مترجمان و ناشراني که جزيره اي کار مي کنند

در مورد شکل گيري اين بخش و مبناي انتخاب کتاب ها براي ترجمه بگوييد؟

ايده اين بخش از سوي دکتر ميرزايي مديرعامل خانه کتاب مطرح شد که امسال بخش ترجمه هم داشته باشيم و توانمندي هاي خود را در اين حوزه به نمايش بگذاريم.در انتخاب کتاب هم هر کتابي را که از فارسي به زباني ديگر ترجمه شده بود جمع آوري کرديم . براي اين کار از طرق مختلف با موسسات ،نهادها، مراکز خصوصي و دولتي رايزني والبته توانستيم فهرستي تهيه کنيم . بخشي از آن ها همکاري کردند و کتاب هايشان را در اختيار ما قرار دادند و بخشي از کتاب ها را هم که توسط ناشران خصوصي منتشر شده بود خريداري کرديم.البته بخشي از کتاب ها را هم از طريق دوستاني که در خارج از کشور بودند تهيه کرديم. بخشي از اين کتاب ها هم از فرانسه و آمريکا خريداري شد.درواقع از تمام تواني که فکر مي کرديم مي توان استفاده کرد بهره گرفتيم.

قرار است با کتاب هاي جمع آوري شده ،خانه ترجمه راه اندازي و کتاب هااز زبان فارسي به زبان هاي ديگر ترجمه شود. ملاک فقط کتاب هايي است که در ايران به زبان فارسي منتشر مي شود ؟

اين طرح همه کتاب هايي را که از زبان فارسي به زبان هاي ديگر ترجمه مي شود و انتشار مي يابد شامل مي شود. يعني اگر کتابي در خارج از کشور منتشر شده باشد و نويسنده فارسي زبان آن ، کتاب را به زبان انگليسي منتشر کرده باشد ، شامل اين طرح نمي شود.ما کليه کتاب هايي را که در ايران چاپ شده باشد و در خارج از کشور هم ترجمه شود و مترجمي داشته باشد ،در اين طرح قرار مي دهيم.

اگر خانه ترجمه کارش را به طور رسمي شروع کند ،چه نوع کتاب هايي را در زير مجموعه خود خواهد داشت و تعامل مترجمان با اين مرکز در چه حدي است؟

خانه ترجمه وارد حوزه کاري مترجمان نمي شود و در اين موضوع که هر شخصي چه کتابي را مي خواهد ترجمه کند دخالتي ندارد.خانه ترجمه صرفا مي خواهد اطلاع رساني و شرايط را براي ايجاد فضاي ترجمه معکوس پر کند.يعني بين مترجمان و ناشران تعامل برقرار کند . اطلاعات و آمار بدهد که چه کتاب هايي ترجمه شده يا قرار است ترجمه شود خانه ترجمه قرار است تسهيل کننده اين فرآيند باشد.

کتاب هاي جمع آوري شده ، چه کتاب هايي است؟

در حوزه علوم کمتر کتابي داريم که ترجمه شده باشد و اين ضعف حوزه علمي است .در ترجمه کتب علوم فني و کاربردي نيز نقش پررنگي نداريم و ترجمه هم کمتر انجام شده است.اما درحوزه علوم انساني ،حرفي براي گفتن داريم و بضاعت ما در اين حوزه بد نبوده است.بخشي کتاب ها را خودشان تشخيص دادند و ترجمه کردند و بخشي هم در ايران ترجمه شده است و در چند سال آينده کارهاي خوب مان به زبان هاي ديگر نيز ترجمه مي شوند .

چه تعداد کتاب ترجمه شده به زبان هاي ديگر ، جمع آوري شده است؟

بيش از 8000 کتاب جمع آوري کرده ايم که متاسفانه به دليل کمبود جا نتوانستيم همه کتاب ها را در نمايشگاه عرضه کنيم و فقط 5 هزار کتاب در نمايشگاه عرضه شده و بيش از 3000 کتاب در کارتن ها باقي مانده است.

اين کتاب ها بيشتر در چه حوزه اي هستند؟

بيشتر کتاب ها در حوزه دين ، فلسفه و ادبيات است و در اين بخش ها بيشترين کتاب هاي ترجمه را داشتيم.

کتاب هاي ادبيات با چه گرايشي در اولويت بودند؟

ترجمه ادبيات معاصردر اولويت بود و ما کتاب هايي از هنرمنداني چون فروغ فرخزاد ، جلال آل احمد ،نيما ،سهراب سپهري ،حبيب احمد زاده، محمد رضا سرشار ،سيمين دانشور،ابراهيم حسن بيگي، جعفر مدرس صادقي،احمددهقان و داوود اميريان جمع آوري کرديم و در نمايشگاه به نمايش گذاشتيم البته آثار کهن مورد توجه بوده است.

تعامل نويسندگان و آثار ترجمه شده به زبان فارسي در کدام کشور ها بيشتر است و کتاب هاي فارسي زبان در کدام کشور ها خواهان بيشتري دارد؟

وقتي مي گوييم کتابي از زبان فارسي ترجمه شده و در کشوري عرضه شده است مشخص نيست فروش اين کتاب ها چقدر است اما وقتي مي گوييم زبان آلماني ،فرانسه يا اسپانيايي يعني اين که اين کتاب ها خواهان داشته که ترجمه شده است اما همين که اثري از زبان فارسي به زباني ديگر منتشر مي شود ، حرکت مثبتي به شمار مي رود.

به نظر شما ترجمه تاثير خود را دارد؟

به طور قطع تاثير دارد. اولين مزيت اين است که مشخص مي کند که در ايران مترجمان وناشران به شکل جزيره اي کار مي کنند .وقتي مي بينيد ناشري 4 کتاب و ناشري ديگر 700کتاب ترجمه و ديگري 300کتاب به زبان فارسي منتشر کرده اتفاق خوبي است اما متاسفانه هيچ کدام از اين ها از هم خبر ندارند که چه کرده اند . بايدنهاد و مرجعي شکل مي گرفت که اين اطلاع رساني را انجام دهد و تشکيل خانه ترجمه يا اختصاص دادن يک غرفه به ترجمه در نمايشگاه مي تواند اين کاررا انجام دهد.

تاثير گذاري هم دارد؟

وقتي در سالني آثار به نمايش در مي آيد ،براي نويسندگان انگيزه ايجاد مي کندو ترغيب مي شوند آثارشان ترجمه شود.وقتي مي بينند که آثارشان ترجمه مي شودو در کشور هاي ديگر هم مورد استقبال قرار مي گيرد انگيزه اي مي شود تا براي ترجمه آثار شان به فارسي و البته زبان هاي ديگر تلاش کنند.البته نمايشگاه ترجمه هم مي تواند اين انگيزه را ايجاد کند .

زبان هايي که از زبان فارسي ترجمه شده و در نمايشگاه وجود دارند ، کدامند؟

به جز زبان هاي انگليسي،فارسي و عربي ،بيش از20 زبان هست که کتاب ها ي فارسي ، به اين زبان ها منتشر شده اند.زبان هاي پرتغالي ،کره اي،سواحيلي ،هندي، ترکي آذري و استانبولي،تايلندي ، تاجيکي، چيني، آلبانيايي، فيليپيني، دانمارکي، مالايي و لهستاني برخي از زبان هايي هستند که نمونه هاي آن را در نمايشگاه داشتيم.