میگنا: اهمیت ارائه مشاوره و رواندرمانی از سوی افراد متخصص و آگاه در جامعه پیچیده امروز بر هیچکس پوشیده نیست. اما متاسفانه در این زمینه اطلاعات و آگاهی مردم ناقص است. همین مسئله گاه موجب سوءاستفاده برخی فرصتطلبان در پوشش روانشناس و مشاور شده است. کم نیستند تعداد جلسات عمومی و کارگاههایی که در سطح استان با موضوعات مختلف روانشناختی تشکیل میشوند، بی آنکه مجوز لازم را از مراجع قانونی مرتبط دریافت کرده باشند.
نظر به اهمیت بحث روان شناسی و مشاوره به ویژه در امور خانواده و آسیبهای اجتماعی که رهبر معظم انقلاب نیز بر آن تاکید بسیار فرمودهاند و همچنین به مناسبت روز و هفته روانشناس و مشاور که از نهم تا شانزدهم اردیبهشتماه به همین مناسبت نامگذاری شده است، به سراغ رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره استان فارس رفتیم تا از نزدیک در جریان مسائل مربوط به این حوزه قرار گیریم.
به گزارش میگنا دکتر علیرضا فیلی در ابتدای این گفتوگو با خبرنگار فارس در شیراز با اشاره به اینکه سازمان نظام روانشناسی و مشاوره برای بسیاری از مردم ناشناخته است، اظهار داشت: گرچه بیش از 5 دهه است که شاخههای روانشناسی و مشاوره در دانشگاههای کشور راهاندازی شده است، اما تا همین اواخر هیچ سازمان یا تشکیلاتی مسؤولیت نظارت بر عملکرد فارغالتحصیلان و حمایت از آنها را بر عهده نداشت.
وی افزود: همین امر باعث شده بود تا ادارات و سازمانهایی که اغلب هیچ ارتباطی با این شاخه علمی نداشتند، اقدام به صدور مجوز تاسیس مراکز مشاوره و رواندرمانی کنند و دقیقا به همین دلیل گاه دیده میشد که فارغالتحصیلان رشتههای دیگری همچون: الکترونیک، شیمی، دامپزشکی و . . . اقدام به تاسیس این مراکز میکردند که این موضوع موجب آسیبهای جدی به تعدادی از مراجعهکنندگان شده بود.
فیلی ادامه داد: در سال 1382 قانون سازمان نظام روانشناسی و مشاوره به عنوان تنها مرجع صدور پروانه و نظارت بر انواع فعالیتهای حرفهای در حوزهی روانشناسی و مشاوره به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. از آن پس طبق قانون روانشناس یا مشاور کسانی هستند که حداقل دارای مدرک کارشناسی ارشد در یکی از شاخههای فوق باشند و تمام امور از صدور پروانه تا رسیدگی به تخلفات و شکایات از روانشناسان و مشاوران، باید در این سازمان انجام شود.
فیلی همچنین با اشاره به اینکه در حال حاضر علاوه بر سازمان نظام روانشناسی و مشاوره، سازمان بهزیستی نیز اقدام به صدور مجوز میکند و در این زمینه مذاکراتی در حال انجام است، گفت: در حال حاضر دو نوع تخلف با پوشش روانشناسی انجام می شود اول اینکه متاسفانه هنوز بعضی کلینیکهای پراکنده در سطح شهر شیراز بدون احراز صلاحیت علمی و کسب مجوز لازم به فعالیت میپردازند که این کار یک تخلف است و سازمان نظام روانشناسی و مشاوره مصمم به برخورد قانونی با آنهاست. دوم جلسات و همایشهای عمومی و کارگاههای متعددی است که بدون مجوز یا با پوشش فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی اما با محتوای روانشناسی برگزار میشود.
این مقام مسؤول ادامه داد: فعالیت غیرقانونی کلینیکهای بدون مجوز موجب آسیبهای اجتماعی بسیاری شده است و گاهی دیده شده افرادی که برای حل مشکل روانی و خانوادگی خود به این کلینیکها مراجعه کردهاند،مشکلاتشان دوچندان شده و مثلا در خانوادهها به طلاق انجامیده است. چرا که مشاورهدهندگان خودشان مُشوّق جدایی زوجها بودهاند! در جلسات عمومی نیز بیشتر تجارت و سرکیسهکردن مردم مطرح است تا انتقال اطلاعات و آموزشهای صحیح.
وی افزود: گاهی افراد متخلف در پوشش روانشناس و مشاور و به ویژه مشاوره تحصیلی از افراد بیاطلاع برای دادن مشاوره تا 20 میلیون تومان هم گرفتهاند و با دادن وعدههای توخالی به خانواده ها مانند تضمین قبول شدن با رتبه تک رقمی در کنکور و... خانوادهها را فریب داده اند.
فیلی ادامه داد: متاسفانه این مسئله افراد صلاحیتدار و قانونی را هم زیر سؤال میبرد و مردم باید بدانند که برای مشاوره تنها به مراکزی مراجعه کنند که دارای تابلوی رسمی و معتبر هستند، چراکه نرخ ویزیت و سایر موارد در این مراکز تحت کنترل سازمان نظام روانشناسی و مشاوره است و در صورت تخلف، با مراجعه به سازمان می توان موضوع را پیگیری کرد.
رئیس سازمان روانشناسی و مشاوره استان فارس با اشاره به نقش حمایتی سازمان از روانشناسان و مشاوران اظهار امیدواری کرد تا به کمک قوه قضاییه، استانداری، اماکن و... بتوانند مانع فعالیت متخلفین شوند.
وی افزود: مردم باید بدانند که رواندرمانی و مشاوره یک فرآیند کاملا تخصصی است و تنها متخصصان صاحب صلاحیت و دارای مجوز میتوانند در این حیطه بسیار حساس وارد شوند و مراجعه به افراد فاقد صلاحیت گاه میتواند مشکلات روحی و روانی برای آنان به دنبال داشته باشد، بنابراین هرگز نباید فریب برخی شیادان را در قالب روانشناس و مشاور بخورند.
این استاد دانشگاه در زمینه دامنه فعالیت روانشناسان گفت: نقش روانشناسی در زندگی و محیط کار هنوز برای عامه مردم و حتی بسیاری از خواص کاملا روشن نیست.
وی با اشاره به نامگذاری سال جدید به سال اقتصاد مقاومتی- تولید و اشتغال، اضافه کرد: باید فضایی ایجاد شود که روانشناسان در محیطهای صنعتی و کارخانهها مشغول به فعالیت شوند، چرا که میتوانند با ارائه نظرات تخصصی به موقع، در افزایش بهرهوری و بالابردن راندمان کاری و حفظ رضایتمندی شغلی و سلامت روانی کارکنان بسیار موثر باشند.
فیلی در پایان نیز حمایت از فعالیت روانشناسان، جلوگیری از فعالیت افراد غیرروانشناس در این پوشش و نیز هدفمند کردن خدمات و فعالیتهای جامعه روانشناسان و مشاوران را از اهداف نظام روانشناسی و مشاوره برشمرد و گفت: از تمامی روانشناسان دعوت میشود که با سازمان همکاری کنند تا با انتقال تجارب بتوان در راه نظارت، آموزش و خدمات بهتر به مردم قدم برداشت.