آشنایی با بیماری ویتیلیگو: Vitiligo

اولش، مثل این بود كه چند قطره شیر روی دست‌هایم پاشیده باشد و در همان جاها پوستم سفیدتر شده بود، وقتی كه دكتر رفتم به من گفت: <شما ویتیلیگو گرفته‌اید>! تا به حال چنین اسمی به گوشم نخورده بود. دكتر هم از نگاهم فهمید كه متوجه نشدم! گفت:‌ <همان پیسی است.> تا چند وقت <همان پیسی است>! در گوشم زنگ می‌خورد و بعد از آن هزاران هزار سوال دیگر!

علّت بیماری پیسی شناخته نشده‌است، اما پزشکان چندین نظریه متفاوت مطرح کرده‌اند. یک تئوری این است که افراد پادتنهایی (آنتی‌بادی‌هایی) تولید می‌کنند که ملانوسیت‌های بدن خودشان را تخریب می‌کند. تئوری دیگر این است که ملانوسیتها خود به خود تخریب می‌شوند. درنهایت بعضی افراد گزارش کرده‌اند که یک رخداد منفرد از قبیل آفتاب سوختگی یا فشار روحی باعث بروز پیسی شده‌است ولی مورد اخیر از نظر علمی ثابت نشده‌است.


راه تشخیص بیماری ویتیلیگو
اگر پزشک به بیماری ویتیلیگو در شخص مشکوک شد، از او در مورد تاریخچه بیماری اش سوال می کند . نکات مهم در یک تاریخچه پزشکی، سابقه خانوادگی ویتیلیگو، بثورات، آفتاب سوختگی یا ضربه های پوست در محل ضایعه فعلی حدود 3-2 ماه قبل از شروع فقدان رنگدانه، استرس یا بیماری جسمی و سفید شدن زودرس موها (قبل از 35 سالگی) می باشند. علاوه بر اینها لازم است پزشک بداند که آیا بیمار یا فردی از خانواده اش مبتلا به بیماری اتوایمون بوده اند یا حساسیت شدید نسبت به آفتاب داشته اند یا نه. پزشک بیمار را برای رد کردن بیماری های دیگر معاینه می کند. ممکن است پزشک از محل پوست گرفتار نمونه برداری کند و یا برای بررسی شمارش سلولهای خونی و عملکرد تیروئید، از خون نمونه گیری کند. در برخی بیماران ممکنست معاینه چشم از نظر التهاب برخی قسمتها (Uvitis) توصیه شود. یک تست خون از لحاظ وجود ANA ممکنست انجام شود که به تشخیص وجود دیگر بیماری های اتوایمون کمک کند.
---
درصد افراد مبتلا به پیسی
بیماری تمام نژادها و هر دو جنس را یکسان تحت تأثیر قرار می‌دهد. به‌نظر می‌رسد پیسی در افراد مبتلا به بیماریهای اتوایمیون شایعتر است .
ویتیلیگو، پیسی یا برص یك بیماری پوستی است كه در آن به علت از بین رفتن رنگدانه، ‌لك‌های سفید رنگی بر روی پوست ظاهر می‌شود. از هر ۱۰۰ نفر، یك یا ۲ نفر به این بیماری مبتلا می‌شوند، یعنی تقریبا ۴۰ تا ۵۰ میلیون نفر در دنیا ویتیلیگو دارند. در حدود نیمی از افرادی كه به این بیماری دچار می‌شوند، علائم بیماری را قبل از ۲۰ سالگی نشان می‌دهند و در ۹۵ درصد موارد، افراد قبل از ۴۰ سالگی،‌ علائم را نشان داده‌اند. یعنی اگر سن فردی ا ز۴۰ سال گذشت، احتمال ابتلای او به ویتیلیگو بسیار پائین خواهد بود.
بسیاری از آدم های مشهور دنیا به این بیماری مبتلا ‌هستند و حتی این مسئله را در ظاهر خیلی ازآنها می‌شود به راحتی دید.یكی از معروف‌ترین آنها، مایكل جكسون خواننده مشهور آمریكایی است كه اگرچه با انواع واقسام روش های زیبایی سعی در مخفی كردن بیماری خود داشته و دارد، اما حتی همین حالا‌ هم رد پای <كم رنگ> این بیماری را می‌توان در صورت او دید. لك‌ها ی این بیماری بیشتر از همه در نواحی كه در معرض نور آفتاب هستند مثل دست‌ها، پاها، صورت، لب‌ها و بازوها ایجاد می‌‌شوند ولی سایر نواحی بدن از جمله زیربغل، كشاله ران، اطراف دهان، چشم‌ها و .... هم ممكن است درگیر شوند. مویی كه در نواحی مبتلا به پیسی رشد می‌كند،‌ سفید است و گاهی ممكن است فرد متوجه لك‌های بدون رنگ، حتی در داخل دهان شود.
این بیماریهای اتوایمیون عبارت‌اند از: پرکاری غده تیروئید، نارسایی قشر غده فوق کلیه، آلوپسی آره آتا و آنمی پرنسیوز. پیسی می‌تواند بیماری ارثی باشد یعنی در بین افراد فامیل بروز کند کودکانی که والدینشان مبتلا به این بیماری هستند بیشتر احتمال ابتلا به پیسی دارند. با این حال بیشتر کودکانی که یکی از والدینشان مبتلا به پیسی باشند به بیماری مبتلا نمی‌شوند و بیشتر افراد مبتلا به پیسی سابقه‌ای از این بیماری را در فامیل ندارند.

