صراحت و صادق بودن فرآيندي است که در ارتباطات انساني به شکل نامحسوس، اما بسيار موثر نقش بازي مي کند. تاکيد مي شود اين فرآيند قابل ديدن يا شنيدن نيست، بلکه ۲ طرف درگير ارتباط، آن را حس مي کنند. اگر ارتباطي فاقد صراحت و صداقت باشد، بدون شک يا قطع خواهد شد يا به شکل مخدوش، مبهم و ناسالم ادامه مي يابد. بنابراين اگر شما نتوانيد يا نخواهيد منظور خود را با صراحت بيان کنيد، دوستان تان به اشتباه مي افتند و به حدس و گمان متوسل مي شوند و از واقعيت دور مي شوند.

ما زماني که با يکديگر ارتباط برقرار مي کنيم همواره افکار، آرزوها، تمايلات، نگراني ها و ترس هاي خود را آشکار مي سازيم بدين دليل، نياز داريم که ديگران اولا، درک درستي از ما داشته باشند و ثانيا با ما در زمينه نگراني ها، ترس ها و مشکلات مان همدلي و همدردي کنند. همدردي تلاشي است براي درک و فهم نياز ذهني طرف مقابل. براي همدلي هم بايد بتوانيد خود را جاي ديگران بگذاريد و از دريچه چشم آن ها نگاه و احساس کنيد.

اگر بپذيريم که ديگران مانند ما نيستند آن وقت مي توانيم به شيوه مناسب با نظرات و عقايد آن ها که به نظر ما صحيح نيست، مخالفت کنيم. به عبارت ديگر شما بدون بحث و جدل مخرب که معمولا همراه با بلند کردن صدا، داد و فرياد، خشم و غضب است مي توانيد به نتيجه مناسب دست يابيد. يکي از مناسب ترين شيوه‌ها براي مخالفت با نظرات و عقايد ديگران روش خلع سلاح است. در اين روش، شما در سخنان طرف مقابل حقيقتي را پيدا مي کنيد و سپس در مقام موافقت و تاييد آن، حرف مي زنيد؛ به طور مثال، همکلاسي شما مي گويد: «اصلا حرف هاي تو را قبول ندارم!» و پاسخ شما بايد اين گونه باشد: «بله، حق با تو است، ما هميشه نبايد دربست و به صورت صددرصدي حرف هاي ديگران را بپذيريم.» همچنين به خاطر داشته باشيد که لحن پاسخ شما نيز مهم است. اگر پاسخ تحقيرآميز باشد اين روش اثر مطلوب را نخواهد داشت.

شناسايي دنياي ذهني ديگران، همدلي و همدردي کردن با آن ها يا به نتيجه رسيدن بحث هاي ما با ديگران، نيازمند خودشناسي و تلاشي براي افزايش اطلاعات و آگاهي هاي خود براي شناسايي ديگران و محيط زندگي است. آگاهي از نقاط قوت و ضعف، ترس ها، اميال، آرزوها و نيازهاي خود و پذيرش صادقانه آن ها کمک مي کند ويژگي ها و خصوصيات ديگران را واقع بينانه تر ببينيم و آن ها را بپذيريم. بايد به خاطر داشت خودشناسي و افزايش آگاهي مستلزم صرف وقت، صبوري و تلاش براي تغيير ويژگي هاي منفي خود است.
-

نسيم احمدي، کارشناس ارشد روان شناسي باليني