اعتياد دانش آموزان; از انکار وزير تا هشدار نمايندگان

روزنامه مردم سالاري:  دو هفته پيش جلسهاي بين نمايندگان عضو کميسيون آموزش مجلس  با اعضاي ستاد مبارزه با مواد مخدر برگزار شد. اطلاعات و آماري که  اعضاي ستاد در مورد اعتياد دانش آموزان در اختيار کميسيون آموزش مجلس گذاشتند به قدري نگران کننده بود  که نصيري قيداري سخنگوي کميسيون آموزش مجلس بعد از اين جلسه اعلام کرد که  "رواج مواد مخدر صنعتي نظير شيشه و کراک در بين دانش آموزان، در وضعيت هشدار دهنده  قرار دارد".  هر چند اطلاعات اين جلسه به طور کامل منتشر نشد اما  همين اطلاعات اندک هم به اندازه کافي نگران کننده است. نمايندگان مجلس از  وزير آموزش و پرورش خواسته اند که اطلاعات مستندي در باره اين گزارش تهيه  و در اختيار مجلس بگذارد، اما به نظر ميرسد وزير آموزشوپرورش به اين درخواست نمايندگان اعتنا نکند.  بايد گفت که الگوي اعتياد در کشور به سرعت در حال تغيير است و مصرف مواد جديد صنعتي مانند کراک و شيشه  رو به رشد است و طي سالهاي اخير ميانگين سني اعتياد در کشور کاهش يافته و به 13 سال رسيده است، معناي اين سخن آن است که پاي اعتياد به مدارس و به ميان نوجوانان ما باز شده و دانشآموزان ايراني در معرض خطر اعتياد هستند، البته وجود دانش آموز معتاد به  اين نيست که دانش آموزان در مدرسه معتاد ميشوند، وجود 2 ميليون معتاد دائمي و حدود سه ميليون معتاد تفنني که پدران و برادران و مادران و خواهران دانشآموزان هستند، به طور طبيعي  آنها را در معرض اعتياد قرار مي دهد.  فشارهاي اجتماعي و محدوديت هايي که براي نوجوانان از سوي خانواده و نهادهاي مختلف  اعمال مي شود نوجوانان را به سمت اعتياد سوق ميدهد.  انتشار اين گونه گزارشها و اخبار براي متوليان امر آموزش و پرورش کشور قاعدتا بايد نگران کننده باشد و آنها را به چاره جويي تشويق کند، اما متاسفانه  وزير و مقامات مسئول  آموزش و پرورش بيشتر تمايل به پنهان کردن اين گونه آسيبها و پاک کردن صورت مساله دارند و بحث در مورد آسيبهاي اجتماعي و  انتشار آمار دانش آموزان معتاد و مبتلا به بيماري هايي مانند ايدز و هپاتيت و حتي دانش آموزان آلوده به پديکلوز (شپش) و روابط دختر و پسر  را  به هيچ عنوان برنمي تابند. تا زماني که نگاه مسئولان آموزشوپرورش به موضوع اعتياد دانشآموزي اصلاح نشود، نمي توان انتظار تحول جدي در برخورد با مساله اعتياد دانشآموزان داشت. وزيرآموزش و پرورش سال 89  با انتقاد از ارايه آمار دانش آموزان معتاد در رسانه ها توسط برخي از مسوولان به  خبرنگار ان گفت: "من اگر آمار دانش آموزان معتاد را هم داشته باشم، ارايه نمي کنم." حميدرضا حاجي بابايي افزود: "اگر از رييس يک مجموعه  اي بپرسند که بين شما چند معتاد وجود دارد آيا اين رييس اعلام خواهد کرد چند نفر معتاد دارد؟" در سال 86 ستاد مبارزه با مواد مخدر به صورت غيررسمي آمار 30 هزار دانشآموز معتاد را منتشر کرد که با واکنش تند مقامات وقت آموزشوپرورش مواجه شد. مديرکل دفتر سلامت وزارت آموزش و پرورش سال پيش اعلام کرد که دفتر تحت مديريت او در حال انجام تحقيقي براي مشخص کردن تعداد دقيق دانشآموزان معتاد است. آموزش و پرورش پيش از اين آمار 2400 دانشآموز معتاد را اعلام کرده است که با آمار 30 هزار نفري ستاد مبارزه با مواد مخدر فاصله زيادي دارد.  آموزشوپرورش بايد به بحث پيشگيري از اعتياد طبق موازين و پروتکلهاي بينالمللي اهميت بدهد، آموزش مهارتهاي زندگي که يکي از اصول آن يادگيري " نه گفتن" در شرايط بحراني است، هنوز به طور رسمي وارد برنامه آموزشي مدارس نشده است و مربيان پرورشي و مشاوران مدارس آموزشهاي کافي براي شناسايي دانش آموزان در معرض اعتياد و ارائه مشاوره به اين افراد را ندارند. دانش آموزان معتاد از مدرسه اخراج ميشوند، اين دانش آموزان رانده شده از مدرسه، متعلق به خانواده هايي با سطح فرهنگ پايين و احتمالا آلوده پدر و مادر هم به مواد مخدر آلوده هستند و اخراج از مدرسه بهترين فرصت را به باندهاي پخش مواد مخدر مي دهد که اينها را عضوگيري کنند. بنابراين موقعي که مديران آموزش و پرورش ادعا مي کنند که دانش آموز معتاد نداريم، نمي توان اين ادعا را رد کرد.
اين هنر نيست که  دانش آموز را به حال خود بگذاريم که معتاد شود و بعد گوشش را بگيريم از مدرسه اخراجش کنيم و بعد با قيافه حق به جانب بگوييم که در مدارس معتاد وجود ندارد. 
اعلام وجود دانشآموز معتاد برخلاف تصور مديران، آسيبي به وجهه آموزش و پرورش نمي رساند چون اعتياد در جوامع امروزي پديده اي پيچيده و چندعاملي است.
هيچ کس معلم و مدير و معاون مدرسه را متهم به ترويج اعتياد نکرده است و نمي کند.
انتظار همگان اين است که آموزش و پرورش به عنوان متولي اصلي تربيت دانشآموزان، در اين حوزه نيز نقش خود را به خوبي ايفا کند.
آموزش و پرورش به جاي پاک کردن صورت مساله بايد برنامه مناسبي براي آموزش پيشگيري از اعتياد تهيه کند و به اجرا گذارد و ساز و کار مناسبي براي درمان و بازگشت به تحصيل دانش آموزان معتاد تهيه کند و وظايف بخش هاي ديگر مانند وزارت بهداشت، بهزيستي، مراکز تحقيقاتي، نيروي انتظامي و ستاد مبارزه با مواد مخدر را تعيين کند.  نويسنده : شيرزاد عبداللهي