مهمترین ارزشی كه به كودك آموخته میشود احترام به والدین است و این زمانی آغاز میشود كه شما به كودك خود احترام بگذارید؛ اگر آنها خود را بهعنوان یك انسان ندانند و عشق و احترام و توجه را از شما و اطرافیان دریافت نكنند درنتیجه این خصوصیات را از آنها نیز انتظار نداشته باشید، ابتدا باید به آنها احترام گذاشتن را نشان داد و سپس به آنها آموخت كه به شما احترام بگذارند.
اما این كار چگونه میسر میشود؟ اگر كودك از غذا ناراضی باشد و یا هنگامی كه دیر به دنبال او رفتهاید به شما اهانت كند و اگر نخواهد اتاق خود را مرتب كند با شما جروبحث كند و... در این شرایط باید چه كرد؟
هر یك از این موقعیتها را بررسی میكنیم.
فرض كنید كودك از غذایی كه درست كردهاید شكایت دارد! این كار نوعی بیاحترامی به شماست، چراكه شما مدتی در آشپزخانه و قبل از آن برای خرید وقت سپری كردهاید و پیش از آن، پول خرید این مواد را با كار و زحمت به دست آوردهاید. از خود میپرسید آیا به اندازه كافی برای تهیه این غذا زحمت نكشیدهاید؟ جواب مثبت است، شما موظف نیستید هر شب غذای گرم آماده كنید اما اطرافیان وظیفه دارند بهخاطر تمامی زحماتتان به شما احترام بگذارند، شما به حد كفایت تلاش خود را میكنید و این به آنها بستگی دارد كه غذا را بخورند یا خیر. به كودك خود بیاموزید كه سپاسگزار باشد و تشكر كند، اگر غیر از این بود برای دو شب غذا درست نكنید، بعد از آن خواهید دید كه از شما خواهش میكند كه غذای گرم تهیه كنید و بعد از آن به خاطر آن غذایی كه تهیه كردید از شما سپاسگزاری میكند. هیچگاه در ازای این بیاحترامی غذا از بیرون سفارش ندهید چون آنها به همین روال عادت كرده و هیچ ارزشی برای این كار قائل نخواهند بود. اگر آنها برای غذایی كه تهیه میكنید ارزشی قائل نباشند مطمئن باشید زحمات دیگر شما را ندید میگیرند. گاهی كودك به دلیل اینكه چند دقیقه دیرتر از موعد به دنبال آنها رفتهاید تا آنها را از مدرسه بازگردانید به شما توهین میكند، در این مواقع برای چندینبار به دنبال او نروید تا به ارزش كار شما پی ببرد، با آنها جر و بحث نكنید چون بیفایده است. برای او توضیح ندهید كه باید به شما احترام بگذارد بلكه در عمل به او نشان دهید كه آنچه برای او انجام میدهید، ارزشمند است، اگر او نمیتواند بین مسائل باارزش (اینكه به دنبال آنها آمدید) و مسائل بیارزش (دیرآمدنتان) فرقی قائل شود، بگذارید كه این تفاوت را عملا متوجه شود، اجازه ندهید مانند برده با شما رفتار كند. به خودتان احترام بگذارید تا دیگران نیز به شما احترام بگذارند. در بعضی شرایط كودك به هشدارهای شما برای مصرف كمتر و اقتصادیبودن بیتوجه است و بهعنوان مثال سس زیادی روی غذا میریزد، با او جر و بحث نكنید بلكه مدتی سس نخرید مثلا هر ماه یك سس خریداری كنید تا او با كمبود آن مواجه شود و یاد بگیرد كه به اندازه مصرف كند.
گاهی كودك حرفهای شما را در مورد قراردادن وسایل در جای مناسب نشنیده میگیرد و لباس و كفشهای خود را در همه جای خانه پخش میكند. به آنها هشدار دهید كه این اخطار آخر است و بعد از این هر وسیلهای كه در جای خود نباشد در جایی مخفی یا در حیاط پرت میشود؛ سر حرف خود بمانید و آن كار را انجام دهید بعد از آن خواهید دید كه وسایل را در جای خود میگذارد. وقتی كودك متوجه شود كه به حرف خود عمل میكنید برای حرف شما ارزش بیشتری میگذارد در نتیجه به آنچه میگویید احترام میگذارد. آیا اتاق كودك شما نامرتب است و او آنجا را تمیز نمیكند؟ در این مواقع هرگز اتاق او را مرتب نكنید بلكه این وظیفه او است و به جای اینكه با وی بحث كنید به او بگویید مثلا باید قبل از شام روز جمعه اتاقش مرتب باشد. به او فرصت زیادی برای این كار دادهاید، در روز مقرر اتاق او را بررسی كنید اگر اتاقش مرتب بود خوردن شام را برای او قدغن كنید بعد از آن مطمئن باشید كه او كارها را قبل از موعد مقرر انجام میدهد. وقتی متوجه جدیبودن حرف شما شود اتاق را مرتب میكند و در آن صورت میتواند شام بخورد، میتوانید از روشهای دیگری استفاده كنید مثلا فعالیتهایی را كه او دوست دارد. علت اینكه بعضی از والدین احترام لازم را از كودك خود دریافت نمیكنند و حرفهای آنها نشنیده گرفته میشود این است كه با كودك بحث میكنند. و موضوعی را چندین بار برای آنها توضیح میدهند. آیا گمان میكنید آنها متوجه آنچه كه میگویید نمیشوند؟ اگر نكتهای را دو بار تكرار كردید، كافی است بعد از آن باید عمل كنید نه اینكه صحبت كنید، شما والدین او هستید و این شمایید كه تصمیم میگیرید، میتوانید با كودك خود مشورت كنید اما احساس نكنید كه باید موضوع را برای او توضیح بدهید. كودكان بیشتر از شما انرژی دارند و دیر یا زود شما را تسلیم خواستههای خود میكنند. آنها میدانند كه برنده میشوند چون در بیشتر موارد انرژی شما تمام میشود ولی آنها هنوز پرانرژی هستند. فراموش نكنید كودك را برای كارهایی كه درست انجام میدهد تشویق كنید، آموزش به كودكان كار آسانی نیست آنها بیشتر میبینند، آنها حركات شما را میبینند و تكرار میكنند، پس به خودتان احترام بگذارید اگر میخواهید به شما احترام بگذارند.
سایت فرهیختگان