علائم بیماری پیسی
معمولاً افراد مبتلا به پیسی اول از همه به رنگدانه‌دار شدن (پیگمانتاسیون) به حالت لکه‌های سفید روی پوستشان توجه می‌کنند. این لکه‌ها بیشتر از همه در مناطق در معرض نور از قبیل دستها پاها بازوها، صورت و لبها شایع هستند. دیگر نقاط شایع لکه‌های سفید عبارت‌اند از زیر بغل و کشاله ران، اطراف دهان و چشم، پره‌های بینی، ناف و نواحی تناسلی. پیسی معمولاً به یکی از سه الگوی زیر ظاهر می‌شود: در یک الگو (الگوی کانونی) ناحیه بدون رنگدانه به یک یا تعداد معدودی ناحیه محدود می‌شود. بعضی افراد نواحی بدون رنگدانه را در یک سمت بدن خود دارند (الگوی سگمنتال). اما در بیشتر افراد مبتلا به پیسی نواحی فاقد رنگدانه در قسمت‌های مختلف بدن بوجود می‌آید (الگوی ژنرالیزه). علاوه بر لکه‌های سفید روی پوست، ممکن است افراد مبتلا به برص سفید شدن زودرس موهای سر، ابروها و ریش را داشته باشند. افراد با پوست تیره ممکن است متوجه فقدان رنگ در ناحیه‌ای در داخل دهانشان بشوند.
در برخی افراد لکه‌های فاقد رنگ گسترش نمی‌یابد ولی این اختلال معمولاً پیشرونده‌است و به مرور زمان این لکه‌های سفید به دیگر نواحی بدن گسترش می‌یابند . در بعضی افراد پیسی به آهستگی طی چند سال گسترش می‌یابد و در برخی دیگر انتشار سریعاً رخ می‌دهد . برخی افراد گزارش کرده‌اند که به‌دنبال دوره‌هایی از استرس فیزیکی یا روحی، به تعداد لکه‌های فاقد رنگدانه اضافه شده‌است.


