۱۳ علت بیکاری ناگهانی در ایران

مهر نوشت: به عقیده کارشناسان بازار کار دلایل جابه جایی و تغییر شغل در ایران به صورت مستقیم با ماهیت شغل، وضعیت امنیت آن، حقوق و مزایا و جایگاه اجتماعی آن در ارتباط است؛ از این رو درصدی از نیروهای کار در میانه راه تصمیم می گیرند شغل خود را تغییر داده و به اصطلاح از نو تجربه جدیدی را در جایی دیگر شروع کنند.

بی ثباتی بازار کار، تعدیل نیرو توسط بنگاه ها و مراکز تولیدی کشور، تلاش شاغلان برای دستیابی به جایگاه های بالاتری از اشتغال، بازنشستگی، خوداشتغالی و موضوعاتی از این دست نیز به عنوان دیگر دلایل اختیاری و غیر اختیاری انجام جا به جایی های نیروی کار کشور است.

در عین حال، برخی می گویند درصدی از رفت و آمدهای نیروی کار کشور به دلیل نوع نگاه و طرز فکر کارفرمایان درباره نیروهای کاری است. به بیان دیگر، کارفرمایانی که همواره برای تصاحب نیروهای قوی و توانمند در عرصه شغلی تلاش می کنند، غالبا دارای محیط های کاری بی ثبات و هراس انگیز برای نیروهای کاری خود هستند.

هراس دائمی بازار کار از اخراج و بیکاری

متاسفانه در اینگونه فضاهای کاری و بنگاه ها، به دلیل هراس دائمی افراد از احتمال بیکاری، امکان بروز استعدادها، خلاقیت ها و توانمندی های افراد فراهم نمی شود. از سویی، به دلیل پایین بودن امنیت شغلی، میزان بهره وری نیروی کار نیز به صورت ناخودآگاه به جای افزایش، کاهش خواهد یافت.

گزارش جدید وزارت کار درباره دلایل ترک کار در ایران نشان می دهد طبق آمارهای موجود، از یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفری که در سال ۹۲ ترک کار کرده اند، یک میلیون و ۱۰۰ هزارنفر مرد و تنها ۱۲۰ هزار نفر زن بوده اند. این موضوع می تواند بی ارتباط با میزان حقوق و دستمزد مردان و در نتیجه تلاش آنها برای کسب موقعیت های بهتری در بازار کار باشد.

پایین بودن درآمد در طول سال های اخیر یکی از مهم ترین دلایل ترک شغل در ایران محسوب می شود که در کنار برخی دیگر از دلایل از جمله تعطیلی دائمی محل کار، فصلی بودن کار، موقتی بودن کار، جا به جایی محل کار، تحصیل و یا آموزش، اخراج و یا تعدیل نیروی کار وجود دارد.

همچنین بروز مسائل خانوادگی، مهاجرت‌ها، بازنشستگی، به پایان رسیدن دوران خدمت وظیفه، کهولت سن و بیماری از دیگر دلایل ۱۳ گانه ترک کار در ایران است. براساس آمارهای موجود در سال ۹۱ مجموعا یک میلیون و ۵۶۱ هزار و ۳۵۱ مورد ترک شغل در ایران به ثبت رسید.

علاوه بر این، در سال ۹۲ تعداد یک میلیون و ۱۸۷ هزار و ۸۴۳ مورد ترک شغل دیگر نیز در ایران به ثبت رسیده است. می توان گفت موقتی بودن شغل‌ها در ایران دلیلی محکم تر از میزان حقوق و دستمزد برای افرادی است که نسبت به ترک شغل خود اقدام کرده اند به نحوی که در سال ۹۲ تعداد افرای که به دلیل پایین بودن حقوق ها کار خود را ترک کرده اند ۱۹۰ هزار نفر بوده و افرادی که به دلیل موقتی بودن کار، شغلشان را ترک کرده اند ۲۹۲ هزارنفر بوده است.

ایرانی‌ها به کدام دلایل کارشان را تغییر می‌دهند؟

بررسی وضعیت ترک شغل در ۵ سال گذشته نشان می دهد ۴ عامل نسبت به بقیه عوامل تاثیرگذاری بیشتری داشته که اولین مورد آن موقتی بودن کار با ۲۴.۶ درصد است. این عامل یکی از موثرترین عوامل ترک شغل از سوی شاغلان ۱۰ ساله و بیشتر در کشور است.

عموما مردان در این زمینه دارای آمارهای به مراتب بالاتری از زنان هستند که نشان دهنده نگرانی بیشتر مردان نسبت به زنان به عنوان سرپرستان خانوار برای از دست دادن شغل و هراس از بیکار شدن است.

پایین بودن درآمد به عنوان دیگر عامل مهم و تاثیرگذار ترک شغل در ایران محسوب می شود که ۱۶.۱ درصد کل ترک شغل ها را به خود اختصاص می دهد. همچنین ۱۵.۶ درصد افرادی که به عنوان سرباز مشغول به کار می شوند نیز پس از دوران سربازی به جمع بیکاران می پیوندند؛ بنابراین این گروه نیز دارای آمار بالایی به لحاظ ترک شغل در ایران است.

از سویی اخراج و تعدیل نیروی کار در ایران ۱۲.۱ درصد دلایل ترک شغل و بیکاری را تشکیل می دهد. بنابراین مباحث مربوط به حقوق و دستمزد و قراردادها که در طول سال های اخیر از مباحث اساسی و چالشی بین نمایندگان کارگری و کارفرمایی کشور بوده؛ بیشترین نقش را در ریزش و جا به جایی نیروی کار بازی می کنند.