جمعه ۲۸ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 17 May 2024
تاریخ انتشار :
يکشنبه ۲۳ خرداد ۱۳۸۹ / ۱۲:۳۹
کد مطلب: 419
۰
۳

آشنایی با رشته گفتار درمانی

آشنایی با رشته گفتار درمانی
تعریف گفتار درمانی:
علمی است که به ارزیابی، تشخیص و درمان انواع اختلالات گفتاری می پردازد. اختلالات گفتاری شایع شامل لکنت، اختلالات تولید(اختلال در تلفظ صداها)، اختلالات صوتی، تأخیر در رشد گفتار و زبان، اختلالات گفتاری ناشی از فلج مغزی ، کم شنوایی،سکته های مغزی و …. می باشد.

گفتاردرماني يكي از رشته هاي علوم پزشكي در شاخه توان بخشي است كه به مطالعه ي جنبه هاي مختلف گفتار و زبان و تشخيص و درمان اختلالات مربوط بدان مي پردازد.

گفتاردرماني به عنوان تركيبي از دانش و هنر, از مجموعه گسترده اي از علوم انساني و تجربي بهره مي گيرد و كسب مهارت در آن مستلزم فراگيري مباحث پايه از جمله نوروآناتومي و فيزيولوژي مكانيسم گفتار، زبان شناسي و آواشناسي، روان شناسي و روانپزشكي و نيز مباحث تخصصي بيماري شناسي، ارزيابي و درمان اختلالات گفتار و زبان است.

آسيب شناس گفتار و زبان (گفتاردرمانگر) بايد در آغاز از ماهيت گفتار و زبان و رشد طبيعي آن آگاه گشته و سپس با انواع اختلالات مربوط به آن آشنا شود و نحوه ارزيابي و درمان آنها را فرا بگيرد. در يك عبارت كوتاه مي توان گفت هرگاه يا شيوه صحبت كردن گوينده بيش از محتواي سخن او, توجه شنونده را به خود جلب كند و يا محتواي كلام دچار نابساماني شود وي مشكوك به نوعي اختلال گفتاري يا زباني است.

آسيب هاي گفتار و زبان متنوع بوده و از كودكي تا بزرگسالي مشاهده مي شود از ميان آنها مي توان به لكنت، اختلالات تلفظي، اختلالات گفتار و زبان در كودكان داراي مشكل يادگيري زبان و كودكان كم شنوا, عقب مانده ذهني, اتيستيك، بيماران سكته مغزي و اختلالات گفتاري ناشي از فقدان حنجره و آسيبهاي آن اشاره نمود.

هرگونه اشكال در نحوه گفتار و يا ناتواني در درك گفته هاي ديگران مي تواند موجب اختلال در روابط اجتماعي شخص مبتلا گشته و مانعي در راه پيشرفت تحصيلي فرد و در جامعه و شكوفائي كامل توانائي ها و استعدادهاي بالقوه وي شود. اين مساله به نوبه خود مي تواند صدمات روحي و عاطفي و رفتارهايي نظيرگوشه گيري، پرخاشگري و … و در نهايت تزلزل بهداشت رواني فرد و خانواده او را در پي خواهد داشت.

نقش آسيب شناس گفتار و زبان در مرحله اول، پيشگيري از بروز اينگونه اختلالات از طريق آموزش هاي انفرادي و گروهي است و در مراحل بعدي، وظيفه او ارزيابي و تشخيص اختلال هاي گفتار و زبان و تلاش در درمان و اصلاح و جلوگيري از شدت آن ها مي باشد.

“رشته گفتار درمانی” از زیر مجموعه‌های‌ علوم‌ توانبخشی‌ است و در گروه رشته های پیراپزشکی قرار دارد.البته این رشته را شاخه ای از روانشناسی هم می دانند، به این دلیل که از طریق صحبت کردن در جهت بهبود و اصلاح اختلالات رفتاری می پردازد. در واقع هدف از ایجاد این رشته کمک کردن به بهبود افرادی است که اختلالات‌ گفتاری‌ و زبانی‌،اختلالات درکی، مشکلات بلع، اختلالات صوت و اختلالات‌ تلفظی‌ دارند و یا کمک به بیمارانی که به دلیل آسیب های مغزی قدرت تکلم خود را از دست داده اند و همچنین یاری کردن عقب‌ ماندگان‌ ذهنی برای‌ برقراری‌ ارتباط‌ کلامی‌ هم از دیگر موارد مرتبط با رشته گفتار درمانی است.

بنابراین گفتار درمانگر یا آسیب شناس گفتار و زبان به بررسی انواع اختلالات گفتار و زبان و نیز روش های تشخیص و درمان اختلالات می‌پردازد. یکی از عوامل موفقیت دانشجویان در این رشته تسلط به زبان‌ انگلیسی‌ و کامپیوتر می باشد.

رشته گفتار درمانی در دانشگاه های دولتی تدریس می شود و داوطلبان علاقه مند به این رشته می توانند در مقاطع کارشناسی ،کارشناسی ارشد و دکتری نیز به طور ناپیوسته ادامه تحصیل دهند که در ادامه مطلب رشته های مقطع کارشناسی ارشد رشته گفتار درمانی را در اختیارتان قرار داده ایم.

