آسيب شناسي رفتاري سوگواري

  حلول ماه محرم آثار غم در چهره و دل شيعيان هويدا گشته و نماد عزاداري و تعزيه بر بهترين فرزند آدم در اين ماه علاوه بر الگوي رفتاري براي همه انسان هاي آزاده، مدرسه بازآموزي در شهامت، انسانيت، صداقت و خلوص در بندگي خداست. بيش از هزار سال است که شيعيان در ماه محرم با شکل ها و مراسم مختلف اقدام به عزاداري مي کنند و راز ماندگاري مراسم عزاداري در خلوص و صداقت عاشقان امام حسين (ع) است و چه زيبا فرمود بنيانگذار انقلاب اسلامي که "اين محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته است." در روند تاريخ هر جا که استبداد و ستم عرصه را بر انسان ها تنگ کرده، استمداد از نام و مرام امام حسين (ع) باعث شکستن زنجيرهاي بندگي و ستم گرديده و خواهد گرديد. متاسفانه بعضي اقدامات از سوي دوستان و طرح هايي که از سوي دشمنان تشيع به سوي واقعيت ها هدايت مي شوند موجب ارزيابي هاي نادرست از اين مراسم عاشقانه مي شود. شيعيان در سراسر جهان با عشق حسين و به ياد مصيبت هاي جانسوز اين بزرگوار و ظلم هايي که در حق او و خاندان و اصحابش روا داشته شد، عاشقانه گريه سر مي دهند تا با اشک و ناله به نداي "هل من ناصر ينصرني" پاسخ گويند. شايسته و بجاست که با توجه بيشتر و عميق تر به اجراي مراسم اصيل و پرهيز از پاره اي خرافات، به دشمنان و کژانديشان اجازه ندهيم که به اهداف خود برسند. در اين زمينه توجه به ابعاد زير شايسته است:
1- در پاره اي از اوقات ملاحظه مي شود اشعار و نوحه هاي مورد استفاده در شان عظمت امام حسين(ع) و ياران وفادارش نبوده يا اين که با آهنگ و ريتم هاي غيرمتعارف اجرا مي شود. اين در حالي است که اصالت نوحه سرايي و خلوص مداحي براي شهداي کربلا راز ماندگاري عاشوراست. پس بهتر است از به کار بردن اشعار و جملاتي که باعث اهانت به شان آسماني خون خدا مي شود جدا خودداري صورت گيرد. مظلوميت اين بزرگوار بيش از تشنگي در روز عاشورا، در اخلاص ايشان هويداست.
2- تصاوير و عکس هايي که اغلب هيچگونه شباهتي با اين بزرگواران نداشته و در پاره اي از اوقات توسط دشمنان به جهت تضعيف باورهاي ديني نسل جوان منتشر مي شوند نبايد در تکايا و مراکز عزاداري مورد استفاده قرار گيرند.
3- محرم ماه عزاداري براي پدر بشريت و آبروي خلقت است. بنابراين دختران و پسران بايد به احترام ميليون ها سوگوار دقت لازم را در پوشش، آرايش و پيرايش خود لحاظ نموده و بدانند که انجام دادن اقدامات غيراخلاقي در حضور مصيبت زدگان محرم نشانه ضعف فرهنگ و تربيت افرادي است که چنين اقداماتي را انجام مي دهند بنابراين براي همدردي با عزاداران، اخلاق اجتماعي را رعايت کنند.
4- شب هاي محرم بهترين فرصت براي آشنا کردن جوانان و نوجوانان با مفاهيم عالي اسلامي و حسيني است. از اين فرصت هاي مناسب در کنار عزاداري و سينه زني بايد حداکثر استفاده صورت بگيرد و در مراکز عزاداري روحانيون محترم به بيان فلسفه قيام امام حسين(ع) و ابعاد الهي آن پرداخته و درس آزادگي، انسانيت و وفاداري و صداقت را به فرزندان اين جامعه بياموزند.
5-  در پاره اي اوقات ملاحظه مي شود که خودروهاي امدادي مانند آمبولانس ها، آتش نشاني ها و خودروهاي حامل بيماران در ترافيک مانده و سلامت و زندگي بعضي افراد به مخاطره مي افتد; از اين رو حرکت در مسيرهاي منظم و باز گذاشتن راه حرکت براي خودروها مي تواند الگوي رفتار اجتماعي مناسب از سوي عزاداران باشد.  
6-  در خاتمه نيز بايد گفت رعايت حال بيماران و سالمندان که در همسايگي مراکز عزاداري هستند موجب رضاي خداوند و خشنودي شهداي محرم مي شود بنابراين ساعات عزاداري بايد معين باشد. نظم و دقت، هوشياري و صبر حسيني جوانان اعم از دختران و پسران در اين روزهاي عزيز مکتب آموزش  اخلاق عاشورايي به نوجوانان و کودکان خواهد بود.   نويسنده : مجيد ابهري
رفتارشناس و آسيب شناس اجتماعي