تا قبل از رسيدن کودک به سن تفکر انتزاعي ( بين 11 تا 12 سالگي ) واژه هايي نظير دروغ و دزدي ، با احتياط به کار مي رود ، چون کودک پيرو لحظه هاست و بين اصل و زمينه تفاوت چنداني قائل نمي شود و رفتارهايش هدفمند نيست و معمولا براي رسيدن به خواسته هاي آني و جلب توجه، برخي کارها را انجام مي دهد و در مقابل رفتارش منتظر پاسخ بزرگسالان است.
منشاء رفتارهاي کودک حس کنجکاوي است و آزمون و خطاهايش به تثبيت يا از بين رفتن يک رفتار منجر مي شود .
ريشه بزهکاري در کودکي است بنابر اين، واکنش نادرست والدين در قبال رفتارهاي فرزندشان در مقاطع سني پايين مي تواند زمينه ساز رفتارهاي بزهکارانه در نوجواني و جواني شود ، واکنش هايي نظير تنبيه بدني ، به رو آوردن مشکل کودک ، يا سهل انگاري ، باعث طغيان و سرکشي کودک مي شود و چون آب را از سر گذشته مي داند ، به تکرار خطاي خود مي پردازد و به اين وسيله از والدين انتقام مي گيرد .
بايد بدانيم که استفاده از روش هاي غير مستقيم ، در تربيت کودک موثرتر است ، مي توان در قالب نقل خاطرات و حديث و داستان ، مفاهيم اصلي را به عنوان مواد خام به کودک ارائه کرد که او خود به تجزيه و تحليل بپردازد ، کودک از ۱۱ سالگي مي تواند استدلال و قضاوت اخلاقي کند به شرطي که به او ميدان دهيم.
وجدان آن ها بيدار است از طرف ديگر وجدان افراد در سنين نوجواني بسيار بيدار و فعال عمل کرده و به قضاوت درباره رفتار خود اقدام مي کند. معمولا با برخورد مناسب ، هر کودک يا نوجواني پس از دو تا سه بار انجام رفتارهاي منفي ، از تکرار آن خودداري مي کند ، جهت دادن به احساس و انرژي کودک در اين مقطع زماني، بسيار مهم است ، به اين مفهوم که اگر کودک دروغ مي گويد به اين معني است که قدرت تخيل بالايي دارد و از اين طريق توجه ديگران را به شکل کاذب و با بزرگ نمايي به خود جلب مي کند ، حالا از او مي خواهيم که با توجه به توانش، داستان هاي خيالي بگويد و يا بنويسد .
درباره کودکي که وسايل ديگران را بدون اجازه برمي دارد ، بايد به حس تملکش با مقتصد بودن و پس انداز جهت داد ، او دوست دارد با پول احساس قدرت کند و اين خود انگيزه اي است که بتواند در آينده بازرگان موفقي شود ، او بايد بياموزد که در قبال کاري که انجام مي دهد ، مي تواند دستمزد عادلانه دريافت کند و از زياده خواهي بايد پرهيز کند .
از شيوه محروم سازي استفاده کنيد محروم کردن پسرتان که بارها به اين کار اقدام کرده بسيار ضروري است ، محروم کردن از رفتن به مغازه پدر و برخورد قاطعانه و جدي اطرافيان مي تواند يک شوک بازدارنده را براي نوجواني که با بحران هاي بلوغ و هويت دست و پنجه نرم مي کند ، فراهم آورد البته به شرط آن که به نيازهاي واقعي او نيز توجه شود .
ذکر اين نکته نيز در پايان ضروري است که عده بسيار کمي از افراد ، به دزدي بيمارگونه مبتلا هستند که بدون هيچ گونه نيازي به اين کار اقدام مي کنند که ارجاع آن ها به روان شناس باليني و روان پزشک توصيه مي شود .



خراسان