رشته گفتار درمانی در مقطع کارشناسی 128 واحد درسی را شامل می شود که 20 واحد مربوط به دروس عمومی، 78 واحد دروس اختصاصی 24 واحد دروس کارآموزی در عرصه و 6 واحد نیز به دروس اختصاصی اختیاری اختصاص دارد.در جدول زیر می توانید عنوان دروس عمومی،اختصاصی و کارآموزی در عرصه را مشاهده نمایید.
 
دروس مقطع کارشناسی رشته گفتار درمانی
دروس عمومی مبانی نظری اسلام – اخلاق اسلامی – انقلاب اسلامی – تاریخ و تمدن اسلامی – آشنایی با منابع اسلامی – ادبیات فارسی – زبان عمومی – تربیت بدنی 1 و 2
دروس اختصاصی اصول توانبخشی – زبان شناسی و آوا شناسی – آناتومی و فیزیولوژی – فیزیک صوت – روانشناسی عمومی – روانشناسی کودک و نوجوان – الگو های پردازش گفتار و زبان – آمار و پژوهش مقدماتی – ارتودنسی در رابطه با گفتار – بیماری های اعصاب مربوط به گفتار – رشد و تکامل گفتار و زبان – روش های بالینی در اختلالات گفتار و زبان – نابسامانی های گفتار و زبان در آسیب دیدگی شنوایی – اختلالات خواندن و نوشتن در دوران رشد – زبان پریشی بزرگسال – اختلالات واج شناختی و آوا شناختی – اختلال بلع – مدیریت در گفتار درمانی – طرح و پژوهش – اصطلاحات پزشکی و زبان تخصصی – بافت شناسی و آسیب شناسی – شنوایی شناسی و روش های ارزیابی دستگاه شنوایی – بهداشت عمومی و کمک های اولیه – روانشناسی رشد – روانشناسی زبان – رشد روانی حرکتی و اختلالات آن – ژنتیک پزشکی و سندروم های دارای اختلالات گفتار و زبان – بیماری های گوش، گلو، بینی و حنجره – مبانی گفتار درمانی – بهداشت، پیشگیری و مشاوره در گفتار درمانی – نابسامانی های گفتار و زبان در عقب ماندگی ذهنی و سندروم های نافذ رشد – نابسامانی های زبانی ویژه دوران رشد – ناروانی های گفتار – اختلالات صوت – اختلال در تشدید – تشخیص افتراقی در اختلالات گفتار و زبان
دروس اختصاصی اختیاری روان شناسی یادگیری – غربالگری در گفتار درمانی -روش های ارتباطی مکمل و جایگزین در اختلالات گفتار و زبان – اصول و روش های فعالیت های گروهی – بازی درمانی – کاربرد روش های پاراکلینیک در گفتار درمانی – اختلالات ارتباطی در سالمندان – داروشناسی برای درمانگران گفتار و زبان
دروس کارآموزی در عرصه کارآموزی بالینی در عقب ماندگی ذهنی و سندروم های نافذ رشد 1 و 2 – کارآموزی بالینی در نابسامانی های زبانی ویژه دوران رشد 1 و 2 – کارآموزی بالینی در ناروانی های گفتار 1 و 2 – کارآموزی بالینی در اختلالات صوت 1 و 2 – کارآموزی بالینی در اختلال در تشدید 1 و 2 – کارآموزی بالینی در اختلال در بلع 1 و 2 – کارآموزی بالینی در آسیب دیدگی شنوایی 1 و 2 – کارآموزی بالینی در اختلالات خواندن و نوشتن در دوران رشد 1 و 2 – کارآموزی بالینی در زبان پریشی بزرگسال 1 و 2 – کارآموزی بالینی در اختلالات واج شناختی و آوا شناختی 1 و2
 
 
در چه مواقعی لازم است به یک گفتار درمانگر مراجعه کنیم؟
1- در صورتی که کودکان در شروع گفتار خود دچار تاخیر شوند مراجعه به گفتار درمانگر جهت درمان الزامی است.
2-افرادی که در در تلفظ اصوات گفتاری دچار مشکل هستند می توانند برای درمان به گفتار درمانگر مراجعه نمایند.
3-اختلالاتی که تاثیر منفی بر روی درک یا بیان گفتار و یا کیفیت صدا یا عمل بلع در دوران کودکی یا بزرگسالی داشته باشد.
4-در صورت تشخیص بروز هر یک از اختلالات از جمله اختلال یادگیری، فلج مغزی، اوتیسم
5-اشکال در درک کلام ،اختلال در بلع ،اختلال در صدا،کم شنوایی یا ناشنوایی
6-عدم برقراری ارتباط کلامی یا غیر کلامی از سوی کودک
 
