نگراني والدين از اجراي نظام جديد آموزشي و وعده‌هاي مسئولان
آموزش و پرورش با وجود برخي مخالفت ها «تغيير نظام آموزشي» را کليد زد و ثبت نام دانش آموزان در پايه ششم ابتدايي را براي سال تحصيلي جديد آغاز کرد. به گفته وزير آموزش و پرورش ۶۰ هزار کلاس درس و ۶۰ هزار معلم پايه ششم ابتدايي تامين و همه کتاب‌هاي تازه تاليف پايه دوم و ششم چاپ و آماده شده است.«حميدرضا حاجي بابايي» از آموزش ۱۲۰ هزار معلم براي پايه هاي جديد ابتدايي و چاپ ۱۲ ميليون جلد کتاب خبر داده است.
با وجود آن که پس از حرف و حديث هاي فراوان اصلاح نظام آموزشي و استقرار نظام ۳-۳-۶ وارد مرحله اجرا شده است ولي همچنان برخي صاحب نظران، کارشناسان و نمايندگان مجلس شوراي اسلامي اجراي اين طرح را شتاب زده اعلام مي کنند و نگران پيامدهاي آن هستند. خانواده ها نيز نگران پيامدهاي اجراي اين طرح بدون تامين زيرساخت هاي لازم در سال جاري هستند.
تحول بنيادين
دکتر «جواد هروي» نايب رئيس کميسيون آموزش و تحقيقات مجلس معتقد است که اجراي طرح ۳-۳-۶ براي سال تحصيلي جديد اقدام شتاب زده اي است که وزير آموزش و پرورش بايد تمامي پيامدهاي بعدي آن را خود برعهده بگيرد. نماينده مردم قاينات در گفت وگو با خبرگزاري مهر مي افزايد: مجلس به تحول بنيادين در نظام آموزشي و سيستم آموزش و پرورش با مطالعات کامل و فراهم آوردن زيرساخت هاي لازم براي تحول اعتقاد دارد اما هم اکنون اين تغييرات به صورت شتابزده در آموزش و پرورش در حال اجراست.
اين عضو خانه ملت تاکيد مي کند حال که آموزش و پرورش اجراي طرح تحول بنيادين را در دستور کار خود قرار داده است بايد با تمام قوا و به صورت سنجيده گام نخست را اجرايي کند تا دانش آموزان و خانواده ها دچار سردرگمي و ابهام نشوند. با اين حال در حالي که کمتر از ۲ ماه تا آغاز سال تحصيلي جديد باقي مانده است هنوز هم زمزمه هايي درباره احتمال توقف اجراي تغيير نظام آموزشي به گوش مي رسد.
دي ماه پارسال بود که به دنبال اعلام وزير آموزش و پرورش مبني بر تغيير ساختار نظام آموزشي از سال تحصيلي آينده، علي عباس پور تهراني فرد، رئيس کميسيون آموزش و تحقيقات مجلس واکنش نشان داد و تغيير نظام آموزشي را خودسرانه دانست. او ادعا کرده بود تغيير ساختار نظام آموزشي به ۳-۳-۶ هنوز در شوراي عالي انقلاب فرهنگي مصوب نشده و مجلس هم بايد درباره آن تصميم بگيرد.
نگراني خانواده ها
«الهامي» ولي يک دانش آموز پايه ششم ابتدايي در تهران مي گويد: در سال هاي اخير برخي تغييرات در کتاب ها و نحوه تدريس معلمان و حتي حذف نمره در برخي پايه هاي دبستان موجب سرگرداني خانواده ها شده و هنوز با اين روش ها کنار نيامده ايم که کتاب هاي دانش آموزان در پايه اول و ششم کلا تغيير کرده و بايد با نحوه تدريس جديد در اين پايه ها هم آشنا شويم.
وي مهم ترين دغدغه اولياي دانش آموزان در اجراي طرح تحول بنيادين نظام آموزشي را فراهم نشدن زيرساخت ها مي داند و مي گويد: هنوز کلاس مورد نياز در مدرسه اي که فرزندم را ثبت نام کرده ام مشخص نشده است و معلمان آن ها هم در حال طي دوره آموزشي هستند.