ریشه بیماری
لک وپیس یک بیماری اتوایمیون یا خودایمنی است یعنی بدن به جای آنکه علیه عوامل بیماری زا که به بدن حمله می کنند پادزهر بسازد دچار اشتباه می شود و علیه برخی عوامل در بدن پادزهر می سازد. مثلا اگر علیه رنگدانه پوست پادزهر بسازد، بیماری ویتیلیگو را ایجاد می کند و اگر علیه موهای بدن پادزهر بسازد، باعث ریزش منطقه ای موها می شود و فرد را به بیماری آلوپسی آره آتا مبتلا می کند.
این اتفاق می تواند برای سایر قسمت های بدن هم رخ دهد و متناسب با آن، بیماری های مختلفی ایجاد کند. استرس های عصبی می تواند این حالت را بدتر کند اما نقشی در ایجاد آن ندارد. برای ایجاد بیماری ویتیلیگو یک زمینه ارثی و ژنتیکی لازم است. البته ژن این بیماری غالب نیست یعنی اگر پدر یا مادری به این بیماری مبتلا باشند همه فرزندانشان به آن مبتلا نمی شوند. در تحقیقاتی که روی بیماران ویتیلیگو انجام شده به این نتیجه رسیده اند که بعضی از افراد همخون فرد مبتلا به ویتیلیگو مثل پسردایی، دخترعمه، پسرخاله و... هم ممکن است در برخی قسمت های بدنشان به این بیماری مبتلا شده باشند. به عبارتی، این حالت ژنی است که در بعضی از افراد فامیل بروز می کند.
-

 پرسش از روان شناس
دکتر حسین ابراهیمی مقدم
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی
استرس چگونه بیمارمان می کند؟
نظریه ای در روا ن شناسی وجود دارد به نام «نظریه عضوی یا ارگانی». طبق این نظریه هنگامی که فرد تحت استرس های بیش از اندازه قرار می گیرد، عضو ضعیف بدنش با آن مشکل درگیر می شود. مثلا اگر عضو ضعیف بدن قلب باشد احتمال اینکه فرد دچار مشکلات قلبی شود زیاد است و اگر عضو ضعیف بدن، پوست باشد احتمال اینکه به مشکلات پوستی مبتلا شود افزایش می یابد بنابراین این طور نیست که استرس باعث به وجود آمدن مشکل پوستی شود بلکه فرد زمینه ابتلا را دارد و استرس، بیماری را آغاز می کند و شدت می بخشد. درحالی که اگر استرسی وجود نداشته باشد، قطعا این مشکل عضوی هم به وجود نخواهد آمد؛ مثل فردی که یک ظرف بنزین در دست دارد تا زمانی که جرقه ای وجود نداشته باشد خطر آتش سوزی او را تهدید نخواهد کرد.

استرس نقش جرقه و آتشی را دارد که ظرف بنزین را شعله ور می کند. معمولا کسانی که به شدت نسبت به دنیای پیرامون خود حساس هستند، افراد زودرنج، کسانی که زیاد خودشان را با دیگران مقایسه می کنند و احساس محرومیت ها و ناکامی های زیادی دارند، افرادی که در کانون خانواده شان تعارض های متعددی وجود دارد و در عین حال امید چندانی به آینده ندارند، بیشتر دچار این گونه مشکلات می شوند. حداقل توصیه ای که به این افراد می توان داشت این است که به موهبت های زیادی که در زندگی دارید دقت و توجه بیشتری داشته باشید و آنها را بزرگ نمایی کنید، نسبت به دنیای اطراف خود بی تفاوت نباشید، ارتباط های خوب و مناسب اجتماعی بیشتری برقرار کنید، سعی کنید با فعالیت های اجتماعی به خصوص فعالیت های ورزشی که به صورت گروهی انجام می شود مثل شرکت در یک باشگاه یا تیم ورزشی، روحیه جمع گرایی را در خودتان تقویت کنید زیرا این افراد به خصوص دخترخانم ها عمدتا دچار یک حالت دوری گزینی می شوند که در نهایت مشکلات آنها را تشدید خواهد کرد.
از هر آنچه که اضطراب هایتان را بیشتر می کند دوری کنید و به آنها فکر نکنید چون معمولا یک وسواس فکری هم در رابطه با مشکلات پیش رو ایجاد خواهد شد که خود این وسواس فکری می تواند به حساسیت فرد دامن بزند و آن را شدت ببخشد. از سوی دیگر توکل به خدا و دعاکردن در مورد خود و دیگران را فراموش نکنید که قطعا به شما آرامش خواهد داد. این خواننده عزیز «سلامت» هم با یک برنامه ریزی مناسب و کم کردن استرس تحصیلی و امیدداشتن به توانمندی های خود، می تواند بر استرس ناشی از کنکور هم غلبه کند.
-
پرسش از متخصص پوست
درمان لک و پیس چیست؟
دکتر ناصر عمادی عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران

