سه گام مهم برای تقویت تاب آوری کودکان

سه گام برای ایجاد تاب آوری کودکان وجود دارد.اما براستی تاب آوری کودکان چیست و چگونه توصیف میشود؟
برای پاسخ به این سوال اول بهتر است بدانیم تاب آوری چه مفهومی دارد؟

تاب آوری معادل فارسی کلمه Resiliency است.در فیزیک به معنی بازگشت پذیری به عقب جهیدن است.
هر انسانی در زندگی با چالش‌هایی رو به رو می شود که برخی از آن‌ها ممکن است منفی باشند و برخی مثبت که باز هم می تواند ایجاد استرس کند.
یک فرد تاب آور حتی وقتی اوضاع آن‌گونه که انتظار دارد پیش نمی‌رود و یا با یک تجربه تنش‌زا مواجه می‌شود، می تواند راه‌هایی برای مقابله با آن که بهترین وضعیت را ایجاد می‌کند، پیدا کند.

تاب آوری چه مفهومی دارد؟
تاب آوری یعنی فرد توانایی برگشت یا مقابله با موقعیت دشوار، شرایط جدید، تغییرات غیر منتظره که باعث تنش می شود را دارد. اما به معنای احساس نکردن سختی و مشکل نیست. بلکه به معنای یافتن راهی برای روبه رویی با شرایط دشوار فعلی است که اعتماد به نفس بیشتری ایجاد می کند توانایی کنار آمدن با سختی در آینده را می دهد.
به نظر می رسد برخی افراد به طور خودکار تاب آوری دارند اما فرد با آن به دنیا نمی آید بلکه آموخته می شود. شاید تاب آوری راهی برای کنار آمدن با چالش ها باشد.

سه گام برای ایجاد تاب آوری کودکان وجود دارد:
گام اول در ایجاد تاب آوری کودکان شناخت خود یا خودآگاهی است و اینکه چه چیزی فرد را خوشحال می کند؟
آموزش راهبردهایی برای مقابله با موقعیت های تنش زا.
استفاده از این راهبردها در زندگی.

انگیزه یادگیری مهارت تاب آوری، اولین گام به سمت به دست آوردن تاب آوری است.


خودتان را بهتر بشناسید
هر فرد نیاز دارد احساسات خود را بشناسد و بداند در طول روز چه احساسی دارد و بداند چگونه می تواند به خود آرامش دهد حتی مواقعی که عصبانی، ناراحت یا تحت فشار است.
ممکن است هر شخصی فکر کند خود را به خوبی می شناسد. اما حقیقت این است که زمان زیادی را به احساساتش و یا ابراز احساسات نمی پردازد و نمی داند از چه ترفندی برای مقابله با تنش استفاده می کند.

چه چیزی شما را خوشحال می کند؟
لحظه ای بیاندیشید که چه چیزی شما را خوشحال می کند؟ دوست دارید چه فعالیت هایی انجام دهید؟ چگونه خود را سرگرم می کنید؟ چه چیزی به شما آرامش می دهد؟ از چه چیزی لذت می برید؟
مهم است بدانید چگونه فکر می کنید، رفتار می کنید و عمل می کنید. این اطلاعات به شما کمک می کند تا یاد بگیرید چگونه احساس آرامش پیدا کنید تا از تنش خود بکاهید. روی کاغذی تمام فعالیت ها و اندیشه هایی که شما را خوشحال می کنند، بنویسید و ببینید می خواهید به خود کمک کنید تا از این شرایط رها شوید؟

پرسش هایی برای پرسیدن از خود
فکر کنید چه مواردی در شما تنش ایجاد می کند و بفهمید در افکار و احساس و رفتارتان چه می گذرد؟ برای یافتن اینکه چه عواملی شما را مغشوش می کند؟ باید تشخیص دهید چه موقع و چرا دچار تنش می شوید؟ چه چیزی در شما باعث تنش می شود؟ آیا تنش باعث از بین رفتن اوقات خوبتان می شود؟ چه احساسی دارید و دیگران در این موقعیت چه می کنند؟ در آخر چه راه کاری دارید؟
داشتن آگاهی از احساسات و اندیشه هایتان می تواند گام مهمی در گسترش مهارت های تاب آوری باشد.

