آگاهی بر حضور داشتن در زندگی ،رضایت از زندگی و چالش های آن  
زندگی انسانی مملو از اتفاقات خوب و بد است، ممکن است عده ای رضایت از زندگی داشته و عده از زندگی شاکی باشند. آنها احساس می کنند در زندگی چیزی کم دارند و احساس خرسندی یا رضایت کامل ندارند.

گاهی وقتها آنقدر نگران هستند و استرس را تجربه می کنند که اصلا از زندگی لذت نمی برند اما نمی دانند در زندگیشان چه چیزی کم دارند. بسیاری از ما به این شیوه زندگی می کنیم، از زندگی مان خشنود نیستیم، از زندگی خسته شده ایم، مضطربیم و شور و شوق و حس سرزندگی نداریم، حتی با وجود اینکه اوضاع مالی خوبی داریم و دوستان و خانواده ما را احاطه کرده اند، اما از زندگی رضایت کامل نداریم.
آنچه مشخص است، زندگی انسانی به این معنی است که ما انگیزه ها و هیجان های نیرومندی تجربه خواهیم کرد که گاهی مدیریت آنها می تواند دشوار باشد، به ویژه هنگامی که با آسیب یا دیگر چالش های زندگی روبرو می شویم. تجربه های اجتماعی اولیه به شیوه ای نیرومندانه توانایی ما در احساس امنیت، تنظیم هیجان ها و دیگر جنبه های هویت مان را شکل می دهند، محیط زندگی که بخش بزرگی از آن را نمی توانیم انتخاب یا طراحی کنیم، تعامل اثربخشی با شیوه یادگیری مغز ما و گاهی تاثیری مخرب دارند. محیط می تواند به ما بیاموزد که از روابط بین فردی که باید در ما احساس امنیت ایجاد کند، بترسیم، چرا که آنها به رفتارهایی منجر می شوند که در مراحل بعدی زندگی ما را زمین گیر می کنند.
روبرو شدن با این چالش ها در زندگی مشکلاتی را در ما ایجاد می کنند، مشکلاتی چون انعطاف ناپذیری، کنترل، قضاوت و حواس پرتی در زندگی روزمره که می تواند موانع حضور در زندگی باشد، این موانع در نهایت تبدیل به استرس، خستگی، دل زدگی، فرسودگی و عدم خود مراقبتی، پر کاری، مقوله های شخصی حل نشده میشود.  برای اینکه بتوانیم با موانع زندگی روبرو شویم و در عین حال علاوه بر سلامت در زندگی به ارتقا رشدی دست یابیم، می بایست خود مراقبتی و ارزش های رابطه ای و معنوی که مستلزم سطح بالایی از توجه و تعهد در زندگی می باشد را در خود پرورش دهیم.
حضور در خود چیست؟
حضور در لغت به معنای مجاورت، پیشگاه، هیبت، جذبه و وجود می باشد. اما در مدل کارکردی، یعنی در لحظه فراتر از بودن باشیم و همچنین بتوانیم با خود یکپارچه و سالم فردی ارتباط برقرار کرده و به  پذیرش و دریافت کنندگی هر آنچه ممکن است در لحظه ناخوشایند باشد، همراه با درکی عمیق تر از وسعت و گسترش آگاهی و ادراک برسیم.
در بحث درمانی، حضور یک مفهوم فرانظریه ای میباشد. اگر چه حضور در درمان مبتنی بر اصول انسان گرا است ولی محدود به این اصول نیست.در واقع حضور درمانی موضع مفیدی در بسیاری از رویکردهای درمانی از جمله: درمان روان پویشی، درمان هیجان مدار، درمان گشتالت، درمان شناختی، درمان رفتاری و گروه درمانی به شمار می رود.
آگاهی مبتنی بر حضور داشتن در زندگی
