هر دو مولفه هوش عمومی، یعنی هوش سیال و هوش متبلور، در طول دوره کودکی و نوجوانی افزایش مییابند. اما هوش متبلور به رشد خود در بزرگسالی ادامه میدهد. در مقابل، بسیاری از جنبه های هوش سیال در نوجوانی اوج میگیرد و به تدریج از حدود 30-40 سالگی افول میکند.
اما سوالی که احتمالا شما را تا اینجای مقاله کشانده این است که چگونه میشود هوش عمومی را افزایش داد.
مشخصا میدانیم که هوش متبلور با آموزش و یادگیری ارتقا مییابد. هرچه اطلاعات و دانش خود را بالاتر ببریم، این هوش هم افزایش مییابد. بنابراین، اگر کودک شما در سنین مدرسه است، میتوانید او را به خواندن درس، کتاب های غیر درسی و فراگیری مهارت های تازه تشویق کنید.
اما درباره هوش سیال باید بگوییم که در پژوهشهای گذشته اینگونه تصور می¬شد که هر فرد با هوش سیال معینی به دنیا می آید و محیط و محرکها تاثیری بر این نوع هوش ندارند. هرچند پژوهشهای اخیر توسط جکی آو (Jacky Au)
[لینک مقاله] نشان میدهد که با افزایش حافظه کاری، هوش سیال هم ارتقا پیدا میکند.
حافظه کاری یا حافظه فعال یکی از توانایی های شناختی است که اطلاعات را در لحظه حال پردازش، دستکاری و استفاده میکند. در حقیقت این حافظه به ما کمک میکند که بتوانیم بر روی یک کار متمرکز بمانیم و در عین حال نسبت به محیط اطراف خود آگاه باشیم.
به طور مثال حافظه کاری به دانش آموزان در کلاس درس کمک میکند تا موقع امتحان دیکته بتوانند به متنی که معلم می خواند توجه کنند و به طور هم زمان متن را بنویسند.
مثال دیگر این نوع حافظه توانایی دانش آموز یا دانشجویی است که به درسی که معلم آموزش میدهد توجه میکند و در همان حال جزوه مینویسد.
چیزی که پژوهشگران دریافتند این بود که با آموزش فرد در زمینه یک فعالیت یا تمرین مرتبط با حافظه کاری، نه تنها مهارت فرد در آن فعالیت افزایش مییابد، بلکه توانایی های شناختی دیگر مثل استدلال و حل مسئله (مهارت های مرتبط با هوش سیال) هم تحت تاثیر قرار می گیرند.
در مقالههای آینده درباره این که چگونه پویایی محیط میتواند مغز کودک و توانایی های شناختی او را افزایش دهد صحبت خواهیم کرد.