مادر يک دانش آموز مشهدي نيز به ما مي گويد: نظام جديد آموزشي ۳-۳-۶ هنوز براي خيلي از خانواده ها روشن نشده است و ما نگران عواقب اجراي شتابزده آن هستيم. او مي افزايد: شنيده ايم در حالي که زيرساخت هاي طرح فراهم نيست وزير آموزش و پرورش اصرار دارد قبل از اتمام دوره دولت دهم آن را عملياتي کند تا در دولت هاي بعدي قابل لغو يا تغيير نباشد و دود اين کار به چشم فرزندان ما خواهد رفت که بايد دروس جديد و کتاب هاي تازه را با معلمان بدون تجربه در اين دروس سپري کنند.
در کنار دغدغه والدين و اولياي دانش آموزان، کارشناسان هم نگران اين تغيير شتابزده هستند.
«احمد حج فروش» معتقد است اين روزها با شتاب غيرقابل توجيه عبور از برنامه ريزي آموزشي و درسي پايه اول دبستان، ناگهان به پايه ششم جهش کرده و سرنوشت بيش از ۴ ميليون کودک در پايه هاي اول، دوم و ششم دبستان نامعلوم است.
به گفته وي، خالي ماندن ۴۰ هزار کلاس درس در دوره راهنمايي، بيکار شدن بيش از ۵۰ دبير دوره راهنمايي در کنار اعلام نياز به حدود ۶۰ هزار آموزگار پايه ششم ابتدايي و تغيير استانداردهاي فضاي آموزشي بيش از ۵۷ هزار آموزشگاه تبعات اين اقدام است.
اين پژوهشگر آموزش و پرورش، نگراني خانواده ها را به حق مي داند و مي افزايد: مسئولان وزارت آموزش و پرورش هم نگران تبعات اين اقدام هستند ولي براي عملياتي کردن تحول در نظام آموزشي چاره اي جز آرام کردن خانواده ها ندارند.
حذف دوره پيش دبستاني در برخي مدارس به دليل کمبود کلاس و حذف مهد قرآن ها نيز از حرف و حديث هاي ديگري است که موجب نگراني اولياي دانش آموزان شده است.
جزئيات طرح
اگرچه بارها درباره جزئيات نظام جديد آموزشي کشور اطلاع رساني شده است، اما بد نيست بدانيم که نظام ۳-۳-۶ نظامي جديد در فضاي آموزشي کشور است که آينده آن ۴ دوره ۳ساله شامل ۳ سال اول ابتدايي، ۳ سال دوم ابتدايي، ۳ سال اول متوسطه و ۳ سال دوم متوسطه است. بر اساس اين طرح در سال تحصيلي جديد (۹۲-۹۱) دانش آموزان کلاس پنجم به کلاس ششم ابتدايي خواهند رفت. در اين طرح به مرور با پيشرفت هر پايه طرح در سال بعدي تسري يافته و تمام پايه ها مشمول آن خواهند شد.
«ابراهيم سحرخيز» معاون آموزش متوسطه وزير آموزش و پرورش در گفت وگو با خراسان مي گويد:دوره راهنمايي از سال تحصيلي جديد هيچ تغييري نخواهد کرد و تنها به دليل اين که دانش آموزان وارد پايه ششم ابتدايي مي شوند ورودي جديدي در پايه اول راهنمايي وجود ندارد و اين پايه تشکيل نخواهد شد.
اما مهم ترين دغدغه ها با توجه به سرعت اجراي اين طرح برخي کمبودها و محدوديت ها در آموزش و پرورش است.
اصفهان مشکل‌دارترين استان در تامين معلم
«سيدمجيد عامليان» مديرکل آموزش و پرورش استان اصفهان در اين باره مي گويد: در سال تحصيلي جديد استان اصفهان ۲هزار و ۲۱۹ کلاس در پايه ششم ابتدايي خواهد داشت و ۳ هزار معلم نياز داريم که يکي از دغدغه هاي اصلي ما تامين معلم در پايه ششم ابتدايي است و تامين نيروي انساني در استان اصفهان بسيار مشکل و شايد سخت ترين و مشکل دارترين استان ها در تامين معلم در کشور هستيم.