تمامی انسانها نیاز به رابطه انسانی دارند. تعاملات انسانی، فرایندهایی کاملا پیچیده و پویا هستند که باعث می گردند افراد به آنچه که در لحظه رخ می دهند آگاهی باشند. این هوشیاری فرصتی در اختیار انسانها قرار می دهد تا یاد بگیرند آنچه درون رابطه بین فردی انجام می دهند را درون خود نیز جستجو کنند. تمام این ها نیاز به حضور در خود دارد، حضور حالتی از کمال بودن در لحظه در چندین سطح (جسمانی، عاطفی، شناختی و معنوی) در برخورد با موانع زندگی است. این آگاهی با آرامش در لحظه اکنون بسط یافته و با هدف همراهی با دیگران شکل می گیرد. افرادی که در خود حضور کامل دارند کسانی هستند که با احساس تقابل کامل از جهان درونی چند بعدی همراهند که شامل ابراز بدنی و کلامی می شود. در واقع پذیرش تجربه بدنی هنگام روبرو شدن با موانع با دانش و مهارت حرفه ای  و حکمت درونی اتفاق می افتد. حضور کامل امکان پاسخگویی هماهنگ مبتنی بر درک حسی حرکتی – لمسی و هیجانی عاطفه و تجربه طرف مقابل و شهود و مهارت خود و همچنین رابطه بین این دو را برقرار می کند. با افزایش حساسیت بر خود، می توان از بدن خود آگاه شده و آن را به عنوان ابزاری جهت درک و پاسخگویی به محیط و اطرافیان خود در نظر گرفت، همچنین به درک اینکه چگونه پاسخ های آنها، فرایند رابطه را می تواند تسهیل کند استفاده کرد.
حضور در برگیرنده مجموعه سه گانه ای از روابط است: ارتباط با خود، ارتباط با دیگران و ارتباط با وسعتی گسترده تر. تمرکز بر رشد و توسعه خود، با توانایی در گوش دادن و برقراری ارتباط با دیگران برابر است. فرد باید زمانی را صرف فعالیت های خود مراقبتی و پرورش خود همچون آرامش دهی و مراقبه نموده و به ندای درون خود گوش بسپارد.
تمرین حضور به افراد یاد می دهد تا دغدغه های مربوط به درد و رنج را درک کنند . از این منظر، تعهد نسبت به حضور می تواند منجر به حفظ انرژی و سیر مثبت تجربه توسط فرد شده، بدین ترتیب مانع فرسودگیشان در زندگی گردد. افراد به واسطه احساس نشاط و سرزندگی خود، احساس سلامت و ارتباط درونی و بیرونی را حفظ نموده و این امر در آنها منجر به بهبودی بیشتر، فرسودگی کمتر، مراقبت بیشتر، بهبود روابط بین فردی، کاهش اضطراب و افزایش نشاط و سرزندگی می گردد.
بهبودی شخصی
سلامت و بهبودی روانی فرد برای پرورش حضور در خود ضروری و اساسی است، گاهی افراد نمی دانند چگونه با هیجانات خود در ارتباط باشند که همین امر منجر به فرسودگی در زندگی فردی و اجتماعی می شود.تخلیه انرژی هیجانی که منجر به فرسودگی می شود تا حدودی ناشی از عدم وجود توازن بین کار و زندگی افراد و ناتوانی در رها کردن استرس و هیجان است که با رنج عمیق همراه می باشد.
بنابر این پرورش حضور باعث می شود که فرد مسئولیت اعمال خود را به عهده بگیرد و این امر می تواند تا حدی استرس و فرسودگی را کاهش دهد. پرورش حضور در خود، فرایندی مداوم است که می تواند منجر به رضایت از زندگی و احساس سلامتی شخصی شده و عامل پیشگیری از آسیب خوردن شود. حضور عمیق نیازمند پذیرا بودن، غوطه ور شدن در لحظه، دوری از قضاوت می باشد که این نیز با درک و پذیرش هیجانات در موقعیت های دشوار همراه است.
پرورش حضور داشتن در زندگی
پروش و تعمیق حضور، مستلزم سطح بالایی از خود مراقبتی، خود آگاهی و خود شفقتی است، می توان آن را با عواملی چون زمان کافی برای کاستن از استرس، حضور در طبیعت، حضور در زندگی، خنده، تمرینات ورزشی و توجه به روابط شخصی به دست آورد. بنابر این پرورش حضور به معنی تعهد به خود و رشد شخصی خود است. جهت تعمیق درک خود از حضور لازم است در زندگی روزمره  بتوانیم آن  را احساس کنیم. هر چه از طریق پرورش حضور در زندگی، ظرف وجودی خود را بیشتر پر کنیم، ظرفیت ما برای حضور با دیگران افزایش می یابد.

