خدا سودی از آن به شما نخواهد رساند.

پیامبر اکرم (ص) در حدیثی می‌فرمایند:
آن که هر چه علمش افزایش یابد زهدش نسبت به دنیا افزایش نیابد، جز دور شدن از خدا بهره‌ای ندارد.

امام علی (ع) در حدیثی دیگر می‌فرمایند:
اگر حاملان علم آن را چنان که شایسته است حمل کنند، خدا و فرشتگان و مردم دین پیشه آنان را دوست خواهند داشت، ولی آنان علم را به خاطر دنیا‌طلبی به دست آورده‌اند، به همین جهت خدا برایشان خشمگین است و در نظر مردمان خوار و بی‌مقدارند.

امام صادق (ع) می‌فرمایند:
آنکه عذابش از همه مردم شدیدتر است، عالمی است که از علم خود به هیچ روی بهره‌ای نبرده است.

امام صادق (ع) در حدیثی دیگر فرموده‌اند:
آن که فعلش گواه بر قولش نباشد، عالم نیست. زراره بن اوفی گفت نزد علی‌بن الحسین (ع) داخل شدم، گفتند: " ای زراره! مردمان در روزگار ما بر شش طبقه‌اند: شیر و گرگ و روباه و سگ و خوک و گوسفند... اما روباهان کسانی‌اند که از راه دینشان نان می‌خورند و آن‌چه به زبان توصیف می‌کنند در دل‌هاشان نیست.
امام علی (ع) می‌فرمایند: علم بی عمل همچون درخت بی‌میوه است.
همچنین پیامبر (ص) می‌فرمایند: هیچ گفتاری جز به کردار موثر نیست.