این افراد به لک وپیس یا ویتیلیگو به معنای ضعیف شدن یا از بین رفتن رنگدانه های پوست و در نتیجه سفید شدن پوست در همان منطقه مبتلا هستند. علت این بیماری، بیشتر ژنتیکی است اما عواملی این بیماری را تشدید می کنند پس در قدم اول درمان، باید ضمن استفاده از محلول های موضعی روش هایی را به کار ببریم که کمک کند بیماری تثبیت نشود. مثلا اگر ضربه ای به پوست افراد مبتلا به ویتیلیگو وارد شود یا با آب، روغن یا هر ماده یا وسیله داغی دچار سوختگی شوند پوستشان بلافاصله در همان نقطه سفید می شود. به همین دلیل این بیماران باید مراقب پوستشان باشند تا آسیب نبینند و دچار ضایعه های جدید نشوند.
قدم دوم درمان، استفاده از نوردرمانی است. گاهی اوقات بیماران اذعان می کنند که از داروها و محلول های موضعی استفاده کرده اند اما مصرف آنها موثر نبوده است. برای درمان این افراد، می توان از نوردرمانی بهره گرفت. در این روش، هفته ای ۲ تا ۳ بار نورمصنوعی به پوست بیمار تابیده می شود تا آن را وادار به ساختن رنگدانه کند.

پرسش از متخصص پوست
دکتر حسین طباطبایی استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران
علل و راه حل لک وپیس چیست؟
خیلی از افراد کنکور می دهند، خیلی ها استرس دارند، خیلی ها مشکل اعصاب و روان پیدا می کنند ولی همه آنها دچار بیماری لک وپیس نمی شوند. بیماری این خانم به فارسی لک وپیس، به عربی برص و در پزشکی ویتیلیگو نام دارد. لک وپیس، یک بیماری پوستی است که می تواند در هر سنی از کودکی تا پیری ظاهر شود. بیماری این خانم هم از کودکی ظاهر شده است. هر چه بیماری از سن پایین تری شروع شود بدتر است و به درمان سخت تر جواب می دهد. حدود ۱ تا ۲ درصد مردم در دنیا به این بیماری مبتلا می شوند. بیماری برص یا لک وپیس عامل میکروبی ندارد بنابراین باعث سرایت به دیگران نمی شود و هیچ ارتباطی هم به تغذیه و رعایت بهداشت و مسائل اینچنینی ندارد.
-

