نحوه برخورد با کودکانی که والدین شان را «کنترل» می‌کنند

میگنا: مژگان نیکنام بیان کرد: اغلب کودکان همانند بزرگسالان نمی توانند هیجانات خود را کنترل کنند، آنها در مطالبه گری احساسات خود را با رفتارهای هیجانی مانند جیغ، داد، گریه، دعوا و … ابراز می کنند که نحوه برخورد و واکنش والدین با این رفتارها بسیار مورد اهمیت است.
 

وی با بیان اینکه مطالبه گری کودکان از دنیای بیرون خصلت آنهاست، افزود: والدین موظف اند که هرجا کودک خواسته ای دارد و به صلاح اوست او را همراهی کنند و هرجا به صلاح نیست او را از انجام آن کار بازدارند و این مسیر باید به درستی توسط والدین مدیریت شود، این درحالیست که اغلب والدین ممکن است نتوانند با گریه و جیغ های کودکانشان مقابله کنند، یا به دلیل بی حوصلگی و دلسوزی به هر خواسته فرزندشان پاسخ مثبت دهند، طبیعی است که در این حالت کودک می آموزد با اصرار و رفتارهای هیجانی همیشه به خواسته خود می رسد و این مسیر منجر به کنترل کودکان بر والدینشان خواهد شد.

بنابر اظهارات نیکنام، کودکان دارای تیپ شخصیتی متفاوتی هستند و به تعداد کودکان و ویژگی های شخصیتی آنها اصول تربیتی وجود دارد؛ برخی از آنها برای به دست آوردن مطالبات خود واکنش های تند و برخی دیگر واکنش های ملایمی از خود بروز می دهند که البته رفتارهای هیجانی را می توان با اصول تربیتی مناسب کنترل کرد، کودکان هیجانی برای به دست آوردن مطالبات خود گریه می کنند و جیغ می زنند و این رفتار موجب خستگی والدین خواهد شد که آنها می توانند با کنترل و صبوری بیشتر این رفتار را در کودکشان خاموش کنند اما در مواجهه با کودکان بیش فعال که عموماً والدین در مدیریت رفتار با آنها ناتوان هستند می توانند با کسب راهنمایی از مشاور و روانشناس این رفتار را در آنها کنترل کنند.

این مشاور کودک و نوجوان در پاسخ به این سوال که اگر کنترل کردن والدین توسط کودکان در کودکی رفع نشود، در آینده چه تاثیری در شخصیت آنها خواهد داشت؟ گفت: در این حالت نه تنها کودک سالاری در خانواده حاکم می شود بلکه کنترل کردن افراد تا نوجوانی و جوانی و حتی میانسالی در فرد تداوم و کمال گرایی، برتری طلبی و اقتدار طلبی در او تسری می یابد، زیرا آنها چنین تصوری دارند که همان طور که بر والدین خود کنترل داشته اند باید بر جامعه نیز کنترل داشته باشند البته نباید در مقابل همه مطالبات کودکان مقاومت کرد، زیرا در این حالت نیز احساس طردشدگی، عقده، خشم و عصبانیت در شخصیت شان شکل می گیرد.

وی در ادامه درباره نحوه برخورد والدین با این کودکان توضیحاتی ارائه داد و تاکید کرد: والدین باید از تحکم و بدرفتاری با کودکان مطالبه گر و هیجانی پرهیز کنند، طبعاً کودکان آرام بعد از کمی پافشاری به دستورات والدین خود عمل می کنند اما در برابر کودکان هیجانی والدین می توانند با صبوری او را به انجام کار صحیح تشویق کنند و در قبال آن، به کودک پاداش دهند و بعد از خاموش شدن خشم و لجبازی درباره رفتارش با او صحبت کنند، در این مسیر کودک به مرور می آموزد چه زمانهایی که خواسته او به صلاح نیست باید خود را با محیط سازگار کند و چه زمانی به خواسته هایش پاسخ مثبت داده می شود.

به گفته نیکنام، موضوعی تحت عنوان کنترل والدین توسط کودکان به هیچ عنوان روند طبیعی ندارد، زیرا زمانی که والدین صبوری، آموزش و اصول تربیتی مناسب را در تربیت فرزندانشان به کار نگرفته باشند، چنین رفتارهایی در فرزندشان رخ خواهد داد.