نظام تربیتی کشور بازبینی شود/ نقش مدیریت شهری در تنش اجتماعی
افزایش روزافزون آمار خشونت و درگیریهای زبانی که ممکن است بعضاً منتهی به درگیریهای فیزیکی شود طی سالهای اخیر در گلستان روبه افزایش بوده و به عاملی برای نگرانی تبدیل شده است. متاسفانه سن این خشونت و پرخاشگری که نوعی از آسیب اجتماعی هم تلقی میشود به شدت پایین آمده و شاهدیم حتی دانش آموزان را هم درگیر خودش کرده است.
از رو به سراغ رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره استان گلستان رفتیم و چرایی این مشکل را از وی جویا شدیم.
بهرام بختیاری سعید در این رابطه گفت: وقتی میزان استرس و اضطراب در یک جامعه افزایش پیدا می کند، طبیعی است مردمی که آستانه تحمل پایین تری دارند و تحت تاثیر فشارهای روانی موجود در جامعه و یا خانواده واکنش سریع تری نشان دهند، مخصوصاً افرادی که بلد نیستند در موقعیتهای فشارزا هیجان خود را کنترل کنند. پس طبیعی است که وقتی در این موقعیتها قرار میگیرند کوچکترین محرکی بسیار سریع آنها را عصبانی کند و این افراد چون قدرت و مهارت کنترل خود را ندارند از این فرصت برای تخلیه هیجان خود استفاده میکنند.
بختیاری سعید اظهار کرد: اگر بعد از دعوا، نزاع و یا قتلی که انجام میشود با این افراد صحبت کنید از کار خود پشیمان هستند، این ندامت و پشیمانی مربوط به زمانی است که فرد بر هیجان خود فائق آمده، آتش درونیاش فرونشسته و حالا متوجه شده است که چکار کرده است.
رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره استان گلستان گفت: به دلیل پایین بودن درک مشکلات برای عدهای خاص و نداشتن مهارتهای لازم چنین واکنشهایی دور از ذهن نیست، از طرفی وجود قوانین و مقرراتی مانند مدیریت شهری و ترافیک و مسائلی ازایندست، طبیعتاً به این مسائل دامن زده شده و بهعنوان عامل فشارزا باعث بروز واکنش از سوی مردم می شود.
نزارع و خشونت در جوامع غیرشهری به شکل دسته جمعی است
بختیاری سعید ادامه داد: اما در زندگی روستایی و غیرشهری شکل نزاع و درگیری فرق میکند و ما شاهد نزاعهای دستهجمعی و درگیریهای قومیتی هستیم که این امر به ریشههای تاریخی اقوام ما برمیگردد.
وی تصریح کرد: به دلیل عدم توافق، کنار نیامدن، منطقی نبودن و استفاده نکردن از فرهنگ گفتمان؛ طبیعی است هر قومی نسبت به قومی دیگر برای اینکه قدرت خود را به نمایش بگذارد و آن را ثابت کند به هر بهانه و دلیلی نزاعی را شروع کند که متأسفانه این نزاعها در گلستان زیاد گزارششده و در این زمینه رتبه دار هم هستیم.
رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره استان گلستان بابیان اینکه با بررسی این نزاع و درگیری ها به همان ریشههای تاریخی که علت وقوع نزاع و درگیری شده اند میرسیم، افزود: با آموزشهای درست بهویژه آموزش سبک گفتمان، احترام متقابل، حذف قوانین دست و پاگیر اجتماعی، آموزشهای لازم به افراد برای مقابله با این موقعیتهای پرتنش می توانیم تاثیر زیادی در کاهش این درگیری ها داشته باشیم.
بختیاری سعید تصریح کرد: در پیشگیری های اولیه، ثانویه و هم زمانی که افراد این نزاع و درگیری را انجام دادهاند ما بهعنوان پیشگیری ثالث به آنها آموزش میدهیم که دوباره رفتارهای غلط را در پیش نگیرند.
