ضرورت بازنگري رشته‌هاي دانشگاهي با رويکرد کارآفريني
بنا به گفته نصيري قيداري استاد دانشگاه و عضو سابق کميسيون آموزش و تحقيقات ۷۰درصد از دانش آموختگان دانشگاهي فاقد مهارت براي کارآفريني و ايجاد شغل هستند و اين مسئله باعث شده است که بسياري از آن ها به جرگه بيکاران بپيوندند. در سالي که با عنوان توليد ملي، حمايت از کار و سرمايه ايراني نام گذاري شده، ضروري است که رشته هاي دانشگاهي و سرفصل هاي درس هاي دانشگاهي با رويکرد مهارت آموزي و کارآفريني بازنگري شود. اين استاد دانشگاه اظهار داشت: بايد رشته هاي دانشگاهي با توجه به نيازهاي جامعه بازنگري شود و در برخي رشته هاي نظري که جامعه از آن ها اشباع شده است، دانشجوي کمتري پذيرش شود. اختياري عضو کميسيون آموزش و تحقيقات مجلس نيز با اشاره به اين که سرفصل هاي درس هاي دانشگاهي بايد با نگاه بازار محور و کارآفريني در دستور تحول و بازنگري قرار گيرد، گفت: ارتباط با صنعت و تربيت نيروي متخصص براي بخش صنعت به افزايش توليد ملي منجر مي شود که اين امر در سال هاي اخير آغاز شده است، اما بايد با سرعت بيشتري دنبال شود. دکتر نصيري قيداري استاد دانشگاه و عضو سابق کميسيون آموزش و تحقيقات در اين باره به خراسان گفت: وضعيت موجود در بحث تربيت نيروي انساني متخصص و در کل خروجي دانشگاه ها، مناسب نيست. بر اساس آمار، ۷۰درصد از دانش آموختگان مهارتي ندارند که بتوانند منشاء کارآفريني شوند و افرادي که دانش آموخته مي شوند از نظر اشتغال و کارآفريني با مشکل مواجهند. وي با اشاره به اين که بازار کار در برخي رشته ها اشباع شده است، افزود: ساختار رشته هاي تحصيلي دانشگاهي در سال هاي گذشته طراحي شده و پاسخ گوي نيازهاي آن زمان بوده است. اما در حال حاضر با توجه به تغيير ساختار جامعه، پيشرفت روزافزون علوم و صنعت، وضعيت کشور ما بايد به گونه اي باشد که توليد ملي در آن حرف اول را بزند، بنابراين ضرورت تغيير و بازنگري در رشته هاي دانشگاهي احساس مي شود. به گونه اي که بايد پذيرش دانشجو در برخي رشته هاي نظري که جامعه از آن ها اشباع شده است و دانش آموختگان آن به جرگه بيکاران مي پيوندند محدود شود و به جاي آن به رشته هايي پرداخته شود که کاربردي است و نياز جامعه و صنعت را برطرف مي کند. بنابراين در عين حال که در رشته هاي نظري و علوم انساني بر اساس نياز جامعه دانشجو مي پذيريم بايد به سمت و سوي کاربردي کردن رشته هاي دانشگاهي برويم. وي افزود: مثال بارز اين مسئله را مي توان در رشته هاي هنرستاني ديد؛ در بسياري از موارد دانش آموختگان هنرستان بلافاصله پس از فراغت از تحصيل مشغول به کار مي شوند و با ايجاد کارگاهي حتي منشاء کارآفريني مي شوند و چندين نفر نيز در کنار آن ها مشغول به کار مي شوند در حالي که در بسياري از موارد برخي از دانش آموختگان کارشناسي ارشد و دکترا بيکار هستند.
