چگونه و به کجا میخواهید بروید؟

دکتر پریسا همایونپور متخصص روانشناسی سلامت و مترجم کتاب پرخوری هیجانی در یادداشتی برای میگنا نوشت : بسیاری افراد در شروع سال یا حتی ماه نو، آرزوهای خود را به صورت اهدافی که به سادگی دست‌یافتنی هستند در نظر گرفته و رسیدن به آن را در سر می‌پرورانند. اما طولی نمی‌کشد که شور و شوق هیجان رسیدن به هدف ناپدید می‌گردد و این آرزو کماکان در ذهن باقی می‌ماند. چه بسا در درازمدت به حسرت بدل گردد. با آهی عمیق که هر بار با شنیدن آن کشیده می‌شود.
تغییر عادت‌ها و رفتارهای آسیب‌زا مثل پرخوری و کاهش وزن با اهداف بسیار مهمی گره خورده است. درک این مطلب یک گام اساسی مثبت در توقف این رفتارهاست. مواجه شدن با چنین رفتارهای آسیب‌زایی مثل انواع اعتیادها و تاثیری که بر زندگی می‌گذارند، می‌تواند تغییر این رفتارها را معنایی دیگر بخشند. در طی مسیر درمان، به بیمارانم آنچه را که احتمالا پیش خواهد آمد، خاطر نشان می‌کنم تا آمادگی روبرو شدن با هر چیزی را داشته باشند.

گام دیگر حیاتی در درمان این است که مشتاق باشید به گذشته‌تان نگاه کنید و ببینید چگونه به جایی که هم‌اکنون هستید رسیده اید.
همچنین چگونه و به کجا میخواهید بروید؟
برای دستیابی به اهداف نکات زیر را در نظر بگیرید:

نگاهی به گذشته با هدف یادگیری از آن
شاید بارها و بارها برای کاهش وزن، ترک اعتیاد و یا اقدام به ورزش و رژیم غذایی اقدام کرده باشید. ولی هر بار به دلایلی احساس کرده‌اید قدرت ادامه آن را ندارید و در نهایت یک آدم شکست خورده هستید. این بار متفاوت عمل کنید. به عدم موفقیت خود  نگاه کنید. در کنار آن موفقیت‌های خود را نیز در نظر بگیرید.
دلایل عدم موفقیت خود را فهرست کنید
گام بعدی این است که دلایل عدم موفقیت در رسیدن به هدف‌تان را پیدا کنید. بدیهی است کار سختی پیش رو دارید. لیکن اگر قرار باشد دوباره همان مسیر را پیش رویم، و به سرزنش خود و شکست‌خورده بودن برسیم بهتر است انرژی و وقت خود را برای کار دیگری بگذاریم. کاری که در آن مهارت داریم، از آن لذت می‌بریم و انرژی می‌گیریم.
به موفقیت‌های پیشین خود، هرچند موقت فکر کنید
اگر در گذشته در مسیر کاهش وزن، ترک اعتیاد یا هر هدف دیگری موفقیتی کسب کرده‌اید، هرچند موقت و یا ناچیز، آن را لحاظ کنید. به احساسات و هیجاناتی که با دستیابی به آنها داشتید، توجه کنید. چه رفتاری منجر به این موفقیت شد؟ چه رفتاری منجر به بیرون آمدن از آن موقعیت گردید؟ انگیزه‌بخش شما در رسیدن به آن موفقیت، هرچند ناچیز و موقتی، چه بود؟
تجربه زمان حال و اکنون
حال به اینجا و اکنون بیایید. در حال حاضر رسیدن به هدف برای شما چه مزایا و معایبی دارد؟ لطفا با دقت به این سوال پاسخ دهید. به سادگی نگویید کشیدن سیگار و علف هیچ فایده‌ای ندارد. حتما دارد. وگرنه چرا به کشیدن آنها ادامه می‌دهید ! اگر پاسخ به این سوال برایتان سخت بود، به احساساتی که با انجام رفتار برایتان ایجاد می‌شود توجه کنید. احساسات مسیر رفتار را به شما نشان می‌دهند. به فکرهایی که معمولا در ذهن‌تان جریان دارد توجه کنید. هم‌اکنون چه فکری می‌کنید؟
چشم اندازی به آینده
تصور کنید به هدف‌تان رسیده‌اید. زندگی‌تان چگونه است؟ زندگی تصور شده‌تان چقدر با زندگی کنونی‌تان فرق دارد؟ عواملی مثل سطح انرژی، خلق و خو، فعالیت بدنی یا حتی نحوة لباس پوشیدن‌تان را با جزئیات تصور کنید. شاید تصور آیندة دور بدون پرخوری، بدون سیگار و ... برایتان مقدور نباشد. سعی کنید روی کوتاه مدت تمرکز کنید.
شناسایی ارزش‌ها
ارزش‌های زندگی همچون فانوس دریایی روشن‌کننده مسیر شما در رسیدن به اهداف است. اهداف‌تان را زیرمجموعه ارزش‌هایتان ببرید، نه غایت و کمال زندگی‌تان. به عنوان مثال کاهش وزن را هدف و سلامتی را ارزش قرار دهید. پس کاهش وزن برای رسیدن به سلامتی هیچگاه پایان نمی‌پذیرد.
اینگونه دلزدگی از رژیم،  ورزش یا هر مسیری که برای رسیدن به هدف باید یپیمایید، ایجاد نمی‌شود. هم‌اکنون ارزش‌های مهم زندگی‌تان را فهرست کنید و دسته بندی نمایید. سه اولویت اصلی ارزش‌هایتان را بنویسید و هدف‌هایتان را بر اساس آنها در زیر مجموعه مناسب قرار دهید.
اکنون آماده‌ایم با کمک ذهن خردمند (آموزش‌های ذهن‌آگاهی- آفرینش آرامش) به اهداف‌مان سر و سامان دهیم و برای رسیدن به آنها برنامه ریزی کنیم.
در آستانه بهار و ماه مبارک رمضان، سال نو و قرن نو، دل‌هایمان را صیقل ‌بخشیم و با یاری پروردگار به اهداف‌مان رنگ و جلایی متفاوت دهیم. من برای کمک همراهت هستم. دستم را بگیر...
 
برگرفته از کتاب درمان پرخوری هیجانی
ترجمه دکترپریساهمایونپور
روان‌شناس سلامت