 
رشته های مقطع کارشناسی ارشد گفتار درمانی
مهندسی پزشکی (بیوالکتریک) مهندسی پزشکی (زیست مواد) اپیدمیولوژی ارزیابی فناوری سلامت سلامت سالمندی فیزیولوژی
گفتاردرمانی مدیریت توانبخشی کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی مدیریت خدمات بهداشتی درمانی نانوتکنولوژی پزشکی زیست فناوری پزشکی
رفاه اجتماعی تاریخ علوم پزشکی آموزش پزشکی برنامه ریزی الکترونیکی در علوم پزشکی آمار زیستی ژورنالیسم پزشکی
 ژورنالیسم پزشکی علوم تشریحی اقتصاد بهداشت انفورماتیک پزشکی تکنولوژی آموزشی در علوم پزشکی
 
 
بازار کار و موقعیت‌ های شغلی‌ رشته گفتار درمانی
یکی از مواردی که برای داوطلبان علاقه مند به تحصیل در رشته گفتار درمانی بسیار اهمیت دارد آگاهی از بازار کار و موقعیت‌ های شغلی‌ این رشته است.در خصوص آینده شغلی این رشته لازم است بدانید که محدود بودن تعداد فارغ‌التحصیلان رشته‌ های توانبخشی و از جمله گفتار درمانی،باعث شده است که ‏رشته‌ های علوم توانبخشی کم‮تر از دیگر رشته‌ ها با مشکل شغلی مواجه شوند.ضمن اینکه فارغ التحصلان این رشته می توانند در مراکزی چون بیمارستان‮ ها، مراکز نگهداری سالمندان و معلولین، درمانگاه‮ های سرپایی، درمان در منزل، کودکستان‌ های روزانه، مدارس تلفیقی و ‏مدارس عادی، درمانگاه‌ ها و مراکز بهداشت‌، مراکز ویژه‌ توانبخشی‌ و مراکز آموزش‌ و پرورش‌ استثنایی‌ مشغول به کار شوند.مورد دیگری که لازم است بدانید این است که یک‌ گفتار درمانگر به آموزش سخن گفتن به افرادی که از صوت‌ خود به‌ صورت‌ حرفه‌ ای‌ استفاده‌ می‌کنند و یا دچار اختلال صوتی شده اند نیز می پردازد. برای مثال خواننده‌ ها، گویندگان‌ صدا و سیما، دوبلور ها، قاریان‌ قرآن‌ و مداحان‌ از جمله این افراد هستند.
 
 
کدام دانشگاه ها در رشته گفتار درمانی دانشجو می پذیرند؟
دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران
دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور
دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
دانشگاه علوم پزشکی تبریز
دانشگاه علوم پزشکی زاهدان
دانشگاه علوم پزشکی مشهد
دانشگاه علوم پزشکی همدان
دانشگاه علوم پزشکی سمنان
دانشگاه علوم پزشکی ایران
دانشگاه علوم پزشکی اراک
دانشگاه علوم پزشکی شیراز
دانشگاه علوم پزشکی بابل
دانشگاه علوم پزشکی تهران
 توضیحات مرتبط:
به گفته آقاي خاموشي استاد گفتار درماني دانشگاه علوم پزشكي تهران هدف اين رشته تربيت آسيب‌شناسي گفتار و زبان و يا گفتار درمانگر است. متخصصي كه در وهله اول آسيب‌هايي را كه توسط عوامل ژنتيكي و يا اكتسابي به گفتار و زبان وارد شده تشخيص مي‌دهد و در وهله دوم به ارزيابي ميزان آسيب‌ديدگي و علت آن مي‌پردازد و سپس مرحله درمان را شروع مي‌كند.

وي در توضيح سخنان خويش مي‌گويد: يك آسيب‌شناس گفتار و زبان بايد در آغاز بررسي كند كه چه حوزه‌اي از زبان و گفتار فرد صدمه ديده است و سپس به درمان بپردازد. چون نوع و مدت درمان با توجه به حوزه آسيب‌ديده متفاوت مي‌باشد.

براي مثال امكان دارد به علت سكته مغزي، تصادف و يا اصابت تركش، اختلالي در حوزه زبان فرد ايجاد شود كه اين اختلال مي‌تواند به صورت بي‌ربط صحبت كردن و يا ناتواني در سخن گفتن بروز پيدا كند. يا اين كه امكان دارد مشكل در حوزه گفتار باشد يعني در توليد گفتار و يا رواني گفتار اختلالي به وجود بيايد. براي مثال كودكي كه صداي «ر» را «ل» تلفظ مي‌كند داراي اختلال در توليد گفتار است و همچنين فردي كه در طول يك دقيقه به جاي ۴ جمله (به طور متوسط) يك جمله را گفته و يا برعكس ۱۰ جمله را بيان مي‌كند، دچار اختلال در رواني گفتار مي‌بايد. و بالاخره امكان دارد تارهاي صوتي به دلايل مختلف آسيب ببينند كه موجب خراب شدن كيفيت صوت مي‌شود.