با داشتن حضور، ظرفیت فرد برای احساس شادی و خوشبختی در لحظه اکنون افزایش می یابد، افراد بدین صورت نه به نشخوار افکار منفی گذشته مشغول شده و نه انرژی ذهنی و هیجانی خود را صرف نگرانی های آینده می کنند، چرا که با داشتن گذشته و آینده نا ایمن، اکنون خود را از دست خواهند داد. این سطح از توجه مبتنی بر لحظه، مستلزم توجه دائمی به مراقبت از خود و بازگرداندن خود به لحظه اکنون است که در آن گنجینه هایی همچون رضایتمندی، تجربه، پذیرش و آرامش درونی نهفته است.

کاهش اضطراب با ایجاد حضور و آگاهی در لحظه
تمرکز بر آگاهی مبتنی بر لحظه، به کاهش و مدیریت اضطراب کمکی می کند. لحظاتی وجود دارد که نسبت به آنچه قرار است رخ دهد، کاملا بی اطلاعیم، در چنین شرایطی مهارت دنبال کردن لحظه اکنون و تحمل عدم قطعیت و استقبال از ناشناخته ها بسیار اهمیت دارد.
توجه مبتنی بر حضور در لحظه به اجتناب از پیگیری افکار و حس های تنی اضطرابی و گیر افتادن در چاله یاس و ناامیدی کمک می کند. تلاش شخصی برای بازگشت توجه به لحظه اکنون، سیستم عصبی سمپاتیک را آرام کرده و مانع از وخیم تر شدن اضطراب می شود. حضورداشتن در لحظه،  فلسفه زندگی است که طی آن افراد می توانند با اضطراب و یاس و ناامیدی مقابله کنند. تنظیم اضطراب نه تنها در زندگی ارزشمند است بلکه همچنین در حفظ حالت و پذیرش مبتنی بر لحظه و ارتباط فرد با دیگران حائز اهمیت می باشد.
چگونه حضور در لحظه را در خود پرورش دهیم؟
حضور به شکلی قابل دسترس، ملموس و واقعی در درون همه ما جریان دارد. با این حال، پرورش تجربه و ثبات بیشتر آن، مستلزم تمرین و تعهد مستمر به رشد و توسعه درونی، معنوی و رابطه ای است. برای ظهور حضور، آموزش های عملی شامل پذیرا بودن نسبت به خود، بدن و دیگران بدون قضاوت و با آگاهی کامل ضروری است. تمرین حضور مستلزم مولفه های انجام دادنی است که بیشتر با مکث کردن، کم کردن سرعت، استقبال کردن و صرف وقت برای پاک سازی چمنزارهای ذهن و بدن در ارتباط می باشد، تا آنها سطوح عمیق تر وجود مجالی برای بروز بیابند.

 بیشتر بخوانید :

فرزند پروری دررویکرد متمرکز بر هیجان

نقش خانواده دررویکرد متمرکز بر هیجان

روابط همسران با نگاه بر رویکرد متمرکز بر هیجان

بزرگان و نام آوران درمان متمرکز بر هیجان چه کسانی هستند؟