یادداشت پرویز کاظمی برای عصرایران
تغييرات نرخ ارز كه خصوصا در نيمه دوم سال 90 به دليل اتخاذ سياستهاي غير كارشناسي حاصل گرديد و صدمه جدي به ارزش پول ملي وارد كرد، در تحليل ارقام و درآمد سرانه كه بايستي بر مبناي قدرت خريد باشد اثر گذاشته و تغييراتي را در جدول براي سال 2011 و 2012 حاصل خواهد شد و تنزل رتبه بندي را به دنبال خواهد داشت.
با پایان سال "جهاد اقتصادی" لازم است نگاهی به وضعیت اقتصادی ایران و مقایسه آن با جهان داشته باشیم تا ببینیم آیا سمت و سویی که دولتمردان در پیش گرفته اند در راستای این نامگذاری بوده است؟
در اين خصوص لازم است برخي آمار و ارقام كه توسط صندوق بين المللي پول (International Monetary Fund) تهيه شده ، مورد تجزيه و تحليل قرار گیرد ؛ خصوصا اين كه مبناي اطلاعات مربوطه از سازمان هاي داخلي و روند سال هاي گذشته حاصل گرديده و نيز معيار و مشخصه تهيه اين گزارش جهت تمام كشورها يكسان مي باشد. لذا تحليل مقايسه اي نيز مي تواند چشم انداز نهايي را براي كشور ها به ارمغان مي آورد.
پیش از مرور جدول های زیر ، توضيحاتي در خصوص توليد ناخالص ملي و توليد خالص داخلي و نيز در آمد سرانه ارائه می شود:
در محاسبه "توليد ناخالص ملي" در آمد افراد خارج از كشور كه به كشور فرستاده مي شود با توليد ناخالص جمع مي شود و در آمد افراد خارجي مقيم آن كشور كه در آمد خود را به خارج مي فرستند از آن كسر مي گردد.
براي محاسبه درآمد سرانه، توليد ناخالص داخلي كشور را بر جمعيت تقسيم می کنند و عدد به دست آمده را در آمد سرانه كشور می نامند.
، سازمان هاي بين المللي براي محاسبه درآمد سرانه بر اساس روش "برابري قدرت خريد" عمل می کنند.
لازم به ذكر است جهت تحليل وضعيت اقتصادي كشور، در آمد سرانه مورد نظر مي باشد لكن به اين معني نيست كه همه افراد آن جامعه داراي آن ميزان درآمد هستند.
Purchasing Power Parity - ppp
رتبه
شرح
توليد ناخالص ملي با توجه به قدرت خريد ميليارد دلار ( سال 2010 )
دنيا
74,384
اتحاديه اروپا
15,203
1
ايالات متحده آمريكا
14,526
2
چين
10,119
3
ژاپن
4,323
4
هند
4,057
5
آلمان
2,944
6
روسيه
2,230
7
انگلستان
2,181
8
برزيل
2,178
9
فرانسه
2,134
10
ايتاليا
1,778
16
تركيه
968
17
ايران
888
23
عربستان سعودي
623
27
پاكستان
467
49
امارات متحده عربي
247
57
قطر
149
63
عراق
113
رتبه
شرح
درآمد سرانه ملي با توجه به قدرت خريد دلار( سال 2010)
1
قطر
102,891
2
لوكزامبورگ
84,829
3
سنگاپور
59,936
4
نروژ
53,376
5
برونئي
49,517
6
هنگ كنگ
49,342
7
امارات متحده عربي
48,597
8
امريكا
48,147
9
سوئيس
43,508
10
هلند
42,330
17
آلمان
37,935
22
انگلستان
35,974
23
فرانسه
35,048
24
ژاپن
34,362
اتحاديه اروپا
31,548
29
ايتاليا
30,165
39
عربستان سعودي
24,056
52
روسيه
16,687
65
تركيه
13,664
73
ايران
12,258
74
برزيل
11,845
دنيا
10,922
90
چين
8,394
با عنايت به جداول فوق توجه به موارد ذيل ضروري به نظر مي رسد:
1) سال 90 سال جهاد اقتصادي نامگذاري شد و بايستي بر اساس شاخص هاي تحليلي و مقايسه اي و نيز جايگاه ايران در دنيا، ارزيابي كارشناسانه اي به عمل آيد تا روند اقتصاد و توسعه مشخص و سير آن تعيين گردد.
2) با تلاش بسيار برنامه چشم انداز بيست ساله براي جمهوري اسلامي ايران تدوين و به تاييد مقام معظم رهبري نيز رسيد، با نظري اجمالي به آمار و ارقام ارائه شده ، آيا دستيابي به اهداف چشم انداز با روند فعلی ميسر مي باشد ؟ در صورتي كه كشورهاي منطقه فاصله قابل ملاحظه اي را با ايران به دست آورده اند.
3) رتبه ايران در درآمد سرانه بالاتر از ميانگين جهاني است که البته در میانگین جهانی کشورهای فقیر آفریقایی هم محاسبه شده اند. سوال اساسی این است که با همه امكاناتي كه خداوند در اختيار كشور عزيز اسلامي مان قرار داده - مانند نفت و گاز - نيز نيروي جوان و نخبگان كه سرمايه اصلي كشور هستند، آيا رتبه واقعي ايران بايستي اين چنين باشد؟
4) البته بايد توجه داشت تغييرات نرخ ارز كه خصوصا در نيمه دوم سال 90 به دليل اتخاذ سياستهاي غير كارشناسي حاصل گرديد و صدمه جدي به ارزش پول ملي وارد كرد، در تحليل ارقام و درآمد سرانه كه بايستي بر مبناي قدرت خريد باشد اثر گذاشته و تغييراتي را در جدول براي سال 2011 و 2012 حاصل خواهد شد و تنزل رتبه بندي را به دنبال خواهد داشت.
5) كمي تعمق در ارقام درآمد سرانه و فاصله بسيار قابل توجه با كشورهاي توسعه يافته، بايستي مسئولان ما را به فكر بيندازد كه اگر ادعاي مديريت جهان را داريم، با حرف به جايي نخواهيم رسيد و تمركز و تلاش به منظور بهره گيري از امكانات داخلي مي تواند روند صعودي را در وضعيت اقتصادي و توسعه اي فراهم نمايد.
حال كه در آغاز سالي جديد و مجلسي جديد هستيم، واقع بيني و تلاش به منظور ارتقاء سطح معيشتي و رفاهي مردم باید در دستور كار باشد تا بتوانيم جايگاه مناسب و درخور شأن ملت بزرگ ايران اسلامي را به دست آوريم و با گفتن و ادعا، كسب توفيقات میسر نخواهد بود.
* پرویز کاظمی ، وزیر پیشین رفاه و کارشناس اقتصادی
عصرایران