او مي گويد: با توجه به اين که در سال هاي گذشته در دوره ابتدايي کمبود نيرو داشته ايم، نظام آموزشي ۳-۳-۶ در واقع به مشکلات قبلي ما در اين راستا اضافه مي کند و اولين راه براي تامين معلم موردنياز استفاده از معلمان دوره اول راهنمايي است که به دليل حذف موقت آن در سال تحصيلي آينده مازاد مي شوند و استفاده از فارغ التحصيلان تربيت معلم، سرباز معلم ها، نيروهاي نهضت سوادآموزي، نيروهاي حق التدريسي و انتقالي از ساير استان ها نيز از راه هاي ديگر و پيشنهادي ما براي تامين نيروي انساني مورد نياز در پايه ششم ابتدايي است. وي مدعي است در استان اصفهان کمبود کلاس براي اين دوره نخواهيم داشت و در عين حال چگونگي تامين کلاس هاي موردنياز را استفاده از فضاي مازاد دوران راهنمايي، انتقال کلاس هاي پيش دبستاني، تغيير کاربري در برخي فضاهاي آموزشي و ساخت حداقل يک کلاس در مدارسي که امکانش وجود دارد، اعلام مي کند.
کمبودها در خراسان جنوبي
در برخي شهرستان هاي خراسان جنوبي نيز کمبود کلاس و نيروي انساني براي اجراي طرح ۳-۳-۶ مشهود است. معاون آموزشي و نوآوري مديريت آموزش و پرورش نهبندان گفته است با وجود آن که برنامه ريزي براي اجراي طرح از آذرماه پارسال آغاز شد ولي هنوز اقدام عملي براي رفع مشکل کمبود کلاس در مدارس ابتدايي شهرستان انجام نشده است. وي از کمبود ۳۷ نفر معلم در اجراي اين طرح خبر داده و گفته است اين مشکل بايد با جذب نيروهاي ابتدايي شاغل در مدارس راهنمايي و کارشناسان ابتدايي شاغل در مديريت آموزش و پرورش شهرستان رفع شود.
کمبود کلاس در اردبيل و جيرفت
«احمد محمودزاده» مديرکل آموزش و پرورش استان اردبيل نيز يکي از مشکلات اساسي راه اندازي پايه ششم ابتدايي را کمبود فضاهاي آموزشي در استان اعلام کرد و گفت: براي راه اندازي پايه ششم ابتدايي با يک درصد افزايش دانش آموز از پايه پنجم به ششم به ۸۲۱ کلاس درس نياز داريم که ۶۸۶ کلاس از محل مديريت فضاي موجود تأمين شده است. به گفته او نيمي از کمبود کلاس ها در شهر اردبيل بوده و اقداماتي از جمله اتمام احداث ۱۳۵ کلاس تا مهرماه در دستور کار است. وي يادآور شد در جذب نيروي انساني براي اين تعداد کلاس هيچ مشکلي نداريم و با سازماندهي نيروي انساني، نقل و انتقالات و انجام کارهاي ارزشمند تخصصي سازي، بومي گزيني و تقويت آموزش و مهارت معلمان تأمين نيروي انساني به شکل مطلوبي اتفاق مي افتد. رئيس آموزش و پرورش شهرستان جيرفت نيز خبر مي دهد با توجه به افزايش يک پايه به دوران ابتدايي، مشکل کمبود کلاس وجود دارد که تلاش مي کنيم آن را تا زمان آغاز سال تحصيلي رفع کنيم.
وي جابه جايي مدارس، ساخت کلاس جديد، استفاده از مدارس راهنمايي و در صورت نياز استفاده از کانکس را راه هاي جبران اين کمبودها اعلام کرد.
کمبود ۱۲۰۰ کلاس در خراسان رضوي
در حالي که کمتر از ۳ ماه تا آغاز سال تحصيلي جديد فرصت باقي مانده است تغيير و تحولاتي که بايد بر اساس سند تحول بنيادين آموزش و پرورش در ساختار مدارس و نظام آموزشي به وجود آيد شرايطي را ايجاد کرده است که استاني مانند خراسان رضوي با کمبود يک هزار و ۲۰۰ کلاس درس مواجه شده است، کمبودي که ۷۰۰ کلاس آن مربوط به شهر مشهد است.
