صداوسيما حتي نام «۱۳به در» را عوض مي‌كند
يك ايران‌شناس معتقد است: ميراث فرهنگي ايران از لحاظ كمي و كيفي، گسترده، عميق، ژرف و پرمعناست و صداوسيما به عنوان يك رسانه‌ي ديداري و شنيداري مي‌تواند پرداخت زيادي به آن داشته باشد.زاگرس زند در گفت‌وگو با ايسنا، خاطرنشان كرد: در هر يك از بخش‌هاي ميراث ملموس و ناملموس كه جزو تقسيم‌بندي يونسكو است، مي‌توان به مقدار زيادي برنامه، خبر و مستند توليد كرد. مصاحبه با كساني كه يك عمر در حفظ ميراث ما زحمت كشيدند، مجموعه‌ها، موزه‌ها، خانه‌هاي قديمي، معماري‌ها، سنگ‌نوشته‌ها، آثار هنري معاصر، تپه‌ها و روستاهاي كهن چيزهايي هستند كه مي‌توان درباره‌ي آنها برنامه ساخت. ايران در بخش گردشگري، ظرفيت بالايي دارد و از هر رويكردي كه بخواهيم به آن نگاه كنيم (چه با دغدغه‌ي ملي و چه با اشتغال‌زايي و درآمدزايي) كم‌كاري شده است. وي ادامه داد: در بخش ناملموس هم جشن‌ها و آيين‌هاي زيادي داريم. هر يك از اقوام ايراني، آيين‌هاي ويژه‌اي دارند كه صداوسيما مي‌تواند آنها را معرفي كند. مراسمي مثل باران‌خواني، سفره‌ها، نذرها، سوگواري‌ها، عقد و عروسي‌ها و حنابندان، هر يك ويژگي‌هاي معنايي و جهان‌شناسي هزاران ساله ايراني را با خود حمل مي‌كنند كه با بي‌توجهي ما در حال نابود شدن هستند. چنين مناسكي مي‌توانند براي مستند يا هرگونه‌ي ديگري از برنامه‌سازي در سازمان صداوسيما جذاب باشد. از كنار چنين مراسمي نمي‌توان به سادگي عبور كرد. *** آيين‌هاي ايراني، برنامه‌هاي جذابي براي صداوسيما هستند اين ايران‌شناس و پژوهشگر، تاكيد كرد: ايران يكي از پرقوم‌ترين كشورهاست. هر يك از اين اقوام، آداب و رسوم، موسيقي، شغل، پوشاك، زبان و مناسك خاص خود را دارند. صداوسيما درباره‌ي موزاييك قوميتي، چقدر برنامه ساخته است؟ ما چندين شبكه داريم كه ۲۴ ساعته برنامه پخش مي‌كنند، اگر هر يك از اين شبكه‌ها، تنها پنج دقيقه در هفته يا ماه به چنين مسائلي بپردازند، بسيار چشمگير خواهد بود و به مقولاتي كه هويت ما در گروي آنهاست نزديك مي‌شويم. زاگرس زند با بيان اين كه لازم نيست صداوسيما هزينه‌ي زيادي براي برنامه‌سازي در اين حيطه صرف كند، گفت: سازمان صداوسيما مي‌تواند از مستندها و برنامه‌هايي كه ساخته شده است، استفاده كند. سازندگان اين برنامه‌ها حاضرند، با كمترين ميزان دستمزد، فيلمشان از صداوسيما پخش شود تا به هدفشان كه آشنا شدن مردم با ميراث فرهنگي ماست برسند. *** صداوسيما مردم را به محافظان ميراث فرهنگي تبديل كند زند با بيان اين پرسش كه چقدر خبر درباره‌ي ميراث فرهنگي پخش مي‌شود؟ تصريح كرد: اگر خبر علمي فرهنگي شبكه چهار را كنار بگذاريم، مي‌بينيم خبر زيادي در اين زمينه روي آنتن نمي‌رود. مگر ارزش ميراث فرهنگي ما و مثلا خراب شدن سي و سه پل از اخبار ورزشي و مصاحبه با يك بازيگر يا كارگردان كمتر است؟ وي افزود: خراب شدن ميراث باستاني خبرهايي هستند كه در برخي سايت‌ها منعكس مي‌شوند اما در صدا و سيما درباره‌ي آنها بحث نمي‌شود. صداوسيما به عنوان يك نهاد فرهنگي سهم بزرگي دارد و مي‌تواند دغدغه ايجاد كند، آگاه‌سازي كند و مردم را مطلع كند تا در آنها دغدغه ايجاد شود و از اين طريق يونسكو هم نسبت به ميراث فرهنگي ايران آگاه شود. اين ايران‌شناس تصريح كرد: براي خراب شدن ميراث فرهنگي ما مثل نقاشي‌هاي لرستان كه قدمت زيادي دارند، لازم نيست چند سرباز با اسلحه بگذاريم؛ اين كار امكان‌پذير نيست چون امكاناتش را نداريم اما مي‌توانيم از خود صداوسيما براي راهنمايي مردم، عشاير، گردشگران، روستاييان و مسافران استفاده كنيم. رسانه با آگاهي‌بخشي مي‌تواند در مردم دغدغه ايجاد كند و نشان دهد ميراث فرهنگي چقدر مهم است؛ در اين صورت است كه مردم خودشان محافظ ميراث فرهنگي مي‌شوند. صداوسيما مي‌تواند اين كار را انجام دهد. *** بايد هالووين و ولنتاين را با آيين‌هاي ايراني جايگزين كنيم زند در ادامه به طرح پرسشي پرداخت و گفت: چه ميزان از برنامه‌هاي ۲۴ ساعته صداوسيما در نكوهش غرب است؟ ما هم اين تهاجم را قبول داريم كه آنها فرهنگ ملي ما را به چالش مي كشند. اين امر مساله‌اي است كه حتي كشورهايي مثل هند و چين هم با آن مواجه هستند اما اين طرز برخورد صحيح نيست. جز با آگاه كردن مردم از فرهنگ خودمان مي‌توان با شبيخون فرهنگ غرب مبارزه كرد؟ بايد به نقاط برجسته فرهنگ خودمان بباليم و به خودباوري برسيم. اين ايران‌شناس تاكيد كرد: اگر صداوسيما باور دارد كه فرهنگ غرب اين گونه است، راه‌حلش اين است كه به ميراث فرهنگي بپردازد در اين صورت كساني كه دغدغه ملي ميهني دارند با صداوسيما همراه مي‌شوند؛ اگر ما ناراحتيم كه هالووين و ولنتاين مد مي‌شود، بايد با آيين‌هاي ايراني جايگزين آنها را پيدا كنيم و به مردم ارائه دهيم. *** صداوسيما حتي نام «سيزده به در» را عوض مي‌كند وي همچنين، با تاكيد بر اين كه ما به آيين‌ها و مناسك خودمان آن طور كه بايد نمي‌پردازيم، عنوان كرد: مثلا چهارشنبه سوري به يك مساله مهيب تبديل شده و فرصتي كه بود به خطر تبديل شده است؛ حتي در صداوسيما از اين كه نام «سيزده به در» گفته شود ابا دارند و نام آن را عوض مي‌كنند؛ مناسبتي كه ۷۰ ميليون ايراني درباره‌ي آن صحبت مي‌كنند، نامش در صداوسيما عوض مي‌شود؛ به اين شكل است كه اين مراسم خراب مي‌شود چون اگر مردم اطلاع درستي نداشته باشند طبيعت را خراب مي‌كنند. وي سپس با اشاره به اقوام ايراني گفت: مساله‌ي جدايي اقوام ايراني، از قبل از انقلاب اسلامي به شكل جدي مطرح بوده است و نپرداختن به اقوام مرزنشين در صداوسيما اين خطر را تشديد مي‌كند. هويت دادن به آنها اين اقوام را همدل مي‌كند درغير اين صورت ميل به جدايي در آنها زيادتر مي‌شود؛ صداوسيماي همه كشورهاي مهم دنيا، بخش بزرگي از برنامه‌هايشان را به فرهنگ ميراث فرهنگي‌شان اختصاص مي‌دهند. اين بخش در صدا و سيماي ايران بايد بيش از همه كشورها باشد. *** در حوزه‌ي ميراث فرهنگي به يك شبكه ۲۴ ساعته نياز داريم زند تاكيد كرد: مسائلي كه در حوزه ميراث فرهنگي ايران رخ مي‌دهد، قابليت اين را دارد كه يك شبكه ۲۴ ساعته به آن اختصاص داده شود. نياز داريم كه يك شبكه‌ي ۲۴ ساعته به ميراث فرهنگي، صنايع دستي و اقوام بپردازند. صداوسيما لازم نيست هزينه‌ي زيادي هم صرف كند، چون ميراث فرهنگي استان ما آرشيو فيلم زيادي دارد كه مي‌تواند آن را در اختيار صداوسيما قرار دهد. *** صداوسيما بايد بلندگوي فرهنگ ايران باشد وي در پايان گفت: اگر صداوسيما رسانه ملي است بايد در جبهه فرهنگ ملي باشد. تلويزيون بايد در برخي اتفاقات كه رخ مي‌دهد، موضع‌گيري كند؛ چون قانون اين است كه هر ساخت و سازي با اجازه ميراث فرهنگي باشد، صداوسيما بايد كنار فرهنگ ايران بايستد و بلندگوي فرهنگ ايران باشد.
