آشنایی با مشاغل مختلف این امکان را به دانش آموزان می دهد تا متناسب بااستعداد،توانایی،رغبت ،هوش وعلائق خود نسبت به انتخاب رشتة تحصیلی مناسب که منجر به انتخاب شغل مورد علاقة آنها می شود ، اقدام نمایند.

راهنمایی شغلی:
راهنمایی شغلی نوع دیگری ازراهنمایی است که بدان وسیله به فرد کمک می شود تابراساس شناخت استعدادها،رغبتهاومحدودیتها ونیز نیازهای شغلی جامعه ومحیط زندگی خود، بتواند شغل مناسبی انتخاب کند و پس ازگذراندن دوره های آموزشی به طورموفقیّت آمیز و رضایتبخشی به آن اشتغال ورزد.

فرانک پارسونز که از بنیانگذاران نهضت راهنمایی شغلی در آمریکا است،در این مورد می گوید: ‹‹راهنمایی شغلی کمک به فرد است تا شغل مناسبی را انتخاب کند،برای انجام دادن آن آماده شود و به طور موفقیّت آمیزی به انجام آن بپردازد. ››
از دیدگاه وی راهنمایی شغلی سه مرحله دارد:
1-شناخت توانائیها ،رغبتها ومحدودیتهای فرد.
2-شناخت خصوصیات مشاغل وفرصتهای شغلی جامعه .
3-برقراری سازش منطقی بین خصوصیات فردی با خصوصیات شغلی.

شیوه های اجرایی راهنمایی شعلی:
1-بازدید از مراکز و محیطهای شغلی.
2-معرفی مشاغل(بخصوص در هفته معرفی مشاغل)
3-ارائه واحد شناسایی مشاغل د دروس مختلف مرتبط.
4-مقاله نویسی شغلی.
5-اجرای نمایشنامه شغلی.
6-اشتغال در ایام فراغت.
7- انجام مصاحبه های شغلی توسط دانش آموزان.

اهداف راهنمایی شغلی در دوره های مختلف تحصیلی :
مهمترین هدف راهنمایی شغلی دردورة ابتدایی آن است که دانش آموزان متوجه شوند که وجود تمام مشاغل مشروع و نیز اشتغال در آنها برای ادامة زندگی افراد و بقای جامعه لازم است.
دردورة راهنمایی تحصیلی ،دانش آموزان از طریق راهنمایی شغلی،باید از توانائیها وخصوصیات خود بیشتر آگاه شوند و با تاکید بر خودشناسی و شناخت مشاغل مختلف، برای طرح ریزی شغلی آماده شوند. در این دوره ،خودشناسی بر شغل شناسی مقدم است.
دردوره متوسطه ،راهنمایی شغلی دو هدف اصلی را دنبال می کند:
اول آنکه با فراهم کردن امکانات و موقعیت ، دانش آموز باخودشناسی و شغل شناسی کاملتر و دقیق تر طرح ریزی شغلی را انجام دهد و مشکلات موجود را درانتخاب شغل برطرف نماید.
دوم آنکه باید اطلاعات دقیق تری دربارة نتایج آزمونهای روانی ، شناسایی مشاغل متعدد وامکانات وفرصتهای استخدامی دردسترس دانش آموزان قرار گیرد.

رابطة راهنمایی تحصیلی با راهنمایی شغلی :
انسان در طول زندگی،با سه انتخاب مهم و سرنوشت ساز روبرو است :
انتخاب رشتة تحصیلی ، انتخاب شغل و انتخاب همسر.
راهنمایی تحصیلی مقدمه ای برای راهنمایی شغلی محسوب می شود و به عبارتی دیگر،راهنمایی تحصیلی ،پایه و اساس محکمی برای راهنمایی شغلی است. یک انتخاب مناسب رشتة تحصیلی می تواند مقدمه ای برای انتخاب یک شغل مناسبتر باشد.

تعریف کار و شغل : ازنظر راهنمایی شغلی ،کار فعالیتی است نسبتا” دائمی که با تولید کالا و یا ارائة خدمتی همراه است و برای آن دستمزدی پرداخت می شود.