«محمدتقي فخريان» مديرکل آموزش و پرورش خراسان رضوي در اين باره مي گويد: براي آغاز سال تحصيلي جديد با کمبود يک هزار و ۲۰۰ کلاس درس در استان مواجه هستيم و سازمان نوسازي مدارس استان اعلام کرده است که تعدادي از اين کلاس ها را تأمين مي کند و ما نيز در صدد هستيم تا با تغيير و بازسازي برخي فضاهايي که در مدارس وجود دارد از ميزان مشکلات بکاهيم، اما نکته اي که وجود دارد اين است که حدود ۱۲۰ کلاس درس در شهر مشهد بايد با کمک دستگاه ها و ادارات دولتي تأمين شود.
به نظر مي رسد معضل کمبود فضاي آموزشي در مشهد جدي تر است چرا که «موحديان» فرماندار اين کلان شهر در جلسه شوراي اداري با اشاره به اجراي نظام ۳-۳-۶ و کمبود کلاس از تمامي ادارات خواسته است ساختمان هاي خالي و بدون استفاده خود را براي جبران کمبود کلاس هاي درس تحويل دهند.
با اين حال «پيشنماز» معاون پژوهش، برنامه ريزي و نيروي انساني اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوي به ما مي گويد: مشکل خاصي براي اجراي نظام جديد آموزشي در استان و شهر مشهد نداريم و کمبود کلاس ها را با همکاري اداره کل نوسازي مدارس رفع مي کنيم. او درباره اظهارات فرماندار مشهد مي گويد: شايد منظور فرماندار ساختمان هاي آموزشي بوده که در اختيار برخي ادارات و نهادهاست و با عنايت به اين که با افزوده شدن يک پايه به دوره ابتدايي امسال ما مشکل کمبود فضاي آموزشي داريم حتما اين قبيل ساختمان ها بايد در اختيارمان قرار گيرد.
کلاس هاي ۴۰-۵۰ نفري
به نظر مي رسد با برنامه وزارت آموزش و پرورش براي انتقال تمامي کلاس ها به نوبت صبح و يک نوبته کردن مدارس مشکل کمبود فضاي آموزشي و تراکم کلاس هاي درسي در بسياري از نقاط کشور به صورت جدي مشهود باشد. «غلامرضا نوري» نماينده مردم بستان آباد در مجلس مدعي است موضوع انتقال نوبت دوم مدارس به صبح و تراکم ۴۰-۵۰ نفري دانش آموزان در يک کلاس موجب افت تحصيلي مي شود.
به گزارش ايسنا وي افزود: گسيل نيروها به مقطع ابتدايي و اضافه شدن پايه ششم به مقطع ابتدايي نگراني عدم کارايي را تقويت مي کند و اگر مشکلات موجود اصلاح و رفع نشود قطعا به اهداف عاليه خود نخواهيم رسيد.
به نظر مي رسد مسئولان وزارت آموزش و پرورش به طور جد دست به کار شده اند تا نظام جديد آموزشي را بدون کم ترين چالش از اول مهرماه امسال اجرايي کنند.
«ابراهيم سحرخيز» معاون آموزش متوسطه وزير آموزش و پرورش در اين باره به خراسان مي گويد: اجراي قانون تغيير نظام آموزشي اصلا نگران کننده نيست و هر سال تحصيلي ۲ پايه نظام آموزشي تغيير مي کند که از سال تحصيلي ۹۲-۹۱ پايه ششم ايجاد و پايه دوم ابتدايي هم با تغيير کتب درسي و محتوا متحول مي شود.