راهکارهای درمانی
  لک وپیس یک بیماری سخت درمان و در عین حال، بی خطر است و بیماران را بیشتر از نظر ظاهر آزار می دهد. استفاده از کرم های کورتون دار مانند کلوبتازول که در کرم ساختنی از آن استفاده شده یا آمپول های کورتونی که در گذشته برای این خانم تزریق شده می توانند به طور موقت روی دفاع بدن تاثیر بگذارند و پادزهرهایی را که به اشتباه ساخته می شود، خنثی کنند در نتیجه فرد احساس می کند بهتر شده ولی بعد از آنکه اثر داروها از بین می رود، گاهی مجددا قضیه خودایمنی بدن برمی گردد.
گاهی اوقات که زمان آن مشخص نیست به همان دلیلی که خودایمنی اتفاق می افتد یک تنظیم ایمنی پیش می آید و بیماری خودبه خود و بدون استفاده از هیچ دارویی بهبود پیدا می کند. این بیماری می تواند با درمان هایی که در حال حاضر موجود است و به خصوص با داروی کوبا کنترل شود.
داروی کوبا، ترکیبی از متوکسالن و آفتاب است به این شکل که داروی متوکسالن به قسمت های سفید شده پوست زده می شود و سپس فرد در معرض آفتاب طبیعی یا در دستگاهی که آفتاب مصنوعی می سازد، قرار می گیرد. این کار پوست را تحریک می کند تا رنگدانه بسازد. هر چه قطر ضایعه کوچک تر باشد بهتر درمان می شود ولی هر چه قطر ضایعه وسیع تر باشد درمان آن مشکل تر خواهد بود. اگر بیمار با شروع بیماری و در ۳ ۲ ماه اول به پزشک مراجعه کند بهتر درمان می شود زیرا سلول رنگساز پوست، کاملا از بین نرفته است اما اگر لک وپیس قدیمی و مربوط به سال های گذشته باشد به دلیل مرگ سلول های رنگساز، درمان سخت تری دارد.
در این صورت می توان از پوست سالم اطراف منطقه سفید شده یا مناطقی که مو دارد استفاده کرد. به این شکل که وقتی روی منطقه سفیدشده دارو زده می شود، حاشیه بین پوست سالم و پوست سفید شده، رنگ اضافه می سازد و به نظر می رسد حاشیه ها تیره شده اند. این رنگ اضافه به تدریج به منطقه سفید وارد می شود و رنگ پوست را طبیعی تر می کند. در مناطقی هم که مو وجود دارد با کمک دارو از رنگدانه مو کمک می گیریم تا بتواند پوست سفید شده همان قسمت را ترمیم کند.
-

قسمت هایی از پوست بدن مثل مچ دست، نوک انگشتان دست و پا، ناحیه تناسلی، نوک بینی و دور چشم ها به هیچ وجه به درمان جواب نمی دهند. این قسمت ها عمدتا انتهاهای بدن هستند و عروق در این قسمت ها تمام می شود و چون قسمت سفید شده کاملا در انتها قرار گرفته است درمان آن بسیار مشکل است. با این حال همین قسمت ها هم اگر هر چه زودتر درمان شوند بهتر است. به بیماران توصیه می کنم به پزشک متخصص پوست مراجعه کنند و از پزشک فرم بیماری و اینکه آیا به درمان جواب می دهد یا خیر را بپرسند. گاهی اوقات ما به بیمارانمان دارو می دهیم تا بیماری را کنترل و از گسترش آن جلوگیری کند، بنابراین بیماران باید مدام تحت نظر پزشکشان باشند و از داروها استفاده کنند. در مواردی دیده شده که لک وپیس با یک بیماری داخلی همراه بوده است. مثلا لک وپیس می تواند در افرادی که به کم کاری تیرویید یا هر بیماری خودایمنی دیگر مبتلا هستند هم ظاهر شود، بنابراین درمان کم کاری تیرویید یا سایر بیماری های خودایمنی می تواند در درمان لک وپیس هم موثر باشد.
-
روشهای درمانی بیماری ویتیلیگو
هدف از درمان ویتیلیگو بازگرداندن عملکرد پوست و بهبود بخشیدن به ظاهر بیمار می باشد . درمان ویتیلیگو زمان طولانی می طلبد (6 الی 18 ماه). درمان انتخابی بستگی به تعداد لکه های سفید و نحوه توزیع آنها روی بدن و نیز انتخاب بیمار دارد. بیماران به اشکال مختلف به درمان پاسخ می دهند و یک درمان معین برای تمامی بیماران توصیه نمی شود. انتخابهای درمانی متداول ویتیلیگو شامل درمان طبی، جراحی و درمانهای کمکی می باشند.