زمان استرس زا را بشناسید
وقتی توانستید خود را بشناسید، نشانه های استرس را در خود به راحتی می شناسید. اول به احساس واقعی و قوی که تجربه می کنید فکر کنید که در روز عادی این حس را ندارید.

برخی نشانه های رایج استرس (تغییر در خواب، تغییر در خوراک روزانه، کم و زیاد شدن انرژی، احساسات بد، تمرکز نداشتن، گریه کردن، فریاد کشیدن و تغییر خلق و خو) که با شناخت آن ها می توانید مسبب استرستان را شناسایی کنید. اگر واکنش به استرستان را نمی دانید از کسانی بپرسید که شما را به خوبی می شناسند.

هر فردی استرسش را به نوعی نشان می دهد و مهم است بدانید چگونه استرس را تجربه می کنید. اول به نشانه های استرس در خود توجه کنید، سپس می توانید با استرستان در آینده مواجه شوید که ابزار مهم تاب آوری است.

دلایل استرس‌تان را بشناسید
لازم است بدانید انواع استرس داریم:
1- استرس بیرونی که از شرایط محیطی به وجود می آید،
2- استرس درونی که از رفتارهای شما به وجود می آید و کنترل زیادی بر آن دارید و 3- هر دو.

مسبب استرس
زمان هایی هستند که هر وقت اتفاق می افتند احتمالا شما ناراحت می شوید. مسببین استرس را بیابید تا بتوانید پیش از وقوع آن ها برنامه ریزی کنید و از راه کارهای کمکی برای مواجهه با آن موقعیت استفاده کنید.

تباه شدن اوقات خوب به دلیل استرس
ممکن است استرس باعث شود اوقات خوبتان تباه شود. زمانی که دچار استرس می شوید تحت فشارید و می تواند باعث شود فعالیت لذت بخشی را که از آن لذت می برید دیگر برایتان لذت بخش نباشد.
مورد عالی برای اینکه تاب آور شوید این است که در زمان حال زندگی کنید و از آن لذت ببرید. وقتی استرس دارید خوشگذرانی سخت است. موانع سختی وجود دارد که بازگشت به راه درست را سخت می کند. تاب آوری کمک می کند فرد به آهستگی به راه درست بازگردد و از خودشان لذت ببرند.

نام بردن هیجانات
برای شناسایی هیجانات واژه های درستی بیاید، بهترین راه برای درک خودتان است. هیجاناتتان را با دیگران به اشتراک بگذارید و به آن ها فکر کنید، باعث می شود درک درستی از خودتان و حدس درستی از احساستان داشته باشید.
می‌توان احساسات را از 1 تا 10 درجه بندی کرد تا واژه های بهتری برای بیان آن ها پیدا کرد.

بچه های دیگر در این شرایط
راحیل بزرگی روانشناس و نویسنده در خانه تاب آوری در ادامه اضافه میکند که والدین میبایستی توجه کنید بچه های دیگر چگونه موقعیت های استرس زا را بررسی می کنند. ممکن است شما تاب آورتر از آن ها باشید یا بالعکس. اگر دیگران می توانند از شرایط استرس زا عبور کنند، خبر خوبی است که شما هم می توانید از آن ها عبور کنید.

راه‌کارهای مورد استفاده
لازم است برای مقابله با شرایط استرس زا روش های دیگری هم در ذهن داشته باشید که نیاز به آموزش دارند.
مهمترین پرورش دهنده مهارت تاب آوری شکیبایی است که فرد به آهستگی می تواند به تاب آوری دست یابد و خشنودی بیشتری را تجربه کند نه به طور ناگهانی.