كه در تمام موارد فوق يك گفتار درمان سعي مي‌كند كه به شيوه‌هاي غيرپزشكي و بدون استفاده از دارو آسيب ايجاد شده را درمان كند اما طول درمان و نحوه درمان متفاوت خواهد بود يعني آسيب‌هاي حوزه زبان چون به سيستم عصب مركزي در مغز برمي‌گردد، طولاني‌تر و دشوارتر بوده اما درمان اختلالات حوزه گفتار آسان‌تر و سريعتر مي‌باشد.

يكي ديگر از اساتيد دانشگاه نيز در معرفي رشته گفتار درماني مي‌گويد: رشته گفتار درماني يكي از زيرمجموعه‌هاي علوم توانبخشي است و هدف آن ياري رساندن به افرادي است كه دچار اختلالات گفتاري و زباني هستند كه اين كمك شامل موارد زير مي‌شود.

الف ) كمك به افرادي كه اختلالات تلفظي دارند. به گونه‌اي كه بتوانند بدرستي توليد صداهاي گفتاري را بياموزند.
ب ) كمك به بيماراني كه اختلال در صوت دارند و يا به علل مختلف حنجره آنها جراحي شده و فاقد صورت طبيعي هستند.
ج ) كمك به بيماراني كه به دليل آسيب‌هاي مغزي زبان پريش‌ شده‌اند (اين دسته از بيماران قدرت سخن گفتن نداشته و يا بي‌ربط سخن مي‌گويند)
د) ياري كردن ناشنوايان براي برقراري ارتباط كلامي .
هـ ) كمك به طيف گسترده‌اي از عقب‌ماندگان ذهني براي برقراري ارتباط كلامي.
و ) توصيه و مشاوره به افراد جامه به منظور پيشگيري از اختلالات فوق.

آينده شغلي، بازار كار، درآمد: در مقابل هر ۲ يا ۳ هزار نفر جمعيت يك گفتار درمانگر مورد نياز است. آمار فوق كه مورد قبول جامعه پزشكي و بهداشتي جهان است، نشانگر نياز جامعه به فارغ‌التحصيلان گفتار درماني است چرا كه تخصص گفتار درماني بر دو محور اصلي درمان و پيشگيري استوار شده است.

آقاي خاموشي مدير گروه گفتاردرماني دانشگاه تهران در اين‌باره مي‌گويد: با اين كه رشته گفتار درماني در گروه پزشكي است اما كار آن بيشتر پيشگيري مي‌باشد. براي مثال در حوزه بهداشت مدارس علاوه بر پيام‌هاي بهداشتي مبني بر اين كه «از دستفروشان خوراكي نخريد» و يا «از خوردن لواشك و بستني غيربهداشتي خودداري كنيد» بايد پيام‌هايي در زمينه بهداشت گفتار و زبان نيز داده شود. يعني بايد به دانش‌آموزان گفت كه «هنگام بازي فوتبال در حياط مدرسه جيغ نزنيد» يا «وقتي زنگ تفريح زده شد، فرياد نزنيد» كه البته براي قانع‌كردن دانش‌آموزان و نشان دادن اهميت پيام‌هاي فوق لازم است كه مدلي از حنجره را به سر كلاسها برده تا دانش‌آموزان به وضوح ببينند كه اگر جيغ بزنند، حنجره آنها چه آسيبي مي‌بيند.

همچنين يك گفتار درمانگر مي‌تواند به قاريان قرآن ، مداحان، خواننده‌ها ،‌گويندگان صدا و سيما ، دوبلورها و در كل افرادي كه از صوت خود به صورت حرفه‌اي استفاده مي‌كنند، آموزش بدهند كه چگونه سخن بگويند و يا از صوت خود استفاده كنند تا مشكلي برايشان به وجود نيايد. آنچه گفته شد بخشي از فرصت‌هاي شغلي يك گفتار درمانگر است كه بايد در جامعه وجود داشته باشد اما آيا در ايران نيز اين فرصت‌هاي شغلي موجود است؟

آقاي خاموشي در اين زمينه مي‌گويد: متاسفانه اين رشته در كشور ما جا نيفتاده است و در نتيجه فعاليت فارغ‌التحصيلان اين رشته محدود مي‌باشد.
براي مثال با اين كه به اعتقاد ما هر مدرسه‌اي به يك گفتار درمانگر نياز دارد، فارغ‌التحصيلان اين رشته زماني كه در آموزش و پرورش استخدام مي‌شوند، پستي براي آنها در نظر گرفته نشده است يعني در حكم استخدامي به عنوان دبير تلقي مي‌شوند نه به عنوان يك گفتار درمانگر.

و يا متاسفانه قانون نظام پزشكي به اين صورت است كه گفتار درمانگر نمي‌تواند به تنهايي مطب بزند بلكه بايد زير نظر متخصص مغز و اعصاب و يا گوش و حلق و بيني فعاليت بكند. در صورتي كه يك گفتار درمانگر وابستگي خاصي به هيچ تخصصي ندارد البته ممكن است متخصص مغز و اعصاب در بعضي موارد به گفتار درمانگر ياري برساند اما در بسياري از موارد مانند لكنت زبان نمي‌تواند كمكي بكند.