کار دارای چند خصوصیت است:
1-نوعی فعالیت فکری یا جسمی است که به منظور رفع نیازهای انسان انجام می گیرد. این تلاش در نهایت باعث خستگی عضلانی وعصبی می شود وفردپس از مدتی کارکردن به استراحت نیاز دارد. 2-تلاش نسبتا” دائمی است و فعالیت های زودگذر و موقتی را شامل نمی گردد.
3-از طریق کار،کالایی تولید می شود یا خدمتی ارائه می شود.لذامشاغل کاذب در جامعه جزء شغل و کار به حساب نمی آیند.
4-دربرابر انجام دادن کار،دستمزدی پرداخت می گردد. اگر فردی برای تفریح و بدون دستمزد به تولید کالا و یا ارائه خدمتی اقدام کند،به عمل او سرگرمی گفته می شود.
5-فرد باید از انجام کار لذت نیز ببرد. علل کار کردن:
1-کار کردن وسیله مناسبی برای به مصرف رساندن انرژی بدن در راه مطلوب و نیل به تعادل فیزیولوژیک محسوب می شود. از طریق کار کردن ، انرژی به مصرف می رسد و بی نظمی های داخلی سیستم بدن کاهش می یابد و حیات سلول ها به درستی ادامه می یابد.
2- کار کردن وسیله ای برای برقراری و تحکیم روابط اجتماعی با همنوعان است. درمحیط های کاری که از محبّت و صمیمیت مملو باشد ،نیازهای روانی ارضاء می گردد و کارکنان احساس یاس و بیگانگی نمی کنند.
3-انسان از طریق کار کردن نقش معینی را به عهده می گیرد و خودش را جزیی از جامعه به حساب می آورد. ارزش هر فرد در جامعه به شغلی بستگی دارد که عهده دار آن است.
4-کار کردن موجب شناخت تواناییها و محدودیتهای افراد می شود و شخص با مقایسه خود با دیگران می تواند به رفع کمبودهای خود اقدام نماید.
5-کارکردن موجب استقلال می شود.انسان بیکار فرد وابسته ای است و نمی تواند آرزوها و خواسته هایش را عمل کند .استقلال و تامین نیازها در سایه کار و تلاش حاصل می شود.

نقش مشاوران در مدارس:
مشاوران مدارس در این هفته با کمک از کلیه امکانات مدرسه و انجام فعالیت های ذیل،می توانند نقش موثری را در آشنایی بهتر دانش آموزان با مسیر شغلی آینده خود داشته باشند:
- سخنرانی مشاوران در زمینه های موفقیت،کارآفرینی ،برنامه ریزی درسی و مطالعاتی و...
-تهیه بروشورهای شغلی ،تراکت ،پلاکارد و نصب پیام های مناسب شغلی بر روی تابلوهای مشاوره مدارس با کمک از دانش اموزان علاقمند
- دعوت از چهره های موفق کارآفرینی و خوداشتغالی شهر
- دعوت از متخصصان موفق رشته های گوناگون تحصیلی و دانشگاهی مثل پزشکان،اساتید دانشگاه و... برای ایراد سخنرانی و برگزاری جلسه پرسش و پاسخ
- بازدیدهای علمی و شغلی از مراکز و کارخانجات تولیدی و صنعتی،بیمارستان ها،دانشگاه ها و...
- نمایش فیلم و اسلایدهای معرفی مشاغل گوناگون
- بازدید از هنرستان های کاردانش و فنی و حرفه ای
-بازدید از نمایشگاه های مشاغل برپاشده در سطح منطقه و استان
- انجام مسابقات مقاله نویسی،نقاشی،روزنامه دیواری، انجام مصاحبه های شغلی ،وبلاگ نویسی با موضوع شغل
-معرفی رشته های دانشگاهی در هفته معرفی مشاغل
- دعوت از نفرات برتر کنکور سالیان گذشته جهت صحبت
-جلسه آموزش خانواده برای آشنایی اولیاء داشن آموزان پایه اول با روند هدایت تحصیلی و شغلی
 

منبع: کتاب راهنمایی و مشاورة تحصیلی،شغلی (دکتر شفیع آبادی)  با افزودن و گرداوری مطالب مرتبط دیگر