دانشگاه ها به دنبال ايجاد رشته هاي کم هزينه مي روند
رئيس انجمن نجوم و نايب رئيس انجمن فيزيک ايران افزود: ايراد ديگري که وجود دارد اين است که بسياري از دانشگاه ها به دنبال ايجاد و توسعه رشته هايي مي روند که کم هزينه باشد. از اين رو کمتر به سراغ رشته هاي کاربردي مي روند که نياز به تجهيزات کارگاهي و آزمايشگاهي دارد. بنابراين در سال هاي اخير با توسعه رشته هايي رو به رو هستيم که نياز بازار کار و صنعت نيست و دانشگاه ها به اصطلاح به دنبال رشته هايي هستند که گچ و تخته تنها ابزار مورد نياز آن باشد، نه رشته هايي که به آزمايشگاه و کارگاه نياز داشته باشد. وي افزود: در يکي دو سال اخير وزارت علوم با ايجاد رشته هاي ميان رشته اي که به طورعمده رشته هاي کاربردي بود، گام هايي را در اين زمينه برداشت که البته به نظر مي رسد موفقيتي در بر نداشته است.
در حال حاضر رشته هاي دانشگاهي فرد را آماده براي کارهاي اداري مي کند
بنا به گفته اين استاد دانشگاه در حال حاضر رشته هاي دانشگاهي تنها به محفوظات مي پردازد که فرد را آماده براي کارهاي اداري مي کند اما اگر کار اداري نباشد، دانش آموخته به جرگه بيکاران مي پيوندد، در حالي که رشته هاي تحصيلي و حتي رشته هاي نظري به نوعي بايد رويکرد مهارت آفريني و کارآفريني داشته باشد و هماهنگ با چشم انداز توسعه و رونق در صنعت باشد تا نياز جامعه و بازار کار و صنعت را برطرف کند. دکتر اختياري عضو کميسيون آموزش و تحقيقات مجلس نيز با اشاره به اين که بسياري از رشته هاي دانشگاهي بايد با رويکرد بازارمحور و کارآفريني بازنگري شود به خراسان گفت: کارآفريني و ايجاد رشته هايي که منشاء اشتغال و جذب افراد بيکار به بازار کار باشد، از جمله ضرورت هاي جامعه است و آموزش عالي بايد به اين سمت تغيير جهت دهد. وي افزود: اگر چه رشته هاي علوم انساني و نظري نيز از ضروريات جامعه است اما وزارت علوم رشته هاي دانشگاهي را بايد با توجه به ضروريات جامعه، اشباع بازار کار در برخي رشته ها، کمبود نيروي متخصص ماهر در برخي رشته هاي ارتباط با صنعت و لزوم رشته هاي پژوهشي و تحقيقاتي بازنگري کند. بنا به گفته اين نماينده پرداختن به آموزش با رويکرد کارآفريني بايد از پايه هاي اول ابتدايي آغاز شود و در دانشگاه اين روند ادامه يابد. اما در حال حاضر از اين مسئله غفلت شده است. وي افزود: واقعيت اين است که در سال هاي گذشته رويکرد مهارت آموزي و کارآفريني در دانشگاه ها وجود نداشت و صنعت و دانشگاه ۲خط جدا از يکديگر بودند؛ به همين دليل در بحث نيروي ماهر و متخصص با کمبود روبه رو بوديم و دانشگاه ها از هدف تربيت نيروي متخصص به دور بودند. اما از حدود ۲سال گذشته اين رويکرد آغاز شده است و مباحث مهارت آموزي، ارتباط با صنعت در دستور کار دانشگاه ها قرار گرفته است به اين ترتيب بر اساس نياز جامعه و صنعت، اقدام به تربيت نيروي تکنسين کارشناس و حتي در مقاطع بالاتر کرده است و تا حدودي توانسته است به رسالت خود در اين زمينه عمل کند. ايجاد پارک هاي علم و فناوري نيز در اين راستا بوده است. اما اين حرکت کند است و اگر با اين روند ادامه دهيم، به اهداف کارآفريني و ايجاد فرصت هاي شغلي و همچنين توسعه و پيشرفت صنعت دست نخواهيم يافت. بايد در اين راستا گام هاي بلندي برداريم و به سمتي برويم که دانشگاه ها خروجي مناسب با بازار کار، نياز جامعه و صنعت داشته باشند و نيروهاي تربيت شده کارآفرين و داراي مهارت باشند.