وي در ادامه مي‌گويد: با اين وجود نبايد علاقه‌مندان به اين رشته نااميد شوند چون اين رشته براي جواناني كنجكاو كه به دنبال كشف ناشناخته‌ها مي‌باشند و مي‌خواهند در زمينه تحصيلي‌شان حرف اول را بزنند، رشته بكري است و زمينه‌هاي ناشناخته زياد دارد. كه از آن جمله مي‌توان به درمان سريع لكنت زبان اشاره كرد. چون با اين كه در اين زمينه روشهايي وجود دارد اما روشهاي فوق به تدريج جواب مي‌دهد و من به جرات مي‌گويم كه اگر كسي درمان سريعي براي لكنت زبان پيشنهاد كند، بسيار ثروتمند خواهد شد. براي اين كه لكنتي‌ها هم افرادي باهوش طبيعي هستند و مي‌توانند مشاغل مختلف را به عهده بگيرند ولي اين اختلال در صحبت كردن آنها را دچار مشكل كرده است. بنابراين بسياري از آنها حاضرند هزينه زيادي بپردازند اما سريع مشكل آنها رفع شود.

راحله جعفري توسي نيز معتقد است با اين كه مشكل شغلي در جامعه ما براي همه رشته‌ها از جمله رشته گفتار درماني وجود دارد اما از آنجايي كه فارغ‌التحصيلان رشته‌هاي توانبخشي و از جمله گفتاردرماني محدود هستند و از طرفي جامعه به آنها نياز بسياري دارد، رشته‌هاي علوم توانبخشي كمتر از ساير رشته‌ها با مشكل شغلي روبرو هستند. براي مثال يك گفتار درمانگر مي‌تواند در درمانگاهها و مراكز بهداشت، مراكز ويژه توانبخشي و مراكز آموزش و پرورش استثنايي فعاليت بكند چون قسمت عمده كار ما در ارتباط با ناشنواها و كم‌شنواها است يعني ما به يك ناشنوا و يا كم‌شنوا كمك مي‌كنيم كه گفتار افراد را درك كرده و بهتر از قبل منظورش را از طريق كلام برساند. كه از همين‌جا ناشنوايان زبان اشاره را مي‌آموزند اما ما به آنها درك گفتار و بيان آن را مي‌آموزيم.

توانايي‌هاي جسمي، علمي، رواني و … مورد نياز و قابل توصيه حروف را يك يك ادا كرده و يا كلمات را به آرامي بيان مي‌كند و سپس به صداي بيمار و نحوه اداكردن حروف و يا كلمات او نگاه كرده و گوش فرا مي‌دهد و اشتباه‌هايش را به آرامي تذكر مي‌دهد تا او بتواند از سنگلاخ دشواريهاي گفتار و زبان عبور كرده و به رواني سخن بگويد.

اين كار هميشگي يك گفتار درمانگر است. كاري كه بايد با صبر و بردباري به دفعات مختلف و به روش‌هاي گوناگون انجام دهد.

راحله جعفري توسي فارغ‌التحصيل گفتار درماني با اشاره به همين ويژگي مي‌گويد: صبور بودن مهمترين ويژگي است كه يك گفتار درمانگر بايد داشته باشد چرا كه بعضي از بيماران ما به كندي پيشرفت مي‌كنند و به قول معروف پيشرفتشان ميليمتري است. بنابراين لازم است كه گفتار درمانگر بردبار بوده و پابه‌پاي بيمار پيش رفته و او را درك كند.

همچنين متخصص اين رشته بايد انعطاف‌پذير باشد. براي اين كه در اين كار تنوع مراجعه‌كنندگان بسيار زياد است يعني مراجعين ما مي‌توانند يك بچه ۲ ساله تا يك فرد ۹۰ ساله باشند كه بدون شك هر يك روحيات و ويژگي‌هاي خاص خود را دارند و يك گفتار درمانگر بايد با توجه به اين ويژگي‌هاي فردي نحوه درمان را انتخاب بكند.

آقاي خاموشي نيز در بيان ويژگي‌هاي لازم براي دانشجويان اين رشته مي‌گويد: دانشجوي موفق اين رشته كسي است كه به زبان انگليسي و دانش كامپيوتر مسلط باشد چون كتابهاي اين رشته در ايران بسيار كم است و دانشجو بايد بتواند از منابع خارجي يا از شبكه‌هاي رايانه‌اي استفاده كند. همين‌طور بهتر است با لهجه‌هاي مختلف آشنايي داشته باشد چون ممكن است ناشنوايي به او مراجعه كند كه در يك محيط ترك يا كرد زبان زندگي كرده است و اگر فرد لهجه او را بلد باشد و يا حداقل با جايگاه‌هاي توليد صداي آن لهجه آشنا باشد، بهتر مي‌تواند به او كمك كند.

آقاي شاه بداغي استاد گفتار درماني دانشگاه علوم پزشكي تهران نيز معتقد است كه رشته گفتاردرماني نيازمند خلاقيت، هنر، صبر و پشتكار است و بايد دانشجو به مطالعه مداوم جهت پيشرفت زمينه‌هاي درمان بيماران علاقه‌مند باشد.

