خصوصی سازی تعلیم و تربیت با مبانی فکری، فلسفی، اعتقادی و حقوقی ایران سازگار نیست

به گزارش میگنا، برنامه "مناظره" در راديو گفتگو، با موضوع ساختار آموزش و پرورش و خصوصی سازی و با حضور حجت الاسلام علی ذوعلم رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی،دکتر ابراهیم سحرخیز مشاور کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس و دکتر افشین گلستانی مدیر عامل مرکز استراتژی و توسعه علوم روانه آنتن شد.

حجت الاسلام علی ذوعلم با بیان اینکه تعبیر خصوصی سازی اساس یک تعبیر اقتصادی است، اظهار داشت: در واقع این تعبیر بر مبنای یک نوع سودجویی و منفعت طلبی خصوصی و شخصی دلالت دارد.

وی افزود: در بستر نظام سرمایه داری بحث خصوصی سازی و واگذاری امور به این بخش مطرح است و یک گفتمان غالب است که طبیعاً به تعلیم و تربیت با یک نگاه منفعت طلبانه به آن نگاه می کند و طبیعتاً نمی توانم با این امر موافق باشم.

رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به قانون اساسی اشاره کرد و ادامه داد: درقانون اساسی تعلیم و تربیت در سطح آموزش عمومی یک حق جامعه شناخته شده است که دولت به عنوان کارگزار و خدمت گزار جامعه باید این حق را ادا کند. نگاه اسلامی و انقلابی ما به مقوله جامعه و تعلیم و تربیت و به ویژه نوجوانان و کودکانمان نگاهی مسئولانه است. در حقیقت ما مسئولیت داریم بستر آموزش همگانی و عادلانه را برای همه فراهم کنیم.

حجت الاسلام ذوعلم خصوصی سازی را مغایر با دیدگاه عادلانه به تعلیم و تربیت عنوان کرد و اظهار داشت: البته ما می توانیم مشارکت جامعه را در تعلیم و تربیت جلب کنیم که بحث متفاوتی است. گاهی به دنبال این هستیم، مشارکت افرادی که به کارهای عمومی و تربیتی علاقه مند هستند، بپذیریم. زمینه ای فراهم کنیم تا بتواند هم سرمایه های انسانی، هم علمی و هم مادی را در کنار هم وارد تعلیم و تربیت شود که رویکردهای درستی است.

وی در عین حال تاکید کرد: نظام و برنامه ریزی کلان آموزش و پرورش، هدایت جامعه به سمت اهداف و ارزش های اخلاقی که سازنده آینده است را نمی توان به بخش خصوصی واگذار کرد. بخش خصوصی به دنبال تامین منافع خودش است و تابع نوعی رقابت مادی است. این بخش به دنبال کاهش هزینه ها و بالا بردن درآمدها است، بنابراین چگونه می توان تعلیم و تربیت را به دست این بخش سپرد؟

رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی خصوصی سازی را امری چالشی توصیف کرد و بیان داشت: خصوصی سازی آموزش و پرورش با مبانی فکری، فلسفی، اعتقادی و همچنین مبانی حقوقی جامعه ما سازگار نیست زیرا اساساً خصوصی سازی به دنبال منافع شخصی خودش است.
-
در ادامه دکتر ابراهیم سحرخیز با تائید سخنان ذوعلم اظهار داشت: نهادی مانند تعلیم و تربیت یک نهاد حاکمیتی است. از واژه خصوصی سازی و روندی که در سایر بخش ها در ایران اتفاق افتاده است، تجربه خوشایندی نداریم.
وی با بیان این موضوع که نمی توان با بحث مهمی چون تعلیم و تربیت به این سادگی برخورد کنیم، گفت: در بخش های مختلف سند تحول بنیادین و یا در اسنادی که در گذشته هم داریم، با این صراحت واژه خصوصی سازی را نمی بینم در واقع باید میدان و فضا را برای جلب مشارکت مردم در عرصه تعلیم و تربیت فراهم کنیم.

مشاور کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این سوال که آیا در ایران فضا برای مدارس غیر دولتی و یا مشارکت فراهم است، پاسخ داد: بله، فراهم است و موافق هستم. در واقع بسترهای قانونی وجود دارد و یا می توان روی این موضوعات بحث هایی داشت اما اتفاقاتی افتاد که اگر این واژه آن را تداعی کند، صحیح نیست. اتفاقاتی که در سه سال اخیر رخ داده است و بیان شد که به سمت خصوصی سازی داریم می رویم، باید بگویم، فاجعه آمیز بود.

سحرخیز تعلیم و تربیت فرزندان را رسالت خطیر جمهوری اسلامی دانست و تصریح کرد: نمی توان این امر را به کسانی که صلاحیت های علمی، اعتقادی و اخلاقی و انقلابی آنها محرز نشده است و معلم را به یک شغل و فرد مزد بگیر 500 هزار تومانی که هیچ انگیزه ای ندارد، تنزل بدهیم. این مسئله در تعارض جدی و آشکار با بحث عدالت است.

ابراهیم سحرخیز به ادعای مسئولان آموزش و پرورش مبنی بر خصوصی سازی اشاره کرد و بیان داشت: امروز در خبرها دیدیم دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش اعلام کرده است، از 106 هزار مدرسه 43 هزار مدرسه 50 نفره داریم. مدارس استثنایی و روستایی هزینه ها را بالا می برد؛ اگر معیار این است که معلم 500 هزار تومانی بیاوریم و مدرسه دولتی را به سمن بخش خصوصی واگذار کنیم، باید بگویم کاملا اشتباه است. بسیاری در این کار نگاه سیاسی و حزبی دارند که خیلی خطرناک است.
-
در ادامه دکتر افشین گلستانی مدیر عامل مرکز استراتژی و توسعه علوم گفت: اگر آموزش و پرورش را کاملا به بخش خصوصی واگذار کنیم، این تعبیر خطرناک است زیرا در کشوری مثل ما همه اقشار جامعه امکان استفاده از این مقوله را دارند؟ بدون تردید پاسخ منفی است.

وی افزود: اگر بخواهیم معکوس آن را ببینیم، یعنی چیزی به عنوان بخش خصوصی در آموزش و پرورش نداشته باشیم، به همان اندازه نیز مضر و منفی است. بیایید از زاویه بیرون به ایران و این مسئله نگاه کنیم. وقتی می خواهید در یکی از دانشگاه های دولتی دنیا ثبت نام کنید، یک کار نزدیک به ناشدنی و خیلی سخت است مگر اینکه شما یک سری ویژگی های فردی و یا خاص داشته باشید. در واقع سیستم های دولتی ورودی سخت تر دارند زیرا هزینه ای نمی دهید.

وی به ایران اشاره کرد و اظهار داشت: در آموزش و پرورش ایران بخش دولتی بخش درجه دو تلقی شده است. اگر من به عنوان پدر بخواهم انتخاب کنم فرزندم آینده بهتری داشته باشد، باید تامین هزینه کنم که یک کار خطرناک است.

متذکر می شویم؛ برنامه "مناظره" شنبه تا سه شنبه ساعت 16 از شبکه رادیویی گفت‌وگو پخش می شود و فایل صوتی آن برای علاقه مندان در سایت شبکه موجود است.