دانشــجویان تعداد قابل‌توجهی از افراد جامعه را در بر می‌گیرند که مســائل دانشــگاهی مربوط به آنان، گاه‌گاهی به‌صورت حاد درآمده و جنبه‌های مختلف زندگی آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهند. شــادکامی یکی از مفاهیم و مؤلفه‌های اساســی زندگی افراد مختلف ازجمله دانشــجویان اســت. شادکامی را هیجان مثبت، رضایت از زندگی و نبود هیجان‌های منفی ازجمله افسردگی و اضطراب تعریف می‌کنند.

افراد شاد خود را به‌عنوان دارندگان ویژگی‌های مثبت می‌دانند که باعث می‌شود بر وقایع زندگی‌شان کنترل داشته باشند. برخی مطالعات گزارش کرده‌اند که افراد با شــادکامی بالا انرژی روانی بیشتری دارند و حتی احتمال بیشتری دارد که اعمال فداکارانه انجام دهند.

به بیان محققان، شادکامی به‌عنوان یک عاطفه مثبت می‌تواند روابط بین فردی را تسهیل کرده و ایثار و نوع‌دوستی و مهارت‌های گفتگو را ارتقا دهد و پیامدهای مثبت گسترده‌ای بر شناخت، سطح فعالیت اجتماعی و سلامتی داشته باشد. شادکامی که به‌نوعی تفکر منجر می‌شود تا افراد مشکلات را با خلاقیت و نوآوری حل کنند، از مؤلفه‌های زیادی تأثیر می‌پذیرد که یکی از این مؤلفه‌ها خوش‌بینی اســت. خوش‌بینی به‌عنوان جزئی از روانشناســی مثبت نگر، مفهوم فراگیر و گسترده‌ای دارد. خوش‌بینی، به معنای داشــتن انتظارات مثبت برای نتایج و پیامدهاســت. نقطه مقابل خوش‌بینی، بدبینی اســت که به معنای تأکید بر فاجعه‌آمیزترین علت هر شکســت است.

این موضوع، دستاویز محققانی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان و دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت قرار گرفته تا در خصوص آن پژوهشی انجام دهند.

در این پژوهش توصیفی، ۱۵۰ نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان در شاخه‌های مختلف علوم انسانی، علوم پایه، کشاورزی و فنی و مهندسی مشارکت داشتند و با استفاده از مقیاس‌ها و پرسش‌نامه‌های علمی خاص، داده‌های مورد نیاز پژوهشگران را فراهم آوردند.

یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که خوش‌بین بودن، معنادار بودن زندگی و راهبرد مقابله سازگارانه با مشکلات و مسائل مختلف، سطح شادکامی دانشجویان را تحت تأثیر داده و بهبود می‌بخشد.

در این رابطه، طاهره حمزه پور حقیقی، استادیار گروه روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان و همکارش در این تحقیق می‌گویند: «خوش‌بین‌ها معمولاً جبرگرایی، ســرزنش و فرار را کمتر به کار می‌برند. این افراد بر جنبه‌های منفی موقعیت متمرکز نمی‌شوند و از بهزیســتی روان‌شناختی بالایی نیز برخوردارند. از دیدگاه زیست‌شناسی، خوش‌بینی با خنثی کردن مکانیسم مقابله با استرس، افزایش دادن پاسخ‌های التهابی و بالابردن تعداد سلول‌های T یاریگر و همچنین بالابردن تعداد سلول‌های کشنده طبیعی، سلامت افراد را بهبود می‌بخشند».

به گفته این محققان که نتایج تحقیق خود را در فصل‌نامه «مددکاری اجتماعی» منتشر کرده‌اند، «خوش‌بینی رابطه مثبت و معنی‌داری با وضعیت ســلامت جسمی، اجتماعی، شخصی و رابطه منفی معنی‌داری با نشانه‌های بدنی، اضطراب، اختلال در عملکرد اجتماعی و افسردگی دارد. رفتارها، شــیوه نگرش، سبک زندگی و عوامل شخصیتی، همگی بر ســلامتی انسان تأثیر می‌گذارند. درواقع، امید به آینده و خوش‌بینی افراد نســبت به جهان و پیامدهای مختلف آن، به بهداشــت روانی و به‌تبع آن به ســلامت جسمانی و به‌طورکلی سلامت عمومی مردم به‌ویژه جوانان کمک چشمگیری می‌کند».

مجریان این مطالعه پژوهشی، با توجه به یافته‌های خود، پیشنهاد داده‌اند، «مسئولین امر بایستی مثبت نگری و ویژگی‌هایی چون خوش‌بینی، هدف داشتن، داشتن زندگی معنادار و راهبردهای مقبل‌های کارآمد را در راستای افزایش شادکامی دانشجویان، از طریق آموزش و ارتقای دانش، به کار گرفته و برنامه‌های آموزشی در این زمینه را در دانشگاه‌ها مورد توجه قرار دهند».