رضا نصيري فارغ‌التحصيل اين رشته نيز مي‌گويد: دانشجويان اين رشته بايد اختلال گفتاري نداشته باشند زيرا بخشي از تحصيل در اين رشته شامل آموزش عملي و برخورد كلامي با بيماران مي‌باشد و بايد سلامت كامل رواني داشته و بتوانند بدرستي ارتباط برقرار كنند. همچنين لازم است در دروس زبان و ادبيات فارسي، زيست‌شناسي، فيزيك و زبان انگليسي اطلاعات لازم و كافي را كسب كرده باشند.

** تعدای از خدمات یک گفتار درمانگر
ـ درمان لكنت زبان
ـ اختلالات تلفظی
ـ تأخیر در رشد گفتار و زبان كودكان
ـ درمان اختلالات گفتاری و زبانی ناشی از فلج مغزی ، سكته مغزی ، شكاف كام ، عقب ماندگی ذهنی
ـ تشخیص و درمان اختلالات یادگیری و مفاهیم كلمان (‌زبان )
ـ تشخیص و درمان اختلالات نوشتاری و املاء
ـ مشاوره تخصصی و گفتار درمانی برای اعضاء خانواده
ـ ارجاع به متخصص مغز و اعصاب یا گوش ، حلق و بینی در صورت نیاز آشنایی با  اختلالات گفتاری
 
· لکنت زبان: اختلالی است که طی آن جریان روان گفتار با مکث، تکرار هجا و یا کشش های نابجا شکسته می شود و معمولاً همراه با انقباض عضلات اندامهای گفتاری یا در موارد شدیدتر دیگر اعضای بدن می باشد و شیوع آن در پسرها ۳ برابر دخترها است.

· نقص شنوایی : بدلیل اهمیتی که شنوایی در گفتار و تصحیح اشتباهات گفتاری دارد هر گونه اختلال در شنوایی بر گفتار اثر گذار خواهد بود. مشکلات گفتاری حاصله شامل اختلال در تولید صحیح صداها ، شناخت محدود، ذخیره واژگان محدود، اختلال صوت و …می باشد.

· اختلالات صوت : شامل هر گونه اختلالی است که تارهای صوتی را درگیر می کند مانند اختلال در آهنگ صدا، زیر و بمی، و خشیومی بودن صدا، وجود اختلالات جسمی مانند وجود شکاف کام یا لب و یا بزرگ بودن بیش از حد لوزه ها و نیز کم شنوایی و همچنین استفاده ناصحیح از تارآواها می تواند باعث اختلالات صوت گردد.

· اختلالات تولیدی: عبارتست از مشکل در بیان صحیح صداها که می تواند بصورت حذف یا جانشین کردن صدا باشد و در موارد شدید منجر به نامفهوم شدن گفتار
· می گردد. علت آن می تواند بدلیل نقص ارگانیک در سیستم گفتار ، محیط نامناسب و یادگیری نادرست و یا زمینه ارثی داشته باشد.

· تأخیر در رشد گفتار و زبان: اگر گفتار کودکی همزمان با سن تقویمی او پیش نرود دارای تأخیر در گفتار است . کودک طبیعی تا قبل از ۱ سالگی تک کلمات را بیان می کند. تا ۲ سالگی جملات دو کلمه ای و همینطور با افزایش سن ذخیره واژگان نیز بیشتر می شود. از علت های مسبب تأخیر می توان به عقب ماندگی ذهنی کم شنوایی، عوامل محیطی و مشکلات جسمی اشاره کرد.

 زبان پریشی: به اختلال گفتاری ناشی از صدمه به سیستم مغزی گفته می شود که فرد قادر به ارتباط گفتاری با دیگران نخواهد بودو این اختلال عمدتاً در افراد بزرگسال بوجود می آید و علت آن ناشی از سکته ها تومورهای مغزی، تصادفات و… می باشد. فرد دارای گفتاری ناروان، بی محتوا، خطاهای تولیدی و فلجی می باشد.

  ۱-تاخير در گفتاروزبان delayed speech and language افرادي داراي اين مشكل هستند كه به دلايل مختلف ازقبيل ناشنوايي- عقب ماندگي ذهني – فلج مغزي ديرتر از حد طبيعي شروع به صحبت مي كنند و گفتاروزبانشان درحدسنشان نمي باشد
۲-اختلالات رواني گفتارfluency disorder افراداي كه لكنت زبان وپريده گويي دارند جزءاين گروه هستند  لكنت زبان(stuttering ) زماني اتفاقي مي افتد كه درروند طبيعي گفتاروقفه هاي غير طبيعي و ناگهاني بواسطه تكرار صداها هجاها كشيده گويي :طولاني ادا كردن صدا ها – كلمات وهجا ميا نپراني :گير:قفل ورفتارها ي وابسته ايجاد مي شود.
 بريده گويي ( cluttering ) :زماني اتفاق مي افتد كه ميزان تكلم دچاراشكال شود و گفتارفرد بيش از حد سريع باشد وفرد در گفتاراز گفتن برخي از اصطلاحات صرفنظركند

۳-اختلالات صوتيvoice disorder زماني اختلال صوتي وجود دارد كه كيفيت ؛زيروبمي ؛ بلندي و انعطاف پذيري صوت فردي متفاوت ازصوت افراد؛ جنس؛ سن؛ گروه وفرهنگ مشابه وي باشد. وجود ياعدم وجوداختلال صوت وميزان آن نسبت به قضاوت شنونده متفاوت است.

