فهم متفاوت از دین سبب ایجاد تعارض در خانواده میشود
به گزارش ایکنا از قم، داریوس کراک، رئیس انستیتو روانشناسی دانشگاه اپوله لهستان در کنفرانس بینالمللی «یافتههای نوین مناسبات دین و خانواده» که 18 اسفندماه در پژوهشگاه حوزه و دانشگاه برگزار شد، در ارائه مقاله خود با عنوان «ارزشهای دینی و کیفیت سبک زندگی در بستر روانشناسی سلامت» بیان کرد: در ابتدا این پرسش مطرح است که آیا دین باعث بالا رفتن کیفیت زندگی خانوادگی میشود یا خیر؟ نکته اول این است که ارزشهای دینی تأثیر بسیار مهمی در ایجاد روابط عاشقانه و مستحکم در بین اعضا خانواده دارد، نکته دوم این است که رفتارها و باورهای دینی والدین تأثیر بسیار زیادی در رفتار فرزندان در خانواده دارد، در نتیجه این خانواده است که عامل انتقال پرسشها و اهداف و معانی به نسلهای بعدی است.
وی در رابطه با ارتباط دین و خانواده، گفت: اولین نکته این است که ارزشهای دینی جایگاه مهمی در زندگی بسیاری از افراد دارد و بحث دوم مفهوم دین داری به معنای یک جستجوی فردی یا گروهی برای بدستآوردن امر مقدس است که این امر مقدس در متون مقدس سنتی یافت میشود.
وی در رابطه با ارتباط دین و خانواده، گفت: اولین نکته این است که ارزشهای دینی جایگاه مهمی در زندگی بسیاری از افراد دارد و بحث دوم مفهوم دین داری به معنای یک جستجوی فردی یا گروهی برای بدستآوردن امر مقدس است که این امر مقدس در متون مقدس سنتی یافت میشود.
استاد دانشگاه اپوله لهستان افزود: نقش دینداری در بنیان خانواده بسیار مهم است و باعث استحکام فضای خانواده میشود، از طرفی خانواده به عنوان یک گروه اجتماعی، امر مقدس را تعریف میکند و این امر مقدس را به مهمترین حوادث زندگی مثل ازدواج و مرگ ربط میدهد.
وی در بیان مهمترین کارکردهای دین در زندگی خانوادگی، تصریح کرد: نکته اول این است که دین باعث شکلدهی به روابط خانوادگی میشود و همچنین مفهومی است برای جلوهگر شدن ارزشها بین همسران و ارتباط والدین با فرزندان؛ دین کارکردهای مهم دیگری نیز در خانواده دارد که عبارتاند از حمایت، همراهی و استحکام بنیان خانواده و نیز رابطه بین والدین و فرزندان که دین باعث تقویت این ارتباط میشود.
استاد روانشناسی در پاسخ به این پرسش که آیا دین همیشه برای زندگی خانوادگی مفید است، گفت: اختلافی که در دینداری و تفاوت در فهم و سطح دینداری وجود دارد برای ارتباط بین اعضای خانواده مفید نیست و حتی گاهی مفاهیم دینی باعث ایجاد مشکلات در خانواده میشود، همچنین دین گاهی منبع اختلاف و درگیری در خانواده است؛ تحقیقات نشان داده که تفاوتها در باورهای دینی، ریسک ایجاد خشونت و تعارض را در خانواده بیشتر میکند.
کراک ابراز کرد: کارکردهای دین در خانواده شامل دو دسته کارکردهای مثبت دین در روابط خانوادگی و کارکردهای منفی دین در روابط خانوادگی است، همچنین سه نوع رویکرد دینی در خانواده در ارتباط با رفتار والدین نسبت به فرزندان هم وجود دارد که عبارتاند از رویکرد انتقادی، انفعالی و رویکرد تأییدی.
وی در پایان در ارتباط با نتیجهگیری از رویکردهای دینی گفت: ارزشهای دینی و رفتارهای دینی وقتی برای اعضای خانواده مفید واقع میشود که سه مؤلفه استحکام شخصی، امنیت در خانواده و نیز برقراری ارتباطات عاطفی بین والدین و فرزندان در آن وجود داشته باشد.