درمانهای طبی :
1)درمان با استروئید موضعی: استروئید موضعی می تواند در برگرداندن رنگ به لکه های سفید کمک کند، بخصوص اگر در مراحل اولیه بیماری شروع شود. درمان باید دست کم تا سه ماه ادامه یابد تا نتیجه دیده شود. این روش ساده ترین و کم عارضه ترین شیوه درمانی می باشد، اما اثر بخشی آن به اندازه روشهای طبی دیگر نمی باشد.
2)پسورالن فتوکموتراپی: احتمالاٌ سودمندترین روش درمانی ویتیلیگو می باشد. اما وقت گیر است و باید مراقبت کافی برای جلوگیری از ایجاد عوارض که گاهی شدید هم هست ، به عمل آید. پسورالن یا بصورت موضعی روی پوست قرار می گیرد یا از طریق خوراکی مصرف می گردد و سپس بیمار در مدت زمان معینی در معرض اشعه UV-A قرار می گیرد.
درمان موضعی برای افرادی که تعداد لکه های سفیدشان کم است (کمتر از 20% سطح بدن)، همچنین افراد زیر 2 سال و افرادی که لکه های محدود و مشخص دارند به کار می رود. درمان خوراکی برای مواردی که بیش از 20% سطح بدن درگیر باشد یا افرادی که به درمان موضعی پسورالن پاسخ نمی دهند، بکار می رود.

3)دپیگمنیشن: عبارت است از بی رنگ کردن باقیمانده پوست بدن تا تا با لکه های سفید همرنگ شود. این روش برای افرادی که بیش از 50% سطح بدنشان درگیر باشد بهترین انتخاب است، اما شخصی که به این روش درمان می شود برای همیشه بطور غیر طبیعی نسبت به نور حساس خواهد بود.

روشهای جراحی:
 تمام روشهای جراحی روشهای تجربی هستند، چون اثربخشی و عوارض جانبی آنها بطور کامل مشخص نشده است. 1)پیوند پوست بدن خود فرد.
2)پیوند پوست با استفاده از ایجاد تاول.
3)میکروپیگمانتاسیون (خالکوبی _ Tattoing) : کاشتن رنگدانه در پوست. 4)پیوند ملانوسیتهای کشت داده شده خود فرد.

درمانهای کمکی:
  1)ضد آفتاب ها: افراد مبتلا به ویتیلیگو خصوصا آنهایی که پوست روشن دارند باید از یک ضد آفتاب مناسب استفاده کنند تا آنها را از اشعه ماوراء بنفش خورشید محافظت کند. بعلاوه ضد آفتاب پوست را از آفتاب سوختگی محافظت می کند و باعث کمتر شدن اختلاف رنگ بین پوست سالم و لکه سفید می گردد .
2)مواد آرایشی: برای افرادی که لکه های ویتیلیگو محدود به نواحی باز بدن باشد، مفید است .
--- -
در ایران:

از آنجا که مشکل اصلی بیماران ویتیلیگو، ناکارآمد بودن سلول‌های ملانوسیت است، محققان پژوهشگاه رویان موفق به درمان بیماری ویتیلیگو با پیوند خودی (اتولوگ) سلول‌های ملانوسیت که یک روش سلول درمانی محسوب می‌شود، شدند. در این شیوه درمانی، ابتدا سلول‌های ملانوسیت از بیوپسی‌های بدست آمده از نواحی سالم پوست آن دسته از بیماران مبتلا به ویتیلیگو که پاسخ قابل قبولی برای درمان‌های متداول نداده‌اند به روش آنزیمی تحت شرایط کاملاً استریل جدا و به صورت داخل اپیدرمی تزریق می‌گردد. نتایج این شیوه درمانی جدید روی مبتلایان به لك و پیس كاملاً بی خطر و بسیار رضایت بخش بوده است. نحوه درمان
--