بنابراين كودكان؛ والدين ؛ بزرگسالان و آسيب شناسان گفتار و زبان اختلال يا عدم اختلال را بر طبق نيازها و زمينه خود تعيين مي كنند . اختلالات صوتي را ميتوان به صور گوناگون طبقه بندي كرد. برخي براساس سبب شناسي؛ برخي براساس ادراكي وتعدادی دیگر براساس جنبش شناسي تقسيم مي كنند.  

در طبقه بندي براساس سبب شناسي؛ اختلالات صوتي را ميتوان به دو دسته ۱- عضوي: كه شامل بد آوايي و بي آوايي بدليل ضايعات بافتي يا بيماريهاي عصبي شناخت.

۲- روانزاد: كه شامل صوت ناهنجار در اثر سايكو نوروز ؛ اختلالات شخصيتي يا الگوي هاي نادرست تقسيم كرد .  در طبقه بندي براساس ديدگاه ادراكي اختلال دريك يا تعدادي از مؤلفه ها ي صوت شامل زيروبمي بلندي وكيفيت وجوددارد.  درطبقه بندي جنبش شناسي به دوبخش عمده پركاري وکم کاری صوتي تقسيم مي شود علائم اختلالات صوت شامل مواردزيراست:
۱-گرفتگي صوت ۲- نفس آلودگي صدا ۳- خستگي صوتي ۴- كاهش دامنه آواسازي ۵- بي صدا ۶- قطع زيروبمي ياصدای زيرنامناسب ۷- آواسازي توام باتلاش وكوشش ۸ - لرزش

۴-اختلالات زبانيlanguage disorder ازجمله اختلالات زباني آفازي است .آفازي درسه فرايند درك زبان فرمول بندي زبان و يا هر دواختلال بوجود مي آيد. آفازي دراثر آسيب به مناطق مختلف مغزي درنيمكره چپ به علل مختلف مانند تصادف سكته مغزي تروما وغیره بوجود مي آيد آفازي براساس منطقه اي كه آسيب ديده تقسيم بندي شده است وشامل انواع زيراست:
۱- آفازي ورنيكه
۲- آفازي بروكا
۳- آفازي انتقالي
۴- آفازي ترانس كورتيكال حسي
۵- آفازي گلوبال
۶- آفازي ترنس كوتيكال حركتي و براساس نوع آفازي ممكن است علائم زير ديده شود.
پارافازيا - اختلال تكرار - اختلال درخو ندان ونوشتن – اختلال دردرك وبيان - اختلال درناميدن

۵-اختلالات تشديدresonance disorder تشديد زير مجموعه كيفيت صوت است در اختلالات تشديد دراثر اختلال در عمكرددريچه كامي- حلقي به علل مختلف فرايند تشديد به درستي انجام نمي شود دو به عبارت ديگر توازن خيشومي – دهاني بهم خورده است.

انواع اختلالات تشديد عبارتند از:
۱- خيشومي شدگي بيش ازحد : تشديدبیش ازحد هوا درحفره بيني كه ممكن است همراه با خروج هوا ازبيني باشد يا نباشد.دراين حالت ممكن است براي جلوگيري از خروج هوا درپرده هاي بیني حركات انقباضي ديده شود.
۲- خيشومي کمتراز حد :تشديد صداهاي خيشومي درحفره بيني يا صورت نميگيرد يا بسيار كم است.
۳- مختلط: به علت اتصال حفره هاي بیني وانسداد درقسمت خلف يا قدام بیني هردوحالت خيشوم شدگي وجوددارد.

۶-اختلالات توليدي Articulation disorder اختلالات توليدي مشخصا ً بيش از هر نوع عارضه گفتاري وقت وتوجه آسيب شناسان گفتار را به خود مشغول ميكند و تقريبا ۸۰ درصد موارد اختلالات گفتاري را تشكيل ميدهد. اينگونه افراد درتوليدو بيان همخوانهاو واكه ها مشكل دارندو به صورت هاي زير بيان می شوند:
۱- حذف :يعني يكي ازهم خوانها را حذف ميكنند.(مثلآخ به خط )
۲ - خرابگويي: دراين نوع خطا گوينده به جاي واج هدف يك صداي غيرمشخص توليدمی نمايد.
۳ - اضافي دراين حالت يك صدا يا هجا ی نابجا را وارد واژه يا هجاي اصلي مينمايد(قوه ري به جاي قوري)
۴- جانشيني: دراين گونه خطاها گويند يك واج استاندارد به غلط جانشین واج هدف ميكند (مثلا يوز به جاي روز)


ضوابط تأسیس دفاتر کار گفتار درمانی
۱- دفتر گفتار درمانی به محلی اطلاق می شود که طبق ضوابط و مقرات وزارت بهداشت ‘ درمان و آموزش پزشکی برای ارائه خدمات گفتار درمانی پس از دریافت مجوز فعالیت ، توسط افراد واجد شرایط مندرج در این آئین نامه دایر می گردد .
۲- آسیب شناس گفتار و زبان به فردی اطلاق می شود که دانش آموخته مقطع کارشناسی یا مقطع بالاتر این رشته از دانشگاه های داخل یا خارج از کشور باشد و مدرک وی به تائید وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی رسیده باشد .
۳- مجوز فعالیت گفتار درمانی عبارت اسـت از مجـوزی که پس از بررسی مدارک و مستندات توسط دانشگاه های علوم پزشکی صادر می شود .

