چرا تک‌فرزندی در حال گسترش است؟
به گزارش میگنا مژده ارشادی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: در برهه‌ای از تاریخ با افزایش ناگهانی جمعیت مواجه شدیم، اما پس از آن روند کاهشی را شاهد بودیم و اکنون با توجه به اینکه جمعیت کشور رو به کهولت است، مجددا به دنبال افزایش جمعیت هستیم.
این مدرس دانشگاه افزود: طی سال‌های گذشته با کاهش غیرکارشناسانه و بدون تناسب جمعیت و بدون توجه به شرایط و توان اجتماعی جامعه مواجه شدیم که دلیل آن سیاست‌گذاری‌های نادرست بوده است، کاهش جمعیت نوعی آسیب برای جامعه به شمار می‌رود، حال سوال اینجاست آیا اصرار بر افزایش جمعیت مجدد می‌تواند در جوانی و پویایی جمعیت، سلامت جمعی، توازن و تقارن سنی جامعه موثر واقع شود؟
وی با اشاره به گرایش بسیاری از خانواده‌ها به تک‌فرزندی، تصریح کرد: در حال حاضر خانواده‌ها به سمت تک فرزندی هسته‌ای گرایش پیدا کرده‌اند، از طرفی سبک زندگی باتوجه به تغییرات در دنیای مدرن، در حال تغییر است، بنابراین باید زیربناهای اجتماعی و تغییر بنیادین در ساختار خانواده‌ها ایجاد شود تا چند فرزندی جای خود را به تک فرزندی بدهد.
این دکترای روانشناسی تاکید کرد: شرایط اجتماعی امروزی موجب کاهش میل به ارتباط جنسی در زوجین و کاهش تولیدمثل شده است که نباید آن‌ها را نادیده گرفت، از طرفی دانشی برای چارچوب خانواده‌ها در جامعه وجود ندارد که این مساله ناشی از فرا نگرفتن آموزش‌های لازم در بعد خانواده است، یعنی به دلیل نداشتن آموزش‌های لازم نمی‌توان خود را والدین موفقی برشمرد.
ارشادی در خصوص چرایی گسترش تک فرزندی در جامعه، بیان کرد: یکی از حقوق والدین بر فرزندان تربیت نیکوست، اما متاسفانه در شرایط فعلی والدین ساعات طولانی را در بیرون از منزل سپری می‌کنند و فرصتی برای تربیت فرزند ندارند، این موضوع موجب شکل نگرفتن کامل فرایند رشدی فرزند میشود، یعنی تلفن همراه، تبلت و ... جای والدین را می‌گیرد، زیرا تلاش‌ها به جای تربیت، در راستای فراهم کردن مسائل مالی در خانواده است.
عضو انجمن روانشناسی اجتماعی ایران بر توان والدین یا میزان تسلط و آگاهی بر فرزندپروری تاکید کرد و گفت: در حقیقت والد شدن تغییر در سبک زندگی است، به طوری‌که فرد را از خودگرایی به سمت دیگر خواهی سوق می‌دهد.
ارشادی گفت: اگر زیرساخت‌ها اصلاح شود قطعا افراد برای فرزندآوری تمایل دارند، زیرا یکی از نیازهای اساسی انسان میل به جاودانگی است، از طرفی افزایش آسیب‌های اجتماعی و وجود مسائل روانی، اضطراب و نگرانی از آینده موجب میشود که افراد به فرزندآوری اقدام نکنند.
وی یادآور شد: در جامعه امروزی تک‌فرزندی به نمونه کوچکی از آرزوهای برآورده نشده والدین تبدیل شده است، یعنی والدینی که روزی فرزند خانواده بوده، به دلیل اینکه بسیاری از نیازهای والدین برآورده نشده، قصد دارد آن‌ها را روی فرزند خود اجرایی کند.
این مدرس دانشگاه وابستگی زیاد به والدین، بی مهارت بودن، تنهایی و کمال‌گرایی افراطی را از دلایل تک‌فرزندی برشمرد و گفت: البته در کنار این مسائل تک فرزندی می‌تواند منجر به کنترل‌های هیجانی بیشتر، استقلال و خود ساختگی و مسئولیت پذیری آن‌ها شود، البته شرط آن وجود سیستم تربیتی صحیح توسط والدین است.
ارشادی به آموزش مهارت‌های لازم به فرزندان به منظور تعامل با دیگران، تقویت شادی و نشاط و به اشتراک گذاشتن مسئولیت‌ها و پرورش هوش هیجانی تاکید کرد.