از دیدگاه طب سنتی این مشکل در نتیجه اختلالات کبدی به وجود می آید که در نتیجه نامناسب بودن مصرف خوراکی ها و همچنین شرایط روحی و جسمی فرد است. دلیل ایجاد این مشکل مصرف خوراکیهای نامناسب به ویژه مصرف برخی مواد غذایی به صورتی که با هم استفاده شود مانند : ماست و آبلیمو ، ماست و سرکه و استفاده بیش از حد از موادغذایی با طبیعت سرد که باعث اسیدی شدن PH بدن می شوند. توجه داشته باشید کهPH بدن در حالت طبیعی باید عدد 3/7 باشد حال اگر این عدد کمتر از 7 باشد یعنی فرد تمایل به مصرف مواد غذایی با طبع سرد داشته و اگر این عدد بالاتر باشد یعنی مصرف مواد غذایی با طبع گرم بیشتر بوده است. افراط در هر دو زیان بار است البته حالت اسیدی بدن را دجار مشکلات اتوایمیون می کند که در این حالت بدن بر علیه خود انقلاب کرده و گاهی به خود حمله می کند و فرد را دچار مشکلات بسیاری می کند که در این مقاله جای صحبت در مورد این موارد نیست. پس تا اینجا متوجه شدیم که یکی از دلایل مصرف خوراکی ها و بر هم خوردن تعادل شیمیایی بدن است.

•در ابتدا فرد با رنگ باختن پوست و تمایل رنگ پوست به رنگی روشن تر از رنگ قبلی متوجه شروع این بیماری می شوند، شیوع این لکه ها در نقاطی که بیشتر در معرض نور است آغاز و از همین نقاط بیشتر شده و پیشروی می کند.علتی که به طور قطع در به وچود آمدن و پیشروی این مشکل دخالت دارد شدت و زمان استرسی است که فرد به همراه وضعیت نامناسب غذایی داشته است.
-
ابتدا توصیه می کنم به استفاده از آش سلامتی جهت پاکسازی بدن که به طور کامل توضیح داده شده و پس از آن انتخاب و استفاده از روشهای درمانی که در ذیل اشاره خواهد شد.

روش اول
•دوری از نور آقتاب و استفاده از سایبان برای صورت و دستکش برای دستها به صورتی که دستها با و صورت با نور مستقیم آفتاب ارتباط نداشته باشند.
•شستشوی پوست با آب سرد مخصوصاً در فصل تابستان و استفاده از صابونهایی مانند صابون های گلیسرینه .

روش دوم
•میل کردن دم کرده غازیاقی به صورت روزانه دو بار و همچنین به صورت پخته شده با برنج به عنوان سبزی پلو.
•در صورتی که دسترسی به غازیاقی تازه دارید مقداری غازیاقی را کوبیده و با دانه خشخاش آسیاب شده به صورت خمیر شبها روی لکه ها قرار داده و روز بعد شستشو دهید.
•گل خطمی بزرگ(خطمی سفید) را به مقدار لازم آسیاب کرده و به همراه مقداری (به نسبت یک سوم) جوش شیرین مخلوط و با آب به صورت خمیر روی قسمتهای سفید قرار داده و پس از گذشت 1 الی 3 ساعت بشویید. روش سوم برگ کلم پیچ را به مدت 10 روز در سرکه انگور خیس کرده و بر روی محل لکه های سفید بگذارید این عمل را هر شب موقع خواب انجام و روی آن را ببندید و صبح روز بعد شستشو کنید.

روش چهارم
مقدار 50 گرم سیاه دانه آسیاب شده را با 250 گرم عسل مخلوط و روزانه یک قاشق چایخوری میل کنید. همچنین مصرف جوانه گندم به صورت روزانه به دلیل دارا بودن ویتامین های گروه B و ویتامین E در روند بهبود بسیار موثر خواهد بود.

نکات مهم

• اجرای دستور آش سلامتی باید قبل از شروع درمان با روش های ذکر شده باشد.
•دستورات گفته شده را تا بهبودی کامل انجام دهید.