شرایط، ضوابط و مدارک مورد نیاز شرایط فردی
۴- جهـت بـالا بـردن سطـح کیفـی خدمات درمانی دردفاتر گفتار درمانی داشتن سابقـه کـاردرایـن رشتـه درمراکز درمانی، دولتی ، خیریه و خصوصی به شرح زیر ضروری می باشد : برای ایجاد دفتر گفتار درمانی درشهرتهران و کرج ‘ داشتن حداقل ۵ سال سابقه اشتغال بـه کـار تمـام وقت در مراکز فوق برای ایجاد دفتر کار در سایر شهرها و شهرستان ها داشتن حداقل ۳ سال سابقه اشتغال به کار تمام وقـت در مراکـز مذکور
تبصره ۱ : مدت خدمت نظام وظیفه و طرح نیروی انسانی و یا سایر تعهدات قانونی درصورت ارائه گواهی معتبر اشتغال به گفتار درمانی جزء سابقه کار محسوب می شود .
تبصره ۲ : مدت تحصیل کارشناسی ارشد گفتار درمانی حداکثر تا یک سال و PhD حداکثر تا دو سال براساس گواهی دانشگاه محل تحصیل جزء سابقه کار محسوب می شود .
تبصره ۳ : گواهی سابقه اشتغال به گفتار درمانی در مراکز خصوصی باید به تائید معاونت درمان و دارو دانشگاه / دانشکده مربوطه برسد .

مدارک مورد نیاز
۵- مدارک مورد نیاز برای تأسیس دفتر گفتار درمانی شامل موارد زیر می باشد ‘ که باید به معاونت درمان و دارو دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی مربوطه ارائه گردد :
الف ) گواهی انجام یا معافیت خدمات قانونی
ب ) گواهی عدم سوء پیشینه کیفری ( در مورد شاغلین رسمی مراکز دولتی با ارائه تصویر حکم استخدامی نیازی به این گواهی نمی باشد ) .
پ ) یکی از مدارک تحصیلی کارشناس ، کارشناس ارشد ، PhD گفتار درمانی ب ) سه قطعه عکس ۴*۳
د ) گواهی سابقه اشتغال به گفتار درمانی ه ) اعلام کتبی آدرس دقیق دفتر کار و ساعات فعالیت و تلفن تماس جهت هماهنگی به منظور بازرسی از محل دفتر کار م ) ارائه تصویر یا شماره کد ملی
ی ) اصل فیش های بانکی طبق مقررات مربوطه(مبلغ وشماره حساب از طریق کارشناسان
 
نام شما

آدرس ايميل شما
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود
  • نظرات پس از تأیید مدير حداكثر ظرف 24 ساعت آينده منتشر می‌شود

Iran, Islamic Republic of
salam vaghte u bekheir man lisanse zabane engelisi hastam gerayesh motarjemi mikastam bedunam mitonam karshenasi arshad gotar darmani sherkat konam mamnun
Iran, Islamic Republic of
salam vaght bekhir bebakhshid man danesh amuz reshteh tajrobi pishdaneshgahe hastam mekhstam bedonam akharin rotbeh mojaz reshteh goftar darmani chand boodeh.mamnoon
محمد
Iran, Islamic Republic of
من نمی توانم صحبت کنم ویا صحبت میکنم درصحبت کردن گیر میکنم
۷ شبهه غیرواقعی درباره تعطیلی پنجشنبه ها و پاسخ صحیح به آن
سوگ بعد از سقط و غمی‌ بی‌پایان
نقش تمایز یافتگی در رضایت زناشویی
مشکلات بلوغ در پسران
پرتناقض‌ترین سن کودک کدام است؟
تاثیر مخرب تجربه آزار در دوران کودکی بر سلامت روان
اینفلوئنسرهای نوجوان چگونه بر کودکان تاثیر روانی می گذارند؟
بعضی دفترخانه‌ها با دریافت پول بیشتر،صیغه عقد را برای پسر معتاد جاری می‌کنند!
چرا فنلاند «شادترین مردم جهان» را دارد؟
علت پرحرفی کودکان؛ چطور رفتار کنیم؟
چرا در دیدارهای خانوادگی عصبی هستیم؟
توصیه‌های سازمان ملل متحد به مناسبت هفته جهانی روانشناس
طوری زندگی كن كه اسمت با جسمت زیر خاك نرود