پروفسور دیوید دولاهیته:
دینداری به بهبود زندگی و بازسازی روابط خانوادهها کمک میکند
استاد حوزه روانشناسی از دانشگاه بریگام یونگ کشور آمریکا معتقد است که دعا کردن و طلب کمک از خداوند، پذیرفتن اشتباه، بخشیدن و بخشیده شدن، تلاش برای حل مشکل و جبران مسئله از فرآیندهای نقاط قوت رابطهای در خانوادههای مذهبی به شمار میرود که به آنها برای بهبود زندگی و بازسازی درونی روابط کمک میکند.به گزارش ایکنا پروفسور دیوید دولاهیته، پژوهشگر و استاد حوزه روانشناسی از دانشگاه بریگام یونگ کشور آمریکا در این کنفرانس بینالمللی در ارائه مقاله خود با عنوان «نقاط قوت رابطهای در خانوادههای مذهبی آمریکایی» بیان کرد: این مقاله کار مشترک با آقای مارکس متخصص مطالعات خانواده در خانوادههای آمریکایی دیندار انجام شده است. این تحقیق در 198 خانواده شامل 476 فرد اعم از مسلمان، یهودی و مسیحی انجام شده که دارای بیش از 20 مذهب دینی بودند و نژادها و طبقات مختلف اجتماعی را شامل میشدند؛ سؤالات نیز مربوط به دین، ازدواج، والدین بودن و چالشهای مربوط به این موضوعات بوده است.
وی ادامه داد: تنوع دینی در این تحقیق بالا است و شامل 142 خانواده مسیحی از فرقههای مختلف، 31 خانواده یهودی و 25 خانواده مسلمان اعم از شیعه و سنی است که بیش از نیمی از این افراد، نژادهای غیر سفید پوست آمریکایی هستند در حالیکه بیشتر پژوهشها در آمریکا از سفیدپوستان آمریکایی انجام میشود. در ضمن تمام خانوادهها در چارچوب ازدواج در خانواده حضور داشتند و میانگین سن زندگی مشترک آنها 20 و میانگین سن فرزندان 15 سال بوده است.
دولاهیته افزود: نتایج و خروجیهای این تحقیق در آثار مختلف در قالب کتاب و مقالات مختلف منتشر شده است، همچنین سؤال اصلی این تحقیق این است که چگونه خانوادههای مذهبی پس از ایجاد اختلاف و فاصله، آن را حل و رابطه را بازسازی میکنند؟ همچنین فرآیندهای حل بحرانها و تطبیق رابطهای در خانوادههای مذهبی چگونه است؟ در این مطالعه به الگوی سه مرحلهای از رفتار افراد رسیدیم؛ ابتدا وجود یکسری چالشها بود، مرحله بعد گذر کردن از این چالشها به سمت انگیزهها است و سپس حل چالشها از طریق انگیزههای دینی که به خروجیها منجر میشود. این الگو دارای 4 فرآیند شامل فرآیندهای مذهبی، فرآیندهای شخصی، فرآیندهای رابطهای و فرآیندهای رفتاری و کاربردی است که باهم، همپوشانی دارند.
وی در توضیح فرآیندها تشریح کرد: اولین مورد از این فرآیندها که خانوادههای مذهبی از آن استفاده میکنند دعا کردن و طلب کمک از خداوند است که جز فرآیند مذهبی محسوب میشود؛ دومین فرآیند پذیرفتن اشتباه و مسئولیت اشتباه است که جز فرآیند شخصی به حساب میآید یعنی در خانوادههای مذهبی افراد اشتباهات خود را پذیرفته و مسئولیت این اشتباه را برعهده میگیرند؛ سومین مورد بخشیدن و بخشیده شدن است که یک فرآیند رابطهای است و چهارمین مورد هم تلاش کردن برای حل مشکل و جبران مسئله است.