وی با اشاره به لزوم ارائه علمی پیشگیری از خشم و کنترل هیجانات در سنین ابتدایی کودکان به آنها، گفت: درواقع در نظام تعلیم و تربیت ما و حتی نظام آموزش
عالی، عمدتا آموزشهای ما بر پایه افزایش «آی کی یو- IQ» و یا حتی هوش شناختی است و کمتر آموزشی درزمینهٔ هیجانات ارائه میشود.رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره استان گلستان اظهار کرد: عمدتاً بچههای ما در هوش هیجانی و یا «ایکیو-EQ» ضعیف هستند و با نگاه به افراد جامعه میبینیم آنها با مسائل منطقی خیلی راحت کنار میآیند اما با سایر مسائلی که مرتبط به هوش هیجانی بوده خیلی راحت کنار نمیآیند.
بختیاری سعید ادامه داد: بهعنوانمثال شاهدیم دانش آموزان ما حتی در سطح دانش آموزان تیزهوش سختترین فرمولها چه فرمولهای ریاضی و یا چه فرمولهای فیزیک را میتوانند بهراحتی حل کنند اما در سادهترین ارتباطات اجتماعی چون با هیجان روبهرو هستند عمدتا نمی توانند به خوبی از پس آن بر بیایند.
وی بابیان اینکه ما باید آموزشهایی به دانش آموزان خود ارائه دهیم که توانایی آنها را در کنترل هیجان بالا ببرد، تصریح کرد: آموزشهایی تحت عنوان مهارت زندگی به دانش آموزان ارائه میشود، اما مشکل در این زمینه منابع و یا سرفصل نیست بلکه مشکل ما آدمهایی هستند که این دانش آموزان را آموزش میدهند.
رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره استان گلستان گفت: طبیعتاً اگر در ارائه آموزشها از افرادی استفاده کنیم که اولاً خودشان در انتقال این مطالب مهارت داشته باشند و به لحاظ شخصیتی افراد آرام، منطقی و ... باشند و هر آنچه را که آموزش میدهند در رفتار خودشان هم متجلی شود قطعاً برای دانش آموزان تأثیرگذاری بیشتری خواهد داشت.
بختیاری سعید تصریح کرد: زمانی که کودکان مخصوصاً در سنین پایه ابتدایی که میتواند بنیادیترین زمان آموزش برای آنها باشد، ببینند معلم هاهرآنچه که خود میگویند عمل میکنند اینها برای دانشآموز الگو تلقی میشوند و اثرات مثبتی دارد اما متأسفانه این درسها را غالباً به افرادی برای ارائه میسپارند که درسی برای ارائه در مدارس ندارند و یا از توانایی کافی برای درس دادن برخوردار نیستند.
وی گفت: پس تا زمانی که خانواده های مابه کلاس های کنکور بیش از کلاس های کنترل خشم و مهارت زندگی اهمیت می دهند باید شاهد بروز اینگونه مشکلات باشیم.
رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره استان گلستان بابیان اینکه باید با یک برنامهریزی دقیق این مسائل را حل کنیم، افزود: نظام تعلیم و تربیت ما نیازمند بازبینی بوده تابتوانند مسائل مربوط به هیجانات را آموزش دهند.
بهترین زمان آموزش مهارت های زندگی سنین ابتدایی است
بختیاری سعید گفت: چون آموزش عالی ماتحت تأثیر نظام تعلیم و تربیت بوده و ما فرزندان خود را از مدرسه به دانشگاه میبریم، پس بهتر است در سنین پایینتر که آموزش پذیری بیشتر است به کودکان خود در سنین پیشدبستانی و دبستانی کنترل هوش هیجانی را یاد دهیم تا وقتی بزرگتر میشوند بتوانند از آموختههای خود بهره کافی را ببرند.
وی تصریح کرد: زمانی که تحقیقات در کشورهای دیگر را بررسی میکنیم متوجه میشویم این کشورها از آموزشهای کنترل هیجان در سنین پایه توفیقات زیادی داشتهاند و این نشان میدهد که اگر ما هم بخواهیم میتوانیم با اصلاح ساختار آموزشی به چنین توفیقاتی در سطح کشور دست پیدا کنیم.
*خبرگزاری مهر