وی با بیان اینکه فرزند پروری مهم‌تر از فرزندآوری است، خاطرنشان کرد: فرزندآوری نیازمند آموزش است، البته باید بر مساله آموزش سرمایه‌گذاری کافی صورت گیرد تا والدین از آگاهی و دانش کافی در زمینه فرزندآوری برخوردار شوند، اما متاسفانه سیاست‌گذاری‌ها با آزمون و خطا مواجه است، یعنی تحلیل درستی برای مطالعات همه جانبه و کسب نتایج صحیح انجام نمی‌شود، بنابراین به جای اقدامات شتاب‌زده و آسیب‌زا، بهتر است اضطراب‌ها را در جامعه کاهش و اختلاف طبقاتی را کم کنیم تا محیط خانواده برای فرزندآوری پویاتر و آماده‌تر شود.
وی با اشاره به گرایش بسیاری از خانواده‌ها به تک‌فرزندی، تصریح کرد: در حال حاضر خانواده‌ها به سمت تک فرزندی هسته‌ای گرایش پیدا کرده‌اند، از طرفی سبک زندگی باتوجه به تغییرات در دنیای مدرن، در حال تغییر است، بنابراین باید زیربناهای اجتماعی و تغییر بنیادین در ساختار خانواده‌ها ایجاد شود تا چند فرزندی جای خود را به تک فرزندی بدهد.
این دکترای روانشناسی تاکید کرد: شرایط اجتماعی امروزی موجب کاهش میل به ارتباط جنسی در زوجین و کاهش تولیدمثل شده است که نباید آن‌ها را نادیده گرفت، از طرفی دانشی برای چارچوب خانواده‌ها در جامعه وجود ندارد که این مساله ناشی از فرا نگرفتن آموزش‌های لازم در بعد خانواده است، یعنی به دلیل نداشتن آموزش‌های لازم نمی‌توان خود را والدین موفقی برشمرد.
ارشادی در خصوص چرایی گسترش تک فرزندی در جامعه، بیان کرد: یکی از حقوق والدین بر فرزندان تربیت نیکوست، اما متاسفانه در شرایط فعلی والدین ساعات طولانی را در بیرون از منزل سپری می‌کنند و فرصتی برای تربیت فرزند ندارند، این موضوع موجب شکل نگرفتن کامل فرایند رشدی فرزند میشود، یعنی تلفن همراه، تبلت و ... جای والدین را می‌گیرد، زیرا تلاش‌ها به جای تربیت، در راستای فراهم کردن مسائل مالی در خانواده است.
عضو انجمن روانشناسی اجتماعی ایران بر توان والدین یا میزان تسلط و آگاهی بر فرزندپروری تاکید کرد و گفت: در حقیقت والد شدن تغییر در سبک زندگی است، به طوری‌که فرد را از خودگرایی به سمت دیگر خواهی سوق می‌دهد.
ارشادی گفت: اگر زیرساخت‌ها اصلاح شود قطعا افراد برای فرزندآوری تمایل دارند، زیرا یکی از نیازهای اساسی انسان میل به جاودانگی است، از طرفی افزایش آسیب‌های اجتماعی و وجود مسائل روانی، اضطراب و نگرانی از آینده موجب میشود که افراد به فرزندآوری اقدام نکنند.
وی یادآور شد: در جامعه امروزی تک‌فرزندی به نمونه کوچکی از آرزوهای برآورده نشده والدین تبدیل شده است، یعنی والدینی که روزی فرزند خانواده بوده، به دلیل اینکه بسیاری از نیازهای والدین برآورده نشده، قصد دارد آن‌ها را روی فرزند خود اجرایی کند.
این مدرس دانشگاه وابستگی زیاد به والدین، بی مهارت بودن، تنهایی و کمال‌گرایی افراطی را از دلایل تک‌فرزندی برشمرد و گفت: البته در کنار این مسائل تک فرزندی می‌تواند منجر به کنترل‌های هیجانی بیشتر، استقلال و خود ساختگی و مسئولیت پذیری آن‌ها شود، البته شرط آن وجود سیستم تربیتی صحیح توسط والدین است.
ارشادی به آموزش مهارت‌های لازم به فرزندان به منظور تعامل با دیگران، تقویت شادی و نشاط و به اشتراک گذاشتن مسئولیت‌ها و پرورش هوش هیجانی تاکید کرد.
وی با بیان اینکه فرزند پروری مهم‌تر از فرزندآوری است، خاطرنشان کرد: فرزندآوری نیازمند آموزش است، البته باید بر مساله آموزش سرمایه‌گذاری کافی صورت گیرد تا والدین از آگاهی و دانش کافی در زمینه فرزندآوری برخوردار شوند، اما متاسفانه سیاست‌گذاری‌ها با آزمون و خطا مواجه است، یعنی تحلیل درستی برای مطالعات همه جانبه و کسب نتایج صحیح انجام نمی‌شود، بنابراین به جای اقدامات شتاب‌زده و آسیب‌زا، بهتر است اضطراب‌ها را در جامعه کاهش و اختلاف طبقاتی را کم کنیم تا محیط خانواده برای فرزندآوری پویاتر و آماده‌تر شود.
مرجع : ایسنای چهارمحال و بختیاری