پژوهشگر حوزه روانشناسی در ادامه به دلالتهای این نتایج اشاره کرد و گفت: اولین مورد خوددرمانی است، این فرآیندهای چهارگانه ذکر شده عملاً به خانوادهها کمک میکند که در درون خود به بازسازی بپردازند و مشکلات درونی خود را حل کنند؛ دومین مورد بینیازی این افراد از مراجعه به مراکز و کلینیکها است که از این حیث به آنها قدرت میدهد و مورد سوم اشاره به پرکاربردترین واژهها اعم از تغییر، شروع تازه، پیشرفت ازدواج و زندگی مشترک، شرایط پاک و بهترشدن زندگی خانوادگی و نیز نزدیکتر شدن ارتباط بین فرزندان و والدین است.
وی در ادامه با بیان نمونههایی از گفتوگو با مسلمانان، احساسات مثبت آنها نسبت به اعمال عبادی از جمله تجربه مثبت افراد از نماز، ماه مبارک رمضان و تجربه روزهداری و کمک به داشتن زندگی بهتر را تشریح کرد.
دولاهیته در ادامه از افراد مذهبی که در این تحقیق به وی کمک کردند و اجازه ورود به مکانهای عبادی و مذهبی خود را دادند تشکر کرد و گفت: عاشقانه دوست داشتیم ببینیم و بدانیم که چگونه این باورها و اعتقادات دینی به این افراد کمک میکند که زندگی خانوادگی خود را قویتر و توانمندتر کنند و نیز به ما بیاموزند که چطور میشود بین ایمان و زندگی خانوادگی ارتباط برقرار و آن را تقویت کرد.
وی در پایان گفت: این تحقیق در قالب 2 کتاب شامل کتاب آکادمیک مقدمهای به دین و خانواده که اولین کتاب درسی در آمریکا راجع به این موضوع است و نیز کتابی که نقاط قوت و تفاوت خانوادهها به لحاظ دینی را بررسی می کند به چاپ رسیده و همچنین در بیش از 100 مقاله علمی منتشر شده است.
پژوهشگر حوزه روانشناسی در ادامه به دلالتهای این نتایج اشاره کرد و گفت: اولین مورد خوددرمانی است، این فرآیندهای چهارگانه ذکر شده عملاً به خانوادهها کمک میکند که در درون خود به بازسازی بپردازند و مشکلات درونی خود را حل کنند؛ دومین مورد بینیازی این افراد از مراجعه به مراکز و کلینیکها است که از این حیث به آنها قدرت میدهد و مورد سوم اشاره به پرکاربردترین واژهها اعم از تغییر، شروع تازه، پیشرفت ازدواج و زندگی مشترک، شرایط پاک و بهترشدن زندگی خانوادگی و نیز نزدیکتر شدن ارتباط بین فرزندان و والدین است.
وی در ادامه با بیان نمونههایی از گفتوگو با مسلمانان، احساسات مثبت آنها نسبت به اعمال عبادی از جمله تجربه مثبت افراد از نماز، ماه مبارک رمضان و تجربه روزهداری و کمک به داشتن زندگی بهتر را تشریح کرد.
دولاهیته در ادامه از افراد مذهبی که در این تحقیق به وی کمک کردند و اجازه ورود به مکانهای عبادی و مذهبی خود را دادند تشکر کرد و گفت: عاشقانه دوست داشتیم ببینیم و بدانیم که چگونه این باورها و اعتقادات دینی به این افراد کمک میکند که زندگی خانوادگی خود را قویتر و توانمندتر کنند و نیز به ما بیاموزند که چطور میشود بین ایمان و زندگی خانوادگی ارتباط برقرار و آن را تقویت کرد.
وی در پایان گفت: این تحقیق در قالب 2 کتاب شامل کتاب آکادمیک مقدمهای به دین و خانواده که اولین کتاب درسی در آمریکا راجع به این موضوع است و نیز کتابی که نقاط قوت و تفاوت خانوادهها به لحاظ دینی را بررسی می کند به چاپ رسیده و همچنین در بیش از 100 مقاله علمی منتشر شده است.
مرجع : خبرگزاری قرآنی ایکنا