اختلال روانی با این رژیم غذایی!

به گزارش میگنا دکتر عاطفه قنبری جلفایی، رئیس بخش روان‌پزشکی بیمارستان رسول اکرم (ص) درباره یک اختلال روانی گفت: آنورکسیا نروزا (anorexia nervosa) یا بی‌اشتهایی عصبی، یک نوع اختلال خوردن است. این نوع اختلال با چند خصوصیت، شناخته می‌شود. نخست، این افراد، وزن بسیار کم و غیر عادی و ترس بسیار شدید از چاقی دارند. در حال حاضر، BMI (شاخص توده بدنی) افراد عادی به‌طور طبیعی ۱۹ تا ۲۵، اما در این افراد، کمتر از ۱۳ است.

متخصص روان‌پزشکی، افزود: این افراد با وجود این که خیلی لاغر هستند، اما درک مختلفی از وزن خود دارند؛ آنها تصور می‌کنند که خیلی چاق هستند و باید لاغرتر شوند از این رو به شدت در تلاشند تا وزن خود را کاهش دهند. آنها برای کاهش وزن خود غذا نمی‌خورند یا مقدار کمی غذا مصرف می‌کنند. این افراد یک سری غذا‌های ممنوعه دارند و اصلا به آن‌ها لب نمی‌زنند و از رژیم غذایی خود کاملا حذف می‌کنند و ترس از خوردن آن غذا‌ها را دارند. همچنین آنها ورزش‌های بسیار شدید جهت کاهش وزن انجام می‌دهند.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، اظهار داشت: مبتلایان به آنورکسیا از روش‌های جبرانی نیز استفاده می‌کنند. مثلا اگر غذایی را بخورند بلافاصله با تحریک عمدی حلق استفراغ می‌کنند. همچنین، از یک سری دارو‌های ادارآور و مسهل استفاده می‌کنند تا بلافاصله غذای آنها دفع شود.

او خاطر نشان کرد: این اختلال ممکن است در صنف‌هایی که افراد، زیاد به ظاهر خود اهمیت می‌دهند، بیشتر روی می‌دهد. این اختلال در زنان بیشتر از مردان ایجاد می‌شود، زیرا زنان به ظاهر و اندام خود بیشتر اهمیت می‌دهند. اخیرا ایجاد این نوع اختلال در مردان نیز افزایش یافته، زیرا خوش اندامی برای آنها نسبت به گذشته مهم‌تر شده است.

او بیان کرد: امروزه برخی از مدلینگ ها، هنرپیشه ها، ورزشکاران (ورزشکارانی که داشتن اندامی متناسب برای آن‌ها بسیار اهمیت دارد) و به علت موقعیت شغلی و اجتماعی خود، معیار‌های سختگیرانه‌ای برای زیبایی اندام دارند، همچنین برخی از خانم‌ها به علت داشتن موقعیت اجتماعی و اقتصادی بالا به اندام خود خیلی اهمیت می‌دهند، زیرا مدام در حال رفت و آمد و مراوده با دیگران هستند و از تناسب اندام خود بازخورد می‌گیرند.

او به پیامد‌های این اختلال اشاره کرد و در این‌باره گفت: این اختلال، همراه با پیامد‌های زیادی است. نخست، این افراد به دلیل داشتن استاندارد‌های سختگیرانه برای خود، خصوصیت وسواس گونه‌ای پیدا کرده اند. نسبت به اندام خود بسیار کمال طلب هستند. این افراد معمولا آدم‌های درون گرا و توداری هستند که درباره مشکلات خود با کسی حرف نمی‌زنند.

قنبری، ادامه داد: این افرد اغلب از نظر احساسی دچار مشکل هستند. شاید در ظاهر کاملا این امر مشهود نباشد، اما اعتماد به نفس شکننده و پایینی دارند. هیچ‌‎وقت از ظاهر خود راضی نیستند. همیشه اضطراب و ترس از چاقی دارند. به گفته او، این پیامد‌ها از نظر روانی و جسمی برای آنها بسیار آسیب‌زا است، طوری که خطر مرگ آنها وجود دارد؛ در بی‌اشتهایی عصبی، برخی بیماران آن‌قدر به روند نخوردن خود ادامه می‌دهند تا در نهایت به علت کاهش وزن شدید، فوت می‌کنند.

رئیس بخش روان‌پزشکی بیمارستان رسول اکرم (ص) تصریح کرد: این افراد به علت سوء تغذیه شدید ممکن است مشکلاتی از قبیل کم‌خونی، خستگی، بی‌خوابی و ریزش مو پیدا کنند. حتی امکان دارد این مسأله روی دوران قاعدگی آنها تأثیر بگذارد و به علت اختلال هورمونی، حتی پریود شدن خانم‌ها قطع شود.

او افزود: این افراد، همچنین مشکلاتی از قبیل سوء هاضمه، یبوست و دل‌درد پیدا کنند و پوست آنها خشک و ناز شود. از سوی دیگر، امکان دارد به مرور زمان، آریتمی قلبی و افت فشار خون پیدا کنند. در این بین، افرادی که از مسهل و دارو‌های ادرارآور یا مدر یا دیورتیک‌ها (Diuretic) استفاده می‌کنند، بسیار مستعد ابتلا به آریتمی قلبی هستند و خطر مرگ آنها به‌شدت وجود دارد.

قنبری با اشاره به روش درمان این بیماری گفت: درمان این افراد، بیشتر بر مبنای روان‌درمانی تا دارو درمانی است. البته یک سری دارو نیز به روند بهبودی این افراد کمک می‌کنند. این افراد بر اساس چند الگوی شناختی - رفتاری، داینامیک و فامیل‌تراپی (خانواده‌درمانی) روان‌درمانی می‌شوند.

او اظهار داشت: معمولا این اختلال در سن نوجوانی و جوانی آغاز می‌شود که اگر زودتر درمان نشود، عواقب خطرناکی متوجه این افراد می‌شود.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، گفت: درمان این افراد باید زودتر آغاز شود، زیرا بیشتر این افراد در کنار بی‌اشتهایی عصبی، دچار اضطراب، افسردگی، اختلال شخصیت و وسواس می‌شوند و گاه به مصرف مواد و افکار خودکشی، گرایش پیدا می‌کنند. در حالی‌که این اختلال به مرور زمان با مشورت روان‌پزشک و انجام روان‌درمانی و دارو درمانی، رفع می‌شود.