مادران «فداکاری» که نوجوان را «اهمال کار» بار می‌آورند
به گزارش میگنا دکتر مژگان احمدپور در گفت‌وگو با ایسنا، بابیان اینکه اهمال کاری در انجام وظایف نوجوان می‌تواند دارای عوامل درونی، روانی و عوامل بیرونی، محیطی باشد، اظهار کرد: فرزندان، اهمال کاری در انجام وظایف و مسئولیت‌ها را هم از والدین خود و هم از عوامل متعدد دیگر می‌آموزند اما به طور کلی ریشه عمده این مساله به تربیت دوران کودکی به ویژه از دورن نوزادی تا هفت سالگی باز می‌گردد.
وی با بیان اینکه نوجوانانی که اکنون حس مسئولیت پذیری ندارند و در انجام وظایف خود اهمال کاری می‌کند، در دوران کودکی مسئولیت پذیری را از والدین نیاموخته‌اند، تصریح کرد: در این زمینه تربیت والدین بسیار مهم است. بعضا خود والدین اهمال کار هستند و نوجوانان نیز از والدین خود الگو می‌گیرند. برای مثال وقتی فرزند می‌بیند والدینش شلخته هستند او نیز به نظم اهمیتی نمی‌دهد. در برخی موارد نیز والدین اهمال کار نیستند اما مسئولیت پذیری را به نوجوان یاد نداده‌اند.
به گفته این استاد دانشگاه، کمال گرایی والدین نیز در افزایش اهمال کاری نوجوان موثر است، به طوری که والدین کمال‌گرا حتی کوچکترین انجام وظیفه نوجوان را نادیده گرفته و نوجوان انگیزه‌ای برای انجام کارهای بزرگتر پیدا نمی‌کند.
این روانشناس همچنین معتقد است که در گام نخست باید والدین و نوجوانان اهمال کاری در انجام وظایف را بشناسند و سپس با درک این موضوع که اهمال کاری و تعویق انجام کارها منجر به افزایش استرس و اضطراب میشود، برای جلوگیری از این امر تصمیم گرفته و برنامه ریزی کنند.
احمدپور در بخش دیگر سخنان خود تاخیر در انجام کارها، وظایف و مسئولیت‌ها را اهمال کاری دانست و درباره اثراتش بر روان افراد توضیح داد: از جمله اثرات به تعویق انداختن امور و اهمال کاری سرزنش خود است. اهمال کاری امری مسری است و به سرعت تبدیل به عادت میشود. همچنین احساس ترس درونی و دلهره، تعلل در کارها، احساس خود کم بینی، داشتن افق دید کوچک، پایین بودن سطح تحمل، کمال‌گرایی وسواس‌گونه، لذت جویی آنی، شرمساری منجر به عقب افتادن کارها، اضطراب و ترس از عدم موفقیت در آینده نیز از جمله مشکلاتی است که افراد اهمال کار با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
این روانشناس در پایان سخنان خود خطاب به والدین توصیه کرد: تهدید، تحقیر و توهین به نوجوان با هدف رفع اهمال کاری درست نیست. نباید فراموش کرد که نوجوان لجباز است و اگر والدین در برابر اهمال کاری نوجوان پرخاش و توهین کنند نتیجه عکس گرفته و لجبازی نوجوان بیشتر میشود. والدین تنها باید از شیوه فرزندپروری مقتدرانه استفاده کنند، وظایف نوجوان را به او گوشزد کنند و با طرح برنامه‌ای دقیق به او یاد دهند چطور کارهای خود را تقسیم کرده و از تنبلی در کارها دوری کند.
وی با بیان اینکه نوجوانانی که اکنون حس مسئولیت پذیری ندارند و در انجام وظایف خود اهمال کاری می‌کند، در دوران کودکی مسئولیت پذیری را از والدین نیاموخته‌اند، تصریح کرد: در این زمینه تربیت والدین بسیار مهم است. بعضا خود والدین اهمال کار هستند و نوجوانان نیز از والدین خود الگو می‌گیرند. برای مثال وقتی فرزند می‌بیند والدینش شلخته هستند او نیز به نظم اهمیتی نمی‌دهد. در برخی موارد نیز والدین اهمال کار نیستند اما مسئولیت پذیری را به نوجوان یاد نداده‌اند.
به گفته این استاد دانشگاه، کمال گرایی والدین نیز در افزایش اهمال کاری نوجوان موثر است، به طوری که والدین کمال‌گرا حتی کوچکترین انجام وظیفه نوجوان را نادیده گرفته و نوجوان انگیزه‌ای برای انجام کارهای بزرگتر پیدا نمی‌کند.
این روانشناس همچنین معتقد است که در گام نخست باید والدین و نوجوانان اهمال کاری در انجام وظایف را بشناسند و سپس با درک این موضوع که اهمال کاری و تعویق انجام کارها منجر به افزایش استرس و اضطراب میشود، برای جلوگیری از این امر تصمیم گرفته و برنامه ریزی کنند.
احمدپور در بخش دیگر سخنان خود تاخیر در انجام کارها، وظایف و مسئولیت‌ها را اهمال کاری دانست و درباره اثراتش بر روان افراد توضیح داد: از جمله اثرات به تعویق انداختن امور و اهمال کاری سرزنش خود است. اهمال کاری امری مسری است و به سرعت تبدیل به عادت میشود. همچنین احساس ترس درونی و دلهره، تعلل در کارها، احساس خود کم بینی، داشتن افق دید کوچک، پایین بودن سطح تحمل، کمال‌گرایی وسواس‌گونه، لذت جویی آنی، شرمساری منجر به عقب افتادن کارها، اضطراب و ترس از عدم موفقیت در آینده نیز از جمله مشکلاتی است که افراد اهمال کار با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
این روانشناس در پایان سخنان خود خطاب به والدین توصیه کرد: تهدید، تحقیر و توهین به نوجوان با هدف رفع اهمال کاری درست نیست. نباید فراموش کرد که نوجوان لجباز است و اگر والدین در برابر اهمال کاری نوجوان پرخاش و توهین کنند نتیجه عکس گرفته و لجبازی نوجوان بیشتر میشود. والدین تنها باید از شیوه فرزندپروری مقتدرانه استفاده کنند، وظایف نوجوان را به او گوشزد کنند و با طرح برنامه‌ای دقیق به او یاد دهند چطور کارهای خود را تقسیم کرده و از تنبلی در کارها دوری کند.