وي با اشاره به اين که ۱۲۰هزار معلم براي ۲پايه دوم و ششم ابتدايي که کتاب هاي آن جديد التأليف است آموزش هاي لازم را فرامي گيرند اظهار مي دارد: مدرسان منتخب از مناطق کشور در تهران آموزش هاي لازم را فراگرفته اند و با پايان دوره وحضور در مناطق و شهرستان هاي مختلف جامعه هدف يعني معلمان کلاس هاي دوم و ششم را براساس محتواي کتب درسي جديد آموزش خواهند داد. معاون وزير آموزش و پرورش درباره کمبود معلمان در اين طرح مي گويد: خوشبختانه ۷۵۰ستاد اجرايي طرح در شهرستان هاي مختلف کشور فعال هستند و تا پايان تيرماه بحث مربوط به تامين نيروي انساني و سازماندهي معلمان را پي گيري مي کنند و تلاش هاي خوبي هم انجام شده و اميدواريم مشکل خاصي را در اول مهرماه نداشته باشيم. در زمينه فضاي آموزشي و کلاس ها هم اين ستاد کار شناسايي و بررسي کمبودها را در هر منطقه و مدرسه انجام مي دهد و تدابيري اتخاذ شده که در اين مورد هم اوليا و مربيان دغدغه اي نخواهند داشت.
«سحرخيز» با يادآوري اين نکته که امروز و فرداکردن براي اجراي قانون تغيير نظام آموزشي به صلاح کشورمان نيست مي افزايد: ثبت نام دانش آموزان پايه ششم ابتدايي ادامه دارد و به اميد خدا اول مهرماه شاهد فعاليت ۶۰هزار کلاس ششم ابتدايي در سراسر کشور خواهيم بود.
کمبود کلاس نداريم
با اين تفاصيل «مرتضي رئيسي» رئيس سازمان نوسازي، توسعه و تجهيز مدارس کشور با اعلام اين که بر اساس سند تحول بنيادين از اين پس مجتمع هاي آموزشي جايگزين مدرسه مي شوند مي گويد: کمبود کلاس براي پايه ششم نداريم. به گزارش مهر وي مي افزايد: بااجراي نظام آموزشي جديد در دوره راهنمايي و متوسطه مشکل کمبود فضا نداريم و در پايه ششم که به دوره ابتدايي اضافه شده در روستاها و در شهرهاي بزرگ نيز طي سال هاي گذشته فضاي آموزشي به اندازه کافي ساخته شده و مسئله حادي به وجود نمي آيد.
اما خانواده ها نگران تغيير در مدارس، جابه جايي فضاهاي آموزشي، سرگرداني دانش آموزان، در دسترس نبودن ساختمان ها نسبت به محل سکونت آن ها و از طرفي آشنانبودن معلمان با دروس و چگونگي تدريس در اين مقطع و کلاس هستند. به نظر مي رسد مسئولان وزارت آموزش و پرورش بايد با جديت چالش ها را رفع و به نگراني هاي خانواده ها پايان دهند.
چکيده گزارش
با وجود برخي مخالفت ها با تغيير نظام آموزشي کشور، وزارت آموزش و پرورش مصمم به اجراي اين طرح از سال جديد تحصيلي است و به همين منظور ثبت نام از دانش آموزان براي پايه ششم ابتدايي، آموزش ۱۲۰ هزار معلم، داير کردن ۶۰ هزار کلاس جديد و چاپ ۱۲ ميليون جلد کتاب در حال انجام است. با وجود کمبود فضاهاي آموزشي و معلمان مورد نياز طرح در برخي استان ها و شهرستان هاي کشور، وزارت آموزش و پرورش با تشکيل ۷۵۰ ستاد شهرستاني مقدمات لازم را فراهم کرده و علاوه بر انجام مراحل مختلف ثبت نام و آموزش مربيان تمهيدات لازم براي تامين کلاس مورد نياز و تجهيز آن ها را با جديت دنبال مي کند. در حالي که خانواده ها نگران اجراي شتاب زده و کمبود امکانات آن هستند. مسئولان آموزش و پرورش به خانواده ها اطمينان داده اند که طرح را از اول مهرماه با کمترين چالش و مشکل عملياتي کنند. با اين حال کارشناسان بر برنامه ريزي درست و پرهيز از هرگونه اقدام شتاب زده در راستاي اصلاح ساختار نظام آموزشي و تحول بنيادين آن تاکيد دارند. خراسان / شماره انتشار 18172
