جدول تغییرات 7 ساله بیکاری / تعداد بيكاران كشور

    2 میلیون و 992 هزار بیکار داریم با وجود اجرای 4 طرح بزرگ اشتغالی طی 7 سال گذشته از زودبازده‌ها، مشاغل خانگی تا وعده‌های 1.6 و 2.5 میلیونی اشتغال‌زایی؛ نرخ بیکاری همچنان دورقمی مانده و تغییرات آن نشانه‌هایی از پایان بیکاری حدود 3 میلیون نفر را به همراه ندارد.
به گزارش مهر، بررسی وضعیت نرخ بیکاری کشور در فاصله سالهای 84 تا 90 نشان می دهد که با وجود اجرای طرحهایی مانند بنگاه های کوچک زودبازده، بازگشایی پرونده مشاغل خانگی، ادامه خوداشتغالی ها، تعیین سهمیه سالیانه برای ایجاد 1 میلیون و 600 هزار فرصت شغلی در سال 89 و 2 میلیون و 500 هزار فرصت دیگر نیز در سال گذشته، همچنان کشور با نرخ بیکاری بالای 10درصد مواجه است.

بر پایه این گزارش، در زمان مطرح شدن زودبازده ها که حدود 30 هزار میلیارد تومان منابع نیز از بانکها برای ایجاد طرحهای مختلف اشتغالی در کشور هزینه شد، قرار بود به نیاز سالیانه 1 میلیون و 200 هزار نفری اشتغال پاسخ داده شود.

پرونده اشتغالی که حاشیه دار شد

با وارد شدن این طرح به حاشیه و گزارش دهی دستگاه هایی مانند بانک مرکزی، پلیس و سازمان بازرسی مبنی بر خروج منابع بانکی به نام زودبازده ها و منحرف شدن تا 50 درصدی تسهیلات این بخش، رفته رفته روند توقف اجرای زودبازده ها کلید خورد.

بعد از آن در سالهای اخیر نیز ایجاد 1 میلیون و 600 هزار فرصت جدید شغلی در سال 89 و متعاقب آن 2 میلیون و 500 هزار فرصت دیگر در سال 90 مطرح شد که سرنوشت این طرح ها نیز مانند زودبازده ها وارد حاشیه شد و حتی برخی نمایندگان مجلس نیز در این بخش مواضع انتقادی گرفته و نسبت به عدم تحقق وعده دولت سخن گفتند.

موضوع مربوط به طرح ایجاد و حمایت از مشاغل خانگی نیز که در سال گذشته به تایید دولت و مجلس رسید هم نتوانست چندان اقبالی را در بانک ها به خود جلب کند به نحوی که شاید نتوان امروز این طرح را در ردیف طرح های جدی اشتغال زایی قرار داد.

حداقل بیکاری؛ 10.4 درصد

به صورت کلی نرخ بیکاری در یک دهه گذشته بالای 10 درصد مانده است و این موضوع در گزارشات رسمی مرکز آمار ایران وجود دارد. همچنین نرخ مشارکت اقتصادی که نشان دهنده پویایی و تحرک جامعه در تلاش برای ورود به بازار کار و به دست گرفتن تصدی های مختلف است نیز دچار نوساناتی شد.

با این وجود کمترین نرخ بیکاری در 7 سال گذشته (دوره فعالیت دولت های نهم و دهم) مربوط به سال 87 با 10.4 درصد و بیشترین آن نیز مربوط به سال 89 است که نرخ بیکاری به 13.5 درصد افزایش یافت، با این وجود برای سال 89 اعلام شد که 1 میلیون و 600 هزار فرصت جدید شغلی نیز ایجاد شده است.

با اینکه طبق برنامه چهارم توسعه قرار بود نرخ بیکاری به 8 درصد کاهش یابد، اما این مهم هرگز محقق نشد و نرخ ها همچنان بالای 10 درصد ماندند. برای برنامه پنجم توسعه نیز هدفگذاری شده است تا نرخ بیکاری در پایان سال 93 به 7 درصد کاهش یابد.
جدول نرخ بیکاری دورقمی 7 ساله کشور تغییر نسبت به سال قبل نرخ بیکاری سال 1.2 درصد افزایش 11.5 84 2 دهم درصد کاهش 11.3 85 8 دهم درصد کاهش 10.5 86 1 دهم درصد کاهش 10.4 87 1.5 درصد افزایش 11.9 88 1.6 درصد افزایش 13.5 89 1.2 درصد کاهش 12.3 90   وضعیت نرخ مشارکت اقتصادی کشور نیز که نشان دهنده میزان اقبال جوانان برای ورود به بازار کار و همچنین امیدواری آنها برای موفقیت در کسب یک فرصت شغلی است نیز در طول سال های مختلف دستخوش تغییر شده است.

کارشناسان بازار کار سخت تر شدن دستیابی به فرصت های شغلی و همچنین ناامیدی در ورود به بازار کار را دو مولفه اساسی در کاهش میزان مشارکت اقتصادی کشور می دانند؛ با این حال دولتی ها معقتد هستند کاهش یافتن نرخ مشارکت همیشه به معنای کاهش امید به ورود در بازار کار نیست و دلایلی از جمله ادامه تحصیل و انصراف زنان از ورود به بازار کار را نیز با خود به همراه دارد.

کاهش نرخ مشارکت اقتصادی

بررسی نرخ مشارکت اقتصادی در برخی از سال های یک دهه گذشه نشان دهنده بروز نوساناتی در این بخش است به نحوی که نرخ مشارکت اقتصادی کشور از 39.8 درصد در سال 86 به 38 درصد در سال 87 کاهش یافته است.

همچنین این نرخ در سال 88 به نسبت سال 87 به میزان 9 دهم درصد رشد یافت و به 38.9 درصد رسید اما در سال 89 دوباره با کاهش مواجه شده و به 38.3 درصد رسید که البته طبق گزارش مرکز آمار ایران برای سال 90 نیز نرخ مشارکت اقتصادی جمعیت فعال به میزان سال قبل تر از آن باقی مانده است.

ثبت آمار حدود 3 میلیون نفر بیکار

این گزارش می افزاید، با وجود وعده اشتغال زایی 1 میلیون و 600 هزار نفری در سال 89، تعداد بیکاران کشور با محاسبه 1 تا 2 ساعت کار در هفته که مرز بین بیکار و شاغل محسوب می شود به میزان 2 میلیون و 992 هزار نفر بوده است که در صورت تغییر این الگو (1 تا 2 ساعت کار در هفته) احتمالا تعداد بیکاران به آمارهای غیررسمی که ارقام بیش از 3.5 تا 4 میلیون نفر را مطرح می کند، نزدیک خواهد شد.

در سال 89 جمعیت فعال کشور به میزان 23 میلیون و 469 هزار نفر بوده است که این میزان در سال 90 به تعداد 23 میلیون و 387 هزار و 633 نفر کاهش یافت. در این آمار تغییر چندانی در کاهش جمعیت فعال مشاهده نمی شود اما تعابیر گوناگونی در زمینه کاهش 114 هزار و 392 نفری جمعیت فعال کشور از سال 89 به 90 وجود دارد.