شاخص سقف شیشه ای اکونومیست شاخص مهمی است که به وضعیت زنان در حوزه اقتصاد می پردازد.
آیا شرایط کار برای زنان بهتر شده است؟
پیشرفت زنان در کار چگونه بوده است؟
ایسلند؛ پیشتاز شکاندن سقف شیشه ای
در رده بندی کشورهای جهان طبق شاخص سقف شیشه ای، ایسلند برای دومین سال متوالی اول شد. در واقع، کشورهای شمال اروپا همیشه در صدر این شاخص تسلط داشته اند و در تمام معیارها امتیاز بالایی کسب کرده اند. کشورهای پایین این رده بندی نیز معمولا تکراری هستند، زنان در کره جنوبی، ژاپن و ترکیه هنوز با موانع بزرگی برای حضور در بازار کار روبه رو هستند. استرالیا و لهستان کشورهایی هستند که بیشترین بهبود را شاهد بوده اند و هر دو نسبت به سال گذشته پنج پله صعود کردند. بررسی ها نشان می دهد در تمام این 29کشور زنان بیشتری در قیاس با مردان از دانشگاه فارغ التحصیل می شوند. با این حال آنها سهم کمتری از نیروی کار در اقتصاد را تشکیل می دهند. این امر در ترکیه، یونان و ایتالیا که کمتر از دو سوم زنان بالغ در آنها شاغل هستند، بیشتر قابل توجه است. شکاف در نرخ مشارکت نیروی کار به این معنی است که زنان کمتری از نردبان درآمدی بالا می روند که منجر به شکاف دستمزد بین مردان و زنان می شود. در کشورهای OECD زنان حدود 12درصد کمتر از مردان درآمد دارند.
پیشرفت زنان در کار چگونه بوده است؟
سه شاخص بعدی پیشرفت زنان در کار خود را نشان می دهد. در میان افرادی که در آزمون gmat یا همان استعداد تحصیلی شرکت کرده اند سهم زنان کمی کاهش یافت، این آزمون، آزمون ورودی غیر رسمی برای دوره های MBA محسوب می شود. اما حضور زنان در نقش های مدیریت ارشد در کشورهای OECD به 34.2درصد رسید که نسبت به سال گذشته 33.8درصد افزایش داشته است. سوئد، آمریکا و لهستان به ویژه در این حوزه افزایش چشمگیری را تجربه کرده اند؛ به طوری که زنان بیش از 40درصد مشاغل سطح بالا را در اختیار دارند. در ژاپن و کره جنوبی این نسبت به ترتیب 15 و 16درصد است. سهم اعضای هیات مدیره شرکت که زن هستند برای اولین بار در کشورهای OECD به 33درصد رسید. در اتحادیه اروپا زنان قرار است تا سال2026، 40درصد از اعضای هیات مدیره را تشکیل دهند. تاکنون تنها پنج عضو از 22عضو اتحادیه اروپا در شاخص ما به این هدف رسیده اند.
حمایت از زنان برای مادر شدن
تشکیل خانواده می تواند ماندن در نیروی کار را برای بسیاری از زنان سخت کند. موضوعی که در ادبیات اقتصادی به نام مجازات مادری شناخته می شود. دو نوع یارانه می تواند به آنها در انجام هر دو این امور کمک کند: مرخصی سخاوتمندانه برای والدین و ایجاد مراقبت از کودک مقرون به صرفه. مدت مرخصی زایمان با حقوق در کشورهای مختلف بسیار متفاوت است، مجارستان، یونان، اسلواکی و شمال اروپا مرخصی های طولانی برای آنها دارند و آمریکا تنها کشور ثروتمندی است که دولت آن کارفرمایان را ملزم نمی کند که هیچ مرخصی به مادرانی که تازه بچه دار شده اند، ارائه دهند. مرخصی برای پدران نیز مهم است و به تقسیم بار مراقبت از کودک بین والدین کمک می کند.ژاپن و کره جنوبی برای تشویق زنان بیشتر به ورود به نیروی کار، طولانی ترین مرخصی پدری را در کشورهای OECD (به ترتیب با 31 و 22 هفته) وضع کرده اند؛ اگرچه تعداد کمی از پدران تازه وارد خانه نشینی را انتخاب می کنند. یکی دیگر از اقدامات حمایتی برای والدین، هزینه مراقبت از کودک است. انجمن فاوست که یک کمپین برابری جنسیتی است، اخیرا تخمین زده است که 250هزار مادر انگلیسی با کودکان زیر چهار سال نیروی کار را ترک کرده اند. در مطالعه آنها هزینه مراقبت از کودک و عدم انعطاف کارفرما ذکر شده است. هزینه های مراقبت از کودکان حدود 25درصد از متوسط دستمزد در بریتانیا را در مقایسه با میانگین 14درصد در کشورهای OECD به خود اختصاص می دهد.
مشارکت سیاسی زنان
مطالعات نشان داده است که حضور زنان بیشتر در رهبری سیاسی منجر به تمرکز بیشتر بر حقوق زنان و سیاست های مربوط به خانواده می شود. در ایسلند، سوئد، نروژ و فنلاند - چهار کشور برتر در شاخص سقف شیشه ای - زنان حداقل 45درصد از کرسی های پارلمان را در اختیار دارند. از سوی دیگر در کره جنوبی و ژاپن سهم آنها زیر 20درصد است. البته در شاخص سقف شیشه ای همه معیارها وزن برابر ندارند. به عنوان مثال، معیارهایی که درباره مادری هستند، وزن کمتری نسبت به معیارهایی مانند نرخ مشارکت در کار دارند که همه زنان را تحت تاثیر قرار می دهند. میانگین شاخص، امسال کمی بالاتر از سال گذشته است؛ اگرچه در بیشتر معیارها نرخ بهبود آهسته بوده و در بیشتر کشورها، زنان هنوز در تلاش برای شکستن سقف شیشه ای خود هستند.مرجع : دنیای اقتصاد
